نامه‌های حوزوی

⚡️هرگونه مذاکره باید از موضع قدرت و عزت مردم باشد

✔️آیت‌الله نوری همدانی در دیدار محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی🔻

🔹ما ساختن بمب هسته ای را حرام می دانیم، اما دفاع از خود در مقابل دشمنان و هر کاری که باعث پیشرفت کشور و راحتی و رفاه مردم می شود را لازم و ضروری می دانیم. آمریکا دشمن ماست و ما در این موضوع هیچ شکی نداریم و امروز هم رژیم کودک کش اسرائیل زیر سایه آمریکا دست به جنایت می‌زند؛ باید توجه داشت هرگونه مذاکره باید از موضع قدرت و عزت مردم باشد؛ متاسفانه برخی از روی ضعف سخنانی می گویند. ما نباید در مقابل دشمن خود را ضعیف نشان دهیم و با اتحاد و همدلی در مقابل توطئه‌های آنان بایستیم و عزت و قدرت خویش را به نمایش بگذاریم.

@namehayehawzavi

⚡️صدور پیام تسلیت انجمن ادیان و مذاهب حوزه علمیه قم بمناسبت درگذشت «کریم شاه الحسینی» امام چهل و نهم اسماعیلیه

بسم الله الرحمن الرحیم

🔹درگذشت شخصیت برجسته جهان اسلام، شاه کریم الحسینی، امام چهل و نهم شیعیان اسماعیلی نزاری آقاخانی، موجب تألم و اندوه گردید.

🔹خدمات گسترده و ارزنده ایشان در ارتقای سطح علمی و بهداشتی در جهان اسلام با تأسیس دانشگاه ها و موسسات علمی متعدد و حفظ میراث تاریخ و فرهنگ اسلامی- شیعی با راه اندازی جایزه معماری اسلامی، همواره در یادها باقی خواهد ماند.

🔹انتشار کتاب آیت الله جعفر سبحانی از سوی موسسه مطالعات اسماعیلیه لندن نشان از نگاه مثبت این موسسه به آثار این مرجع شیعه و شیوه تعاملی اسماعیلیان نزاری با شیعیان اثناعشری است.

🔹اسماعیلیان نزاری در عین پذیرش امامت اسماعیل بن جعفر، احترام خاصی برای امامان شیعه بعد از امام صادق (ع) قائل بوده و در آثار علمی خود از امام موسی کاظم (ع) به عنوان «امام مستودع» یاد کرده و در بارگاه امام رضا (ع) به صورت مداوم حضور یافته و از ایشان به عظمت یاد می کنند.

🔹مصیبت ارتحال ایشان را به اسماعیلیان جهان تسلیت عرض کرده و امیدواریم در دوره جدید امام پنجاهم اسماعیلیان نزاری تعاملات و مراودات میان این دو مذهب شیعه هر چه بیشتر و بهتر گردد.

مهدی فرمانیان رئیس انجمن علمی ادیان و مذاهب حوزه علمیه قم
۱۸ بهمن ۱۴۰۳

@namehayehawzavi

🔺برگزیدگان بیست و ششمین همایش کتاب سال و هشتمین جشنواره مقالات برتر حوزه علمیه

@namehayehawzavi

⚡️هدف روحانیت باید بهبود وضعیت مردم باشد نه منافع شخصی و سیاسی

✔️آیت‌الله علوی بروجردی🔻

🔹مرجعیت باید در عمل نشان دهد که برای مردم همچون پدری دلسوز است و برای تربیت و اصلاح آنان تلاش می‌کند. مرجعیت نباید تنها به گروه خاصی از مردم توجه داشته باشد، بلکه باید با نگاه پدرانه به همه مردم و در همه شرایط، به تربیت و اصلاح جامعه بپردازد.

🔹روحانیت باید در تمام امور جامعه به ویژه در ارتباط با مردم، همواره با خضوع و محبت عمل کند و هدف آن‌ها تنها بهبود وضعیت مردم و جامعه باشد، نه منافع شخصی یا سیاسی؛ پدرانه رفتار کردن و طبیبانه عمل کردن، شأنیست که روحانیت ما از مقام رسالت و مقام ولایت امیرالمؤمنین و ائمه ی طاهرین به ارث برده و نباید این شأن را فراموش کند چرا که رشد روحانیت در حفظ ارتباط با مردم و طبیبانه عمل کردن آنهاست.

@namehayehawzavi

⚡️ درگذشت امام شیعیان اسماعیلیه نزاری و غفلت نهادهای بین المللی

✔️یحیی جهانگیری🔻

🔹چهل و نهمین امام شیعیان نزاری صبح امروز درگذشت؛ اما بین الملل ما هنوز، ساکت و مردد است که چه واکنشی داشته باشد! البته من دلیلش را تنها «بی تکلیفی» میدانم. اساسا ما در بین الملل، آنجا که همه هستند، هماوردی می کنیم. به طور مثال چقدر نهادهای بین المللی ما مسابقه گذاشتند برای ارتباط با واتیکان؟ اما آنجا که همه حاضرند، ما غایبیم، مثل قصه ما و اسماعیله شیعه نزاری.

🔹قرار نیست امام اسماعیلیه نزاری، کاملا همسو با ما باشد و اساسا در بین الملل، هنر در این است که ناهمسویان را همسو کنیم نه اینکه با ناهمسو، کلا قطع ارتباط کنیم و فقط با کاملا همسویان ارتباط داشته باشیم.

🔹واقعا دیپلماسی دینی ما اینجا ها چه تعریف و سیاستی دارد؟ نگرانم این فصل ها و فاصله ها، سبب شود، دشمنان، بین ما و حتی شیعیان جدایی اندازند. باید باور کنیم ما شیعیان در جهان، اقلیت (ماینوروتی) هستیم. دیگه با دست خودمان، خود را تیکه تیکه نکنیم. که البته دشمن آرزو دارد حتی شیعیان با همه تکثر و تنوع جریاناتش، را در برابر تشیع انقلاب اسلامی قرار دهد.

🔹باور کنید برای همه شیعیان، ایران نقطه امید و به تعییر شهید حاج قاسم عزیز حرم است. حرم به همه وارد شوندگان، حرمت می‌کند تا اینه از ورودشان، تحریم کند. اما نشود روزی، با تصمیمات ناسره، تجربه تلخ ارتباط با علویان، زیدیان، بهره ها و متصوفه و.. در دهه‌های گذشته تکرار شود...

تا دیر نشده؛ تدبیری باید...

@namehayehawzavi

⚡️نخبگان باید نظام بازاری را به نظام ولایی تغییر دهند

✔️سید محمدمهدی میرباقری در همایش ملی «زن، خانواده، امنیت»🔻

🔹ما هرطرحی بخواهیم برای زنان جامعه خودمان پیشنهاد بدهیم باید به منازعه تمدنی دنیای غرب و انقلاب اسلامی توجه کنیم. به خصوص آنکه محورهای اصلی تمدن غرب، زنان هستند و دشمن نیز به شدت برای آن ها برنامه دارد.

🔹امروز شاهد الگوهای مشارکت رنان به روش غرب هستیم و آسان‌ترین آن بالابردن سن ازدواج بود که رخ داد. بحث ما مقابله با تحصیل و اشتغال نیست بلکه بحث ما وارد شدن الگوی تمدن غربی است.

🔹باید مطابق الگوهای خودمان برای تحصیل، اشتغال و ازدواج زنان طراحی کنیم و با فرهنگ غرب مقابله کنیم که در غیر این صورت دچار استحاله می‌شویم. وظیفه نخبگان است که نرم‌افزار مشارکت بانوان در رشد و پیشرفت جامعه اسلامی را طراحی کنند و نظام بازاری را به نظام ولی و ولایی تغییر دهند. سلول جامعه مومن، بانوان هستند. واحد جامعه مدرن شرکت است و واحد سلولی جامعه ما خانواده بر محور نظام تولی و تبری است.

@namehayehawzavi

✔️کاش پیام تسلیتی صادر شود🔻

🔸مرتضی کریمی

🔹مسألهٌ: اگر امروز پاپ فرانسیس از دنیا برود و شخصیت‌های مهم جهان اسلام، از جمله بعضی علمای شیعه، پیام تسلیت صادر کنند حساسیت خاصی ایجاد نمی‌شود، درسته؟

🔹اما اگر برای درگذشت شاه کریم الحسینی، امام چهل و نهم اسماعیلیه آقاخانیه پیامی صادر شود به احتمال خیلی زیاد، غوغایی ایجاد خواهد شد (البته فقط درون حوزه و نه کف جامعه)، چنان که چندی پیش در پیام تسلیت برای یک شخصیت اثنی عشری ایجاد شد، چرا؟

ولی کاش یک شخصیت یا نهاد برجستۀ حوزوی خط‌شکنی کند.

@namehayehawzavi

⚡️لیبرالیسم فرهنگی و فروپاشی سنگرهای هویت ملی و دینی

✔️احمدحسین شریفی رئیس دانشگاه قم🔻

🔹[یک] شواهد نشان می‌دهد، در سایه بی‌عملی مسؤولان و سکوت خواص و نخبگان جامعه (اعم از روحانیان و دانشگاهیان)، «لیبرالیسم فرهنگی» در جمهوری اسلامی، با سرعتی باورنکردنی در حال درنوردیدن همه ارزش‌های اسلامی ایرانی است. بسیاری از لایه‌های مرزهای عفت و حیا و غیرت اجتماعی و سیاسی و دینی در حال فروریختن است.

🔹[دو] سکوت و سکون عالمان دینی و رجال‌ و رجاله‌های سیاسی هم به اسلام‌ستیزان و لیبرالیست‌های فرهنگی فهمانده است که جمهوری اسلامی اراده و برنامه‌ای برای ترویج و نهادینه‌سازی ارزش‌های اسلامی ندارد! فراموش نکرده‌ایم که سال گذشته برخی از مسؤولان انتظامی کشور با قدرت و اقتدار سخن از دوربین‌های ثبت بی‌حجابی به میان می‌آورند و اشراف همه جانبه بر رفتارهای هنجارشکنان و ...؛ اما امسال می‌بینیم که بی‌عفتان و بی‌حجابان، به صورت لخت مادرزاد و کاملاً برهنه بر روی ماشین پلیس سوار می‌شوند و همه فرهنگ کشور و اقتدار پلیس و و نظم و انضباط اجتماعی را به سخره می‌گیرند، و هیچ کس هیچ کاری نمی‌تواند انجام دهد! و نهایتاً‌ یک سخن کلیشه‌ای گفته می‌شود یا خواهد شد که آن دختر مشکل روحی و روانی داشته است!

🔹[سه] به هر حال، باید دانست که لیبرالیسم فرهنگی، زیربنا و زیرساخت لیبرالیسم اقتصادی و لیبرالیسم سیاسی و لیبرالیسم دینی است. روند لیبرال شدن جامعه اسلامی ایرانی ما در همه لایه‌های لیبرالیسم با سرعت در حال پیشروی است. خدا رحمت کند امام خمینی(ره) که خطر لیبرال‌ها و لیبرالیسم را برای انقلاب اسلامی بدترین خطر می‌دانست و با بصیرت بی‌نظیر خود می‌دید که لیبرال‌ها چگونه با زیرکی تمام تلاش دارند در ارکان مختلف کشور نفوذ کنند و همچون موریانه پایه‌های فکری و فرهنگی نظام را از درون تهی کنند و می‌فرمود: «صریحاً اعلام می‏کنم: تا من هستم نخواهم گذاشت حکومت به دست لیبرالها بیفتد»

@namehayehawzavi

⚡️وزیر ارشاد باید اعتراض می‌کرد و بیرون می‌رفت

✔️آیت‌الله مهدی شب زنده‌دار دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه و عضو فقهای شورای نگهبان در آغاز درس خارج اصول در مسجد اعظم قم🔻

🔹آنچه که گاهی انسان را در مقابل حق‌تعالی متألم و خجالت‌زده می کند، برخی وقایعی است که دیده می‌شود مثل گرانی‌ها و اقتصاد از یک طرف که البته ممکن است، توجیه‌های موجهی داشته باشد.

🔹برخی امور که شبیه فحشا هست، اگر نگوییم فحشا است، در برخی جشنواره‌ها آن هم در حضور کسانی که مسئولیت رسمی در جمهوری اسلامی دارند، خانمی به یک مرد نامحرم دست بدهد و اینگونه کلمات معاشقه آمیز در ملاءعام به هم بگویند و از رسانه‌ها پخش بشود، اینها آن چیزی‌هایی است که انسان حقیقتا از خدای متعال، حضرت بقیه‌الاعظم و اهل‌بیت علیهم السلام، شهدا و جانبازان که سالهاست سختی‌ها و مشقات را تحمل کرده اند، خجالت‌زده می شود!

🔹بنده مطلع نیستم که وزیر ارشاد که در جلسه بوده‌اند، واکنشی به این کار داشته‌اند؛ در فیلم و عکسی که هست که ایشان نشسته بودند؛ ایشان باید بلند می شد و اعتراض می کرد و یا از مجلس بیرون می‌رفت که بدانند جمهوری اسلامی این چنین نیست(صدای حوزه).

@namehayehawzavi

🔺اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در دوره جدید مدیریت برخی از معاونین و مسئولان مرکز مدیریت را منصوب کرد:

حسین رفیعی معاون تبلیغ و امور فرهنگی
سیدمفید حسینی کوهساری معاون بین الملل
علی قنواتی معاون امور طلاب و دانش آموختگان
علی علیزاده مسئول حوزه مدیریت
هادی رضایی شورکی مدیر دفتر برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی
مهدی رجایی‌نیا مرکز ارتباطات حوزه و نظام
محمدحسین میرمعزی مسئول مرکز بررسی‌های راهبردی و مطالعات حوزه و روحانیت
وحید رضایی مسئول مرکز فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی
رضا رستمی مرکز رسانه و فضای مجازی
محمدحسن زنگویی مسئول مرکز آموزش های کاربردی و مهارتی
محمد باقر پورامینی مسئول مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات دینی
سیدعلی میرمطلبی امور موقوفات و خیرین
امیرحسین اثنی عشری مدیر دفتر فقه معاصر
عباس علم‌الهدی دستیار ویژه مدیر در امور مدیریتی
حسین ملانوری مجتمع آموزشی و پژوهشی تبلیغ
محمد استوار میمندی مدیر مجتمع عالی حوزوی تربیت مدیر و مدرس
علیرضا امینی مدیر مجتمع فقه و حقوق و قضای اسلامی
حسن مولایی مدیر مؤسسه انتشارات
ابوالفضل علیخانی مدیر گروه‌های جهادی و مواجهه با حوادث غیر مترقبه

@namehayehawzavi

🔻 کتاب "خطابت به مثابه طبابت"
🔸نوشتۀ ایمان عباس‌نژاد

🔹می‌توان ایماژهای گوناگونی از پیامبران و امامان داشت. یکی از این‌ ایماژ‌ها که امروزه کمتر به آن توجه می‌شود نظر به پیامبران به مثابه طبیب است. تن  را طبیبی است و جان را طبیبی دیگر. نظر به پیامبران به مثابه طبیب جان، تبلیغ و تعلیم و تربیت دینی را با آنچه امروز با آن مواجهیم به‌کلی متفاوت می‌کند. این کتاب می‌کوشد الگوی پیامبران به مثابه طبیب را تبیین کند و چند نمونه از پیامدهای چنین الگویی را شرح دهد. به نظر نویسنده، شیخ حسین انصاریان چنین الگویی را در پیش گرفته است، لذا در هر بخش مثال‌هایی از سلوک او آمده است تا مشخص شود در عصر حاضر نیز می‌توان چنین الگویی را تحقق بخشید. مخاطب این کتاب نه فقط روحانیون و مبلغان، بلکه هر کسی است که به نوعی به تعلیم و تربیت دینی اشتغال دارد.

@namehayehawzavi

🔺نشست علمی «تفکر ماشینی و آزمون تورینگ»

🔹با ارائه: علیرضا قائمی‌نیا

@namehayehawzavi

⚡️آیت‌الله صافی گلپایگانی به طور مطلق با حضور زنان در مناصبی که ویژه مردان است مخالف بودند

✔️اکبری شاهرودی مدیر مؤسسه اندیشه و تمدن شیعه و از شاگردان آیت الله صافی گلپایگانی در گفتگو با شفقنا🔻

🔹مرحوم آیت الله صافی در جلسه پنجاه و یكم این مجلس، که اصل مربوط به وظیفه دولت نسبت به همه افراد جهت برنامه‌ریزی و فراهم‌آوردن امكانات آموزش نظامی به طوری كه همه افراد همواره توانائی دفاع مسلحانه از كشور و نظام جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند مطرح بود، با ارجاع حاضران در جلسه به تاریخ و سیره پیامبر و اهل بیت آن حضرت علیهم‌السلام، آموزش نظامی بانوان را مخالف موازین اسلامی دانسته و آن را بدعت شمردند. آقا طیّ تذکری گفته بودند: «تذكّر بنده این است كه آموزش نظامی برای زنان و بانوان سابقه قبلی ندارد، و اگر این امر، امر مستحسن و لازمی بود، حضرت رسول اكرم صلی‌الله علیه و آله و هم حضرت زهرا علیهاالسلام را آموزش نظامی می‌دادند. این، یك بدعت تازه‌ای بود كه در زمان طاغوت برای از بین‌بردن هتك صیانت زنان این مملكت به وجود آمد. خواهش من این است كه شما كاری نكنید كه این بدعت به وسیله شما تأیید شود.» و در جایی دیگر فرموده بودند: «آموزش نظامی به زن‌ها دادن سابقه شرعی ندارد، این یك بدعت تازه است. حال شما می‌خواهید این بدعت را تأیید كنید؟»

🔹ایشان در جواب آیت الله خزعلی که به داستانی در این‌باره اشاره کردند، تسلّط کامل بر تاریخ و فقه را در بررسی این امر لازم شمرده، و گفته بودند: «آقای خزعلی اگر این‌طور كه می فرمائید بود روز عاشورا هم حضرت زینب علیهاالسلام شمشیر به دست می‌گرفتند، و برای دفاع از سیّدالشهداء جنگ می‌كردند. قبلاً هم عرض كردم آموزش نظامی برای زنان سابقه ندارد، و اگر امر لازم و مستحسنی بود، حضرت رسول اكرم صلّی‌الله علیه و آله به حضرت زهرا سلام‌الله علیها و حضرت علی علیه‌السلام به حضرت زینب آموزش نظامی می‌دادند» البته خود مرحوم آیت الله صافی به حقیر فرمودند که بعدها آقای خزعلی به ایشان گفته بود که در این رابطه، حرف و سخن شما درست بود.

🔹مرحوم آیت‌الله صافی به طور مطلق با حضور زنان در چنین مناصبی که ویژه مردان است مخالف بودند و به بانوان همواره توصیه می‌کردند در اموری که مورد نیاز زنان است و واقعاً نیاز به زنان فرهیخته و دانشمند دارد مانند طبابت زنان، استاد دانشگاه برای بانوان، و … وارد شوند. حتی خاطرم است در مجلس سوم که ۹ زن نامزد انتخابات مجلس خبرگان رهبری شدند و فقط یک زن مجتهده فاضله مؤمنه توانست مورد تأیید شورای نگهبان واقع شود، پیش از روز انتخابات و به خاطر مخالفت ایشان با این کاندیداتوری، اعلام انصراف کردند.

🔹مرحوم آیت‌الله صافی تعریف می‌کردند در جلسه پنجاه و پنجم خبرگان قانون اساسی، پس از نطق خانم منیره گرجی که نگرانی بانوان کشور از تصویب قوانینی که ظلم به زن‌ها باشد را اعلام کرد، فرموده بودند: «این مجلس، مجلسی نیست كه زن و مرد در مقابل هم قرار گرفته باشند. اگر زن هم در این مجلس نبود، مردها همان‌طور كه وظیفه دارند و مسئولیت دارند، احكام خدا را بیان می‌كردند، و ما از احكام خدا سر مویی حاضر نیستیم كم بشود كه مردها خوششان بیاید یا بدشان بیاید، و یا اینكه زن‌ها ناراحت بشوند و یا نشوند… در اسلام، زن و مرد در مقابل هم نیستند، و ما همه طرفدار حقوق زن و مرد هستیم بدون استثناء.»

🔹وقتی اصل مربوط به ریاست جمهوری و شرایط رئیس جمهور در خبرگان قانون اساسی پس از بحث ها و گفتگوهای فراوان به اینجا رسید که «رئیس جمهور باید ایرانی الأصل، تابع ایران، دارای مذهب رسمی كشور و مروّج آن، مؤمن به مبانی جمهوری اسلامی ایران، مرد و دارای حسن سابقه و امانت و تقوا باشد.» رأی‌گیری اول مخدوش اعلام شد، و پس از آن اینگونه اصلاح شد که «رئیس جمهور باید ایرانی الأصل، تابع ایران، دارای مذهب رسمی كشور و مروج آن، مؤمن به مبانی جمهوری اسلامی ایران و دارای حسن سابقه و امانت و تقوا باشد.» باشد و متأسفانه کلمه «مرد» از آن حذف شد، آیت‌الله صافی در حالی که از مجلس به نشانه اعتراض خارج می‌شدند، و تعدادی دیگر از نمایندگان مجتهد مجلس هم به ایشان پیوستند، فرمودند: «معلوم می‌شود این مجلس، احكام مسلّم اسلام را هم قبول ندارد.»

🔹ایشان به حقیر گفتند: «در جریان این بحث‌ها، روز بعد وارد مجلس شدم و دیدم آقای منتظری در حال جمع‌آوری امضاء از نمایندگان مجلس می‌باشد. از ایشان پرسیدم چرا امضاء جمع می‌کنند. ایشان گفتند که حضرت آیت الله خمینی گفته‌اند که باید رئیس جمهور «مرد» باشد لذا برای این دارم امضاء جمع می‌کنم. متأسفانه با اینکه امام فرموده بودند و نظر علما و فقها بر این بود، باز هم برخی نمایندگان آن را قبول نکردند؛ که برای ساکت‌شدن آنها از عبارت «رجل سیاسی» استفاده شد که البته همان معنی «مرد» را می‌دهد، و هیچ‌گاه از آن، «زن» را اراده نکردند.

@namehayehawzavi

🔺کتاب «بررسی فقهی حضور زنان در عبادتهای جمعی» نوشته سیدضیاء مرتضوی در نشر میراث شرق منتشر شد.

🔹معرفی کتاب: شرکت بانوان در عبادتهای جمعی زنان که لازمه آن نوعاً حضور در مجامع عمومی مانند مساجد است، آیا با ملاحظات ویژه‌ای که شارع حکیم درباره زنان دارد، سازگاری کامل دارد؟ خاستگاه و محدوده این ملاحظات چیست؟ در این پژوهش به مجموعه‌ای از مسائل عبادی جمعی زنان پرداخته شده و بر رجحان آنها استدلال و تاکید شده است. شرکت زنان شوهردار در این دست عبادات در پیوند با فتوای مشهور فقیهان مبنی بر شرط اذن شوهر در خروج از خانه، یک پرسش کلی را در برابر مشارکت زنان پدید آورده است و در این اثر به تفصیل استدلال شده است که تنها در فرض ناسازگاری خروج زن با حقوق واجب شوهر چنین شرطی وجود دارد.

@namehayehawzavi

⚡️از نظر آیت‌الله جوادی آملی تعطیلی شنبه‌ها منعی ندارد
⚡️با همه فشارها برای حمایت از قانون حجاب، آیت‌الله جوادی سخنی نگفتند و این خود پاسخ بود

✔️مرتضی جوادی آملی در گفتگو با روزنامه ایران🔻

🔹واقعیت این است که رسانه رسمی، عکس و فیلم خبر رسمی این ملاقات‌ها{ملاقات روسای جمهوری با مراجع تقلید} را نشان می‌دهد که مثلاً آیت‌الله جوادی‌آملی با رؤسای قوا دیدار داشته‌اند، اما آنچه به عنوان سخنان رد و بدل شده در این دیدارها در رسانه رسمی منتشر می‌شود، لزوماً همان حرف‌هایی نیست که در دیدارها مطرح شد. گاهی هم مطالب منتشر شده در رسانه رسمی، مطالبی است که خود رسانه درج و منتشر می‌کند، درحالی که واقعیت متفاوت است. مردم هم با شنیدن و خواندن این اخبار رسمی، فکر می‌کنند آقایان مراجع واقعیت‌ها را به مسئولان نمی‌گویند..

🔹مثلاً حضرت استاد (آیت‌الله جوادی‌آملی) در دیدارهای اخیر می‌فرمودند که اگر یک شبهه فرهنگی پیش آمد، باید با کار و نظام فرهنگی به آن پاسخ داد و مسأله فرهنگی با بگیر و ببند حل نمی‌شود. همین اصرار برخی بر اجرای قانون عفاف و حجاب و در مقابل، عدم ورود مراجع به این مسأله، خود یک پاسخ است. آقایان مراجع از این حرف‌ها و اقدامات سیاسی کم ندیدند که متوجه شوند دارد یک بازی سیاسی انجام می‌شود تا مراجع را به صحنه بیاورند. در جاهایی آقایان دستشان زیر سنگ است، مثلاً در جایی که دنبال فتوا هستند از آقایان مراجع کمک می‌گیرند، اما در جایی که خودشان می‌خواهند با نظر خودشان عمل کنند، بعضاً با فتاوی رهبر معظم انقلاب هم هماهنگ نیستند، اما می‌گویند قانون است و باید به آن عمل شود.

🔹درباره اصل شرعی بودن حجاب هیچ بحثی نیست. اما این‌که نمونه پوشش و الزامات پوششی تعریف کنیم و بگوییم اگر آن نمونه یا الزامات رعایت نشود، جرایمی اعمال می‌شود، هیچ ریشه فقهی ندارد. نیازی هم نیست که حتماً به فتاوای مراجع بزرگوار رجوع کنید. شما در این زمینه نباید رأی فضلای حوزه را کم بدانید. زیرا فضلا شاگردان مراجع هستند. وقتی فضلا نظری می‌دهند عملاً بازتاب‌دهنده نظرات آقایان مراجع هستند. فضلا هم می‌گویند که ما نمی‌توانیم اسم این مصوبه را قانون بگذاریم. به طورکلی برای این‌که متنی را قانون بدانیم، معیارهایی وجود دارد که باید رعایت شود. این‌که چند نفر در کمیسیونی چیزی را تصویب کنند، قانون نمی‌شود.

🔹راه و طریق مراجع عظام، کار فقهی است و فتوا می‌دهند. اگر یک حرکت با فتاوا معارض باشد، طبیعی است که مخالفت می‌کنند، اما اگر کاری باشد که مغایرتی با فتاوای فقهی نداشته باشد، بلکه یک تصمیم یا عملکرد اجرایی یا اجتماعی باشد، عموماً چنین ورودی صورت نمی‌گیرد. به عنوان مثال درباره تعطیلی شنبه‌ها، بیش از 30 نهاد اقتصادی به دفاتر مراجع نامه نوشتند و گفتند تصمیم نگرفتن باعث بروز مشکلات اقتصادی می‌شود. این نهادها از مراجع خواستند این مسأله را بررسی کنند. بخش استفتا هم بررسی کردند، مطالعات را انجام دادند و در مقام نتیجه، تصریح کردند شبهه درباره تعطیلی روز شنبه، یعنی مشابهت با دیگر ادیان، مطرح نیست، لذا برای تعطیلی شنبه هیچ منعی وجود ندارد. دفتر آیت‌الله جوادی‌آملی اعلام کردند منعی برای اعلام تعطیلی روز شنبه نیست.

@namehayehawzavi

⚡️اگر سیاستگذاری فرهنگی با سرکوب فردیت همراه باشد شبیه حکومت طالبان خواهد بود

✔️احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم🔻

🔹در گذشته مسئله توجه به امر فرهنگی و سیاست‌گذاری فرهنگی برای امر حکمرانی یک اتفاق بود نَه یک رویه دائمی و متعارف و در واقع یک نُرم مستمر تاریخی محسوب می‌شد، گاهی توسط برخی در برخی حکمرانی‌ها التفات خاصی در امر فرهنگی می‌شد، اما آنچه که امروزه هست و امر جدیدی تلقی می‌شود این است که امروزه سیاست‌گذاری فرهنگی بخش اجتناب‌ناپذیر امر حکمرانی است.

🔹در جامعه اسلامی طبیعی است که درون‌مایه سیاست‌گذاری فرهنگی متفاوت از یک جامعه لیبرال باشد؛ در یک جامعه لیبرال سیاست‌گذاری فرهنگی مثل سیاست‌گذاری نظامی و امنیتی نیست؛ در این عرصه‌ها بیشتر شاهد همگن بودن و همگرایی هستیم چراکه بیشتر جنبه‌های فیزیکال و تکنیکال حوزه امنیتی جواب می‌دهد، حتی در حوزه اقتصاد ممکن است تشتت کمتر شود، اینجا نظام‌های ارزشی و زیبایی‌شناختی و شبکه‌های باور‌ها و نماد‌های فرهنگی جوامع با هم متفاوت است و طبعا سیاست‌گذاری فرهنگی و غایات آن متاثر از آن عناصر درونی فرهنگی یک جامعه است.

🔹حکمرانی مضمون نوپدیدی است و این اصطلاح در جایی به کار می‌رود که آن مساله یا آن ایده و سیاست و امر مطلوب که می‌خواهد موضوع حکمرانی قرار بگیرد از جمله مواردی نباشد که وظیفه ذاتی یک نهاد خاص است، برای مثال شهرداری‌ها، وزارت نیرو و ... هر کدام وظایف ذاتی خود را دارند که این وظایف ذاتی را حکمرانی نمی‌گویند؛ حکمرانی در جایی پیش می‌آید که حل آن مسئله یا تحق آن ایده یا آن سیاست نیازمند دخالت و نقش‌آفرینی بازیگران متعددی باشد که بخشی از آن بازیگران نهاد یا نهاد‌هایی از حاکمیت و نهاد‌ها رسمی قدرت سیاسی است، اما بیرون از نهاد‌های رسمی و نهاد‌های حاکمیتی بازیگرانی هم باید باشند که ایفای نقش کنند مثلا جامعه مدنی و بخش خصوصی باید دخیل باشند؛ پس ویژگی دیگر امر حکمرانی در تلقی معاصر آن است که تحقق یک سیاست یا حل یک مسئله نیازمند مشارکت و ایفای نقش جامعه مدنی و بخش خصوصی در کنار نهاد یا نهاد‌هایی از قدرت سیاسی باشد.

🔹در چرخه سیاست‌گذاری فرهنگی باید از این سطح کلی‌گویی به سطحی بیاییم که بتوانیم اصلی‌ترین ایده‌ها و سیاست‌های حوزه فرهنگ را از منظر اسلامی مشخص کنیم؛ سیاست اصلی که باید دنبال شود و معرف آن فرهنگ مطلوب اسلامی است، هویت‌یابی بر محور ایمان و عبودیت است؛ توضیح آنکه به عنوان یک واقعیت باید بدانیم که انسان‌ها دنبال هویت‌یابی هستند، دنبال این هستند که خود و هویت‌شان را تعریف کنند، در گذشته این هویت‌یابی سبقه جمعی داشت یعنی افراد هویت‌شان را در قبیله خود و یا نژاد و ملیت و یا در مساله تعلق دینی تعریف می‌کردند، اما از ویژگی‌های دنیای مدرن مسئله رشد فردگرایی و غلبه فردیت است و ورود ما در یک پدیده کاملا مدرن به اسم سبک زندگی؛ این مولفه در مفهوم مدرن غیر از گونه زندگی کردن است؛ سبک زندگی که اکنون به عنوان پدیده مدرن شناخته می‌شود یعنی انتخاب‌گری و هویت‌یابی فردی بر اساس گونه انتخاب‌گری‌های فردی نسبت به نوع پوشش، نوع تغذیه، نوع صرف اوقات فراغت، نوع مصرف فرهنگی، نوع بروزات فردی و... می تواند باشد.

🔹فرد با این انتخاب‌ها می‌خواهد هویت خود را بروز دهد، نمی‌خواهد با امور جمعی مثل ایرانی بودن، از فلان نژاد بودن تعریف شود بلکه می‌خواهد با انتخاب‌های فردی کسی باشد و کسی بودن خودش را بروز دهد، یعنی چیزی که مدرن و جدید است؛ اینکه اگر ما با گذشته یعنی دوران پیشامدرن مقایسه کنیم، امروز ولع اکیدی وجود دارد که هرکسی خودش را بروز دهد و به نمایش بگذارد؛ افراد هرچه که به جامعه مدرن نزدیک‌تر باشند شدت و حدت انتخاب‌گریِ فردی برای هویت بخشی‌شان بیشتر می‌شود، هرچه قدر مدرن‌تر باشد بروز این امر و مساله جدی‌تر شدن فردیت و جدی شدن انتخاب فردی بیشتر می‌شود.

🔹اگر بخواهیم جامعه به لحاظ فرهنگی، اسلامی شود مهمترین مسئله آن است که جوان و نوجوان ما و البته آحاد جامعه به گونه‌ای انتخاب‌گری کنند که این هویت بخشی‌شان بر مدار ایمان و عبودیت باشد چراکه این هویت‌یابی است؛ سیاست‌گذاری فرهنگی، تسهیل‌گری، آموزش، کار رسانه‌ای و فرهنگی باید به گونه‌ای باشد که جامعه به سمتی سوق یابد که این هویت‌بخشی بر مدار ایمان و عبودیت انجام شود، در این صورت است که ما به جامعه مطلوب فرهنگ اسلامی نزدیک می‌شویم؛ در مقابل اگر سیاست‌گذاری فرهنگی ما سرکوب این فردیت یا مجال ندادن به این انتخاب‌گری باشد نتیجه حاصل نخواهد شد، در واقع با سلب این رویکرد گویی می‌خواهیم جامعه را مثل حکومت طالبان اسلامی کنیم.

@namehayehawzavi

⚡️کشف حجاب شخصی‌سازی پوشش نیست بلکه تقابل با اسلام سیاسی است

✔️محسن قنبریان🔻

🔹از دهه۹۰ مهندسیِ دقیقی برای جمع بُرداری بین وجه زنانه و وجه مشترک انسانیِ زن برای تغییر سیاسی طراحی شد که در جنبش زن زندگی آزادی بروز نهایی یافت. کشف حجاب اینجا نه صرفا شخصی‌سازی پوشش فردی بلکه نوعی کمپین‌سازی علیه اسلام سیاسی بود. پوشش، قدر مشترک زنان است که اسلام درباره آن فرامینی دارد. وجه اصلی اسلام سیاسی هم قائل به حکومت بودن و دخالت آن در تحقق ارزشها و احکام اسلامی است؛ پس کشف حجاب در این موقعیت دیگر یک انتخاب سلیقگی و شخصی نیست، بلکه جزیی از تقابل با اسلام سیاسی قلمداد می شود.

🔹قرار دادن درصدی از زنان در این موقعیت، حس پیشرانیِ تغییر به آنها می‌دهد. دیگر زنان با کشف حجاب خود را ملعبه مردان هرزه -چنانچه در حکومت پهلوی بود- نمی‌بینند؛ بلکه آنرا کنشی موثر در تغییر سرنوشت اجتماعی و جزیی از مبارزه مدنی سیاسی می‌بینند! از همین‌جاست که رهبر جمهوری اسلامی آنرا حرام سیاسی خواند.

@namehayehawzavi

⚡️روحانیت نه فردی بلکه باید جبهه‌ای عمل کند
⚡️مردم را به دو دسته درون و بیرون سبد روحانیت تقسیم کنیم.
⚡️امام فرمودند حزب [جمهوری] را حمایت کنید والا سرتان کلاه می‌رود

✔️سیداحمد علم‌الهدی در اجلاسیه سالانه جبهه روحانیت مردمی🔻

🔹پس از اعلام موجودیت حزب جمهوری اسلامی با عضویت شهید بهشتی، مقام معظم رهبری، آقای هاشمی و آقای موسوی اردبیلی، برای ما مسئله حزب یک مسئله خاص بود. به همین دلیل، خدمت امام رسیدم و پرسیدم که وظیفه ما چیست؟ امام فرمودند که این حزب را حمایت کنید، والا سرتان کلاه می‌رود.

🔹امروز نیز نیاز به تشکل و تجمع داریم، اما این تشکل نباید شکل حزبی به خود بگیرد. جبهه و جامعه روحانیت باید بر اساس اتحاد و انسجام فعالیت کنند، زیرا فعالیت‌های فردی دیگر در شرایط کنونی جامعه پاسخگو نیست. روحانیون نباید تنها به فعالیت‌های سنتی در مساجد بسنده کنند. باید به‌صورت جبهه‌ای عمل کرده و در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی تأثیرگذار باشند.

🔹باید مردم را به دو دسته درون و بیرون از سبد روحانیت تقسیم کنیم. در ابتدا باید افرادی که درون این سبد هستند را حفظ کنیم و سپس به جذب افراد خارج از این دایره بپردازیم. اما در این مسیر نباید به گونه‌ای عمل کنیم که باعث طرد نیروهای انقلابی و متدین شویم. امروز دیگر روش‌های سنتی پاسخگوی نیازهای جامعه نیست و روحانیت باید با درک این تغییرات، نقش فعال‌تری در هدایت فکری و فرهنگی جامعه ایفا کند.

@namehayehawzavi

⚡️نخبگان نور چشم ما و سرمایه‌های اصلی کشور هستند
⚡️ایران دارای تمدن و تاریخ کهن است آمریکا هویت و اصالت فرهنگی ندارد

✔️آیت‌الله جوادی آملی در دیدار با رئیس سازمان صدا و سیما🔻

🔹هر چند بشر به قانون و نظام اجتماعی و اتحاد و امثال آن نیاز دارد، اما اینها امور زمینی هستند، هرچند ضروری‌ هستند اما اینها روح می خواهد که بدانیم انسان نمی میرد و موجودی ابدی است!

🔹اگر انسان ابدی است، باید ابدی فکر کند، فکری که جاودانه نباشد، برای انسان نیست، مقام ها و منیت‌ها و جناح بازی‌ها، مادی است و وقتی انسان می میرد از این خبرها نیست، پیامبران الهی آمده‌اند تا به انسان بیاموزند که عملی ماندنی است که برای ابدیت ما باشد.

🔹ایران همواره مهد تمدن و دانش بوده و نقش مهمی در گسترش علم و فرهنگ جهانی داشته است. وجود آثار علمی ارزشمندی همچون کتب اربعه و آثار بزرگانی چون شیخ طوسی و دانشمندانی مانند ابن‌سینا، گواهی بر این پیشینه علمی و فرهنگی است.

🔹ما مردم ایران مردمی بزرگ هستیم، ما هم تاریخ داریم و هم جغرافیا؛ ما ملتی با تاریخ و تمدن کهن هستیم و باید از این میراث ارزشمند محافظت کنیم، اما آمریکا که هویت و اصالت فرهنگی ندارند، با تکیه بر قدرت و ثروت، تاریخ سازی می کنند! در حالی که جنگ های جهانی اول و دوم و هم اکنون هم که کودک‌کشی در غزه را راه انداخته و حمایت می کنند، در اینها هیچ اثری از انسانیت نیست. باید هویت فرهنگی و قدرت علمی خود را حفظ کنیم.

🔹 اگر در کشور اختلاس و نجومی و سوء استفاده‌ های مالی ریشه‌ کن شود، مردم به قانون احترام بیشتری خواهند گذاشت. نباید اجازه داد که برخی اقدامات نادرست، چهره عدالت‌ خواهانه نظام را مخدوش کند.

🔹 در دنیای امروز، ایران باید بر قدرت علمی خود تکیه کند و نگذارد استعدادهای برترش به کشورهای دیگر مهاجرت کنند، نخبگان ما نور چشم ما و سرمایه‌های اصلی کشور هستند و باید برای حفظ آنها برنامه ریزی جدی صورت گیرد چراکه علم و اندیشه، ابزار اصلی قدرت و پیشرفت هر ملتی است.

@namehayehawzavi

🔺آیت‌الله محسن فقیهی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم: به فقرا وام بدون بهره بدهید با این رویه‌ای که بانک‌ها دارند فقیر فقیرتر و سرمایه‌دار، سرمایه‌دارتر می‌شود.

@namehayehawzavi

⚡️روحانیت برای همه مردم پدری کند

✔️آیت‌الله  کریمی جهرمی🔻

🔹ویژگی پیامبر اکرم آن بود که دائماً شوق آن داشت که با مردم باشد، حتی اگر مردم هم همراه ایشان نمی‌شدند اما پیامبر در دل شوق به مردم داشتند و دلداده آنان بودند. در حالات علمای بزرگوار و پیشوایان دینی نیز که می‌نگریم به حسب قالب و نوع، علاقه‌مند به مردم بودند و درد مردم را درد خود می‌دیدند و پشتیبان مردم در گرفتاری‌های مادی و معنویشان بودند.

🔹امروز اگر روحانیت می‌خواهد هدایتگر و پیشوای مردم برای دعوت به سوی خدا باشد رمز موفقیتش آن است که برای همه توده های مردم پدر باشد. به همه قشرهای مردم احساس علاقه و محبت کند کما اینکه مولایمان امیرالمومنین در کلام گهربار خود به مالک اشتر فرمودند: مردم دوگونه بیشتر نیستند «إِمَّا أَخٌ لَكَ فِي‌الدِّينِ وَ إِمَّا نَظِيرٌ لَكَ فِي الْخَلْق» اگر فردی مؤمن هست که مؤمن هست، برادر دینی تو هست، اگر نیست، هم‌نوع شما می‌باشد و درباره هر دو نوع از این مردم به رحمت و رافت رفتارکن.

@namehayehawzavi

⚡️اگر خواهان حضور بیشتر فقه در اداره کشور هستیم باید ساختار نظام اجرایی را تغییر دهیم

✔️احمد رهدار🔻

🔹پژوهشی را ما در اوایل دهه نود در مؤسسه فتوح اندیشه انجام دادیم. در آنجا پرسش اصلی آن این بود که فقه در تجربه سال‌های بعد از انقلاب اسلامی در ساختار اجرایی ما تا کجا رفته است؟ این سؤال در واقع داشت یک سؤال دیگری را پاسخ می‌داد و آن اینکه اساساً جمهوری اسلامی به‌واقع، به چه اندازه اسلامی است. پاسخ این سؤال این بود که ببینیم فقه تا چه اندازه وارد سیستم اداری شده است و به میزانی که فقه وارد نظام اداری ما شده است جمهوری اسلامی، اسلامی است.

🔹در آن پژوهش به چند نتیجه رسیدیم یکی این بود که نظام اجرایی ما هم در سطح سخت‌افزار و هم در سطح نرم‌افزار خود، به‌گونه‌ای طراحی شده است که اگر بیش از این مقدار فقه را درونش تعبیه کنیم پس می‌زند؛ یعنی اگر خواهان حضور بیشتر فقه در اداره کشور هستیم باید ساختار نظام اجرایی را تغییر بدهیم. این سکه یک روی دیگر هم داشت و آن این بود که نهاد فقاهت ما نیز تلاش چندانی نکرده بود تا استلزامات حضور حداکثری فقه در نهاد اجرا را به مدیران اجرایی پیشنهاد دهد؛ حتی مباحث جاری فقها نیز گویی امتداد همان مباحث قبل از انقلاب بود؛ و بود و نبودِ انقلاب هیچ تأثیری در رویکرد مباحث و پژوهش‌های فقها نداشته است. نمی‌گویم که تغییراتی صورت نگرفته است؛ بلکه انتظار خودم بین شتاب انقلاب اسلامی در بستر نظام سیاسی و ضرورت‌های حوزه علمیه را می‌بینم که متأسفانه بین این دو شکاف وجود دارد و روزبه‌روز هم بیشتر می‌شود.

🔹ما باید زمینه حضور فقه در سیستم اجرایی را فراهم کنیم. این زمینه‌سازی در گام اول می‌تواند در سطح جعل قانون و یا تفاهم‌نامه باشد. فرض کنیم اگر نهادهای اجرایی موظف شوند که برای تمامی طرح‌های خود که برای تصویب ارائه می‌کنند، یک ضمیمه فقهی هم ارائه کنند؛ چنین طرحی مدیر اجرایی را وادار می‌کند که در تدوین برنامه‌های خود، به سراغ نهاد فقاهت بیاید. الآن نه مدیر ما فقیه را به مشورت می‌طلبد و نه فقیه ما این حس و حال را دارد که مشورت بدهد.

🔹زمانی ما به نمایندگی وزارت خارجه در قم مراجعه کردیم که تعدادی پرسش‌های پاسخ نیافته از نظر فقهی در حوزه بین‌الملل را در اختیار ما قرار دهید تا ما روی آنها تحقیق و مطالعه کنیم و پاسخ‌های فقهی آنها را در اختیار شما بگذاریم. خیلی استقبال کردند و گفتند اساساً یکی از فلسفه‌های حضور ما در قم، پیگیری چنین مواردی است؛ منتها چون از حوزه علمیه حرکت مثبتی ندیدیم لذا این مسائل بدون پاسخ مانده است. ما برگشتیم و یک تحقیقی کردیم، دیدیم ده دوازده نفر از اساتید دروس خارج حوزه علمیه در زمینه‌های سیاست خارجی و مسائل بین‌الملل کتاب نوشته و منتشر کرده‌اند. تماس گرفتیم با آقایان که آیا از نهادهای سیاست خارجی و بین‌الملل، با شما تماسی، مشورتی، دعوت به همکاری و هم‌فکری‌ای یا مشارکت در سفری تاکنون صورت گرفته است؟ قریب به‌اتفاق آقایان اظهار بی‌اطلاعی کردند؛ درحالی‌که نهادهای اجرایی از فقهایی که در زمینه کاری‌شان تحقیق کرده‌اند باید لااقل یک ناهار کاری دعوت کنند تا فقها در جریان کار آنها قرار گیرند و بتوانند به آنها مشورت بدهند.

🔹البته در بعضی نهادها این ظرفیت‌ها را ایجاد کرده‌ایم؛ به‌عنوان‌مثال، در بانک مرکزی، شورای فقهی داریم؛ در نهاد امنیت، شورای‌عالی فقهی داریم، حتی یک‌وقتی وزیر نفت در تلویزیون گفت ما شورای فقهی نفت داریم (البته من بعداً پیگیری کردم دیدم شورای نبود؛ بلکه یک نفر بود و آن یک نفر هم یک طلبه معمولی بود و نه فقیه) ولی می‌خواهم بگویم جعل قانون برای استفاده از فقه و فقاهت، خیلی اثرگذار است.

🔹یک کار دیگری که نهاد فقاهت باید از همان اول انقلاب انجام می‌داد این بود که اسناد بالادستی وزارت‌خانه‌ها که حاوی مواد فقهی بود را اصلاح می‌کردند؛ زیرا ضمانت اجرا برای قوانین فقهی موجود در اسناد بالادستی وزارتخانه‌ها را نداریم. بخشی از این نقایص متوجه نهاد حاکمیت است که حضور فقه در چرخه اداری خودش را فراهم نکرده است؛ چون یکی از کارویژه‌های نهاد حاکمیت اسلامی این است که از دین استنطاق کند. یک موقعی از دفاتر مراجع عظام تقلید تقاضا کردیم استفتائاتی که از پایگاه‌های دولتی در خصوص مسکن و شهرسازی انجام شده است را در اختیار ما قرار دهید. جوابی که دریافت کردیم حاکی از این بود که هیچ استفتایی از سوی شهرسازی و مسکن نشده بود و این نشان می‌دهد که فقه ما همچون گذشته مسیر فردی را طی می‌کند نه فقه اجتماعی یا تمدنی را.

@namehayehawzavi

⚡️حکومت در فقه انرژی سرمایه‌گذاری کند

✔️احمد رهدار🔻

🔹میشل فوکو یک نظریه‌ای مطرح کرد مبنی بر اینکه دانش، امتداد قدرت است؛ به تعبیری، دانش‌ها، تولید دستگاه‌های قدرت هستند. ضمن اینکه این نظریه در کلیت خود قابل‌نقد است؛ زیرا ما در تاریخ علم دانش‌هایی را داریم که افراد غیروابسته و بلکه ضد قدرت مستقر، آنها را تولید کرده‌اند. البته دانش‌هایی هم داریم که دستگاه قدرت در تولید آنها سهیم بوده است. اما فی‌الجمله، این حرف دقیقی است. در منابع دینی ما هم دانش را قدرت معرفی کرده و فرموده است: العلم سلطانٌ. قله‌ها یا خاکریزهای دانش، مخصوصاً دانش‌های هزینه‌بر، قائم به حکومت‌ها هستند.

🔹از آن جمله است دانش هسته‌ای که کمی پیشرفت در آن، مستلزم صرف هزینه‌های گزافی است. معمولاً دانشمندان و سرمایه‌گذاران خصوصی در مواردی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند که احتمال پیشرفت، ۵ درصد است؛ لذا سرمایه‌گذاری در خاکریزهای دانش‌ها، کار دولت‌ها است. به گمان من اگر مسئله انرژی برای حکومت اسلامی مهم است که حتماً هست و اگر تحفظ بر حیث اسلامیت آن نیز مهم است که حتماً هست، نتیجه قهری این دو نکته این است که خود حکومت باید وسط بیاید و از یک سری فقیهان هم بخواهد که فقه انرژی را در بیاورد.

🔹فقیهی که می‌خواهد در حوزه انرژی اظهارنظر کند نیز باید یک تجربه زیسته‌ای در چرخۀ این حوزه داشته باشد. محال است یک فقیهی در حوزه انرژی بتواند حرف متقن و پیش‌برنده بزند و درعین‌حال خود انرژی هسته‌ای را بازدید نکرده باشد و در بستر موضوع آن قرار نگرفته باشد. حکومت اگر می‌خواهد در این زمینه پیشرفتی داشته باشد باید چند فقیه را فراخوان بدهد و نمونه‌های متفاوت انرژی را از ابتدا تا انتها نشان دهد و کمک کند که یک تجربه زیسته‌ای در این حوزه پیدا کنند، وانگهی از آنها بخواهند که در مورد مسائل مطرح در آن باب به تحقیق و اظهارنظر بپردازند.

از طرف دیگر، حکومت باید این فقها را به میزانی که برایش مسئله فقه انرژی مهم است، تأمین کند. تأمین خاص نیز یک استلزامی دارد و آن اینکه ۵ تا یا ۱۰ تا فقیه را بگوید شما هیچ‌کاری دیگری انجام ندهید و فقط روی این مسئله متمرکز شوید؛ در عوض شما را صفر تا صد تأمین می‌کنیم.

🔹از طرفی هم ما داریم فقیهانی که در حوزه علمیه درس خارج فقه انرژی برگزار کرده‌اند. اگر ما امروز در فقه الصلاه یا فقه الزکات یک مبانی متقن و ادبیات متورم و دیدگاه‌های متکثری داریم، دلیلش این است که فقیهان ما ۱۳ قرن راجع به این موضوع حرف زده‌اند. در مورد موضوعی مثل انرژی اما تاکنون کسی حرفی نزده؛ لذا فقیه ما باید بیاید با هزار زحمت از سطح قواعد کلی و عام شروع کند و بعضی از گزاره‌های احکام را در بیاورد که معمولاً در یک دوره، امکانش هم نیست. بنابراین، اگر حکومت بیاید در این موضوع سرمایه‌گذاری کند احتمال اینکه با یک شتاب بیشتری در این حوزه روبرو شویم هست.

@namehayehawzavi

⚡️اگر مرحوم نائینی حضور داشت مفهوم آزادی و کرامت انسانی را به عنوان محورهای اصلی زندگی اجتماعی مطرح می‌کرد

✔️آیت‌الله جوادی آملی در دیدار جمعی از اعضای کنگره بین المللی آیت‌الله میرزای نایینی🔻

🔹مرحوم آیت ‌الله میرزای نائینی نقش مهمی احیای فقه اجتماعی و اندیشه‌‌های نوین اسلامی داشتند. مرحوم نائینی نه ‌تنها در حوزه فقه و اصول بلکه در تبیین اندیشه سیاسی اسلام از جمله مفهوم آزادی انسان‌ ها، نگاه ژرف و متعالی داشتند. علاوه بر مباحث فقهی، در تبیین مسائل سیاسی و اجتماعی، به‌ ویژه مفهوم آزادی و کرامت انسانی، دیدگاه‌ های نوآورانه‌ای داشتند که می ‌تواند راهگشای مسائل عصر حاضر باشد. اگر مرحوم نائینی امروز در میان ما حضور داشت با نگاه ژرف‌ گرایانه خود، مفهوم آزادی و کرامت انسانی را در کنار اصول فقهی و شرعی به عنوان محورهای اصلی زندگی اجتماعی مطرح می‌‌کرد.

@namehayehawzavi

✔️پیام تسلیت آیت‌الله جعفر سبحانی به مناسبت درگذشت سیدحسن افتخارزاده🔻

بسم الله الرحمن الرحیم

إنّا للّه و إنا الیه راجعون

دریافت خبر درگذشت دانشمند محترم ، حضرت حجه الاسلام و المسلمین جناب آقای سید حسن افتخار زاده سبزواری موجب تأسف شد. آن فقید سعید عمر پر برکت خود را صرف تبیین و تدریس تعالیم نورانی مذهب شیعه و تألیف کتابهای فراوان کرد و به دفاع علمی  از عقیده به وجود مقدس  امام عصر علیه السلام پرداخت.

این جانب این ضایعه  را به محضر امام عصر ارواحنا فداه و نیز به شاگردان و علاقه مندان ایشان و به خانواده محترمشان تسلیت می گویم و برای آن عالم پرتلاش غفران و رضوان مسألت دارم. ‍

قم المقدسه - جعفر سبحانی
28 دیماه 1403

@namehayehawzavi

🔺حبیب‌الله بابایی: اهدای کفن و اعلامیه ترحیم در صدا و سیما یکی از مبتذل‌ترین شیوه‌ها در ترویج ارزش‌ها و باورهای عمیق فلسفی در فرهنگ ایرانی و اسلامی است. باید از چنین رویه‌های ناشیانه که بنیادی‌ترین مفاهیم ایمانی را تحریف می‌کند، تبرّی جست.

@namehayehawzavi

⬛️ پیام تسلیت آیت الله دوزدوزانی تبریزی به مناسبت درگذشت سید حسن افتخارزاده🔻


إذا مات العالم ثلم فِی الْإسلام ثلمة لا یسدها شیء إلی یوم القیامة

از شنیدن خبر ارتحال سید جلیل القدر، خادم الحجة علیه السلام، مرحوم حجة الاسلام و المسلمین آقای حاج سید حسن افتخارزاده  رحمة الله علیه
بسی متأثر و متألم گشتم؛
آن عالم مجاهد و خستگی ناپذیر عمر شریفشان را در دفاع از حریم اسلام و امام زمان اروحنا فداه سپری نمود و در یک کلمه ایشان عاشق واقعی حضرت صاحب العصر عجل الله تعالی فرجه الشریف و سرباز حقیقی آن امام همام بود و شب و روز تلاش می کرد جوانان این مرز و بوم را از شرّ مدعین امامت نجات داده و به راه راستین سوق دهد.
فقدان ایشان ضایعه ای جبران ناپذیر برای تشیع است.
درگذشت ایشان را به خانواده  محترم ، ارادتمندان  و شاگردان آن مرحوم تسلیت گفته و از خداوند متعال برای ایشان رحمت و علوّ درجات مسئلت دارم.
والسلام علیکم و رحمة الله برکاته

یدالله دوزدوزانی
۱۵ رجب ۱۴۴۶

@namehayehawzavi

✔️پیام تسلیت آیت‌الله کریمی جهرمی به مناسبت درگذشت سیدحسن افتخارزاده🔻

بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون

🔹با کمال اندوه، خبر ارتحال خادم دلباخته آستان مقدس مهدوی، دانشمند محترم حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج سید حسن افتخارزاده رضوان الله تعالی علیه را دریافت کردم.

🔹آن روحانی خدوم با اعتقادی راسخ و به پشتوانه سال ها تلمّذ در محضر بزرگان حوزه های علمیّه، در راه مبارزه با فرق انحرافی و مخالفان مذهب حقّه و دفاع از مکتب تشیّع تلاش نمود و نشر نام مولایش حضرت ولی عصر عجل الله فرجه را سرلوحه کار خود قرار داد و با سفرهای تبلیغی، برگزاری جلسات مذهبی در راستای تبیین دقیق تاریخ اسلام، مجاهدت های علمی گوناگونی را به سرانجام رساند. عاش سعیدا و مات سعیدا

🔹ارتباط مستمر با مراجع و روحانیت، اعتدال و میانه روی در مسیر هدایت جامعه، تحمل سختی ها در راه نشر معارف اهل بیت علیهم السلام، اهتمام به عزاداری حضرت سیدالشهدا علیه السلام و همت بر تربیت شاگردان برجسته برای دفاع از مکتب و مذهب از ویژگی های مهم ایشان بود که باید سرمشق همه ی اهل ایمان و پیروان راستین حق و دوست داران و علاقمندانشان قرارگیرد.

🔹اینجانب با تاسف فراوان، فقدان این خدمتگزار دین را به محضر مقدس ولی نعمتمان حضرت ولی عصر ارواحنافداه، بیت محترم، دامادهای فاضل و گرامی و همچنین به روحانی وارسته، آیت الله آقای حاج سید محمد حسین سبط الشیخ دام بقاه و همه بهره مندان از محضرشان تسلیت می گویم و از خداوند متعال می خواهم در این شب بابرکت، ایشان را در مستقر رحمت خود جای دهد و با موالیانش، به خصوص حضرت سید الشهدا علیه السلام محشور فرماید.

و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته
۱۵ رجب المرجب ۱۴۴۶

علی کریمی جهرمی

@namehayehawzavi

◾️پیام_تسلیت

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

«انّا لله وإنّا الیه راجعون»

رحلت عالم ربانی و خدمت‌گزار جناب حجةالإسلام‌والمسلمین آقای حاج سیّد حسن افتخارزاده سبزواری (رضوان‌الله‌تعالی‌علیه) در سالروز شهادت حضرت زینب کبری صلواة‌الله‌علیها، موجب تأثر و تألم گردید.
سابقهٔ آشنایی با فقید سعید، در دوران تحصیل در محضر استاد بزرگوار مرحوم آیة‌الله‌العظمی میلانی (طاب‌ثراه) و منابر وزین ایشان در بیت آن مرجع عظیم‌الشأن بود.
آن مرحوم، موفق به توفیقات و خدمات بسیاری در زمینهٔ نشر و دفاع از مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام و باور مهدویت مخصوصاً در رابطهٔ مبارزه با منحرفین بهائیت شدند و بحمدالله آثار ارزشمندی نیز از ایشان به یادگار مانده است.
اینجانب ضمن عرض تسلیت و تعزیت به محضر مبارک حضرت حجة بن الحسن المهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه، و جمیع ارادتمندان و شاگردان ایشان بالأخص خانوادهٔ مکرم از درگاه الهی برای آن بزرگوار، علوّ درجات و حشر با اجداد طاهرینش علیهم‌السلام و برای بازماندگان صبر و اجر صابران را مسألت دارم بمنّه و کرمه.

محمّد الحسینی‌الموسوی‌الزنجانی
۱۵ رجب‌المرجب ۱۴۴۶

@namehayehawzavi

⚡️محمدناصر سقای بی‌ریا درگذشت

🔹محمدناصر سقای بی‌ریا(۱۳۳۷) معاون پژوهشی و رئیس گروه روانشناسی در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی و یکی از اعضای ارشد جبهه پایداری انقلاب اسلامی بود. در اوایل دهه ۲۰۰۰، سقای بی‌ریا امام مرکز آموزش اسلامی هوستون، تگزاس بود. او از شاگردان آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی و به عنوان مشاور رئیس‌جمهور اسبق ایران محمود احمدی‌نژاد در امور روحانیت و مذهبی فعالیت می‌کرد.

@namehayehawzavi

⚡️تفکر پایداری‌ها در زمان آیت الله مصباح هم پایه و مایه فقیهانه‌ای نداشت

✔️محسن غرویان در گفتگو با خبرآنلاین🔻

🔹این‌ها {پایداری‌} طیفی هستند که از زمان آیت‌الله مصباح چنین تندروی‌هایی داشتند و افکارشان تند و خشن بود. با رفتن آیت الله مصباح، پایداری ها تضعیف شدند. ولی همچنان آن افکار را داشته و ادامه می‌دهند. خودشان هم حس می‌کنند که ملت با این‌ها نیستند و دارند دست و پایی می‌زنند.

🔹ولی به نظرم روز به روز، حوادث به سمتی پیش می‌رود که حس می‌کنند بر خلاف مصالح ملی دارند حرکت می‌کنند. ملت هم این‌ها را بیشتر شناخته خاموش تر می‌شوند. این دست و پای مذبوحانه ای که می‌زنند به نظرم آخرین دست و پا زدن‌های تندروها است. روال جریانات سیاسی اجتماعی به سمتی است که آقای پزشکیان با اخلاص و صفا در حال تلاش است تا منافع ملت را در حد تامین کند و سیاست هایش به نفع ملت است.

🔹مسئله مذاکره و FATF مطرح است. خود مقام معظم رهبری هم دستور بررسی مجدد FATF  را در مجمع تشخیص مصلحت دادند. به این معنی است که مقام معظم رهبری می‌خواهند تا آقای پزشکیان مسائل و مشکلات مردم را بتواند حل کند. ما باید در این جامعه جهانی از انزوا و تحریم بیرون بیاییم زیرا  به ضرر ملت ما است. به هر حال افراطیون مجلس، بر خلاف دیدگاه‌های رهبری هم حرکت می‌کنند. به نظرم می‌آید که این‌ها مانند کف روی آب، به تدریج کنار زده می‌شوند.

🔹من در چهره تندروی اصولگرا، خیلی چهره شاخص متفکری نمی‌بینم. این‌ها یکسری حرف‌های هیجانی و بی پایه و اساس و بدون مبنا مطرح می‌کنند و پشتوانه فلسفی قوی و پشتوانه فقهی و فکری قوی در پس افکار آن‌ها نیست. یک سری هیجانات گروهی و احساسات جناحی است و به نظر من، خیلی پایه و مایه فقهی ندارد.

🔹تفکر آن‌ها، حتی در زمان گذشته و در زمان آیت‌الله مصباح هم پایه و مایه فقیهانه ای نداشت و بر پایه اندیشه محکم و بناهای فقهی استوار نبود. جبهه پایداری به هر حال نتوانست آن پارادایم فکری و اندیشه‌های خود را بر پایه استدلال ها و براهین فلسفی و فقهی و محکمی استوار کند و آن چهارچوب فکری آن‌ها مورد قبول ملت هم واقع نشد.

@namehayehawzavi

⚡️منیژه گرجی‌فرد درگذشت

🔹مُنیره گرجی‌فرد (تولد ۱۳۰۸)، قرآن‌پژوه و تنها نماینده زن مجلس خبرگان قانون اساسی بود. او نخستین سازمان غیردولتی در حوزه تخصصی زنان را با عنوان مؤسسه مطالعات و تحقیقات زنان، تأسیس کرد. گرجی در هشتمین دوره انتخاب خادمان قرآن کریم (۱۳۸۰) به عنوان خادم قرآن انتخاب شد. در سال ۱۳۸۴ش نیز با تصویب هیئت‌وزیران، نشان دولتی «درجه سوم مهر» به او اعطا شد.

@namehayehawzavi

⚡️رانت آموزشی و بستن سکوهای مجازی خلاف عدالت است

✔️کاظم قاضی‌زاده مدرس درس خارج فقه در گفتگو با شفقنا🔻

🔹یکی از مهمترین عرصه‌های عدالت در حال حاضر امکان رشد مساوی برای شهروندان در عرصه‌های مختلف علمی و سیاسی است؛ اگر شما با قوانینی برخی را بیش از دیگران در مسیر ورود به دانشگاه و مهارت آموزی تقویت کردید، این مسئله منافی با عدالت در فرهنگ و علم آموزی است چرا که همه افراد باید به طور مساوی امکان کسب مراتب علمی را داشته باشند.

🔹اینکه متاسفانه بعضاً گفته می‌شود برای ورود به دانشگاه‌ها بیش از ۲۰ عنوان اختصاصی وجود دارد و افرادی بدون داشتن آگاهی‌های لازم و به صرف اینکه مثلاً پدرش در یک دانشگاهی درس می‌دهد ،یا پدرش در زمانی در جبهه‌های نبرد حضور داشته است یا عناوین مشابه که تعداد آن در قانون بسیار زیاد شده است، این‌ افراد بدون آنکه صلاحیت بالایی در کسب مهارت داشته باشند، می‌توانند در کنار فرزندان نخبه این کشور بنشینند و صندلی را برای نخبگان دیگر تنگ کنند! این رویه، خلاف عدالت آموزشی است و سبب تضعیف دانش و مهارت در کشور می شود. عملاً پزشک و مهندس و استاد دانشگاه برجسته کم می شود و افراد متوسط که با رانت به مراکز علمی وارد می شوند قدرت تولید علم را در سطح عالی ندارند.

🔹براساس توجه به عدالت در عرصه حقوق دیجیتال باید همه افراد امکان دسترسی به منابع علمی، اطلاعاتی و اقتصادی را داشته باشند و بستن برخی از سکوهایی که می‌تواند مردم را در مسیر آگاهی بیشتر علمی و اقتصادی قرار بدهد، ظلم به حقوق انسان‌ها تلقی می‌شود و باید از آن‌ها جلوگیری کرد. امروز محروم کردن یک محقق از سکوهای علمی و منع کردن یک فعال اقتصادی مجازی از دسترسی به کاربران و اطلاعات لازم بیش از بستن آب و خاموش کردن برق به افراد ضرر می زند و قطعا منافی با عدالت و ظلمی بزرگتر است. اما متاسفانه بعضا با توجیهاتی نچسب و ضد عادلانه انجام می شود.

@namehayehawzavi

⚡️تهران تایمز: آیت‌الله خامنه‌ای در مخالفت با جانشینی فرزندانش قاطع است

🔺تهران تایمز: محمدی عراقی، نماینده مجلس خبرگان رهبری گفته است که رهبری درخواست تعدادی از اعضای مجلس مبنی بر در نظر گرفتن یکی از فرزندان خود را برای تصدی پست رهبری را رد کردند. تهران تایمز از طریق منابع خود تأیید کرده است که آیت‌الله خامنه‌ای در مخالفت با جانشینی فرزندانش قاطع است و مجلس خبرگان نیز به آن احترام می‌گذارد.

@namehayehawzavi

⚡️اگر آلودگی زیان و ضرری ایجاد کند حرام است؛ مبارزه با آلودگی محیط زیست واجب است

✔️احمد مبلغی مدرس درس خارج فقه محیط زیست در اسلام🔻

🔹در ادبیات اسلامی واژگانی وجود دارد که ناظر بر مقوله آلودگی است که یکی از آن ادبیات تقابل بین دو واژه طیّب و خبیث است. اگرچه شارع این دو واژه را در مورد خوردن(اکل) به کار برده است ولی مفهوم طیب و خبیث جزو واژگانی نیستند که شرع آنها را برای اولین بار مطرح کرده باشد بلکه مفاهیمی هستند که نزد بشر وجود داشته و بشر مفهوم طیب و خبیث را فقط در ارتباط با خوردنی‌ها به کار نمی‌گرفته و در حوزه‌های مختلف پاک بودن و آلوده بودن کاربرد دارد اما به دلیل اهمیت غذا شرع بحث طیب و خبیث را آنجا پیاده کرده است.

🔹طیب بودن حلال و خبیث بودن حرام، به همه مباحث سرایت می‌کند چوم خباثت دلیل حرمت و پاکیزگی دلیل حلال بودن است و هر کجا طیبی باشد حلال است مگر اینکه به جهت خاصی حلال بودن از آن ساقط شده باشد، در غیر این صورت در منطق شرع طیب حلال است و آلودگی که زیان و ضرر دارد حرام است. در مبانی اسلامی قاعده مهم «لا ضَرَر و لا ضِرار فی الاسلام» را داریم؛ پس ایجاد آلودگی، استعمال آلودگی و استفاده از امر آلوده حرام است.

🔹اگر آلودگی زیان و ضرری ایجاد کند حرام است؛ همچنین عدم مبارزه با آلودگی کار محرمی است و مبارزه با آلودگی واجب است. انوع آلودگی‌ها را داریم و به برکت تخصص‌های دانش بشری در حوزه محیط زیست با انوع آلودگی‌ها آشنا شده و می‌دانیم آلودگی خاک، آب، هوا، صوتی، حرارتی، نوری، رادیواکتیو، الکترومغناطیسی و ... وجود دارد که در میان این آلودگی‌ها برخی در درجه زیان رسانی گسترده‌تر و فوری‌تری هستند و برخی در درجات پایین‌تر قرار دارند؛ اما همه آلودگی‌ها مضر هستند و وقتی امری مضر است قاعده «لاضرر» شامل حال آن می‌شود و ایجاد و استفاده از آن یا در معرض آن قرار گرفتن یا دیگران را در معرض آن قرار دادن حرام است و رها کردن آن هم به گونه‌ای که ضرر بزند برای کسی که قادر به برطرف کردن آن است، حرام است.

🔹آیه هشتم سوره الرحمن که می‌فرماید: «أَلَّا تَطْغَوْا فِي الْمِيزَانِ؛ تا مبادا از اندازه درگذريد»، طغیان به ظلم عادی گفته نمی‌شود. طغیان به ظلم سیل آسایی گفته می‌شود که وقتی می‌آید همه چیز را با خود می‌برد. آیه می‌فرماید در میزان طغیان نکنید. برخی گمان می‌کنند که این میزان در اینجا منظور ترازو است اما اینطور نیست چون در آیه قبل‌تر می‌فرماید: «وَالسَّمَاءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِيزَانَ؛ و آسمان را برافراشت و ترازو را گذاشت»(آیه ۷ سوره الرحمن). و آسمان هم با توازن و عدل برقرار شده است. و این واژه «وضع» اصولاً نگاه تکوینی دارد. وقتی اینگونه است طغیان در میزان بنابر یک تفسیر یعنی رفتار حساب‌نشده، رفتار فاقد مدیریت و بی‌توجهی از ناحیه کسی که می‌تواند مدیریت کند و بی‌توجهی می‌کند که چنین رفتاری مصداق طغیان است.

🔹محیط زیست نقطه چهارراه همه زندگی بشر شده است. یک راه به سمت دین و فرهنگ، یک راه به سمت اقتصاد، یک راه به سمت فناوری و یک راه به سمت مباحث اجتماعی می‌رود و همه این موارد و فعالیت‌ها از این چهارراه آغاز می‌شود و همه حرکت‌ها به سمت همین چهارراه بازمی‌گردد؛ لذا حفاظت از محیط زیست را باید جدی‌تر بگیریم. قرآن می‌فرماید: « وَالْأَرْضَ وَضَعَهَا لِلْأَنَامِ؛ و زمين را براى مردم نهاد» (آیه ۱۰ سوره الحرمن). یعنی خداوند زمین را برای همه مردمان قرار داده است و منظور از مردم(انام) مردم یک منطقه، یک شهر و یا حتی یک عصر و دوران نیست، بلکه زمین متعلق به همه مردم در همه اعصار است و باید آن را پاس داشت و حرمت آن را حفظ کرد و از این جهت است که همه کارها در حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها، ادارات و هر وزارتخانه‌ای باید پیوست محیط زیستی داشته باشد.

@namehayehawzavi

🔺کتاب "رویکردهای ایرانی به واقعه عاشورا" نوشته علی مهجور در انتشارات نیستان منتشر شد.

@namehayehawzavi

⚡️اگر در بیان احکام الهی ظرفیت جامعه را در نظر نگرفتید و این دستورات مورد استهزاء قرار گرفت، مسئول هستید

✔️سید ضیاء مرتضوی استاد درس خارج فقه در حوزه علمیه قم🔻

🔹تبلیغ ما اینگونه نباشد که در بندگی خدا دچار افراط شویم؛ بندگی خدا فقط مسئله عبادت نیست آن کسی که می خواهد در مسیر خدای تعالی باشد، در مجموعه دین کاری نکنید که دین و بندگی خداوند مبغوض بندگان قرار گیرد. یکی از روایات معتبر در نفی از تنگ نظری صحیحه اسماعیل جعفی است. در این حدیث آمده است که قلمرو دین گسترده است و خوارج خودشان با نادانی عرصه را بر خود تنگ گرفتند.

🔹امیرالمؤمنین (ع) بخشی از احکام را برای عموم مردم بیان نمی کردند. برخی احکام بود که فقط برای خود و خانواده خود بیان می کردند. وقتی علت این امر را از امام باقر (ع) سوال کردند، ایشان فرمودند: «خشی أن لا یطاع» یعنی علی(ع) به دلیل نگرانی از اینکه به آن احکام عمل نشود، آن را برای عموم بیان نمی‌کردند. اگر چیزی را بگوئید که جامعه به آن تن نمی دهد، حکم خدا لوث می شود و مورد استهزاء قرار می گیرد. اگر در بیان احکام الهی ظرفیت جامعه را در نظر نگرفتید و نعوذ بالله این دستورات مورد استهزاء قرار گرفت، مسئول هستید.

@namehayehawzavi

⚡️آیت‌الله عاملی همیشه از شیعیان و مردم مظلوم آذربایجان دفاع کرده‌اند

✔️جواد مجتهد شبستری نماینده سابق مجلس خبرگان رهبری در گفتگو با رسا🔻

🔹رئیس جمهور آذربایجان باید نسبت به توهین به شخصیت محترم و ارجمند امام جمعه شهر اردبیل عذرخواهی کند؛ مواضع و فرمایشات آیت الله عاملی همیشه راهگشا بوده است و ایشان همیشه از شیعیان و مردم مظلوم آذربایجان دفاع کرده اند. حرکتی که در اردبیل برای یادبود شهدای چالدران صورت گرفت، حرکتی بسیار ارزشمند و شایسته تقدیر بود. سخنان این فرد{ فردی که در این مراسم اظهارات توهین آمیزی داشته} ربطی به سخنران، برگزار کنندگان و حاضرین جلسه ندارد، گفته آن شخص سخن رسمی و دیپلماتیک و از لسان یک مسئول نظام جمهوری اسلامی نیست، فردی عادی، سخنانی از روی احساس گفته که تلقی توهین شده است. مردم آذربایجان برادر و همسایه جمهوری اسلامی هستند، آنها شیعیان عزیزی هستند که با آنها مشکل نداریم بلکه فدایی در مقابل همه آن عزیزان هستیم.

@namehayehawzavi

⚡️علماء و طلاب باید هر آنچه به دیگران می‌گویند، خود نیز به آن عمل کنند

✔️آیت‌الله جوادی آملی🔻
​​​​​​​
🔹«العلماء ورثه الانبیاء» این جمله خبری است که به داعی انشاء بیان شده، یعنی تلاش کنید تا وارث انبیاء شوید. علماء و طلاب باید هر آنچه به دیگران می‌گویند، خود نیز به آن عمل کنند. اگر کسی طهارت روح داشت و با امام معصوم ارتباط معنوی برقرار کرد، علوم الهی را به ارث خواهد برد. برای دستیابی به این ارث معنوی، باید تلاش و کوشش کرد تا این رابطه معنوی با اهل بیت عصمت و طهارت برقرار شود؛ زیرا این مسیر شما را به حقیقت علم و دانش اهل بیت علیهم‌السلام می‌رساند.

@namehayehawzavi

⚡️پیشگویی‌ها درباره «ظهور» فقط به دین ضربه زده است

✔️مجتبی کلباسی، مدیر مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه🔻

🔹اینطور نیست که فوراً تا گروهی در سوریه آمدند، آن را به ظهور نسبت دهیم و بگوییم سفیانی آمد و عن قریب ظهور رخ خواهد داد؛ این مسائل جزء اخبار گمان‌آور است و نباید مسائل گمان‌آور را وارد میدان کنیم و یقین را بیرون ببریم؛ این کمال سفاحت است.

🔹گاهی می‌شنویم فلان فرد گفته است که سفیانی متولد شده است و من او را دیده‌ام و در فلان جا هست؛ ما حرف غیر معصوم را حجت نمی‌دانیم و ممکن است این فرد دچار خطا و اشتباه شده باشد. ما نباید یقینیات را در مذبح پندارها و ظنیات قربانی کنیم.

🔹آنقدر پیشگویی و پیش‌بینی‌های غلط رخ داده است که فقط به دین ضربه می‌زند؛ سیوطی یکسری سخنانی در این مورد بیان کرده ولی آلوسی که چند دهه بعد از او زندگی کرده است نظرات وی را به تمسخر می‌گیرد و چه بسا این نوع پیشگویی‌ها باعث کفر برخی افراد هم هست.

@namehayehawzavi

⚡️روایتی از رابطه دوستانه آیت‌الله صانعی و آیت‌الله صافی گلپایگانی

✔️فخرالدین صانعی در سالگرد رحلت حضرت آیت‌الله صافی🔻

🔹در آن سال{88} و در میانه درگیری‌ها و اتفاقات و در فضایی که حق و باطل به هم در آمیخته بود و از دین برای ترویج قدرت، استفاده ابزاری می‌شد، در یک روز جمعه، گروه‌هایی که در قم حضور داشتند، بیانیه دادند که بعد از نماز جمعه، قصد حمله به دفتر والد استاد را داریم تا آنجا را ببندیم. عموی بنده که در خبرها از این قصد، مطلع شده بود، بی آن‌که به ما اطلاع دهد، صبح زود به دفتر حضرت آقای صافی رفته بودند. والد استاد به این‌گونه مزاحمت‌ها اهمیتی نمی‌دادند و خود را به دست خدا می‌سپردند، ولی مرحوم عموی ما بی آن‌که به ما اطلاعی دهند و کسی را آگاه کنند، صبح زود از تهران به قم می‌آیند و حدود ساعت هفت صبح به خدمت آقای صافی می‌رسند.

🔹ایشان از قبل هم با حضرت آقای صافی، آشنا بودند. بعدها خودشان می‌گفتند که من راهی جز مراجعه به ایشان ندیدم و کسی را جز ایشان نیافتم که بتواند کاری انجام دهد و مانع این حرکت شود. لذا به خدمت ایشان رسیده و گفته بودند که توهین به اخوی، در اصل، توهین به امام، محسوب می‌شود؛ چون شاگرد ایشان بوده و شما هم به ایشان عنایت دارید. حضرت آقای صافی بسیار ناراحت شده و از همانجا با مسؤولان امنیتی، تماس می‌گیرند. هم‌زمان با آن، حدود ساعت ده صبح بود که حضرت آقای منتظری هم با این‌که خودشان هیچ‌گاه در این گونه مواقع از خانه بیرون نمی‌رفتند و در معرض هجمه بودند، ولی با والد استاد، تماس گرفتند و گفتند که دوست ندارم به شخصیت شما لطمه بخورد؛ لذا به شما پیشنهاد می‌کنم از خانه، خارج شوید. والد استاد پاسخ دادند که شما هم در این شرایط بوده‌اید و ما هم در خانه می‌مانیم و مشکلی ندارد؛ چون وقتی انسان کاری را شروع می‌کند، تا پایان کار باید بایستد.

🔹این مبنای کلی از والد استاد بود که همیشه می‌فرمودند به مقتضای «فتدبر عاقبته» همیشه وقتی می‌خواهید مبارزه یا هر کاری را آغاز کنید، عاقبت آن را بسنجید و با توجه به آن عاقبت‌اندیشی، دست به کار بزنید و در وسط کار، عقب ننشینید. ایشان طبق همین مبنا فرمودند که ما حرفی را زده‌ایم و کاری را شروع کردیم؛ لذا ایستادگی می‌کنیم، ولی حضرت آقای منتظری تقریباً با حالت آمرانه می‌خواستند که والد استاد منزل را ترک کنند. والد استاد با توجه به این که احترام ایشان را به شدت، رعایت می‌کردند؛ چون استاد ایشان بودند و حق استادی بر ایشان داشتند. پیشنهاد حضرت آقای منتظری، که حالتی شبیه به آمرانه داشت، والد استاد هم در آن روز با والده از منزل، بیرون رفتند اما حضرت آقای صافی، تماس گرفته بودند و بعد از تماس ایشان مقدماتی فراهم شد که این هجوم صورت نگیرد.

🔹در آن زمان هم برخی از دوستان به دفتر آمدند و به حالت تحصن در دفتر ماندند که اگر به دفتر، حمله کردند، به دفاع بر خیزند. اما با توجه به تدبیری که ایشان اندیشیده بودند، آن اتفاق نیفتاد و این هم در آن زمان، قابل قدردانی بود و هم یک سیره عملی و درسی برای ماست. همان موقع، مشخص بود که این برخوردها از کجا سرچشمه می‌گیرد و به چه کیفیت است، و بعد از آن هم امکان دارد اگر کسی قصد حمایت داشته باشد، دچار مشکلاتی ‌شود؛ چنان‌که در سال‌های اخیر هم دیدیم که به خود ایشان هم حملاتی صورت می‌گرفت؛ چون دیگران بی‌کار نمی‌نشستند و می‌خواستند شخصیت ایشان را مخدوش کنند، اما ایشان به این مسائل، توجهی نداشت و صفا و صمیمیت، مردانگی و حسی که برای حفظ حوزه‌ها به صورت عملی داشتند، حفظ می‌فرمودند. امروز هم مدام از حفظ حوزه‌ها سخن گفته می‌شود، ولی در مرحله سخن، متوقف می‌شود، اما ایشان برای حفظ حوزه به این عنوان که حوزه جای این رجاله‌بازی‌ها نباشد، چنین اقدامی کردند.

@namehayehawzavi

✔️بیانیۀ دفتر امام‌جمعه اهل‌سنت زاهدان(مولوی عبدالحمید) درباره اهانت اخیر یک مداح و حواشی آن🔻

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

🔹اخیرا کلیپی از یک مداح در فضای مجازی پخش شد که احساسات مردم عزیز ایران به‌ویژه جامعه اهل‌سنت کشور را جریحه‌دار کرد. ابتدا بر خود لازم می‌دانیم از اقشار مختلف مردم، اعم از علما، برخی از مسئولان و نمایندگان مجلس، جمعی از فعالان سیاسی و مدنی و رسانه‌ای و آحاد مردم شریف ایران که در این زمینه در راستای دفاع و حفظ همدلی و همبستگی واکنش نشان دادند، صمیمانه تشکر کنیم.

🔹اما با توجه به اینکه این مداح توسط مسئولان قضایی و اطلاعاتی بازداشت و توجیه شده و به اشتباه و خطای خود اعتراف کرده است، به اطلاع مردم شریف ایران رسانده می‌شود که شیخ‌الاسلام مولانا عبدالحمید ضمن تشکر از مسئولان قضایی و اطلاعاتی، از تمامی حق و حقوقی خودشان در رابطه با این موضوع و پرونده صرف‌نظر و گذشت کرده و اعلام کرده‌اند که برای بنده «اصلاح» مهم است نه «انتقام».

🔹در پایان توجه عموم را به چند نکته جلب می‌کنیم؛
اولاً: طبق آیۀ کریمۀ «و أن المساجد لله»؛ مساجد متعلق به هیچ مذهب و فرقه و فردی نیستند، بلکه متعلق به خداوند متعال هستند و مسجد جامع مکی زاهدان جزو همین مساجد است که متعلق به «الله» هستند.
ثانیاً: اهل‌بیت خصوصا حضرت علی و حضرت فاطمه رضی‌الله‌عنهما و فرزندان‌شان جزو مقدسات اهل‌سنت به‌شمار می‌روند و محبت و اتباع از سیرۀ این بزرگواران از معتقدات اهل‌سنت است.
ثالثاً: ما مردم ایران اعم از اقوام و مذاهب و هر گرایش و اندیشه‌ای اعضای یک خانواده هستیم و نسبت به یکدیگر دلسوز بوده و در حق همدیگر دعای خیر می‌کنیم. توهین و افترا و اختلاف در خانوادۀ ایرانی هیچ جایگاه ندارد.

دفتر امام‌جمعه اهل‌سنت زاهدان
دی‌ماه 1403

@namehayehawzavi

⚡️شبکه تلویزیونی حوزه و روحانیت تاسیس شود

✔️عباس کعبی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در دیدار مدیرکل صدا و سیمای قم🔻

🔹صدا و سیمای قم یک شبکه محلی مانند دیگر استان‌ها نیست؛ ظرفیت‌های قم باید احیا شود؛ قم استان مذهبی، معنوی، مهاجر پذیر، صنعتی و کشاورزی است که ساکنان امروز و فردای این استان باید در آسایش و آرامش باشند که به آموزش، تربیت و حفظ بنیان‌های اصلی خانواده نیازمند هستند.

🔹مخاطبان خاص در قم نیازمند پیام ویژه‌ای به عنوان شهروند قم هستند؛ یک سطح قم، حوزه و روحانیت و علما است که این سطح دوم قم از طریق رسانه ملی می‌تواند شبکه حوزه و روحانیت داشته باشد و گفتمان‌های خاص خود را می‌خواهد.

🔹خبرگزاری‌ها نمی‌توانند وقایع حوزوی را به صورت گسترده پوشش دهند؛ در این زمینه ارتباطات رسانه‌ای حوزه و روحانیت در سطح کشور حائز اهمیت است؛ قم هم در این زمینه مرکزیت دارد و باید برای این فکر شود؛ برنامه رادیو معارف خوب است اما تنها سطح معارفی را فقط در رادیو پوشش می‌دهد.

🔹روحانیت تنها نباید تولید کننده برنامه‌های منبر و سخنرانی باشد بلکه باید بر برنامه‌های گوناگون از لحاظ دینی نظارت داشته باشد؛ از این رو حوزه‌ها و روحانیت می‌توانند همکاری خوبی با نهادهای مختلف از جمله مرکز پژوهش‌های صدا و سیما داشته باشند و در آنجا شورای سیاستگذاری باشد که حوزه و روحانیت هم در آن مشارکت فعال داشته باشند.

🔹قم دارای ارتباطات جهانی و بین‌المللی است که باید آن را پوشش دهیم و به خوبی در عرصه بین‌الملل منعکس کنیم؛ شاید از شبکه‌های العالم یا پرس تی‌وی صحبت کنند اما آن‌ها مأموریت بین‌المللی متفاوتی دارند و دغدغه آن‌ها معرفی قم در سطح جهان نیست؛ خیلی از مردم جهان می‌خواهند بدانند که در قم چه می‌گذرد و قم هم تمایل خودنمایی در عرصه بین‌الملل را دارد.

🔹تعامل بین حوزه و روحانیت و صدا و سیما باید تقویت شود این تقویت باید از چند طریق انجام شود؛ یکی پوشش به هنگام رهنمودهای مراجع معظم تقلید، اعضای مجلس خبرگان رهبری، جامعه مدرسین، شورای عالی حوزه، مرکز مدیریت حوزه و مراسم حوزوی است؛ این‌ها باید در بخش‌های خبری مختلف شبکه قم منتشر شود؛ در این باره گله‌مندی‌هایی است که در دفاع از صدا و سیما مطالبی را گفته‌ام اما شما هم باید توجه لازم را داشته باشید.

@namehayehawzavi

⚡️رجوع به فقهای جامع الشرایط تشریفاتی نیست

✔️محمدجواد فاضل لنکرانی🔻

🔹در زمان غیبت امام زمان (عج) وظیفه همه ما این است که معارف دین را از علمای ابرار و مجتهدان واجد شرایط و از مراجع تقلید، استمداد کنید. دستور ائمه علیهم السلام بر مراجعه به فقهای جامع الشرائط در زمان غیبت، یک امر تشریفاتی نیست؛ بلکه برای این است که شخص آگاه به دین و آن کسی که می‌تواند بدعت‌ها و انحراف‌ها را تشخیص بدهد و جلوی آن بایستد، فقهای جامع الشرائط هستند.

@namehayehawzavi

⚡️اگر نتوانیم پژوهش‌ها را متناسب با اوضاع جامعه تغییر دهیم مراکز پژوهشی به تاریخ خواهد پیوست

✔️محمدتقی سبحانی🔻

🔹به گمان بنده اگر نتوانیم سازمان پژوهش خود را متناسب با اوضاع و احوال امروز و جامعه خود تغییر دهیم مراکز پژوهشی در مدت کوتاهی به تاریخ خواهد پیوست و به دلیل ناکارآمدی از صحنه تحولات عقب می‌ماند.

🔹اگر وضع پژوهش‌های استاندارد امروز را دقیقا بررسی کنیم حداقل سه مشکل جدی در محصولات پژوهشی خواهیم داشت؛ اول پراکندگی؛ پژوهش‌های ما بهم دیگر نزدیک نمی‌شود و به تعبیری نمی‌داینم پروژه‌های مختلف پژوهشی قرار است در چه نقطه‌ای دست در دست همدیگر بگذارند.

🔹مشکل دیگر اینکه خیلی از پژوهش‌های ما منجر به حل مسئله شده است ولی خاستگاه و چارچوب بنیادین پژوهش و اتصال آن به مبانی و ارز‌ش‌ها را نمی‌دانیم؛ مثلا یک مسئله مرتبط با زنان را طرح و بررسی می‌کنیم اما وقتی بپرسیم که این نظریه در چه چارچوب و بنیاد نظری قرار است مطرح شده و حل مسئله کند روشن نیست و در مواردی هم که روشن است ربط آن به سازمان‌های دانش‌های دینی ما مشخص نیست یعنی نمی‌دانیم این مسئله حل شده را به چه سازمان و نهاد و مرکزی ارائه دهیم.

🔹جهت دیگر هم فقدان افق در پژوهش‌ها است؛ پروژه‌هایی در حال انجام است و حتی یک گام جلوتر هم پیش بینی شده است ولی وقتی از پژوهشگر بپرسیم که این پروژه قرار است ما را به کجا برساند افق آن معلوم نیست و وقتی افق روشن نباشد پژوهش تبدیل به یک سرگرمی و کار روزمره خواهد شد.

🔹زمانی در حوزه یک نفر محقق در عرصه کلام که کار تخصصی بکند نداشتیم ولی به تدریج بعد از انقلاب در پژوهش‌های ما جهش و حتی در برخی موارد نهضتی رخ داده است از جمله اینکه بیش از هزار پایان‌نامه در رشته کلام نوشته شده است ولی با این وجود اگر شاگردی از بنده بپرسد که من قصد دارم در کلام پژوهش کنم یا پژوهشگر یک مرکز بشوم نمی‌دانم به او بگویم از کجا شروع کند و مثلا چه مسیری قبلا باز شده است که به او بگوییم ادامه دهد.

@namehayehawzavi

⚡️در حال تهیه سند اسباب‌بازی هستیم

✔️عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی🔻

🔹اسباب‌‌بازی یکی از حوزه‌های صنایع فرهنگی است. یکی از موضوعاتی که بیشترین وقت را برای آن اختصاص داده‌ام و هنوز هم درگیر آن هستم، بحث اسباب‌بازی است و تولید‌کنندگان اسباب‌بازی هم مطلع هستند که از تولیدات متعدد داخلی بازدید کرده‌ام. این سند بعد از یک سال و چند ماه کار با حضور و نظرات ذی‌نفعان و متخصصان امر و اساتید دانشگاه تهیه شده و امیدواریم زودتر به تصویب نهایی برسد.

🔹کار دیگری که باید انجام شود این است که وزارت سمت به سرعت و به راحتی اجازه واردات اسباب‌بازی را ندهد. قاچاق اسباب‌بازی فقط از طریق شوتی و کولبری اتفاق نمی‌افتد بلکه بخش مهمی از قاچاق اسباب‌بازی از طریق کانتینرهایی که از طریق بنادر وارد کشور می‌شوند صورت می‌گیرد و باید سریع‌تر در بنادر دستگاه ایکس‌ری قرار دهند، سامانه واردات را هوشمند کنند و نظارت جدی داشته باشند.

@namehayehawzavi

⚡️در فتوای اخیر مقام معظم رهبری ایشان عمل جراحی تغییر جنسیت را به طور کلی جایز نمی‌دانند

⚡️حضرات آیات مؤمن، خرازی، منتظری، صانعی، احمد مطهری، مشکینی، نوری همدانی و موسوی اردبیلی قائل به جواز تغییر جنسیت برای ترنس‌ها هستند

✔️محمد مهدی کریمی‌نیا، نویسنده کتاب «تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق» در گفتگو با خبرگزاری حوزه🔻

🔹در مورد تقسیم‌بندی جنسیتی انسان‌ها از منظر اسلام، دو دیدگاه متفاوت وجود دارد: دیدگاه نخست که دیدگاه مشهور است، معتقد است انسان‌ها تنها به دو گروه مرد و زن تقسیم می‌شوند و جنس سومی وجود ندارد. طبق این دیدگاه، در موارد مشکوک مانند افراد خنثی، باید با استفاده از نشانه‌ها و امارات شرعی، فرد را به یکی از این دو جنس منتسب کرد. این دیدگاه مورد تأیید بزرگانی چون شیخ انصاری و صاحب جواهر قرار گرفته و نظر غالب فقها است.

🔹دیدگاه دوم که دیدگاه غیرمشهور است، این پرسش را مطرح می‌کند که چه اصراری بر محدود کردن جنسیت انسان‌ها به دو گروه مرد و زن وجود دارد. بر اساس این دیدگاه، می‌توان گروه سومی را نیز در نظر گرفت که شامل افرادی می‌شود که هم ویژگی‌های مردانه و هم زنانه را دارند، یعنی کسانی که دارای اندام تناسلی دوگانه هستند.

🔹متقاضیان تغییر جنسیت به چند گروه تقسیم می‌شوند که گروه نخست را افرادی تشکیل می‌دهند که از نظر جسمی و روحی کاملاً سالم هستند و هیچ‌گونه مشکل جسمی یا روحی ندارند، اما به دلایل غیرعقلایی خواهان تغییر جنسیت هستند. گروه دوم متقاضیان تغییر جنسیت را افرادی تشکیل می‌دهند که اندام تناسلی‌شان در حفره شکمی پنهان است. این افراد در ظاهر دختر به نظر می‌رسند، اما اندام تناسلی پسرانه آنها در حفره شکمی قرار دارد. گروه سوم را خنثی‌ها یا دوجنسی‌ها تشکیل می‌دهند که دارای هر دو اندام تناسلی هستند. در عمل جراحی این افراد، یکی از اندام‌های تناسلی حذف و دیگری تقویت می‌شود.گروه چهارم که بیشترین حجم مباحث و اختلاف نظرها را به خود اختصاص داده و گستردگی قابل توجهی دارد، مربوط به ترنس‌سکشوال‌ها یا تراجنسیتی‌ها است. این گروه را بیمارانی تشکیل می‌دهند که از نظر روحی و روانی، خود را متعلق به جنس مخالف می‌دانند.

🔹برای گروه اول که هیچ‌گونه مشکل جسمی یا روحی ندارند و هیچ علت بیماری یا نشانه ظاهری در آنها دیده نمی‌شود، هیچ فقیهی اجازه عمل جراحی نمی‌دهد. در مورد گروه دوم که اندام تناسلی‌شان در حفره شکمی قرار دارد، اجماع بر این است که باید با عمل جراحی مشکلشان را حل کنند. در خصوص گروه سوم یعنی افراد خنثی، به دلیل وجود هر دو اندام تناسلی، این افراد دچار اضطرار و اضطراب هستند. گرچه مشکل اصلی آنها جسمی است، اما این مشکل به روح و روانشان نیز سرایت کرده است. هیچ فقیهی با عمل جراحی این افراد مخالفت نکرده است. در مورد خنثای مشکل (کسی که هر دو اندام تناسلی را به طور کامل دارد و می‌تواند هر دو نوع رابطه جنسی را داشته باشد)، از آنجا که اسلام اجازه نمی‌دهد چنین فردی هر دو نوع ازدواج را داشته باشد و جنسیت واقعی‌اش نیز مشخص نیست، برخی فقهای معاصر حکم به وجوب عمل جراحی تغییر جنسیت برای آنها داده‌اند.

🔹در سال ۱۳۶۴، فردی به نام مریم خاتون مُلک‌آرا (فریدون سابق) که یک فرد ترنس بود - مردی که خود را زن می‌دانست - به حضور امام خمینی رسید و مشکل خود را با ایشان در میان گذاشت. امام خمینی پاسخ دادند: «عمل تغییر جنسیت زیر نظر طبیب متخصص اشکال شرعی ندارد، ان‌شاءالله موفق باشید». پس از صدور این فتوا در سال ۱۳۶۴، تحول عظیمی در مباحث علمی و فقهی مربوط به تغییر جنسیت به وجود آمد.

🔹علمای موافق با جواز تغییر جنسیت که عمدتاً از شاگردان امام خمینی هستند، عبارتند از: آیت‌الله مؤمن، آیت‌الله خرازی، آیت‌الله منتظری، آیت‌الله صانعی، آیت‌الله احمد مطهری، آیت‌الله مشکینی، آیت‌الله نوری همدانی، آیت‌الله موسوی اردبیلی؛ این گروه از فقها، همانند امام خمینی، قائل به جواز تغییر جنسیت برای ترنس‌ها هستند. با این حال، گروه بزرگتری از فقهای شیعه قائل به حرمت این عمل هستند.

🔹فتواهای اولیه مقام معظم رهبری کاملاً در راستای جواز تغییر جنسیت بوده است. در مرحله دوم که حدود پنج تا شش سال پیش آغاز شد، تغییراتی در فتوای ایشان ایجاد شد. در این دوره، ایشان تغییر جنسیت را تنها در شرایط اضطرار مجاز دانستند و در حال حاضر، این فتوا مبنای عملکرد سازمان پزشکی قانونی کشور است. در فتوای اخیر مقام معظم رهبری ایشان عمل جراحی تغییر جنسیت را به طور کلی جایز نمی‌دانند. آیت‌الله سیستانی در فتوای نخستین قائل به جواز تغییر جنسیت بود؛ اما در سال‌های اخیر قائل به حرمت تغییر جنسیت هستند. در فتاوای اخیر صراحتاً بیان می‌کنند که تغییر جنسیت برای افراد ترنس جایز نیست.


https://hawzahnews.com/xdm84
@namehayehawzavi

⚡️چرا خود را نقد کردم؟

✔️ رضا غلامی مدرس فلسفه سیاسی، مطالعات فرهنگی و تمدنی در ایکنا نوشت🔻
▪️بخش سوم

🔹یازدهم. به نظر می‌رسد ما برای تحول علوم انسانی «تجربی» می‌توانیم اقدامات موثری داشته باشیم و اشتباهات گذشته را قدری جبران کنیم؛

🔹اول؛ مقدم بر هر کار، گسترش آزاداندیشی و فضای گفت‌و‌گو و نقد علمی آزاد است چیزی که الان با محدودیت‌هایی روبروست؛ همین که می‌بینید سیاسیون انقلابی و غیرانقلابی بنده را اینگونه جبّارانه مورد فحاشی قرار می‌دهند یکی از جلوه‌های محدودیت جدی برای آزاداندیشی در ایران است. البته در گذشته نیز با دیگران این‌کار را کرده‌اند.

🔹دوم؛ تهیه و اجرای برنامه‌های بین‌رشته‌ای و تشویق به همکاری بین علوم انسانی و سایر رشته‌ها، البته از طریق بحث و‌ توافق با اساتید نه به صورت بخشنامه‌ای، خیلی مهم است و تأثیر بسزایی در تحول علوم انسانی دارد.

🔹سوم؛ بهاء دادن به تاریخ علم و تدوین یا ترجمه دانشنامه‌های معتبر با محوریت طیف‌های فکری گوناگون در تاریخ هر رشته که خیلی مهم است.

🔹چهارم؛ درگیری دانشمندان علوم انسانی با جدیدترین نظریه‌ها و نقد‌ها در جهان به ویژه اروپا و آمریکا که خیلی کارساز است هر چند شرط آن، تسهیل ارتباطات و تعاملات دوسویه میان استادان ایرانی و غیر ایرانی است.

🔹پنجم؛ ترجمه و نقد دو سویه آثار خوب از طیف‌های فکری متنوع و متکثر از زبان‌های رایج به زبان فارسی و از زبان فارسی به زبان‌های دیگر که در جای خود خیلی مهم است.

🔹ششم؛ کاهش بروکراسی سرگیجه‌آور و کسل‌کننده در دانشگاه‌ها و بها دادن به نوآوری و ایجاد گرنت‌های علمی سطح بالا برای حمایت از شکل‌گیری نوآوری که باید جدی گرفته شود.

🔹هفتم؛ متوقف کردن جریان جذب بی‌حساب دانشجو به ویژه در مقطع تحصیلات تکمیلی که جز بی‌سواد پروری نتیجه دیگری در پی ندارد.

🔹هشتم؛ در نظر گرفتن مشوق‌های جذاب برای مراجعه جدی و غیر تشریفاتی دولت با همه اجزایش و همچنین بخش خصوصی به دانشگاه‌ها و استادان برای حل مسئله چه در تز‌های کارشناسی ارشد و دکترا و چه در سایر فعالیت‌های علمی مانند مقالات علمی و پژوهشی که نه تنها به افزایش کارآمدی دستگاه‌های دولتی و شرکت‌های غیردولتی کمک می‌کند بلکه برای علوم انسانی نیز حقیقتاً نقش احیاء کننده را دارد.

🔹در میان مسیر‌های هشتگانه‌ای که بیان شد، به نظر می‌رسد برای تحول علوم‌ انسانی دو‌ کار باید بیش از همه مورد عنایت قرار گیرد؛ یک؛ بالا بردن توان نقد علمی، روشمند، منصفانه و واقع‌بینانه که نقطه مقابل نقد غیر علمی، غیرروشمند، ناعادلانه، بی ادبانه و سیاست‌زده است و‌ دو؛ ارائه عالمانه نقد‌ها یا جایگزین‌هایی است که از پایگاه اندیشه اسلامی متوجه دکترین‌ها و نظریه‌های مدرن است.

@namehayehawzavi

⚡️چرا خود را نقد کردم؟

✔️ رضا غلامی مدرس فلسفه سیاسی، مطالعات فرهنگی و تمدنی در ایکنا نوشت🔻
▪️بخش دوم

🔹هفتم. من در کنگره‌ای که سال‌ها در کنار اساتید و محققان دیگر برگزار کننده آن بودم، از ابتدا معتقد به کثرت‌گرایی در باب علم انسانی دینی بودم و اعتقاد داشتم نظریات در بستری طبیعی نقد می‌شوند و چنانچه قادر به دفاع علمی از خود نباشند، حذف خواهند شد. از این رو، در کنگره علوم انسانی اسلامی دیدگاه‌هایی وجود داشت که بعضاً با هم مخالف بود و وجه اشتراک آنها جز در باور به لزوم احیای اندیشه مدنی اسلامی به صورت نظام‌مند نبود. رد نمی‌کنم که از جمله دیدگاه‌هایی که وجود داشت، اسلامی شدن علوم انسانی «تجربی» بود که لااقل من شخصاً آن را قبول نداشتم، اما هیچگاه جلوی طرح آن را نگرفتم. حتی در هر دوره تلاش می‌کردیم ناقدان غیر سیاسی علوم انسانی اسلامی را نیز دعوت کنیم و فرصتی را برای بهره‌مندی از امتیاز نقد خلق نماییم. الان با آنکه کثرت‌گرایی در کار کنگره را تجربه ارزشمندی تلقی می‌کنم، اما ترجیح می‌دهم شخصاً بسترساز ایده غلط علوم انسانی «تجربی» اسلامی نباشم. (علاقه‌مندان برای درک ثمرات کار‌های انجام شده به یادداشت اینجانب در سایتم تحت عنوان «در مرکز صدرا چه کردم» مراجعه نمایند.)

🔹هشتم. در طول هفت دوره‌ای که کنگره علوم انسانی اسلامی با همت شماری از استادان و پژوهشگران و مدیریت کلان بنده برگزار شد، کمتر کار بی‌ثمری انجام شد که گفته شود ظرفیتی انسانی و مالی هدر رفته است. عمده مباحث و مقالات کنگره سرمایه‌ای است برای کسانی که مایلند در وادی نقش‌آفرینی اندیشه اسلامی در حیات مدنی تحقیق کنند ضمن آنکه نه فقط در بین مباحث مورد اشاره، نقد علوم انسانی اسلامی هم هست بلکه دقایقی از فلسفه علم نیز آمده که می‌تواند تکیه‌گاه برخی تحقیقات در آینده باشد. از سوی دیگر، من یک عضو کوچک آن کنگره بودم و روشن است که سخنگوی همه استادانی که در کنگره حضور داشتند نیستم لذا اظهارنظر بنده اختصاص به خودم دارد نه دیگرانی که در این عرصه کار می‌کنند.

🔹نهم. کنگره علوم انسانی اسلامی نه دولتی بود که بودجه دولتی داشته باشد و نه هزینه‌های چندانی برای آن شد که تغییر رویکرد من، موجب نگرانی کسی شود. اینجانب و همکارانم در این سال‌ها با دشواری و گرفتاری از کمک‌هایی که قانوناً به موسسات پژوهشی غیردولتی صورت می‌گرفت، مبلغی را برای برگزاری آن فراهم می‌کردیم و جالب اینکه همیشه به دلیل کمبود بودجه، بدهکار و سرافکنده بودیم. بعضی از پژوهشگران نیز لطف داشتند و برای همکاری خود با کنگره پولی دریافت نمی‌کردند. ده‌ها نفر از پژوهشگران و استادانی که در این سال‌ها بنده در خدمتشان بودم این واقعیت را تأیید می‌کنند.

🔹دهم. کنگره علوم انسانی اسلامی هیچگاه متولی رسمی و تامّ تحول در علوم انسانی نبوده است تا کسی بگوید مسئول این امر در کشور به شکست خود اعتراف کرد! نقد‌های من در مصاحبه با روزنامه فرهیختگان متوجه افراد متنوعی است که طی ۴۷ سال گذشته چنین ماموریتی را بر عهده داشته‌اند هرچند من به مثابه خودانتقادی، سهم کنگره را نیز در خطا‌ها پنهان نکردم و آن را به عنوان یک حرکت غیر رسمی و غیر دولتی، در نقد خود گنجاندم.‌آنچه در اینجا مایلم تاکید کنم و در مصاحبه با روزنامه فرهیختگان نیز مکرر یادآوری کرده‌ام این است که کار‌های انجام شده را نباید صفر و صدی دید و با نادیده گرفتن زحمات، دچار بی‌انصافی شد؛ از این رو، بنده در کنار نقد کلان، متوجه کار‌های مثبت نیز هستم. اکنون که با شما سخن می‌گویم خوشبختانه مسئولیت شورای تخصصی تحول در علوم انسانی در شورای عالی انقلاب فرهنگی برعهده جناب آقای دکتر سیدسعیدرضا عاملی است و با شناختی که از اندیشه‌های مترقی ایشان دارم، مطمئن هستم حداقل شخص ایشان ادامه حرکت در مسیر نادرست را قبول ندارند.

@namehayehawzavi

⚡️چرا خود را نقد کردم؟

✔️ رضا غلامی مدرس فلسفه سیاسی، مطالعات فرهنگی و تمدنی در ایکنا نوشت🔻
▪️بخش اول

🔹بعد از انتشار گفت‌وگوی من با ویژه‌نامه آبان ماه روزنامه وزین «فرهیختگان» با عنوان «مسیر تحول در علوم انسانی از ابتدا اشتباه بوده است»، نقد‌ها و حتی متاسفانه برخی اهانت‌ها صورت گرفت؛ در این جهت، مایلم درباره این تغییر نگاه، یازده نکته را به صورت فشرده خدمت‌تان عرض کنم؛

🔹یکم. در کار علمی، آزاداندیشی یک اصل اساسی است. پژوهشگری که در فعالیت‌های علمی خود آزاداندیش نباشد و تعصبات، جانبداری‌ها و یا ترس اندیشه او را به سلطه بکشد، پژوهشگر نیست. البته جدای از تعصبات، جانبداری‌ها و ترس، یکی دیگر از عوامل مهمِ نبود آزاداندیشی، تحجر و دُگمی است که بخشی از آن در اثر تربیت نادرست خانوادگی و اجتماعی، و بخشی از آن، محصول تحولات ژنتیک در انسان است که اثر تخریبی آن در کار پژوهشگر از سرطان خطرناک‌تر است.

🔹دوم. در کنار آزاداندیشی، صداقت نیاز دیگری است که حیات پژوهش و علم به آن پیوند خورده است. هر چند گاهی تقیه نیز اجتناب ناپذیر است، اما مهم‌ترین چیزی که یک پژوهشگر می‌تواند به مخاطبان خود هدیه بدهد، صداقت و یک‌رویی است. نباید برای پژوهشگرانی که در اظهار نظر علمی، از خود بی‌صداقتی نشان‌می دهند کف زد بلکه بر عکس، باید از پژوهشگران دائماً مطالبه صداقت داشت و پژوهشگر صادق را قدر شناخت.

🔹سوم. تاریخ حیات علمی برخی از پژوهشگران بزرگ و تاریخ‌ساز به دو و حتی به سه بخش کاملا متفاوت قابل تقسیم است. این بخش‌ها نه فقط متفاوت بلکه گاهی با هم در تعارض‌اند. از فیلسوفان مشهورتر غربی می‌توان به ویتگنشتاین اشاره کرد که حیات علمی او از دو بخش متناقض تشکیل شده و او خود، بزرگ‌ترین ناقد بخش نخست حیات علمی خویش است. این تغییرات یا دگرگونی‌ها در فرایند کار علمی و فلسفی کاملا طبیعی است و عامل آن، بیش از هر چیز، به طبیعت تحقیق باز می‌گردد که نه تنها از مطلق اندیشی و جزم‌انگاری به‌دور است بلکه همچون یک سفر است که در آن، فراز و فرود، و گُم‌گشتگی و راه‌یابی، امری رایج است. در این میان، بنده نیز ـ چه کسی خوشحال شود و‌چه ناراحت ـ افکار خود را هر از چندی خودم بی رحمانه به نقد می‌کشم و چند سال است که خوشبختانه با مطلق‌اندیشی خداحافظی کرده‌ام از این رو ایرادی نمی‌بینم زندگی علمی خویش تا اینجا را، لااقل به دو بخش متفاوت تقسیم کنم.

🔹چهارم. یکی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین عرصه‌های فلسفی و علمی، عرصه فلسفه علم است که جدای از تنوع و تکثر نظرات و دیدگاه‌ها، گره‌ها و بن‌بست‌های علمی فراوانی نیز در آن وجود دارد. به‌ویژه عرصه فلسفه علم، امروز با ظهور تناقضات مهم در فیزیک کوانتومی و حتی در ریاضیات با شوکی بزرگ رو‌به‌رو شده و در پی راه‌حلی برای سر‌پا نگه‌داشتن نظریه‌هایی است که بعضی از آنها نقش بنیان‌های علم جدید را بازی می‌کنند. این دشواری‌ها و پیچیدگی‌ها موجب شده تا کمتر پژوهشگری در این عرصه بتواند از دگرگونی‌های فکری مصون بماند.

🔹پنجم. جدای از پیچیدگی‌ها و ظرایف فلسفه علم، که خود نیازمند تأملات دقیق و عمیق است، تسلط بر تاریخ علم و شناخت جزئیات و کوچه‌پس‌کوچه‌های آن، برای اظهارنظر دربارهٔ تحولات علمی، ضرورتی انکارناپذیر است. این ضرورت، زمانی برجسته‌تر می‌شود که لمس علم در عرصه عمل نیز به آن افزوده شود، چیزی که بسیاری از دانشمندان علوم انسانی در ایران از آن بی‌بهره‌اند. این فقدان تجربه عملی، به‌طور ناخواسته، نگاه آنان به علم را از واقعیت‌های ملموس فاصله داده و به رویکردی فانتزی و گاه خیالی بدل کرده است.

🔹ششم. نظرات من در علوم انسانی که خوشبختانه عمده آن در سایت شخصی‌ام در دسترس است دائماً و سال به سال در حال تهذیب، تکامل و همچنین برخی دگرگونی‌ها بوده است و چنانچه محققی حوصله کند و حرکت علمی بنده از ده سال پیش تا الان را بررسی کند، حتماً جهش‌های تکاملی یا دگرگونی‌ها را در عُمق آن متوجه خواهد شد. آنچه اینجانب در ارتباط با علوم انسانیِ اسلامی از اساس اشتباه خواندم، علوم انسانیِ «تجربی» اسلامی بود چیزی که من خودم در پی آن نبودم. آنچه من شخصا به عنوان بخشی از پروژه فکری‌ام دنبال می‌کردم، شکل‌گیری طبیعی و فرایندی دستگاه علمی جدیدی بود که از بنیاد‌های معرفتی، فلسفی و ارزش‌های اسلامی تغذیه می‌کند. ایده تولد طبیعی این دستگاه فکری که به نظر می‌رسد (صرف‌نظر از کارآمدی آن در این عصر) نه ایده‌ای از اساس غلط و نه کاری ناممکن است، به دلایلی، فعلاً بستر‌های معرفتی و اجتماعی آن موجود نیست و من نیز، آن را از پروژه فکری خود خارج کرده‌ام.

@namehayehawzavi

⚡️پیشانی طرح دشمن در ماجرای مقاومت، جنگ شناختی با حزب‌اللهی‌ها و انقلابیون است

✔️سیدمحمدمهدی میرباقری🔻

🔹پیشانی طرح دشمن در ماجرای مقاومت، جنگ شناختی با حزب اللهی ها و انقلابیون است. متاسفانه برخی دوستان خود ما با از دست رفتن سوریه می گویند کار تمام است، فکر می کنند که هیچ عقلانیتی در کار نیست؛ در حالی که این گونه نیست؛ اتاق های فکری خوبی هست و عقلانیتی در کار است. اول باید با جنگ شناختی دشمن مقابله کرد، روایتی که اینها می سازند در رسانه های حزب اللهی دیده می شود، این خیلی خطرناک است. احساس نکنیم با از دست رفتن یک سرزمین کار تمام شد. کار به این بزرگی در تراز انقلاب اسلامی را تمام شده ندانیم. فوکویاما تحلیلگر آمریکایی بعد از واقعه سوریه می گوید: یکی از قدرت های رو به پیش جهان ایران است، بعد ما چه تحلیل می کنیم و چه می گوییم؟ این نشان می دهد که جنگ شناختی دشمن روی ما تاثیر گذاشته است .

@namehayehawzavi

✔️حقوق شهروندی از نگاه آیت‌الله سیستانی؛ امتداد گفتمان آیت‌الله نایینی🔻

▪️کتاب «آیت‌الله سیستانی و حقوق شهروندی»، به قلم محمدهادی زاهد غروی، تازه‌ترین اثر پژوهشکده اندیشه دینی معاصر که توسط انتشارات سهل در صد صفحه منتشر شده، به بررسی اندیشه‌های آیت‌الله سیستانی درباره حقوق شهروندی پرداخته است؛ مفهومی بنیادین که بر حقوق برابر تمامی شهروندان، فارغ از تفاوت‌های دینی، قومی و زبانی تأکید دارد. در این کتاب، اصولی همچون کرامت انسانی، مشارکت مردمی و احترام به قانون به‌عنوان محورهای اصلی اندیشه آیت‌الله سیستانی مطرح شده‌اند. آیت‌الله سیستانی با پذیرش نقش دین در سیاست، بر حضور حداقلی روحانیت در امور اجرایی تأکید کرده و جایگاه نظارتی و ارشادی را برای آنان مناسب دانسته است

🔸بخشی از متن یادداشت معرفی کتاب:

🔹داستان مشروطه و نزاع فقهی فقهای موافق و مخالف هر چند در آن دوره بحث داغ محافل و حوزه‌های علمیه بود، اما پس از مدتی فروکش کرد و با آغاز سلطنت پهلوی می‌رفت که به فراموشی سپرده شود، اما با آغاز مخالفت‌های امام خمینی با محمدرضا پهلوی و تبعید ایشان به ترکیه و سپس به نجف و پرداختن ایشان به مسئله ولایت فقیه در ضمن بحث کتاب بیع شیخ انصاری و نگارش و تدوین آن به صورت کتابی با عنوان حکومت اسلامی (ولایت فقیه) و در نهایت پیروزی جمهوری اسلامی جان تازه‌ای یافت. و از آن زمان تاکنون کتاب‌ها، مقالات و نظریه‌های فراوانی در موافقت و مخالفت، ولایت فقیه، حکومت اسلامی، حاکمیت و حکمرانی ملی، انتخابات و ده‌ها مسئله دیگر ارائه شد.

🔹باری با پیروزی جمهور اسلامی و حاکمیت نظریه ولایت فقیه و غلبه گفتمان اسلامی سیاسی، می‌توان با اندکی تسامح، حکومت اسلامی ایران را امتداد گفتمان شیخ فضل‌الله نوری دانست که به حاکمیت قوانین شرعی تاکید داشت و نقش چندانی برای مردم در نظریه مشروعه خود قائل نبود. اما از سوی دیگر جریان موافق مشروطه و فقها و نظریه‌‌پردازانی که با آخوند خراسانی و نایینی بیشتر همدل بودند سعی می‌کردند قرائت دموکراتیکی از ولایت فقیه و حکومت اسلامی ارائه دهند و نقش مردم و حکمرانی ملی را پررنگ‌تر کنند، اما در عمل توفیق چندانی نیافتند و نتوانستند مبانی نظری خود را به کرسی عمل بنشانند.

🔹این تمام ماجرا نبود و گفتمان نایینی به کلی به محاق نرفت، زیرا در کشور همسایه و پس از سقوط صدام و بحران‌هایی که کشور عراق را درهم پیچیده بود، فقیهی آشنا و همدل با مبانی نظریه فقه سیاسی آخوند و نایینی که از قضا به واسطه استاد خود؛ آیت‌الله خویی شاگرد مدرسه نایینی نیز شمرده می‌شد، مرجعیت شیعیان و زعامت حوزه علمیه نجف را به عهده داشت و با اظهار نظرها و موضع‌گیری‌های خود که ریشه در مبانی دینی و فقهی داشت، توانست اندیشه‌های نایینی را تاحدودی به منصه ظهور برساند، و از این‌رو می‌توان بر این باور بود که گفتمان ایت‌الله سیستانی، امتداد گفتمان نایینی می‌باشد.

متن کامل در دین آنلاین

https://www.dinonline.com/44317/
@dinonline
@namehayehawzavi

🔺تبلیغات ایتا خودش یه سوژه مطالعاتی در حوزه اقتصاد دین است؛ دین فروشی یا فروش مبتنی بر دین، شاخصه مشترک خیلی از تبلیغات این فضا است(مریم یوسفی).

@namehayehawzavi

⚡️مبلغان دینی از شعر حافظ و فردوسی و شاعران معاصر بهره‌گیری کرده و به مناسبت‌های ملی تأکید کنند

✔️محمدرضا پویافر پژوهشگر اجتماعی🔻

🔹اگر نوجوانان و جوانان جامعه که مصرف فرهنگی آن‌ها به ویژه در اینترنت و فضای مجازی ایشان را با فرهنگ‌های مختلف جهان آشنا کرده و آن‌ها در چنین جهان جدید با سبک زندگی جدید زندگی می‌کنند، این را درک کنند که مروجان و مبلّغان دین و کسانی که هویت دینی دارند، همزمان بر هویت ملی از طریق تأیید و همراهی با پیشینه و مفاخر ملی نیز تأکید دارند، در این صورت همراهی بیشتری با ابعاد هویت دینی و آنچه که در گفتمان دینی و تبلیغ دینی گفته می‌شود خواهند داشت. در واقع اگر نوجوانان و جوانان جامعه امروز مانند دانش‌آموزان و دانشجویان درک کنند که از همان کانال‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی که گفتمان دینی ترویج می‌شود، نوعی همراهی همدلانه با هویت ملی نیز ترویج می‌شود، با اعتماد بیشتری با دین و دین‌داری و ترویج هویت دینی همدلی و همراهی خواهد داشت.

🔹در غیر این صورت ممکن است با نوعی تجربه مقاومت از سوی جوانان مواجه شویم؛ چراکه ممکن است جوانانی که از یک سو به طور مداوم خود را در کوران تبلیغات علیه دین از طرف ملی‌گرایان افراطی می‌بینند، در مقایسه مداوم با واقعیت قرار گیرند و این تصور برای آن‌ها ایجاد شود که اهالی دین و مذهب و هویت دینی، عملاً با هویت ملی ضدیت دارند و این مسئله آن‌ها را به نوعی در مسیر مقاومتی سرسخت با هر چیزی که به عنوان هویت دینی به ایشان منتقل می‌شود، قرار می‌دهد.

🔹مثلاً در مورد ترویج دین به طور سنتی به اندازه کافی برنامه، سخنرانی، کلیپ و ... در دانشگاه‌ها و مدارس وجود دارد و بنده با این سخن که در این حوزه به اندازه کافی هزینه و تبلیغات نداشته‌ایم، کاملاً مخالف هستم. بیش از این مسئله، جامعه ما نیاز دارد افرادی که در حال انتشار محتوای دینی هستند، صادقانه با مردم رفتار کرده و این‌ پیام به درستی به جامعه منتقل شود که گفتمان دینی در امتداد روایتِ جامعه از زندگی قرار دارد و ما با کلیت جامعه خود یکی هستیم.

🔹برای مثال وقتی افرادی به ترویج دین پرداخته و به دنبال تقویت اعتقادات دینی مردم هستند، باید در محتوا و بحث‌های خود استفاده بیشتری از محتوای ملی حتی ادبیات ملی داشته باشند. مبلغان دینی باید در ارائه محتوای خود از شعر حافظ و فردوسی و شاعران معاصر بهره‌گیری کرده و در سخنان خود به مناسبت‌های ملی تأکید کنند. مروجان دینی نباید در سخنان خود هر آن چیزی که هویت ملی بدان معتقد بوده را خرافه دانسته و بر نظر خود اصرار ورزند؛ چراکه این مسئله باعث مقاومت از سوی جوانان و ایجاد شکاف در فرهنگ جامعه خواهد شد.

@namehayehawzavi

⚡️طراحی حدود ۴۳۰ رشته و گرایش در درختواره دانشی حوزه‌های علمیه

✔️مهدی رستم‌نژاد معاون آموزش حوزه‌های علمیه🔻

🔹از ابتدا مسیر اصلی حوزه‌های علمیه همان فقه و اصول بود. همیشه تاریخ مسیر اجتهاد چنین بوده که در کنار این فقه و اصول که جریان اصلی و علمی حوزه‌ها بوده، علوم دیگری مثل تفسیر قرآن‌کریم، حدیث، اخلاق، فلسفه و علوم عقلی هم بود، مباحثی چون هیئت، نجوم و ریاضیات هم سر جای خودش بود، منتها آن مباحث اصلی که در متن حوزه همیشه جاری و ساری بوده، مبحث فقه و اصول است و اساس فقاهت و اجتهاد در حوزه‌های علمیه بر پایه همان بود.

🔹قبل از انقلاب‌اسلامی هدف‌گذاری‌ها حوزه علمیه این بود که چند مرجع‌تقلید، مجتهد، استاد و امام جماعت تربیت بشود، اما بعد از پیروزی انقلاب‌ میدان‌های بسیار فراوان، متنوع و گسترده به وجود آمد و دستگاه‌های مختلف جهت استفاده از ظرفیت حوزویان دستشان را به سوی حوزه‌های علمیه دراز کردند.

🔹امروز حوزه‌های علمیه باید پاسخگوی نیازهای جامعه باشند؛ امروز جامعه بین‌الملل و منطقه و نیازهای جدیدی که الان در آن قرار گرفته‌ایم و نیز مباحث هوش مصنوعی و رسانه‌ای، نیازمند ورود حوزه علمیه است، هر چه جلوتر می‌رویم نیازها و مطالبات گسترده‌تر می‌شود. حوزه علمیه باید بیاید و حرف دین را ارائه بدهد.

🔹این یک مسئله بسیار مهمی است که صدها موضوع و مسئله جدید و مستحدثه را متوجه حوزه کرده است. درختواره دانشی حوزه علمیه که برای آن حدود ۴۳۰ رشته، گرایش و رویکرد تعریف شده بر اساس این نیاز پی‌ریزی شده است. تمامی سرفصل‌ها و عناوین اصلی درختواره دانشی حوزه‌های علمیه به تصویب رسیده که ۱۷۰ سرفصل آن شامل رشته، گرایش و رویکرد در سه مقطع سطوح ۲، ۳ و ۴ تدوین شده و در دست اجرا است و بقیه نیز در حال پیگیری و برنامه‌ریزی برای انجام است.

@namehayehawzavi

⚡️باید به جای پول اعتباری طلا و نقره در بازار معتبر باشد در اینصورت تورم نخواهیم داشت

✔️محسن اراکی در دیدار با رئیس و پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی مجلس🔻

🔹فقه اجتماعی اهداف دین را محقق می کند، در نظام اقتصادی اسلام دولت سربار مردم نیست بلکه با تبدیل نظام مالیاتی به خمس و زکات، هم پاسخگوی نیازهای اقتصادی است و هم آینده جامعه را از بعد اقتصادی تضمین می‌کند. پول به جای اعتبار محض، باید پول حقیقی باشد.

🔹مصداق بیع‌های کنونی ربای پنهان است و از نظام سرمایه داری غرب با سردمداری آمریکا گرفته شده است در حالی که ما اگر به جای پول، طلا و نقره را در بازار تزریق کنیم هم مشکلات برطرف می شود و هم کارمندان و بازاریان احساس عزت می‌کنند. تورم ناشی از پول اعتباری است وقتی پول بدون ارزش حقیقی وارد بازار ‌شود آن را به هم‌می‌ریزد، پول اعتباری توان برابری با کالا‌ها را ندارد.

🔹اقتصاد کنونی جهان اقتصاد فریب و نیرنگ است و با تزریق دلار در حقیقت اموال مردم را به سرقت می برند، در حالی که اقتصاد اسلامی ایده های منطقی و شرعی و سازمان یافته دارد و باید زمینه برای پیاده سازی احکام فقهی در جامعه فراهم شود.

@namehayehawzavi

✔️آخوندهای مصدقی(مقاله)🔻

🔸مهدی سلیمانیه

🔹"آخوندهای مصدقی" تیپ عجیبی از حوزویان بودند که در دوره‌ای خاص از تاریخ معاصر ایران، ظهور کردند. حوزویانی که دغدغه آزادی و مبارزه با هر نوع استبداد را داشتند. در تداوم ارمان‌های آزادی‌خواهانه مشروطه. و هم‌زمان، مخالف استعماری که پشتیبان غالب قدرت‌های استبدادی بود. تیپی محدود و اقلیت از حوزویان که برایش دنیا و ترقی و رفاه مردمان عین دین بود و محمد مصدق برایش نماد این آرمان‌ها. تیپی که با انقلاب ایران به طور کلی محو شد.

🔹در سوی دیگر زمین، در امریکای جنوبی هم عالمان مسیحی بودند که دین را نه ابزار سرکوب، که نردبان رهایی مردمان مستضف دیدند. در کنار مردمان‌شان و در برابر استبداد و حامی‌اش، استعمار ایستادند و برای رفاه مردمان‌شان هزینه دادند: الهیات رهایی‌بخش.

🔹در زبان فارسی، هر دوی این دو نوع غریب از دینداران اقلیت را کمتر می‌شناسیم. من در این متن که به تازگی منتشر شد و از نتایج پژوهش پسادکتری‌ام در دانشگاه زوریخ سوییس بود، تلاش کرده‌ام تا تصویری دقیق‌تر از این دو، شباهت‌ها و تفاوت‌هایشان و سرنوشت متفاوت‌شان ارائه دهم.

لینک دانلود اصل مقاله

@raahiane
@namehayehawzavi

⚡️ترویج شخصیت‌هایی چون آیت الله مصباح یزدی از بابت اینکه قله‌های رفیع رشد و ایمان جامعه هستند ضروری است

✔️سید مصطفی خامنه‌ای در بزرگداشت آیت الله مصباح یزدی🔻

🔹ترویج شخصیت‌هایی چون آیت الله مصباح یزدی از بابت اینکه قله‌های رفیع رشد و ایمان جامعه هستند در جامعه ضروری است. ترویج آنان ترسیم افق‌های بلند پیش روی جامعه است و این ترویج باعث می‌شود جوانان ما رسیدن به این قله‌ها را دست یافتنی و محقق شدنی ببینند.

🔹ایشان یک محقق عالی مقام بود که بلندای مقامشان شاید برای خیلی از افراد روشن نباشد تا جایی که از ایشان به عنوان فیلسوف و علامه یاد می‌شود. تدریس و اشراف بر مکاتب فلسفی کار سختی است و بالاتر از همه اینها واجد بودن نظام جامع اندیشه فلسفی است که قله‌ای در دانش اسلامی محسوب می‌شود و کم هستند افرادی که به این سطح از تحقیق و توانایی برسند. وجه دیگر شخصیت ایشان این است که مبین قوی بود. اهتمام بلیغی نسبت به مسئله هدایتگری و ارتباط با اقشار مختلف مردم به خصوص جوانان و دانشگاهیان داشت. که با تحمل ناملایماتی که در این راه به ایشان وارد شد هیچ گاه عکس العملی دفاعی از او ندیدیم.

@namehayehawzavi

⚡️ما حوزویان کوتاهی کردیم و من استغفار می‌کنم
⚡️به ظاهر دین پرداختیم، به باطن آن اهمیت ندادیم

✔️علی اکبر صادقی رشاد در همایش ملی «فقیه سالک» ویژه بزرگداشت حاج آقامجتبی تهرانی🔻

🔹ما از جایگاه قلب غافلیم، قلب هم در ادبیات ایرانی و هم در ادبیات دینی جایگاه فوق العاده ای دارد. یکی از واژه هایی که بیشترین ترکیب را در زبان فارسی ساخته اند، کلمه «دل» است و در ادبیات دینی هم بی نظیر است چون بیش از ۱۴ هزار بار واژه «قلب» در روایات آمده است.

🔹من ۵۶ وصف در قرآن درباره قلب پیدا کردم و ۶۰۷ وصف در روایات در شأن قلب آمده است. قلب سلیم از ریا و شرک و شک پاک است و در اختیار خداست. در روایات آمده که قلب، حرم خداست و چرا آن را به دیگران می سپارید که غصبی بالاتر از غصب قلب نیست.

🔹ما قلب مردم را فراموش کردیم چون قلب خودمان را فراموش کردیم و به «قال» چسبیدیم. کارهای فراوانی در ۴۵ سال شده ولی بیش از قلب به ظاهر پرداخته ایم و نقش ما طلبه ها در این زمینه زیاد است. ما باید هوای دل مردم را داشته باشیم. زمانی که به ظاهر دین پرداختیم، به باطن آن اهمیت ندادیم. به فقه و اصول اهمیت دادیم ولی از اخلاق و معنویت غافل شدیم. بزرگان ما در هفته گاهی فقه و اصول می گویند اما چندجلسه اخلاق می گویند.

🔹جوانان ما در این تهاجم فرهنگی اسیر شده و به دام افتاده اند. ما می بینیم کسی که زخمی یا اسیر می شود تکریم می ‌شود ولی اسیر جبهه فرهنگی را طرد می‌کنیم. ما حوزویان کوتاهی کردیم و من استغفار می‌کنم. گرچه شب و روز کار می‌کنم و گاهی تا صبح مشغول مطالعه و کار هستم ولی باز هم خودم را مقصر می دانم. آقامجتبی هوای دل مردم را داشت. شب‌های احیا حدود ۵۰۰ هزار نفر در جلسات آقامجتی حاضر می‌شدند و او از عمق دین برای مردم می‌گفت. گاهی جلسات فقه را تعطیل می‌کرد و اخلاق می‌فت.

@namehayehawzavi

⚡️زن‌ها و مردها می‌توانند از خانم مجتهده تقلید کنند

✔️مهدی سجادی امین نویسنده کتاب «زنان، افتاء و مرجعیت» در گفتگو با ایکنا🔻

🔹مسئله نقش جنسیت در افتاء و مرجعیت، در عبارات بسیاری از فقها خصوصا فقهای قدیم به صورت روشن نیامده است. برخی فقها اصلا به شرایط مفتی نپرداخته‌اند و برخی دیگر، شرایطی را برای فقیه ذکر کرده‌اند ولی رجولیت و مرد بودن را نیاورده‌اند. در عین حال، روشن نیست که آیا مرد بودن را شرط نمی‌دانستند یا در مقام بیان آن نبوده‌اند.

🔹شاید بتوان آرای فقها را به چهار گروه تقسیم کرد؛
گروه اول فقهایی هستند که به ذکر شرایط و صفات مفتی و مجتهد نپرداخته‌اند. مثل مرحوم شیخ مفید، شیخ طوسی، سلار، ابن ادریس حلی و... .
گروه دوم فقهایی هستند که به شرایط مفتی برای حجیت فتوای او پرداخته‌اند، اما ذکوریت  و مرد بودن را جزء شرایط نیاورده‌اند. مثل سیدمرتضی، محقق ثانی، علامه حلی، شهید اول و....
گروه سوم فقهایی هستند که شرط ذکوریت و مرد بودن را در مفتی لازم دانسته‌اند و به آن تصریح کرده‌اند.
گروه چهارم فقهایی هستند که صراحتا ذکر کرده‌اند که ذکوریت و مرد بودن را برای فقیه شرط نمی‌دانند.

🔹با این تقسیم‌بندی که عرض شد روشن می‌شود که اجماعی وجود ندارد، چون بعضی اصلا این نظر را مطرح نکردند و به این بحث نپرداختند، بعضی‌ها به شرایط مفتی پرداخته‌اند ولی مرد بودن را ذکر نکرده‌اند. برخی صراحتا مرد بودن را شرط ندانسته‌اند؛ لذا اجماع از این جهت مخدوش می‌شود. ادله‌ای که فقها از قدیم برای نفی مرجعیت زنان به آن‌ها مستند نموده‌اند، با مدعایی که بیان کرده‌اند، در خیلی از موارد سازگاری ندارد، به تعبیر دیگر مدعای فقها ثبوت مرجعیت و شأن افتاء برای زن است ولی ادله‌ مورد استناد، ادله‌ای است که شئون ولایی را برای زن ثابت نمی‌کند لذا با این دلیل فقط می‌توانیم منصب افتاء را برای زن ثابت کنیم، یعنی زن فتوایش بر دیگران حجت است؛ چون متخصص است دیگران اعم از زن و مرد می‌توانند به فتاوای این زن مراجعه کنند، اما با این سیره نمی‌توانیم شئون ولایی را برای زن ثابت کنیم که مرجع تقلید به معنای امروزی باشد و از آن طرف، فقهایی که مرجعیت تقلید را به نحو کلی برای زن سلب کرده‌اند، حتی منصب افتاء و فتوا دادن را هم با این ادله از زن سلب کرده‌اند.

🔹بنده معتقدم اگر بین مدعا و دلیل در همه این موارد تفکیک شود در نهایت به این نتیجه می‌رسیم که شئون ولایی فقیه برای فقیه زن ثابت نیست اما شئونی که ولایی نیستند مثل منصب افتاء و بیان حکم الهی، برای زن ثابت است. لذا هم زن‌ها و هم مردها می‌توانند از یک فقیه زن در احکام شرعی تقلید کنند، اما این زن نمی‌تواند به امور دیگران ولایت داشته باشد.

@namehayehawzavi

⚡️گرانی کمر مردم را خم کرده است
⚡️حرفهای بی‌سند و مدرک روی منبر نزنید

✔️آیت‌الله نوری همدانی🔻

🔹چرا حرف‌های بی سند و مدرک در بعضی منابر گفته می شود. من تعجب می‌کنم چرا هیچ نظارتی از طرف خود اهل منبر که سال‌ها کار کرده‌اند نمی شود که عده‌ای با بعضی از مطالب، افکار عده‌ای را نسبت به مسائل دینی مخدوش می‌کنند. اینکه ما بعضی از حوادث زمان را به مسائلی یا افرادی تطبیق کنیم درست نیست؛ ما وظیفه داریم آنچه را قرآن و اهلبیت «علیهم السلام» فرمودند بیان کنیم و مردم هم با قدرت و درکی که دارند به بهترین شکل اعتقادات را حفظ می‌کنند.

🔹اگر مردم ببینند حرف و عمل ما دوتا است اعتماد نمی‌کنند، رفتار ما خودش می‌تواند تبلیغ باشد. امروز مردم گرفتار هستند، خودمان داریم وضعیت بد اقتصادی را درک می‌کنیم و می‌بینیم گرانی کمر مردم را خم کرده حالا در این وضعیت باید کنار مردم باشیم و باید بدانند ما هم مثل آنها این مشکلات را درک می‌کنیم و مشمول همان مشکلات هستیم. دولت باید برای رفع مشکلات فکری بکند. همه چیز را گردن تحریم نیندازیم، نمی‌خواهیم بگویم تحریم مؤثر نیست اما باید بدانیم استفاده از مدیران با تجربه، متدین و انقلابی خیلی از مشکلات را حل می‌کند. بنده معتقدم باید به دولت کمک کرد و شکی نداریم رئیس جمهور محترم تلاش می‌کند که مشکلات حل شود اما باید اختلاف را کنار گذاشت و سلایق مختلف را با تعهد و شایستگی در نظر گرفت و کار کرد.

@namehayehawzavi

⚡️برخی از گزینه‌های مرجعیت در حوزه علمیه نجف

✔️یادداشت علی المومن در سایت اندیشکده شهید خامس🔻
🔸بخش سوم

🔹۳. شیخ حسن جواهری: او از یک خانواده علمی و دینی مشهور در نجف است که به مهمترین مرجع شیعه در زمان خود، یعنی شیخ محمد حسن نجفی، برمی‌گردد (که به دلیل کتاب فقهی‌اش «جواهر الكلام» به «جواهری» معروف شده است). او در سال 1949 در نجف اشرف متولد شد و همزمان به تحصیلات دانشگاهی و دینی پرداخت. در سال 1971 از دانشکده فقه فارغ‌التحصیل شد و به مرحله بحث خارج رسید و در این دوران نیز در دروس پدرش شیخ محمد تقی جواهری و همچنین سید ابو القاسم خویی و سید محمد باقر صدر شرکت کرد. در سال 1979 به اتهام فعالیت‌های سیاسی اسلامی دستگیر شد و به ایران تبعید گردید. در آنجا دوباره به تحصیل و تدریس و فعالیت‌های علمی و اندیشه‌ورزی در حوزه علمیه قم پرداخت و در دروس آیات عظام مانند میرزای شیخ جواد تبریزی و شیخ حسین وحید خراسانی حاضر شد. او تدریس بحث خارج را در سال 1988 آغاز کرد و در مجمع فقه اسلامی در جده و همچنین در مجمع جهانی اهل بیت عضویت داشت. پس از سقوط رژیم بعث در سال 2003 به نجف برگشت و فعالیت‌های علمی و دینی خود را در حوزه علمیه ادامه داد.

🔹۴. سید علی الموسوی السبزواری: سید علی، پسر مرجع دینی سید عبد الاعلی الموسوی السبزواری، در سال 1945 در نجف اشرف متولد شده است. وی تحصیلات بحث خارج را تحت نظر پدرش و سید ابو القاسم خویی گذرانده است. منابع معتبری ذکر کرده‌اند که پدرش پیش از وفات به او توصیه کرده بود که به مرجعیت نپردازد و بیشتر بر موضوعات علمی و کمک به نیازمندان تمرکز کند؛ بنابراین، او از اعلام خود به‌عنوان مرجع تقلید نیز جلوگیری می‌کند.

🔹۵. شیخ محمد سند: او در سال 1961 در پایتخت بحرین، منامه، متولد شد. در بحرین هم به تحصیلات دانشگاهی و هم به تحصیلات دینی پرداخت، سپس تحصیلات خود را در لندن ادامه داد. در سال 1980 به حوزه علمیه قم رفت و تا مرحله بحث خارج تحصیل کرد.. او در سال 2010 به نجف اشرف نقل مکان کرد و به تدریس در حوزه علمیه آنجا ادامه داد.

🔹۶. سید محمد رضا الحسینی سیستانی: او فرزند بزرگ مرجع عالی‌قدر نجف، سید علی سیستانی، است. در سال 1962 در نجف اشرف متولد شد و در حوزه علمیه آنجا تحصیلات خود را تا مرحله بحث خارج ادامه داد و در دروس پدرش و همچنین سید ابو القاسم خویی و سید علی بهشتی شرکت کرد. او نقش مهمی در کنترل امور پدرش و دفاتر مرجعیت بعد از سقوط نظام بعث ایفا کرد و به واسطه‌ای میان پدرش و دولت عراق، گروه‌های سیاسی و نهادهای اجتماعی تبدیل شد.

🔹۷. سید علی‌اکبر حسینی حائری: او برادر مرجع سید کاظم حائری است و از خانواده‌ای علمی و دینی است که ریشه آن به شهر شیراز ایران برمی‌گردد. او در سال 1948 در نجف اشرف متولد شد و در حوزه علمیه آنجا به تحصیل پرداخت و در دروس بحث خارج نزد سید محمد باقر صدر و دیگر علمای نجف شرکت کرد. او از جوانی مجاهد و مخالف رژیم بعث بوده و در انتفاضه رجب در سال 1979 نقش مؤثری ایفا کرده است. بعد از دستگیری و زندانی شدن به حبس ابد، به سال 1980 به ایران تبعید شد و از آنجا به کار علمی و جهادی ادامه داد و به تدریس رسید. او بعد از بازگشت به نجف، تدریس بحث خارج را دوباره از سر گرفت.

🔹سرانجام، بسیاری از این فقهاء—شیخ محمد باقر ايرواني، شیخ هادی آل راضی و شیخ حسن جوهری—به عنوان گزینه‌های قابل قبول برای مرجعیت بعد از آیت‌الله سیستانی شناخته می‌شوند. این احتمال وجود دارد که بعد از رحلت آیت‌الله سیستانی، گروه قابل توجهی از شیعیان به این افراد مراجعه کنند. این اولین بار در تاریخ مرجعیت شیعه است که همه نامزدهای برگزیده برای تصدی مقام مرجعیت از نجف اشرف متولد شده‌اند و اکثر آنها از خانواده‌های دینی و علمی معروف عراقی هستند.

🔹اگرچه این سناریو واقعی و قابل قبول به نظر می‌رسد، اما احتمالاً نمی‌تواند مرجعیت نجف را یکپارچه کند و یک مرجع عالی‌قدر در تراز آیت‌الله سیستانی معرفی کند، بلکه در واقع یک نظام چندمرجعی شکل می‌گیرد که ممکن است برای حدود یک دهه پس از رحلت سیستانی باقی بماند. این وضعیت به دلیل موضوعات و مشکلات خاص و شخصی که ممکن است وجود داشته باشد، رویداد «اجماع» را غیرممکن می‌کند. نظر مرجعیت خود آیت‌الله سیستانی می‌تواند نقش کلیدی در تعیین مرجعیت در دوران پس از خود ایفا کند.

@namehayehawzavi

⚡️چهار تصویر فرضی از وضعیت نجف در مرحله پس از سیستانی

✔️یادداشت علی المومن در سایت اندیشکده شهید خامس🔻
🔸بخش دوم

🔹چهار تصویر فرضی از وضعیت نجف در مرحله پس از سیستانی وجود دارد که این تصاویر در دایره احتمالات قرار می‌گیرند و در اینجا بدون در نظر گرفتن درصد تحقق آن‌ها، مطرح می‌شوند:

🔹سناریوی اول: پذیرش مسئولیت از سوی یکی از دو مرجع بزرگ نجف، یعنی شیخ محمد اسحاق فیاض یا شیخ بشیر نجفی. این سناریو با مشکل پیری آنها و بیماری‌های معمول سن مواجه است و بنابراین، منطقی به نظر می‌رسد که این گزینه را کنار بگذاریم و به مرحله بعد از آن‌ها بپردازیم.

🔹سناریوی دوم: عهده‌گیری مرجعیت عالی توسط یکی از مراجع صف دوم در نجف، همچون سید علاء الدين الغريفي یا شیخ محمد اليعقوبي. این گزینه به دلیل مشکلات مربوط به پذیرش عمومی در میان حوزه علمیه، نمی‌تواند به عنوان یک گزینه معتبر مطرح شود و لذا باید این سناریو را نیز کنار گذاشت.

🔹سناریوی سوم: تعیین یکی از مراجع مقیم قم که مدرک خود را از حوزه نجف گرفته‌اند و هنوز هم به روش‌های آن متصل هستند، مانند شیخ حسین وحید خراسانی یا سید کاظم حائری از سوی حوزه علمیه نجف. این گزینه نیز امکان‌پذیر نیست زیرا مراجع مقیم در قم سن بالایی دارند و بیمار هستند، و توانایی برگشت به نجف را ندارند. همچنین برخی از علمای عراقی و ایرانی در قم مانند سید کمال حیدری در این سناریو قرار می‌گیرند که آن‌ها نیز مقبولیت عمومی حوزه نجف را ندارند، بنابراین باید این گزینه را نیز کنار گذاشت.

🔹سناریوی چهارم: بروز یکی از فقهاء برجسته‌ای که در سطح خارج از بحث تدریس می‌کند، که گزینه‌ای به مراتب واقعی‌تر به نظر می‌رسد. از جمله این فقهاء می‌توان به: شیخ محمد باقر ايرواني، شیخ محمد هادی آل راضی، شیخ حسن جوهری، سید علی سبزواری، شیخ محمد سند، سید محمد رضا سیستانی و سید علی اکبر حائری اشاره کرد.

🔹فقهاء پیشنهادی برای مرجعیت نجف
گزینه پیشروی یکی از فقهاء بزرگ نجف، غیر از مراجع کنونی، برای تصدی مقام مرجعیت بعد از آیت‌الله سیستانی، گزینه‌ای بسیار قابل قبول و واقع‌گرایانه از نظر جامعه حوزه نجف به شمار می‌رود. از جمله این فقهاء:

🔹1. شیخ محمد باقر ايرواني: او از یک خانواده علمی و دینی اهل نجف است که نسبش به شیخ فاضل ايرواني می‌رسد و از منطقه آذربایجان آمده است. وی در سال 1949 در نجف اشرف به دنیا آمد و در مدارس منتدى النشر که تحت نظارت علامه شیخ محمد رضا مظفر بود، تحصیل کرد. او در دوران دبیرستان به تحصیلات دینی در حوزه علمیه پیوست و به مرحله درس خارج رسید و در کلاس‌های آیت‌الله محمد باقر صدر، آیت‌الله أبو القاسم خویي، آیت‌الله علی سیستانی و آیت‌الله محمد سعید حکیم شرکت کرد. او تدریس سطوح عالی را آغاز کرد و بعد از مهاجرت به ایران، تدریس در سطوح بالا و سپس بحث خارج را از سال 1991 ادامه داد. او پس از سقوط رژیم بعث به نجف برگشت و دروس بحث خارج را از سر گرفت و درس او هم‌اکنون بزرگ‌ترین درس در نجف است.

🔹2. شیخ محمد هادی آل راضیاو از نوادگان شیخ راضی نجفی، جد خانواده علمی و دینی مشهور آل راضی است که از فرع عشیره آل علی، یکی از عشایر بنی مالک می‌باشد. وی در سال 1949 در نجف اشرف متولد شد و در مدارس منتدی نشر که تحت نظارت فقیه مجدد شیخ محمد رضا مظفر بود، تحصیل کرد. او به تحصیلات دینی پرداخت و در مراحل مختلف درسی پیشرفت کرد تا به مرحله بحث خارج رسید. در این مسیر، از جمله از آیات عظام همچون سید محمد باقر صدر، سید ابو القاسم خویی و دیگران بهره برد. در سال 1980 و پس از اعدام استادش سید محمد باقر صدر و تحت تعقیب قرار گرفتن شاگردان او، به ایران مهاجرت کرد. بعد از بیش از ده سال تدریس در مرحله سطوح عالی در حوزه علمیه قم، در سال 1992 تدریس بحث خارج را آغاز کرد. پس از سقوط رژیم بعث، او به نجف برگشت و به تدریس و انجام وظایف دینی و علمی خود ادامه داد.

@namehayehawzavi

⚡️گزینه‌های مرجعیت شیعه، پس از آیت‌الله سیستانی(حفظه الله)

✔️یادداشت علی المومن در سایت اندیشکده شهید خامس🔻
🔸بخش اول

🔹دوران پس از وفات حضرت آیت‌الله علی سیستانی، که 94 سال عمر دارد (متولد سال 1930)، مرحله‌ای دشوار و پیچیده به نظر می‌رسد؛ شاید دشوارترین مرحله در مقایسه با مراحل تاریخی مشابه دیگر که در آن موارد، گزینه‌ها با پراکندگی روبرو بودند. به عنوان مثال، دوران پس از درگذشت شیخ الشریعه اصفهانی در سال 1920، که چهار مرجع بزرگ را به جا گذاشت: شیخ میرزای محمد حسین نائینی، شیخ ضیاءالدین عراقی، شیخ عبدکریم حائری و سید أبو الحسن اصفهانی.

🔹در آن دوران، سید ابوالحسن اصفهانی تنها پس از درگذشت عراقی، نائینی و حائری به مرجعیت عالی رسید. این وضعیت مشابه به مرحله پس از فوت سید أبو الحسن اصفهانی در سال 1946 است، که او نیز سه مرجع دیگر را به جا گذاشت: سید حسین بروجردی، سید عبد الهادی شیرازی و سید محسن حکیم، و مرجعیت عالی سید حکیم تنها پس از درگذشت بروجردی در سال 1961 تثبیت شد. همچنین، مرحله پس از رحلت امام خمینی در سال 1989 که در آن زمان، سید أبو القاسم خویي، سید محمد رضا گلپایگانی و شیخ محمد علی اراکی در صحنه بودند. سپس مرحله پس از درگذشت سید خویي در سال 1992 به وقوع پیوست که مرجعیت سید محمد رضا گلپایگانی، به همراه سید عبد الاعلى سبزواری و شیخ محمد علی اراکی، جزو این مراحل بودند. بعد از آن، دوران مرجعیت سید علی سیستانی، سید علی خامنه‌ای، سید محمد صدر، سید محمد سعید حکیم، شیخ حسین وحید خراسانی و شیخ ناصر مکارم شیرازی آغاز شد که این نام‌ها پس از درگذشت سید گلپایگانی و سید سبزواری همچنان در صدر بودند.

🔹به نظر می‌رسد که گزینه‌ها در نجف اشرف بعد از درگذشت مرجع عالیقدر سید علی سیستانی، بر اساس ظاهر، آسان و مشخص باشد؛ زیرا تقریباً محدود به دو مرجع شناخته‌شده در حوزه، یعنی شیخ محمد اسحاق فیاض، که 94 سال دارد (متولد 1930) و شیخ بشیر حسین نجفی، که 82 ساله است (متولد 1942) می‌شود. با این حال، این دو انتخاب نه نهایی هستند و نه به‌واقع خلأ را پر می‌کنند، چرا که آن‌ها نیز به سن بالا رسیده‌اند.

🔹دشواری دوران پس از آیت‌الله سیستانی به سه علت عمده زیر بر می‌گردد:
کمبود گزینه‌ها: به‌ویژه گزینه‌هایی که قادر به درک و مدیریت جامعه‌ی پویای شیعه عراقی باشند و بتوانند به‌طور عمومی نظام اجتماعی و حرکت دولت را راهبری کنند. این موضوع به‌خصوص با توجه به مسئولیت‌هایی که مرجعیت نجف از سال 2003 به عهده دارد، حائز اهمیت است؛ زیرا عراق پیش از 2003 با عراق بعد از آن تفاوت دارد و این تفاوت بر وظایف و نحوه عملکرد مرجعیت تأثیر می‌گذارد و به‌طور خودکار دامنه تأثیر مرجعیت در امور عمومی و نظام اجتماعی را به‌طور گسترده‌ای فعال می‌کند..

🔹ظهور خطوط خاص در حوزه علمیه: این خطوط در حال حاضر قادر نیستند نسبت به مرجعیت آیت‌الله سیستانی در زمان حیاتش ایجاد چالش کنند، اما منتظر رحلت او هستند تا در امور عمومی حضوری قوی و مؤثر داشته باشند. این وضعیت به معنای بروز محورهای جدی از اختلافات و تعارضات در سطوح خصوصی و عمومی است. در اینجا خطر کمبود گزینه‌ها در خط مرجعیت عمومی دو چندان می‌شود، به‌ویژه اگر این محورها به محل جدال یا تسویه‌حساب‌های سیاسی و برنامه‌های سیاسی و مذهبی تبدیل شوند.

🔹هم‌زمانی مراحل دشوار در نجف، قم و تهران: می‌توان پنداشت که مرحله پس از سیستانی و مراجع صف اول در نجف با دوران پس از آیت‌الله خامنه‌ای، مکارم شیرازی، و وحید خراسانی و مراجع صف اول در قم هم‌زمان خواهد بود، که همگی به سن بالا رسیده‌اند. این شرایط دشواری را برای وضعیت عموم شیعیان، و به‌ویژه وضعیت مرجعیت نجفی فراهم می‌آورد؛ زیرا وجود مراجع بزرگ و تأثیرگذار در سطح جهانی شیعه در نجف و ایران نقشی در حمایت متقابل و همکاری ایفا می‌کند؛ اما غیبت مرجعیت‌ مؤثر قم، از نظر معنوی مشکل را در نجف و در بسیاری از کشورهای شیعه‌نشین عمیق‌تر می‌کند.

🔹مرجع عالی‌قدر نجف بعد از آیت‌الله سیستانی باید از درون نجف باشد؛ دلایل زیادی برای این امر وجود دارد، برخی به تاریخچه نظام مرجعیت شیعه و مرکزیت سنتی نجف در این نظام مرتبط است، و برخی دیگر به وضعیت اجتماعی و سیاسی شیعه عراق پس از سال 2003 مربوط می‌شود، و سومین دلیل به وجود گزینه‌های مرجعیتی برمی‌گردد که شاید در نجف مقبولیت داشته باشد، حتی اگر همراه با محدودیت و دشواری باشد. بنابراین، احتمال بازگشت حوزه نجف به مرجعیتی از خارج از آن بسیار بعید است.

@namehayehawzavi

⚡️نباید از تغییر ترسید

✔️هیئت پاسخگویی به سؤالات و استفتائات دفتر آیت‌الله سیدکمال حیدری🔻

🔸سوال: برخی از کسانی که قبلاً از آقای حیدری پیروی می‌کردند و ایشان را مرجع تقلید خود قرار داده بودند، می‌گویند که اخیراً افکار آقای حیدری تغییر کرده است و ایشان یک حرفی را می‌زنند و بعد حرف دیگری می‌زنند، یعنی نظر ایشان ثابت نیست. به همین دلیل، تقلید از ایشان را ترک کرده‌اند. خواهشمند است به من بگویید که این حرف‌ها تا چه اندازه درست است؟ زیرا من در این مورد دچار تردید شده‌ام.

🔹پاسخ: تغییر در برخی از نظرات و افکار، نشانه‌ی همراهی با زمانه، مطالعه، تحقیق و بررسی است و نشانه‌ی ضعف نیست که باعث شود برخی افراد، تقلید را ترک کنند. اما دلیل این امر این است که عموم مردم عادت کرده‌اند که نظرات علما ثابت بماند و تغییر نکند. زیرا وقتی آن‌ها[علما] در مورد مسأله‌ای تحقیق می‌کنند، بعد از آن دوباره درباره آن مسأله تحقیق و بررسی مجدد نمیکنند، مگر برای یادآوری آنچه قبلاً تحقیق کرده‌اند. به همین دلیل، میزان تغییر در فتواهای آنها حتی بعد از گذشت مدت زمان طولانی خیلی کم است.

🔹پیشرفت و توسعه تدریجی در ارائه افکار و نظرات، سنت قرآنی و الهی است قبل از آنکه سنت علمائی و انسانی باشد. طبیعت انسان به گونه‌ای است که دائماً در حال تغییر و تکامل است و سعی می‌کند اطلاعات خود را به روز کرده و آن‌ها را توسعه دهد. مطالعه و تحقیق نیز یکی از راه‌های کسب علم و دانش و تکامل است. بنابراین، کسی که با وجود گذشت زمان، پیشرفت علوم و تغییر در مسائل، نظراتش تغییر نکند، نشان می‌دهد که در علم و دانش خود دچار نقص است. البته تغییراتی که به آیت الله حیدری(دام ظله) نسبت داده می‌شود، اغراق‌آمیز است و برخی افراد عمداً این موضوع را بزرگ جلوه می‌دهند تا به خواننده و شنونده اینگونه القا کنند که ایشان هر روز نظری جدید دارند! وجود مرجعیتی که همگام با تغییرات باشد ،چنین تحولات و تغییرات فکری و علمی را برای پوشش مسائل جدید ایجاب میکند. این همان دلیلی است که ما از مرجع زنده و أعلم تقلید می‌کنیم. همه چیز در جهان در حال تغییر است، پس چرا ما نباید به سمت بهتر شدن و بر اساس آنچه دلیل بر آن رهنمون می‌سازد، تغییر نکنیم؟ خداوند متعال در مورد خودش می‌فرماید {كُلَّ یَوۡمٍ هُوَ فِی شَأۡنࣲ } [سُورَةُ الرَّحۡمَٰن: ٢٩].

@namehayehawzavi

✔️معیار و سنجه احادیث از دیدگاه دکتر سروش چیست؟🔻

🔸ابوالقاسم علیدوست
▪️بخش دوم

🔹4.نسبت به مطلق‌گویی‌های شما در تعریض بر فقه، فقیهان و حوزویان باید گفت: اگر کسی ابتدا درجمله‌ اولش بگوید: «فارغ التحصیلان علوم انسانی آدم‌های بی‌دقتی هستند» بعد در جمله‌ دومش استنتاج کند: «پس همسایه ما نیز که فارغ التحصیل علوم انسانی است، آدم بی‌دقتی است»، قطعا سخنش منطقی نیست چون نتیجه‌گیری‌اش دچار مغالطه‌ «إهمال سور» شده است! یعنی در جمله‌ اولش اثبات نکرده که «همه فارغ التحصیلان بی‌دقت‌اند» بلکه مهمل‌ماندن سور قضیه اول، او را و شنوندگان سخنش را به چنین فریبی دچار کرده است. چنین مغالطه‌ای درباره دانش فقه نیز رخ می‌دهد، این‌که با إهمال در سور قضیه بگوییم: فقیهان در فقه خویش از اخلاق به دور هستند بعد نتیجه بگیریم که پس فقه امروز امامیه نیز از اخلاق به دور است، یا این‌که با إهمال در سور قضیه بگوییم: فقیهان از عقل به دو رهستند بعد نتیجه بگیریم که فقه امروز امامیه نیز از عقل دور مانده است و استنتاجهای دیگری از این دست، همگی مبتلا به مغالطه‌ إهمال سور هستند. چون همواره باید توجه داشت که فقاهت به عنوان یک موجود زنده، در نهاد خود حرکتی آهسته و پیوسته را تدبیر و تمشیت می‌کند و همواره به سوی کمال در حرکت است و از این رو فقاهت دهه ۱۴۰۰ شمسی، حتی نسبت به فقاهت دهه شصت شمسی رشد کرده است. بنابراین هماره باید با دقت اعتنا کرد که از کدام فقاهت سخن گفته می‌شود.

🔹5.این‌جانب از یک سو هماره مورد طعن برخی حوزویان بوده‌ام که هرگونه حرکت تکاملی دانش فقه را صرفا با خوف و نگرانی تحلیل می‌کنند و از سوی دیگر مورد عنایت سلبی روشنفکرانی بوده‌ام که با حقیقت معرفت دینی آشنایی کافی نداشته‌اند. با نگاشته‌ها و گفته‌های ناقابلم کوشیده‌ام هر دو گروه را به باوری که خودم از دانش فقه و ظرفیتهای گرانبهایش در گشودن گره‌های درهم‌تنیده‌ جهان معاصر، دارم با تاکید بر اصالت و معاصرت (پایایی و پویایی) نزدیک کنم اما گاه این گمان بر من غلبه می‌کند که برای جمعی کثیر از این دو گروه جز دعا و خیرخواهی کاری نمی‌توان کرد. این واقعیت تلخ را میتوان از برخی رفتارها – که مصلحت در اشاره به آنها نیست – کشف نمود!

🔹6.طرح برخی مباحث در برخی زمانها از باب تعامل معناخیز متن و بافتار (context)آن، معنایی را برمی‌سازد و مسئولیت آن بر عهده‌ صاحب‌سخن است. طرح مباحثی مانند دین و قدرت در زمانه‌ای که داعش در حال خونریزی و به اسارت‌کشیدن کودکان و زنان بود، متأسفانه معنای داعش‌پرور بودن دین اسلام و رسول مکرمش را در برخی اذهان تداعی می‌کرد. بی‌گمان از کسی چون جناب آقای دکتر سروش چنین انتظاری نیست. به نظر می‌رسد از همین قبیل است رفتارهایی مطلق‌انگارانه و رویکرد ستیزمحور با تراث روایی و فقهی.

🔹7.نگاه تاریخی به دانش فقه نشان می‌دهد: فقه، دانشی است پویا با توانایی و ظرفیتی غیرقابل اغماض که حجمش روزی به اندازه «مراسم» سلار دیلمی و «نهایه» شیخ طوسی بود و دیگرروز به اندازه «تحریر» علامه حلی و واپسین‌روزی به اندازه «مفتاح الکرامه‌» عاملی و روز دیگری به اندازه «جواهر الکلام». نه باید آن روزی که به حجم نهایه شیخ طوسی بود فرتوت شمرده شود نه آن روزی که به اندازه جواهر الکلام شده است، فربه انگاشته شود. این دگرگونی‌ها شاهد روشنی است بر نهفته‌بودن یک توانایی پنهان در سرشت این دانش، توانایی زاینده و پاینده‌ای که فقه را هرگاه با هر پرسش تازه روبرو شود به رویش مسائل و رسائل تازه‌ای می‌نشاند. این ظرفیت پنهان اگر از روشنفکران دینی نهان مانده بدین جهت است که جز با نگاه از نزدیک و عبور از پوسته دانش و استلام گوهر آن، به صید کمند باور درنمی‌آید. از این جهت، بر بزرگوارانی که آن را انکار می‌کنند، ملامتی نیست که چرا آن را باور ندارند اما این پرسش هست که چرا بیش از اندازه دانش و تمرکزشان، سخن می‌رانند و حماسه می‌خوانند؟!

🔹8.از همه بینندگان مناظره مورد نظر و گفتگو می‌خواهم که سخنان بنده را به هیچ عنوان مسلّم نینگارند، در آن بیندیشند سپس آن را قبول یا رد نمایند. از عزیزان حوزه و دانشگاه می‌خواهم در کلمه‌کلمه‌ آن‌چه که در این مناظرات به عرضتان رسید، اندیشه کنید و اگر نقد و نظری داشتید از هر طریق ممکن به دست ما برسانید تا باب گفتگو و اندیشیدن باز بماند.

@namehayehawzavi

✔️معیار و سنجه احادیث از دیدگاه دکتر سروش چیست؟🔻

🔸ابوالقاسم علیدوست

▪️بخش اول

🔹1. سه موضع در قبال تراث روایی: دفاع متعصبانه‌ برخی از اخباریان امامیه از تراث روایی که منجر به معتبرانگاری همه احادیث موجود می‌شد، و یورش افراطی برخی روشنفکران به این تراث، چونان دو تیغه قیچی‌اند که ظاهرا متقابل هستند اما چو نیک بنگری نه تنها به یکدیگر کاری ندارند بلکه یکدیگر را تیز می‌کنند تا کاربران اعتدال‌گرای این تراث ارجمند را قیچی کنند. تراث ارجمندی که با گنج رنج هزاران راوی، محدث و فقیه پاک‌باخته‌ فراهم شده است. میراث گران قیمتی که از سویی باترمیم رخنه‌های هدایتی بشر، نیاز هدایت‌جویان را تأمین می‌کند و از سوی دیگر میراث تمدنی غیرملموس است که نباید نابخردانه آن را مورد تاخت و تاز قرار داد و غیرمنصفانه در مورد آن قضاوت نمود. این میراث پس ازپایان دوران حدیث‌ستیزی و منع کتابت حدیث در عصر خلفا، ابتدا تا روزگار صادقین علیهما السلام صادر و تکمیل شد؛ و آن‌گاه در عصر امامان پس از صادقین از پیرایه جعل و صعوبت تعارض ترمیم گردید. تو گویی امامان شیعه با طراحی دکترین «ترمیم‌ – پالایش» کوشیدند این میراث را حتی‌الامکان سالم و مفید به دست آیندگان برسانند.

🔹بد نیست جناب آقای دکتر سروش به مخاطبان خود بیاموزند معیار و سنجه نزد ایشان در انتخاب احادیث فراوانی که سالیانی ، متکفل بسط و شرح آن در دروس نهج البلاغه،کیمیای سعادت، دین و قدرت و سلوک دین‌دارانه… بوده‌اند، چیست؟ یا این‌که معیارشان در قبول روایات کتاب «المراقبات» میرزا جوادآقا ملکی تبریزی که آشنایی با آن را از توفیقات نوجوانی‌شان دانسته‌اند، چیست؟ بسیار نیکوست؛ ایشان برای مخاطبان خود، بیان کند با کدام معیار و سنجه احادیثی چون بی‌اطلاعی و تعجب پیامبر از گردافشانی نخلستان را پذیرفته است تا ما نیز با همان معیار روایات دیگر را برگزینیم. آیا داستان تل زباله و کاهدان و موی سفید بر تن گاو سیاه هنوز به قوت خود باقی است؟

🔹2. این‌جانب بر این باورم که تراث‌ستیزی و فرهنگ‌سوزی را باید به دو شیوه گرم (و سرخ) و نرم (و سفید) تقسیم کرد: یکی شیوه‌ اسکندر مقدونی، مغولان و غزنویها که کتابهای یک تمدن را در آتش گرم سوزاندند و دیگری شیوه‌‌ نامحسوس و سفید اما تلخ و ویرانگری که با «خاکستر و کاهدان» معرفی‌کردن احادیث، به سوزاندن نرم این میراث غیرملموس همت کرده‌است. ناگفته پیداست که فرهنگ‌سوزی نرم بمراتب از فرهنگ‌سوزی گرم، ویرانگرتر و گمراه‌کننده‌تر است چون نسل جوان هدایت‌جو را با یک «نه» بزرگ از سرزمین احادیث بیرون می‌برد و در برهوت نامعرفت و سرمایه ازدست‌داده، حیرت‌زده رها می‌کند. گویا القائات برخی، یک «نه» و «صفر بزرگ» به سرمایه به‌ ارث‌ رسیده از گذشتگان و رعد و برق بی‌باران است و نه بیش از این!


🔹3. آن چه گذشت در پیوند با میراث روایی رسیده از پیامبر و امامان اهل بیت – علیهم السلام – بود. در ارتباط با فقه و فقاهت نیز باید گفت: این نکته روشن است که برخی از متکلمان و متصوفان مسلمان با بخشی از بدنه فقاهت، اختلاف دیرینه‌ای داشته‌اند. در این بخش از بدنه فقاهت که مغضوب متکلمان و متصفان بوده، نحله‌هایی نیز حضور دارند که لبه برنده لحن قلمشان حتی به خون فقیهان و اندیشمندان راستینی چون شهید اول، شهید ثانی، قاضی نورالله شوشتری نیز آغشته است. این کشمکش هرچند در طول تاریخ، گاه از گردنه‌ تعصبات مذهبی و تنگ‌نظری‌های دیگر نیز گذشته اما ریشه در دیدگاه‌های فکری دارد و من به عنوان خیرخواه جناب آقای دکتر سروش، از ایشان می‌خواهم که رنجش قابل درک اما نامتوقَّعی را که از برخی فقیهان و فقه‌گرایان در دوران معاصر دارند به امتداد ناموجّهی برای آن کشمکش تاریخی تبدیل نکنند. و «موجودیت نهاد فقاهت» را با همه نقدهایی که ممکن است ایشان بر «وضع موجود آن نهاد» داشته باشند، با تعابیر گزنده‌ای چون «سرکه‌فروشی»، «دین‌فروشی» و «معیشت‌اندیشی» که بازار گفتگو را کساد می‌کند، ننوازند، متاع رقیب را به سخره نگیرند و همواره به این نکته دقت داشته باشند که بزرگانی چون فیض کاشانی نیز با همه نقدهایی که به وضع موجود فقاهت داشتند اصل این نهاد را علم شریف الاهی، اقدم العلوم، اهم العلوم، می‌دانند و معتقد بودند حتی اخلاق هم بدون تکیه بر ستون فقاهت راه به جایی نخواهد برد و اندیشمندانی چون غزالی نیز با همه نقدی که بر بخش سختگیر و نموّناپذیر فقاهت داشت، به جای آنکه نهاد فقاهت را به بی‌اخلاقی متهم کند همزیستی این دو دانش در مرز مشترک و گاه متداخل با یکدیگر را ارج می‌نهاد.

🔹جناب آقای دکتر سروش! حق استادی را بر شاگردان خود تمام نمایید و بگویید و بنویسید فیض کاشانی در «المحجه البیضاء» این کتاب محبوب و محمود نزد شما چنین نگاشته است: براستی علمی که مطابق نقل اهل بیت علیهم السلام ثلث قرآن را به خود اختصاص داده است نمی‌تواند علم آخرت نباشد.

@namehayehawzavi

⚡️می‌توان حول مساله‌های مشترک وفاق کرد
⚡️خسارت‌های چند قطبی کردن جامعه را می‌پردازیم

✔️مرتضی جوادی آملی🔻

🔹با توجه به اینکه ما جامعه یکدستی به لحاظ اقوام، ملیت، رویکردهای سیاسی و اجتماعی نیستیم؛ مخصوصاً در سال‌های اخیر که بر نقاط اختلاف و امتیاز اصرار شده است و جنبه سیاسی جدی پیدا کرده است؛ حاکمیت و حکمرانان باید کاملاً به این نکته توجه کنند که اگر جامعه را دو قطبی یا چند قطبی کنیم باید خسارت‌های سنگینی بپردازیم و اکنون در حال پرداخت خسارات چند قطبی شدن جامعه هستیم؛ اینکه مراکز دینی ما مثل نماز جمعه‌ها به این صورت اداره می‌شود برای این است که این جامعه چند قطبی دیگر نمی‌تواند این مراکز را باور کند یعنی نه این مراکز آنها را باور می‌کند و نه آنها این مراکز را باور دارند. این مسائل خساراتی است که ما براساس چند جانبه و چند قطبی کردن جامعه در حال پرداخت هستیم و از منافع ملی و موضوعاتی که سرمایه کشور است فارغ شدیم و یکی پس از دیگری از دست دادیم. وفاق گرچه روح اتحاد و معنایی واحد را نمی‌تواند ایجاد کند اما این وفاق حداقلی است که می‌توانیم به آن توجه کنیم و از این طریق مشکلات کشور را به وسیله وفاق ملی حل کنیم.

🔹وفاق یعنی اینکه جریان‌های سیاسی، دینی و... بیایند نقاطی که قابلیت اشتراک دارند را به دست بیاورند و مصمم باشند که این کار انجام شود. چه‌بسا در این رابطه ممکن است بسیاری از حق خودمان را نادیده بگیریم و آنچه را هم از نظر فکری، گمان می‌کنیم حق ما است از آن دست بشوییم وگرنه وفاق اتفاق نمی‌افتاد. متأسفانه یکی از مسائلی که در کشور ما وجود دارد این است که فکر می‌کنیم منظور از صلح، وحدت و وفاق این است که دیگران بیایند حرف ما را بزنند. در ارتباط با روابط داخلی که گروه‌های مختلف با یکدیگر دارند یک سری نقاط مشترک وجود دارد که باید آن نقاط مشترک را به دست آورد.

@namehayehawzavi

⚡️بخاطر آزادی افراد محدود نباید افراد زیادی را متضرر کرد

✔️آیت‌الله شب‌زنده‌دار عضو شورای نگهبان🔻

🔹آزادی‌هایی که افراد محدودی به دنبال آن هستند که در مقام تعارض منافع و زیان‌ها خیلی زیادی دارد، باید دقت کرد که نقشه‌های دشمنان هستند البته گاهی ممکن است بعضی از منافع در اثر بعضی محدودیت‌ها از بین برود، اما باید دید ضرر و زیان هایی که ممکن است بر اثر بعضی از رفتارها ایجاد شود در چه حدی است، اگر آن ضررها موجب این بشود که جوان‌ها، اقشار مختلف، زن‌ها، دخترها و پسرها نسبت به اسلام، ائمه علیهم السلام، انقلاب اسلامی و ارزش‌ها کم توجه بشوند آن وقت روز شادمانی دشمن خواهد بود، روزی خواهد بود که آنها پیوسته به دنبال آن بودند که از هر سوژه‌ای استفاده کنند. مسئولان ما باید توجه داشته باشند که در بسیاری از نصب‌ها و و آزادی‌هایی که در نظر دارند و خصوصیاتی که نظر دارند باید نگاه جامع‌الاطراف به مسائل داشته‌ باشند و مسائل را با دقت مطالعه کنند و به حرف‌های ظاهری توجه نکنند.

@namehayehawzavi

🔺معرفی کتاب شریعت‌شهر اثر رضا تاران توسط محسن فیض‌بخش در شماره‌ی اخیر مجله‌ی «Shii Studies Review»

@bashgahandishe
@namehayehawzavi

🔺رسول جعفریان به ریاست کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران منصوب شد.

@namehayehawzavi

⚡️باید دستگاه معرفتی را به قدری بسط دهیم که نتواند مانع دیگرپذیری و دگردوستی شود

✔️علی شفیعی پژوهشگر حوزه دین در گفتگو با ایکنا🔻

🔹وفاق می‌تواند یک موانع دینی، عقیدتی داشته باشد که زائیده عقیده و مبانی معرفتی فرد است و می‌تواند موانعی که زائیده ساحت اجرا و عمل است، داشته باشد. اگر به دنبال وفاق هستیم باید مبانی دینی خود را چنان بسط دهیم و گشادگی در مبانی دینی و فهممان از دین ایجاد کنیم که دگر ناپذیری و نارواداری خود را به حداقل برسانیم یعنی دستگاه معرفتی خود را به قدری بسط دهیم که نتواند مانع دگرپذیری، دگردوستی و دگرخواهی باشد. 
 
🔹گمان می‌شود بسیاری از افرادی که تن به وفاق نمی‌دهند محصول نگاه‌های سیاسی، اجتماعی و... آنها است اما واقعیت این است که بخش مهمی از آن به دستگاه معرفتی افراد بازمی‌گردد به همین دلیل عامل مهمی که می‌تواند مانع وفاق باشد فهم انقباضی، بسته و تحجرآمیز از آموزه‌های دینی است.
 
🔹نهاد قدرت در ساحت عمل، کارکرد و اجرا باید به نیروهای تحت امر خود به صورت جدی ابلاغ کند و بخواهد که نوع مواجهه خود را با مردم و شهروند مبتنی بر اموری قرار دهد که امور حداکثری هستند؛ مثلاً اگر کرامت انسان را محور تعامل با شهروندان قرار دهیم وفاق حتماً دست‌یافتنی‌تر خواهد بود تا زمانی که برای کرامت انسانی، اخلاق، حقوق شهروندی و... ارزشی قائل نشویم در این صورت نمی‌توان از وفاق صحبت کرد و وفاق معنی پیدا نمی‌کند.

@namehayehawzavi

⚡️برخی از طلبه‌ها بخاطر دنیا بالای منبر تهمت و غیبت و دروغ می‌گویند

✔️آیت‌الله کریمی جهرمی🔻

🔹اقبال به دنیا و دنیادوستی را در میان برخی طلاب نگران کننده است. گاهی مشاهده می‌شود طلبه ای آن قدر غرق در دنیا می شود که برای دنیا؛‌ غیبت، تهمت، دروغ، خلاف‌گویی، می‌کند آن هم بالای منبر که باید با این اتفاقات ناگوار در حوزه برخورد شود و نگذاریم طلاب و حوزه علمیه از مسیر اصلی خود که تقوا و اخلاق در کنار علم آموزی بود دور شوند.

@namehayehawzavi

🔺کتاب «آیت‌الله سیستانی و حقوق شهروندی» تالیف محمدهادی زاهد غروی در پژوهشکده اندیشه معاصر انجام شده و انتشارات سهل آن را در صد صفحه منتشر کرده است.

@namehayehawzavi

⚡️زمان نسل‌تکانی و خانه‌تکانی است

✔️بخشی از پیام آیت‌الله جوادی آملی به هشتمین همایش ملی ریحانه النبی🔻

🔹نسل، نسل تحول است چه بخواهیم چه نخواهیم. ما بنشینیم و گذشتگی فکر بکنیم و حرفه ای سابق را بزنیم صحیح نیست؛ کار تازه فکر تازه نوع تازه راهنمایی تازه! یک بیان نورانی از حضرت امیر(سلام الله علیه) است که فرمود: «لا تقسروا اولادکم علی آدابکم فانهم مخلوقون لزمان غیر زمانکم»؛بچه‌های خودتان را مثل خودتان بار نیاورید، اینها متعلق به زمان دیگری هستند. مخصوصاً الآن! الآن واقعاً جای خانه تکانی است، نسل خانه‌تکانی است.

@namehayehawzavi

⚡️جامعه الزهرا اسامی بانوان مجتهده را منتشر می‌کند

✔️در بخشی از اطلاعیه‌ای که جامعه الزهرا پیرو سخنان رهبری درباره اجتهاد فقهی بانوان منتشر کرده آمده است🔻

🔹در طول چهل سال از تأسیس جامعه‌الزهرا سلام‌الله‌علیها، بانوانی مهذب، عالمه و وارسته تربیت شدند که در عرصه‌های مختلف علمی می‌درخشند. با توجه به درخواست‌های مکرر افراد و رسانه‌ها، در جهت معرفی بانوان مجتهده، اعلام می‌دارد از آنجا که بانوان عالمه همواره در مسیر تهذیب نفس و به دنبال گمنامی بودند و تمایلی به رسانه‌ای شدن نداشته‌اند، تاکنون اسامی از این بانوان اعلام نشده است. لذا جامعه‌الزهرا سلام‌الله‌علیها پس از کسب اجازه از این بانوان عالمه فاضله و بعد از تایید مراجع تقلید معظم و مراجع ذی صلاح حوزه، اسامی بانوان عالمه و مجتهده را معرفی خواهد کرد.

@namehayehawzavi

⚡️انتشار مجموعه هشت جلدی «فلسفه علم اصول فقه»

🔹مجموعه هشت جلدی «فلسفه علم اصول فقه» اثر مهدی هادوی تهرانی در پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و منتشر شده است. مؤلف در مقدمه این اثر آورده است: پس از پایان تدریس دوره خارج اصول فقه و بازخوانی و تکمیل مطالب ارائه شده در آن دوره، در دوره سوم تدریس خارج اصول به عرضه مکتوب آن در قالب مجموعه تأملات در علم اصول فقه پرداخته شده است.

🔹این مجموعه به دو بخش «فلسفه علم اصول فقه» و «علم اصول فقه» تقسیم می شود که شرح کامل آن در همین کتاب آمده است. این اثر در هشت جلد تألیف شده است که عناوین مجلدات آن عبارت است از: «علم اصول از آغاز تا امروز»، «مبادی تصوری»، «مبادی تصدیقی مشترک»، «مبادی صدوری قرآن کریم»، «مبادی صدوری سنت»، «مبادی دلالی»، «مبادی تصدیقی مختص به حجت غیرلفظی»، «روش شناسی علم اصول فقه و تعامل علم اصول فقه با سایر علوم».

@namehayehawzavi

⚡️با تمرکز وجوهات در قم مخالفم
⚡️علمای بلاد باید تقویت شوند

✔️آیت‌الله علوی بروجردی🔻

🔹من مخالف این هستم که مراجع در هر شهری دفتر داشته باشند. به برخی دوستان نیز گفته‌ام، دفتر یعنی اینکه اگر کسی وجوهاتی دارد باید به دفتر آن مرجع تحویل دهد و به دیگران ندهد. این روش درست نیست. خدا رحمت کند مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی را؛ ایشان می‌فرمودند: خانه هر عالمی دفتر من است و مسجد هر عالمی دفتر من است. مردم وجوهات خود را به عالم محل خود بدهند و او این وجوه را برای من ارسال کند. حتی اگر کسی از شهری وجوهی به قم می‌آورد، ایشان می‌پرسیدند: چرا این وجوه را به عالم محله خود ندادید؟ این روش باعث می‌شد که ابتدا هزینه‌های منطقه‌ای تأمین شود و سپس مازاد آن به قم ارسال گردد. این نظام اولویت‌بندی به بقای مساجد و رونق حوزه‌های محلی کمک می‌کرد.

🔹امروز این نظام دچار تغییر شده است و باعث شده است تا بلاد از علما خالی شده‌ و بسیاری از مساجد در شهرهایی چون تهران خالی مانده‌اند و علما رغبتی به امام جماعت شدن ندارند. پدرم نقل می‌کردند که روزی گروهی از یک روستا وجوهات شرعی خود را به آیت‌الله العظمی بروجردی تقدیم کردند. ایشان پس از دیدار با این افراد، به آن‌ها گفتند: وجوهات خود را به روحانی محله‌تان بدهید و از او حمایت کنید. حتی مبلغی اضافه از طرف خود برای آن روحانی فرستادند. وقتی از ایشان پرسیدند که آیا آن روحانی را می‌شناسید، فرمودند: خیر، اما او با هر میزان از علم که دارد، پایگاه شیعه را در دل مردم آن منطقه حفظ کرده است. با همین برخورد، آن روحانی در چشم مردم صد درجه بالاتر رفت و موقعیتش تقویت شد.

🔹این نظام مالی و مدیریتی باید به نحوی باشد که ابتدا علمای محلی تأمین شوند. اینکه تمام وجوهات به قم ارسال شود و دفاتر مراجع تنها در قم متمرکز باشند، نه‌تنها به حوزه‌ها کمک نمی‌کند، بلکه به از بین رفتن پایگاه‌های شیعه در مناطق مختلف می‌انجامد. وقتی آیت‌الله العظمی بروجردی از دنیا رفتند، باوجود شهرت و جایگاهشان، هیچ‌یک از فرزندان ایشان خانه شخصی نداشتند و خودشان نیز با بدهی فراوان از دنیا رفتند. این نمونه‌ای از یک روش صحیح بود که اولویت را به مناطق محلی می‌داد و زندگی شخصی مراجع در حد ضرورت محدود می‌شد. ما باید توجه داشته باشیم که بقای شیعه وابسته به مرجعیت و پایگاه‌های محلی است. ما باید بر این سلک حرکت کنیم، اگر این روش از بین برود و همه‌چیز متمرکز شود، دیگر چیزی برای آینده باقی نخواهد ماند.

@namehayehawzavi

⚡️عمده مخالفان مسیر بنده خود بانوان بودند
⚡️نباید فقه و فقاهت و اجتهاد را جنسیتی کنیم

✔️زهره صفاتی مدرس درس خارج فقه و اصول در نشست «چالش‌های مجتهدپروری در حوزه‌های علمیه خواهران»🔻

🔹دهه ۷۰ و به خصوص سال ۷۵ که بنده ملاقاتی با رهبری داشتم شرایطی بود که روزانه چندین تماس با بنده در مورد احکام شرعی زنان صورت می‌گرفت و از پاسخ‌هایی که مراجع مرد می‌دادند گلایه داشتند. بنده برای نخستین بار در یک جلسه علمی خدمت مقام معظم رهبری رسیدم و ایشان بر دستیابی به مناط احکام تاکید فرمودند و مثال‌هایی در حوزه اقتصادی زدند اما بلافاصله خطاب به بنده وارد مسائل زنان شدند و فرمودند با وجود اینکه فقهای عظیم‌الشان کار زیادی درباره مسائل زنان انجام داده‌اند ولی نیاز است که بانوان فقیه حوزه در این زمینه کارهای عمیقی انجام دهند.

🔹آنچه سبب شد تا بنده وارد اجتهاد در مسائل زنان شوم تشویق‌ها وراهنمایی‌های ایشان بود، هر بار هم که خدمت ایشان می‌رسیدم واقعا ابعاد متفاوتی از موضوعات برای بنده گشوده می‌شد با اینکه با مراجع دیگری هم مرتبط بودم و از برخی بزرگان هم اجازه اجتهاد دارم؛ ایشان خیلی بر اتقان و آوردن استدلال‌های محکم فقهی تاکید داشتند و بنده هم توصیه می‌کنم بانوان در تحقیقات سمبل‌کاری نکنند و وقت بگذارند.

🔹عمده مخالفان مسیر بنده هم خود بانوان بودند و بنده گرفتار آنان بودم، در حج فریاد بنده بلند بود که چرا باید زنان ما اینقدر در انجام مناسک حج در عسر و حرج باشند؟ چرا اینقدر حرجی حکم می‌کنید؟ لذا باید در این عرصه کار کنیم و پای آن هم بایستیم. الان چقدر بر وضع قانون درباره زنان دخالت و نقش داریم، متاسفانه قوانینی وضع می‌شود که مدنظر نیست و علت آن کم‌کاری ما حوزویان است.

🔹بنده با قاطعیت می‌گویم اجتهاد بدون کتاب و سنت ممکن نیست؛ ما خیلی درباره بهره‌گیری از قرآن کوتاهی کرده‌ایم و فاصله ما با قرآن زیاد است؛ حضرت علی(ع) فرمودند که قرآن چهار بخش است؛ بخشی درباره ماست؛ بخشی درباره دشمنان ماست؛ بخشی درباره احکام شرعی و بخشی هم درباره قصص. اینکه حضرت فرمودند یک چهارم قرآن در مورد فرائض و احکام است خیلی معنادار است یعنی ظاهرا با این بیان حضرت شاید ما هزار یا دوهزار آیه حکمی و شرعی داریم. بنابراین وقتی به یک حکم شرعی ورود دارید و می‌خواهید نظر قرآن را دریابید باید همه آیات مرتبط با آن مسئله ملاحظه شود.

🔹بنده در مسئله ارث خیلی کار کرده‌ام و وقتی وارد این بحث شدم دیدم چقدر آیه در مورد ارث داریم که غیر از چند آیه سوره نساء است که عمدتا به آن استناد می‌شود؛ پس ما نباید نگاه ساده به این قضیه داشته باشیم لذا انس با قرآن از پایه‌های لازم برای اجتهاد است. در روایات هم غوغاست و کسی مجتهد نمی‌شود مگر با فهم عمیق قرآن و روایات معصومین(ع) در عرصه‌های مختلف. همچنین بحث عقلانیت هم مهم است زیرا؛ ما حکم به الشرع حکم به العقل.

🔹بانوان از یک‌سو درگیر مسائل خانه و فرزندداری و همسرداری هستند و از طرف دیگر باید به کار عمیق علمی بپردازند و جمع میان این دو، کار سنگین و سختی است، زن مسئولیت بسیار سختی در تجمیع این دو مورد دارد لذا انسان تا نیت الهی و خالص نداشته باشد نمی‌تواند موفق شود؛ نمی‌گویم الان بانوان ما که وارد عرصه فقه و اجتهاد شده‌اند واجد این صفت نیستند ولی باید این اخلاص در کار چند برابر شود.

🔹در روایت داریم که مسجد زن، بیت اوست یعنی اگر فرزند کوچک دارید در خانه بمانید بهتر است تا به مسجد بروید و به جامعه الزهرا هم نروید و اگر رفتید باید بتوانید بین این دو جمع کنید. آمدن بیرون و صدمه زدن به خانواده گناه کبیره است؛ فکر نکنیم اجتهاد فقط علم و درایت و تلاش و کوشش است بلکه برخی مسائل را خداوند باید برای انسان بگشاید و البته تلاش مستمر علمی هم لازم است. باید دائما ارتقای علمی خود را رصد کنیم و گرفتار غرور هم نشویم. نباید فقه و فقاهت و اجتهاد را جنسیتی و زن و مردی کنیم. برخی می‌گویند فقه ما مردانه است؛ بنده معتقدم این حرف‌ها را باید کنار بگذاریم و فقه نه مردانه و نه زنانه باشد.

🔹بنده چندسال است می‌گویم که حجاب باید تبدیل به رشته دانشگاهی شود و گرچه بخشی از جامعه حجاب خود را کنار گذاشته‌اند ولی باز نباید ناامید شویم. برخی گفته‌اند سن بلوغ باید ۱۳ باشد، بنده با دلایل متقن و محکم روایی و علمی ثابت کرده‌ام که سن بلوغ دختران عمدتا از ۹ سالگی با ایجاد تغیراتی در بدن آنان آغاز می‌شود.

@namehayehawzavi
https://s8.uupload.ir/files/صفاتی_qp9a.jpg

⚡️تاسیس رشته «مطالعات دین و فضای مجازی» در حوزه علمیه قم

✔️حبیب داستانی بنیسی مدیر مرکز تخصصی مطالعات دین و فضای مجازی🔻

🔹رشته تخصصی جدید «مطالعات دین و فضای مجازی» با دو رویکرد دانشی و مهارتی در سطح ۳ با ۸ گرایش و سطح با ۴ گرایش همچون بازی یارانه ای و هوش مصنوعی از میان برادران اقدام به جذب دانش پژوه می‌کند.

🔹علاقمندان می توانند تا ۱۴ دی ۱۴۰۳ از طریق مراجعه به سامانه نجاح، تماس تلفنی با مرکز مدیریت بخش رشته های تخصصی و مراجعه حضوری به معاونت آموزش حوزه های علمیه (بخش رشته های تخصصی) اقدام به نام نویسی کنند

🔹بعد از فارغ التحصیلی مزایایی در نظر گرفته شده از جمله بهره مندازی از آزمایشگاه تخصصی این مرکز، معرفی به مراکز دانشگاهی، فرهنگی و تبلیغی، بهره مندی از اساتید معتبر و شناخته شده در این رشته تخصصی و بهره مندی از مزایایی ویژه علمی و پژوهشی می باشد. این رشته فعلاً برای برادران تعریف شده و در آینده نزدیک و با همکاری مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران بتوانیم شاهد حضور خواهران طلبه با توجه به نیازهای مهارتی در این رشته باشیم.

@namehayehawzavi

⚡️اجماع فقها آن است که یک زن نمی‌تواند مرجعیت عام داشته باشد

✔️سیدمحمد غروی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم🔻

🔹مرجعیت زنان مورد وفاق نیست و اجماع فقها آن است که یک زن نمی‌تواند مرجعیت عام داشته باشد ولی نظر مقام معظم رهبری ناظر به یک نکته ظریف و دقیقی است و آن اینکه زنان یک سری موضوعات و مسائلی دارند که تشخیص این موضوعات برای صدور حکم فقهی از سوی خود بانوان سهل‌تر است و آن‌ها دقیق‌تر می‌توانند آن را درک کنند.

🔹برای بنده این مقدار قابل فهم است. البته همانطور که عرض شد آنچه مشهور فقها گفته‌اند ذکوریت از جمله شرایط مرجعیت است زیرا به دنبال آن مسئله ولایت مطرح می‌شود ولی ظاهرا آنچه ایشان اشاره فرمودند مسائل خاص مرتبط با زنان است. در عین حال برخی از فقها و علما مسئله مرجعیت را مخصوص مردان نمی‌دانند و ولایت را فقط به مردان نسبت می‌دهند و معتقدند زن هم می‌تواند مرجع باشد گرچه شهرت بین فقها، شرط ذکوریت است.

@namehayehawzavi

⚡️ادله جواز تقلید از زن مجتهده

✔️خدیجه هاشمی استاد جامعه الزهرا🔻

🔹در رابطه با تقلید از بانوان دو نظریه وجود دارد که نظریه مشهور بیان می‌کند که یکی از شرایط مرجع تقلید «رجل بودن» است. این گروه با استناد به دو دلیل این نظریه را مطرح می‌کنند. دلیل اول آیات قرآنی مبنی بر برتری مرد به زن است. دلیل دوم روایاتی مانند عمر بن حنظله و ابی خدیجه است که وقتی به امام معصوم (ع) رجوع کردند امام از عبارت رجل منکم و منکم (مردانی از شما) استفاده کردند به همین خاطر استناد می‌کنند که مرد بودن موضوعیت دارد. برخی از متأخرین و متفکرین جامع‌العلوم مانند شهید مطهری و آیت‌الله جوادی آملی این نظریه را نپذیرفته‌اند که نشان می‌دهد مخالفت با نظریه مشهور اختصاص به رهبر معظم انقلاب ندارد و نظریه اجماعی است.

🔹برای تحقق مرجع تقلید سه مرحله اجتهاد، صدور فتوا و امکان رجوع به آن برای تقلید باید سپری شود؛ مرحله اول اجتهاد است که در این امر شبهه‌ای وجود ندارد و همه پذیرفته‌اند که زنان می‌توانند به مرحله اجتهاد برسند. مرحله دوم صدور فتوا و استخراج حکم است که این امر نتیجه اجتهاد است و در این نیز اختلاف نظری وجود ندارد و همه پذیرفته‌اند که زنان می‌توانند فتوا بدهند. مرحله سوم این است که آیا حکمی که بانوان استخراج کردند اثر عملی دارد و کسانی می‌توانند از حکم او استفاده کنند و به او به عنوان یک مرجع علمی، دینی و شرعی مراجعه کنند و شارع رجوع ما را به او جایز می‌داند یا خیر؟ که در این مرحله اختلاف نظر وجود دارد.

🔹یکی از ادله جواز تقلید سیره عقلا است. بنای عقلاً بیان می‌کند که تقلید از باب رجوع جاهل به عالم است یعنی عقل حکم می‌کند برای حل یک مسئله مجهول باید به عالم رجوع کنیم و شرع نیز بر این امر صحه گذاشته است. ادله در این جا مطلق هستند و قابلیت تطبیق بر هر عالمی دارد به همین خاطر تفاوتی بین زن و مرد نیست.

🔹امام حسن عسکری (ع) درباره علما فرمودند: «وَاَمّا مَنْ کانَ مِنَ الفُقَهاءِ صَائِنا لِنَفْسِهِ حافِظاً لِدینِهِ مُخالِفاً لِهَواهُ مُطیعاً لِاَمرِ مَولاهُ فَلِلْعَوامِ اَنْ یُقَلِّدُوهُ؛ هر یک از فقها که بر نفس خود مسلّط باشند و دین خود را حفظ کنند و با هوای نفس خود مخالفت ورزد و امر خدا را اطاعت کند، بر همگان واجب است که از او تقلید نمایند». این روایات قابلیت تطبیق بر هر عالمی اعم از زن و مرد را دارد.

🔹آیه «فسـلوا اهل الذکر ان کنتم لاتعلمون؛ اگر نمی‌دانید از اهل اطلاع سؤال کنید.» از این ادله می‌توان نظریه قائلین لزوم تقلید از مرد را رد کرد؛ زیرا اهل ذکر اطلاق دارد و شامل زن و مرد می‌شود و باید بررسی کرد که چه کسی این شرایطی را دارد.

🔹رهبر معظم انقلاب بر اساس این دیدگاه فرمودند وقتی زنی با تلاش به درجه علمی می‌رسد که اعلم‌تر از دیگر است هم به خاطر این که احاطه علمی دارد و برای او کشف حقیقت شده است و هم برای اینکه احاطه بر موضوع دارد و برای او به عنوان زن ملموس‌تر است امکان تطبیق قاعده علمی برای آن موضوع برای او دقیق‌تر انجام می‌گیرد به همین خاطر رهبر معظم انقلاب فرمودند در برخی از مسائل خانم‌ها می‌توانند مرجع تقلید شوند.

🔹این نظریه می‌تواند منشأ خیرات و برکات زیادی باشد از جمله اینکه بانوان اهتمام بیشتری به درس فقه داشته باشند، مرجعیت زنان در طول تاریخ سابقه دارد ازجمله اینکه وقتی گروهی برای سؤال نزد امام موسی کاظم (ع) آمدند و ایشان در خانه نبودند. حضرت معصومه (س) به جای ایشان پاسخ دادند و زمانی که امام موسی کاظم (ع) پاسخ سؤالات را دیدند فرمودند «فداها ابوها»

🔹همچنین روایاتی وجود دارد که امامان برخی از مراجعاتی که به آن‌ها برای سوال می‌شده است را به زنان عالمه (مانند مادر امام کاظم علیهم السلام) ارجاع می‌دادند. این روایات نشان می‌دهد که مانعی برای زنان در این زمینه وجود ندارد و می‌تواند به جایگاه علمی برسد که مرجع و منبع رجوع علمی و شرعی شود.

باید مراقبت کنیم برخی از این نظریه سو استفاده نکنند. این نظریه این گونه نیست که اجازه عامی داده شده باشد که هر کسی هر نظری را ابراز کرد مجتهده است و باید پیروی کرد. باید در این زمینه آسیب شناسی صورت بگیرد و متفکرین اعم از زن و مرد و مجامع علمی چارچوبی برای آن بیان کنند تا هر کسی درسی را در موضوعی تدریس می‌کند تصور نکند می‌تواند در آن اجتهاد کند/خبرگزاری حوزه/.

@namehayehawzavi
https://s8.uupload.ir/files/هاشمی_meau.jpg

⚡️پنج محور پژوهش‌های مجموعه‌ دفتر تبلیغات

✔️احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم🔻

🔹1. تنقیح، تثبیت و صیانت از مؤلّفه‌های گفتمان معنایی انقلاب اسلامی: یکی از مهم‌ترین رسالت‌های پژوهشی نهاد دفتر تبلیغات (وقتی می‌گوییم پژوهش، یعنی آن وجه دانشی دفتر تبلیغات؛ چه معاونت آموزشی باشد، چه مؤسسه امام رضا(ع) باشد، چه دانشگاه باقرالعلوم(ع) باشد، چه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی باشد و چه شعب ما باشد)، تنقیح، تثبیت و صیانت از مؤلّفه‌های گفتمان معنایی انقلاب اسلامی است. چالش ما، یعنی جریان انقلاب اسلامی، با جریان مسلّط مدنیّت معاصر غرب و آن جریانی که به‌دنبال تمایززدایی و هضم تمایزها در عالم و تثبیت یک نظم جهانی واحد است مبتنی بر مبانی اندیشه و فکری خودش، یک چالش گفتمانی است، نه چالش در منافع سطحی و روبنایی. وقتی این چالش چالشی گفتمانی بود و شما می‌خواستید به‌‌عنوان یک گفتمان معنایی قدرتمند در مقابل گفتمان معنایی رقیب قدعَلَم کنید، اینجا دائماً به واکاوی ضعف‌ها، برجسته‌کردن قوّت‌ها، پاسخ‌دادن به هجمه‌ها و شبهات، تنقیح و تثبیت و به‌روزرسانی روایتگری خودتان از عناصر گفتمان معنایی انقلاب اسلامی احتیاج دارید.

🔹2.مراقبت از رؤیاپردازی و تصویرگریِ آینده مردم: اگر تاریخ چند سده گذشته را مرور کنیم، منشأ بسیاری از اتّفاق‌های بزرگی که در دنیا افتاد، رؤیاپردازی، آرمان‌خواهی و تصویرگری مثبتی از آینده بود. در واقع اگر مدرنیته اتّفاق افتاد و اگر تحوّلاتی در غرب، چه در حوزه فنّاوری و تکنولوژی و علم، چه در حوزه تغییرات بنیادی در نظامات مدنی و... اتّفاق افتاد، همه به‌خاطر رؤیاپردازی‌هایی بود که در قرن شانزدهم و هفدهم شکل گرفت. رؤیاپردازی و تصویرگری از آینده است که پویش‌ها، تلاش‌ها، مجاهدت‌ها، تحمّل رنج‌ها و کوشش‌های عظیمی را بسترسازی می‌کند. تا وقتی انسان رؤیاپردازی و تصویرگری از آینده نداشته باشد، نمی‌تواند با امید و اعتمادبه‌نفس تلاش و کوشش کند.

🔹3. ایفای نقش در فرایند حکمرانی کشور در عرصه‌های مختلف: مگر ما می‌توانیم بگوییم یک نهادِ متعهّد نسبت به آرمان انقلاب اسلامی و گفتمان انقلاب اسلامی هستیم، اما خودمان را برکنار بداریم به‌لحاظ پژوهشی و محتوای دانشی نسبت به نیازهای نظام و جامعه در امر حکمرانی، چه در ساحت سیاست‌گذاری باشد، چه در ساحت تنظیم‌گری و چه در ساحت سهیل‌گری‌اش. این‌ها برای ما رسالت و وظیفه درست می‌کند و برای همین نیز ما در کلانِ دفتر تبلیغات، راهبرد اصلی خودمان را امتداد مسئله‌محوری در چرخه حکمرانی قرار دادیم.

🔹4.علوم انسانیِ متناسب با گفتمان انقلاب اسلامی: اولویّت بعدی، مسئله علوم انسانیِ متناسب با گفتمان انقلاب اسلامی است. یکی از ارکانِ رَکین مدنیّت معاصر غربی و سامانه‌ای که می‌خواهد نظم جهانی خودش را حاکم و مستقر کند، علوم انسانی است و در آنجا متناسب با این جهت‌گیری‌ها و هدف‌گذاری‌ها دارد تولید می‌شود. اگر ما بخواهیم این تمایزگرایی خودمان را بروز و ظهور دهیم و به وجه ایجابی مستقر کنیم و نظام و جامعه‌ای اسلامی داشته باشیم، ناچار هستیم علوم انسانی بومی، متناسب با رفع نیازها و حلّ مشکلات خودمان در چهارچوب پارادایم انقلاب اسلامی داشته باشیم.

🔹5. مطالعات اجتماعی‌، معطوف به کاهش شکاف‌های اجتماعی: ما احتیاج داریم مطالعات اجتماعی‌مان معطوف به کاهش شکاف‌های اجتماعی شوند. ما الآن از شکاف‌های اجتماعی متعددی در رنج هستیم. آنچه اکنون در دنیا، مخصوصاً در حوزه فناوری‌های نو می‌گذرد، چه در مسئله هوش مصنوعی و چه در مسئله واقعیّت افزوده virtual reality، چه در حوزه مباحثی که در متاورس به‌دنبال آن هستند و چه اینکه افراد به مدد تکنولوژی بتوانند حتّی تماس‌های حسّی برقرار کرده و زیست کاملاً مجازی متفاوتی را از زیست فیزیکال تجربه کنند، می‌دانید این گونه تحولات فنّ آورانه چه پیامدهای فرهنگی و اجتماعی عمیقی را در پی دارد! شناخت این فضای آینده به‌لحاظ اجتماعی و پیامدهای اخلاقی، سیاسی و دیگر پیامدهای آن نیازمند مطالعات اجتماعی است.

@namehayehawzavi

⚡️با قوانین و برخوردهای چکشی نمی‌توان حجاب را درست کرد

✔️آیت‌الله سید علی محقق داماد در گفتگو با جماران🔻

🔹حجاب جزء واجبات است و شکی در آن نیست، اما در عین حال برخوردهای این‌چنینی نتیجه معکوس خواهد داد. اقدام بعضی از کسانی‌ که سردمدار چنین قضایایی شده‌اند، برای این است که حجاب را چهره خودشان کنند و خرابی‌های خودشان را بپوشانند. عده‌ای می‌خواهند خرابی‌های خودشان را به این شکل، یعنی با طرح موضوع حجاب و عفاف در شرایط فعلی، بپوشانند.

🔹قانون باید قابلیت اجرا داشته باشد و قابل پذیرش در بین مردم باشد. با قوانین و برخوردهای چکشی نمی‌توان حجاب را درست کرد، بلکه باید دین مردم را درست کرد. عمده اعتقادات مردم است. باید دین و اعتقادات مردم را درست کرد و با بیان اصول عقاید مردم را به خدا معتقد کرد.

@namehayehawzavi

🔺قاعده فقهی حرمت تنفیر
🔹محمدعلی ایازی
🔸ایازی: در بررسی که انجام دادم به شش هزار مورد در کتب فقهی برخورد کردم که فقها استدلال به بحث اولویت کردند، اولین قاعده اولویت با تعبیرهای مختلف در کتاب‌های فقهی آمده و نشان می‌دهد یکی از پیش‌فرض‌های فقها بحث اولویت بوده است، طبعا چنین مواردی نشان می‌دهد قبل از اینکه فقها سراغ این ادله بروند در ذهن‌شان بوده که اگر واقعا یک حکمی بی‌نتیجه و باعث تنفر شد، یا باعث وهن شریعت ‌شد، کارایی دین زیر سوال می‌رود.

@namehayehawzavi

✔️قاعده فقهی حرمت تنفیر از دین🔻

🔹قاعده حرمت تَنفیر قاعده‌ای فقهی که انجام هر عملی که موجب بیزاری و نفرت مردم از دین شود را حرام می‌داند. طبق این قاعده، اجرای احکام شریعت باید در بستر مقبولیت عمومی و در یک تعامل منطقی و معقول با جامعه اجرا شود، تا مورد پذیرش قرار گیرد. مطابق قاعده حرمت تنفیر، مکلَّف نمی‌تواند تنها بر وظیفه‌گرایی اعتماد کند، بلکه باید به بازتاب و پیامدهای عمل خویش در جامعه نیز توجه داشته باشد. بر این اساس معنای قاعده حرمت تنفیر را چنین دانسته‌اند که برای اجرای احکام دینی نوعی آمادگی و پذیرش نسبی از سوی مردم ضروری است؛ البته این به‌معنای تبعیت دین از عرف نیست.

🔹از مواردی که قاعده تنفیر در آن جریان دارد، اجرای برخی مجازات‌های حدی مانند سنگسار است. همچنین امر به معروف و نهی از منکر نباید به گونه‌ای باشد که سبب نفرت مردم از دین شود. قاعده حرمت تنفیر مستند به قرآن، سنت، عقل و اجماع دانسته شده است. رحیم نوبهار در مقاله پیوستی این قاعده را توضیح داده است.

@namehayehawzavi

⚡️مبلغان دین حتی جوانان اهل شرب خمر و بی‌نماز را از دین فراری ندهند.
⚡️مبلغان دلهای مردم را به هم نزدیک کنند

✔️آیت‌الله کریمی جهرمی در دیدار معاون فرهنگی و تبلیغ دفتر تبلیغات🔻

🔹دوری از خشونت و تندی در برخورد با مردم به خصوص جوانان از شرائط اصلی مبلغین است. مبلّغ باید خیرخواه جامعه باشد، حتی آن جوانی که چه بسا اعمال ناروایی، نادرستی، ناپسندی دارد، انسان خیرخواه اوهم باشد. دنیا دنیای مدارات است. اگر زبان نرم و مدارات از بین رفت هیچ کاری به سرانجام نخواهد رسید. افرادی که به عنوان مُبلّغ به مناطق مختلف اعزام می شوند باید این آیه شریفه را سرلوحه کار خود قرار دهند که خدا به پیامبر اکرم فرمود: «وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَليظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِك‏» (آل‌عمران/159) اگر یک آدم غلیظ القلب، بی‌رحم و سنگ ‌دل بودی مردم از اطرافت پراکنده می‌شدند. پس این اخلاق پیامبر بود که سبب شد مردم برگرد ایشان جمع شوند، و در کنار پیامبر استراحت روحی داشته باشند.

🔹وحدت بین عامّه و خاصه خوب است، اما از آن بالاتر حفظ وحدت در میان جامعه ی تشیّع می باشد که متاسفانه مشاهده می کنیم در کشورمان بداخلاقی ها رو به گسترش است و روحانی و طلبه ای که برای امر مبارک تبلیغ عازم مناطق مختلف می شود باید منادی وحدت بین تمام مردم کشور باشد نه آنکه با بیان مسائلی که مردم از صبح تا شب به وسائل دیگر می شنوند دل ها را از هم دور کند.

🔹با رفتارمان جوانان را از دین فراری نکنیم. حتی اگر با جوان بی‌نماز یا شارب خمر روبرو هستیم  یادمان باشد که اصل اول در تبلیغ برخورد مودبانه و از روی صدق و صفا با جوانان است. ابلاغ و رساندن رسالت الهی کار آسانی نیست کما اینکه پیامبر و اهل بیت علیهم السلام در این مسیر متحمل سختی ها شدند پس ما هم در این مسیر ناملایمات را به جان بخریم تا در پیشگاه پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله سربلند باشیم‌.

@namehayehawzavi

✔️نامه سید مصطفی محقق داماد به مراجع تقلید🔻

بسمه تعالی
محضر مقدس مراجع معزز تقلید شیعه متع الله المسلمین بطول بقائهم

سلام علیکم 
با کمال ادب و احترام مواردی را‌ به عرضتان می رساند:

🔹۱. امروز در کنار رسالت عظیمی که  در راستای حفظ ارزش ها و آرمان های مکتب تشیع و آموزه های اهل بیت عصمت و‌ طهارت(ع) به کف با کفایت آن بزرگواران سپرده شده بدون شک نظارت بر اجرای این دستور و آموزه مهم نبوی است که: یسروا ولا تعسروا و بشروا ولا تنفرو‌ا. بی تردید این رسالت بزرگ، در جهانی که کانون های قدرت و فساد در حال دامن زدن به اسلام هراسی و نشان دادن چهره ای خشن از آیین پیامبر رحمت(ص) هستند بسی حساس تر می شود.

🔹۲. مستحضرید که اخیراً قانونی در مجلس شورای اسلامی با  عنوان لایحه حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب به تصویب رسیده که حسب اطلاع، قوۀ مجریه آمادگی اجرای آن را ندارد و آن را غیرقابل اجرا و بر خلاف مصالح عامه می‌داند. تجربۀ عملی در پیگیری آنچه این قانون در پی آن است هم نشان داده است که رعایت شرایط امر به معروف و نهی از منکر از جمله عدم توهین به کسانی که امر و نهی می شوند و رعایت حرمت و کرامت آنها در عمل ممکن نبوده است و بسیار اتفاق افتاده است که نه تنها آبرو و حیثیت شخص مورد امر و نهی که خانواده آنها نیز مورد تعرض قرار گرفته است.

🔹۳. نکته مهمی که کاملا مرتبط با رسالت مرجعیت است اینکه به نظر این جانب با توجه به آشنایی با مفهوم و معنای قانون و‌‌ تجربۀ نسبتاً طولانی وانس با دانش حقوق، مواد زیادی از این قانون نه تنها غیرقابل اجرا‌ که از نظر ثمربخشی در امر مقدس عفاف و حجاب درست، نتیجه عکس خواهد داد و حتی موجب تنفر نسل جوان از آموزه های دینی و ترک ناخواستۀ وطن اسلامی توسط برخی از هموطنان عزیز می شود.

🔹۴. مکرراً از سوی مقامات عالی ‌کشور در ملاقات با مسئولان کشوری تذکر داده شده است که موضوع حجاب باید‌ از ‌طریق فرهنگی پیگیری شود، نه با چوب و فلک؛ ولی تصویب این قانون، خلاف منویات و تذکرات مرجعیت است.

🔹۵. اینک که این قانون‌ هنوز ابلاغ نشده و لازم الاجرا نگردیده به عنوان یک دانش آموخته حوزه علمیه قم  از شما بزرگواران استدعا دارم‌ در راستای رسالت فرهنگی نهاد مرجعیت برای حل این معضل اجتماعی که عدم توجه به آن ممکن است موجب خسارت به دین و آیین و نظام و کشور عزیزمان شود عنایت ویژه فرموده تا مساله از طرق پیش بینی شده در‌‌ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به نحو شایسته حل وفصل گردد.

سید مصطفی محقق داماد
١٤٠٣/٩/١١

@namehayehawzavi

⚡️قانون حجاب زمینه دین‌گریزی و دین‌ستیزی را فراهم می‌کند

✔️سید محمدعلی ایازی در گفتگو با جماران🔻

🔹این قانونی را که الآن به‌عنوان قانون حجاب درست کرده‌اند، هیچ‌کدام از آن خصوصیات یک قانون خوب را ندارد. معلوم است که طراحان آن افراد ساده‌اندیش، و ناشی نسبت به تدوین قانون بوده‌اند که یک چنین چیزی را نوشته‌اند. ظاهراً فکر هم نکرده‌اند به اینکه چنین قانونی اصلا اجرا می‌شود و افکار عمومی را می ­پذیرند، می‌فهمند که چنین قانونی را تدوین کرده‌اند. به همین دلیل، شما می‌بینید که قانون حجاب اینقدر مشکلات و فراز و نشیب و رفت و برگشت میان مجلس و شورای نگهبان داشته است؛ و نمایندگان در میان خود در چند و چون آن بحث داشته و در نهایت امروز رئیس جمهور آن را قبول ندارد و برای اجرای آن را نمی­ پذیرد و رئیس مجلس می­خواهد آن را ابلاغ کند.

🔹سابقاً هم یک‌قانونی برای ویدئو و یک‌قانون دیگر برای ماهواره درست کردند. شما دیدید که هردوی این قانون نه‌تنها با چالش‌های جدی مواجه شد، بلکه عملاً هزینه‌های سنگینی را برای دولت و حکومت هم ایجاد کرد. در آخرش هم مجبور شدند که دست از آن بردارند. فقط دوتا نتیجه داشت: یکی اینکه قانون را سخیف کرد؛ زیرا قانونی که زمینه اجرا نداشته باشد، کل قانون را زیر سؤال می‌برد و این کار مردم را نسبت به ترک قانون جری می‌کند. دیگر اینکه وقتی یک‌قانونی این‌چنین می‌شود، باعث می‌شود که مردم نسبت به کسانی که ادعا می‌کنند ما دین‌داریم و دنبال ارزش هستیم، زمینه گریز از دین و ستیز با دین در آنها ایجاد بشود و نه‌تنها هیچ کمکی به اجرای آن نمی‌کند، بلکه برعکس، نتیجه معکوس می‌دهد و قانون‌گریزان را جری‌تر می‌کند.

@namehayehawzavi

⚡️اسلام با درشتی سخن گفتن و توهین کردن و زندانی کردن زنان منافات دارد

✔️آیت الله مسعودی خمینی در گفتگو با خبرآنلاین🔻

🔹با زور و تفنگ نمی توان با مردم برخورد کرد. باید با زبان لین و زبانی که همه مردم آن را می پسندند با آنان سخن گفت. بنشین و بفرما و بتمرگ هر سه یک معنا را دارند اما اسلام با کدام موافقت دارد؟ با بتمرگ و بنشین یا با بفرما؟ اسلام با بفرمایید مناسبت دارد و باید با دلیل، برهان و زبان خوب با مردم صحبت شود. با درشتی سخن گفتن و توهین کردن و زندانی کردن زنان منافات دارد.

🔹من می‌گویم همین خانمی که سر تا پا باز می پوشد، اگر با زبان فکری و لین و مرام انسانی صحبت کنیم، مسائل را دقیق می پذیرد. حتی اگر کل آن را هم نپذیرد، بخشی از آن را رعایت می کند. اجرای قانون دو قسمت است؛ یک وقت اجرای قانون به این شکل است که افراد را بگیریم، زندانی و حبس کنیم و شلاق بزنیم، من با آن موافق نیستم. زنان هم نباید جوری باشد که به این جا برسند، باید به تمام معنا به زبان لین، فهم و درک استدلال حرف بزند.

@namehayehawzavi

⚡️به‌جای «اصالت وجود» «مساله عدم» را محور قرار دهیم
⚡️با قرائت سنتی حوزوی مبتنی بر ملاصدرا خفه شدیم و به دار آویخته شدیم

✔️نصرالله حکمت در نشست «فلسفه، دانشگاه و اجتماع»🔻

🔹سه قرائت از فلسفه اسلامی و به تبع از فارابی داریم که ارتباطی با زیست و زندگی امروز ما ندارد و این فارابی یک نحوه گسست با امروز ما دارد. اولین قرائت، قرائت مستشرقین است و قرائت دوم قرائت سنتی از فلسفه اسلامی است که در پاره‌ای از حوزه‌های علمیه کماکان برقرار است. در این قرائت هیچ مساله‌ای وجود ندارد و گویی فیلسوفان ما حقایق ازلی و ابدی را بیان کردند که ما باید از لابه‌لای متون آن‌ها این حقایق را استخراج کنیم. قرائت سوم نیز چند دهه است که متداول شده و عده‌ای از میانه‌های فلسفه اسلامی یعنی از زمان صدرا آن را آغاز کردند و در همان میانه‌ها هم متوقف شده‌اند. کل فلسفه را فلسفه ملاصدرا می‌دانند؛ حتی ارسطو را هم اصالت وجودی می‌دانند. این‌ها همۀ صدرا را نمی‌خوانند. در اثر این قرائت، اصالت وجود یک اصل اعتقادی شده است. اما در دیدگاه بنده عصر این مسئله گذشته است و ما باید به عدم بپردازیم.

🔹«عدم، آینه هستی است، مطلق کَزو پیداست عکس تابش حق» (شیخ شبستری). ما با وجود، به ویژه در فلسفه اسلامی و بیشتر با آن قرائت سنتی حوزوی مبتنی بر ملاصدرا خفه شدیم و به دار آویخته شدیم. باید اعلام کنیم وجود اصیل است، باشد حق با شما. دیگر وجود را کنار بگذاریم. اما با رجوع به فارابی و ابن‌سینا ضرورت پرداختن به مسئله عدم به ویژه در پهنه وجود انسان مطرح می‌شود. در تعلیقات ابن‌سینا بحث قوه را مطرح می‌کند و می‌گوید بحث قوه و ظرفیت‌های در آن، سیر انسان به عدم است. یعنی انسان می‌رود سراغ آنچه نیست ولی می‌تواند باشد. در عرفان به ویژه در فتوحات ابن‌عربی نیز مسئله عدم مهم است. ابن‌عربی ادامه ابن‌سینا است و برای بیان خودم شواهد فراوانی از فتوحات دارم. ابن‌عربی را با فصوص آن هم با شرح قیصری می‌شناسند اما ابن‌عربیِ فتوحات، ناشناخته است و متفاوت.

🔹ما باید قصه خود از فارابی را امروز از نو خلق کنیم و بیافرینیم. باید به متن فارابی برگردیم. زیرا این سه قرائت از فارابی بر محوریت متون او و پرسش‌گری از او شکل نگرفته است. پارادیمی که مستشرقان از فارابی پدید آورده‌اند نیز هیچ ارتباطی با فارابی ندارد. فارابی در متونش بسیار متفاوت با این قرائات است. گام اول در یافتن فارابی، سلبی و اعلام بیزاری از آن چیزی است که در این سه قرائت از فارابی مطرح می‌شود. گام بعدی بازگشت به متون فارابی آن هم مجهز به زبان عربی و پرسش‌های امروزمان است. فارابی زنده است.

@namehayehawzavi

✔️قلم اینجا رسید و سر بشکست( قبض و بسط و بن‌بست رفرماسیون فقهی ) 🔻

▪️بخش اول

🔸ایوب افضلی دانش‌آموخته حوزه علمیه قم و کاندیدای دکتری فلسفه تطبیقی

🔹مناظره سروش و علیدوست پیرامون نسبت فقه و عقل سرانجام به گردابی رسید که نشان داد محل نزاع که به ظاهر صورتبندی اصیل داشت و بحثی علم‌شناسانه/فقه‌پژوهانه بود، تماما بحثی فرعی و مسئله‌ای نامستقل است، مدعای اصلی من این است که پیگیری این مسئله به محو شدن مسئله «مناسبات فقه و عقل» و همچنین شکست «پروژه فقه‌ترمیمی» دست‌کم برای نواندیشان حوزوی و روشنفکران دینی خواهد انجامید. بنابراین دو جریان مذکور با پرسشی مواجه‌اند که از سویی تداوم و انسجام فقه به عنوان یک رشته را منتفی می‌سازد و از دیگرسو فقهیان را از فقاهت مدرسی، و آتوریته سنتی برکنار خواهد کرد (چنانکه کانت تا اطلاع ثانوی/روشن‌نشدن پاسخِ پرسش‌های فلسفی نقدی خود، تمامی متافیزیکدانان را از کار برکنار ‌کرد). گفتنی است که نگارنده در این نوشتار مدعی پیشنهاد یا راه حل خاصی نیست و در مقام توصیف یک وضعیت و پیامدهای آن است.

🔹به گمان من دو جریان از نوگرایان دینی ایران (نواندیشان حوزوی و اکثریت روشنفکران دینی) تا آنجا که دغدغه اصلاح فقه را دارند هر دو کارورزان یک پروژه‌اند، برخی از نگاه درجه اول و از موضع فقاهت سخنگوی فقه جدیدند و برخی از موضع درجه دوم و با ادبیاتی دانشگاهی به نوعی مددکار، ناقد یا ایده‌پرداز مسیرهای تازه برای رهایی فقه از چالش‌های آنند.

🔹وضعیت فقه به عنوان دانشی بومی از جهات مختلف وضعیتی بحرانی است که بسیاری به دنبال ترمیم آنند، اما عمدتا آنچه اتفاق می‌افتد خارج از این دو حالت نیست، یا از جنس «اصلاحگری فقهی» است که تعارض فقه با سنجه‌های عقلانی مدرن (عرف، اخلاق، قانون، فلسفه، دموکراسی و...) را برطرف کند، این اصلاحگری سطوح مختلفی (دورن‌فقهی، اصول‌فقهی و فلسفه‌فقهی) دارد یا اینکه به رویکردی انسدادی می‌انجامد که دست‌کم نیمی از فقه (معاملات بمعنی الاعم) را به علوم انسانی مدرن واگذار می‌کند، سروش که زمانی از منظری قبض و بسطی به بازسازی فقه امید داشت، امروز در جمع‌بندی خود و خطاب به آنانکه به راه قبض و بسط او رفته‌اند، زنهار می‌دهد که این راه به بیراهه است و جز در حوزه‌های محدودی آن‌هم در حد حفظ ظاهر عبادات چشم امیدی به فقه نمی‌توان داشت (البته این تغییر موضع نه از سر نقصان بلکه از شهامت اخلاقی و فکری سروش است که در چنبره یافته‌های قبلی خود نمی‌ماند).

🔹رویارویی عقلانی با فقه چنان است که در سطحی ابتدایی و متوسط و فرم ساده‌سازی شده آن (مانند تعریف عقل در حد مقبولات عرف و شهودهای اخلاقی) نویدبخش است، گره‌های فروبسته را گشوده می‌نماید و علمی استوار را نشان می‌دهد که هم فقه است هم کارایی دارد، هم اخلاقی است و هم مواضع حقوقی دارد و... «تا بدانی که به چندین هنر آراسته است» اما همین که به مسئله فقه و عقل در سطح نظریه‌های بنیادی مخصوصا در تعریف عقل برسیم پای فلسفه نیز باز می‌شود. از سویی عقل اخلاقی با منظری دینی (الاهیات فلسفی) خود را بدیلی برای فقه (دست‌کم تمامی ابواب معاملات بمعنی الاعم) می‌یابد و آن را از دور خارج می‌کند و از سویی پرسش‌های کشنده‌ای درباره میزان اعتبار عقلانیت فقهی مطرح می‌کند.

🔹به ناگاه روشن می‌شود که به تعبیر کانت کبوتر عقل در فضایی لایتناهی به پرواز درمی‌آید و هیچ مسیر و مقصد مشخص و مورد توافقی به چشم نمی‌آید، (البته مقصود من نه انتزاعی بودن مفاهیم بلکه فروپاشی مسئله است) عقل چه تعریفی دارد؟ چه کارکردهایی دارد؟ چه اندازه می‌فهمد؟ چرخش‌های پارادایمی فلسفه در مواجه با عقل ما را به چه لوازم منطقی‌ای ملزم می‌سازند؟ تغییر پارادیم‌ها از رویکردهای وجودشناختی افلاطون، ارسطو و ابن‌سینا تا معرفت‌شناسی کانتی، ایدئالیسم هگلی، رویکرد فلسفه تحلیل زبانی، پراگماتیسم و نظرات جدید فیلسوفان تحلیلی و قاره‌ای معاصر چه پیامدی در بازسازی تعریف عقلانیت دارند؟ آیا باید به ذخایر محدود و مندرس مدرسی آن هم در جایی که استطرادا بین هزاران صفحه فقه و اصول در حد چندسطر سخنی از عقل رفته بسنده کرد؟ آرای بزرگان فقها (از شیخ طوسی تا خویی و منتظری و... درباره عقلانیت، فلسفه حقوق، فلسفه اخلاق و...) که معمولا در حد چند پاراگراف و بیرون از پارادایمی گفتگوساز با عقل مدرن است- را چگونه می‌توان با فیلسوفان حرفه‌ای که حدود پانصد سال بیرون از ذهنیت مدرسی هزاران رساله فلسفی نگاشته‌اند مقایسه کرد؟ به راستی در مقام عیارسنجی آیا می‌توان چنین کارهایی را پژوهش اصیل دانست یا بیشتر نوعی خودفریبی و دیگرفریبی یا خوش‌بینانه‌تر بازی‌ای برای تقویت ذهن است (کوشش بی‌هوده به از خفتگی).

@namehayehawzavi

⚡️با اهتمام مرحوم والد ما و دیگر مراجع بزرگ، فاطميه احياء گرديد

✔️محمدجواد فاضل لنکرانی🔻

🔹مجله‌ای را خدمت والد ما ده سال قبل از وفاتشان آوردند، در آن مجله نوشته بود فاطمه از ولادت تا افسانه شهادت، این پیرمرد با دیدن چنین عنوانی شروع کرد به گریه کردن و فرمود عجب! معلوم گرديد دنبال این هستند که حقایق مسلم تاریخ را انکار کنند؟ حقايقي كه حتي در کتاب‌هاي خودشان نيز ثبت شده. در کتاب‌های خودشان آمده «ماتت وهي غضبان عليهما» يا «و هی ساخطةٌ علیهما»، خودشان نقل می‌کنند که پیامبر فرمود «من آذاها فقد آذانی» يا «إن الله لیغضب لغضب فاطمة»، اینها را کنار هم قرار بدهید چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟

🔹بحمدالله با اهتمام مرحوم والد ما و دیگر مراجع بزرگ فاطميه احياء گرديد. ما از نزدیک می‌دیدیم ایشان در هر جلسه‌ای مخصوصاً در جلسات با علماء اهتمام به بزرگداشت حضرت زهرا(س) را به عنوان مسئله محوری مطرح می‌کردند، ما هم بايد همين اهتمام را داشته باشيم تا‌ ان شاء الله مشمول عنایت خاص فاطمه زهرا سلام الله علیها قرار بگیریم.

🔹همين احياي فاطميه جلوی یک جریان و فتنه بسیار بزرگ را گرفت، چون ایشان می‌فرمودند اگر الآن جلوی این قضیه نایستیم بعداً جرأت كرده و قضاياي كربلا و عاشورا را نيز انكار كرده و مي‌گويند حسین بن علی انتحار کرد، یابه موت طبیعی مرد، این مقدمه است براي انكار «ما منّا إلا مسمومٌ أو مقتولٌ» الحمدلله امروز فاطمیه خیلی اوج گرفته و ایشان هم اصرار داشتند كه مردم سوم جمادی الثانیه را به یک عاشورای دوم تبدیل کنند.

🔹خوب یادم هست زمانی که ایشان این تعبیر را بيان کردند در همین حوزه برخی می‌گفتند مگر چنین چیزی می‌شود؟ ولی به لطف خدا شد و امروز این دسته‌جات فراوان به خیابانها می‌آیند و پرشور عزاداری می کنند، شما نيز هر کدام‌تان هر جا كه رفتید روز سوم جمادی الثانیه ولو با پنج نفر یک پرچم کوچک دست بگیرید و به نیّت حضرت زهرا سلام الله علیها به خیابان بیائید، پدر ما با اینکه قدرت حرکت و راه رفتن نداشتن در ماشین می‌نشست و در دسته‌جات عزاداری حضرت زهرا شرکت می‌کرد.

@namehayehawzavi

🔺با تایید ریاست مرکز{کامپیوتری نور} قرار شد مطالعه آنلاین نزدیک به دو سوم کتاب‌های نورلایب کاملا رایگان و بدون نیاز به حتی لاگین بشه تاکنون ما بخش زیادی از درآمد نورلایب رو بین ناشران وصاحبان آثار پخش میکردیم مبلغی حتی بیشتر از پولی که از کاربران می‌گرفتیم رو به صاحب اثر می دادیم.

@namehayehawzavi

⚡️دشمن تلاش می‌کند جوانان و دختران قمی را بی‌تفاوت و غربگرا کند
⚡️اگر جوانی از لحاظ علمی و فناوری قصد پیشرفت داشت، شهر قم را برای حضور انتخاب کند

✔️عباس کعبی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم🔻

🔹امروز دشمن برای قم بیشتر از گذشته برنامه دارد و تلاش می‌کند که این شهر به عنوان پایگاه ایمان، اجتهاد، انقلاب، دانش، قیام در راه خدا، اقامه دین در جهان و مرکز تمدن بر پایه آموزه های اهل بیت(ع) با وجود حرم حضرت فاطمه معصومه(س) به قم بی تفاوت و جوانان و دختران متاثر از فرهنگ غرب تبدیل کند.

🔹در نگاه اول این عمل شاید سخت بیاید ولی آنها طراحی های دارند از جمله تخریب حوزه و روحانیت در فضای مجازی و …، بزرگنمایی و توسعه تک انگارهای نقاط ضعف و اشتباه و تکثیر در فضای مجازی، جلوه دادن فضای اختناق فرهنگی، خشونت، تحجر و عقب ماندگی می باشند.

🔹کار شیطان تخریب است و الان هم علیه قم تخریب شدت گرفته است. قمی که می تواند منشاء رشد و تعالی جوانان باشد و به این مرحله هم رسیده و دوگانه های علم و ایمان؛ عقلانیت و معنویت، اقتدار و مهربانی؛ پیشرفت و مبارزه با بیکاری و حضور در صحنه های اجتماعی را در خود جای داده است. قم امروز در بحث مسکن و کفش رشد کرده و توانسته اشتغال ایجاد کند و دشمن می خواهد چهره قم را تخریب کند و به مردم بگوید بستر مناسبی برای رشد نیست.

🔹قم الان رو به پیشرفت است. این پیشرفت در مسائل مسکن و… اتفاق افتاده است و قم را به عنوان شهر پیشگام در سایه دین و الگوهایی مانند جوانان مبتکر و خلاق، متعهد و متفکر سعی کنیم چنین قمی را به جوانان معرفی کنیم. کارهای خوب استان قم را تبلیغ کنید تا اگر جوانی از لحاظ علمی و فناوری قصد پیشرفت داشت، شهر قم را برای حضور انتخاب کند.

@namehayehawzavi

⚡️ضابطه دفن علما در حرم حضرت معصومه(س)

✔️آیت‌الله مسعودی خمینی(تولیت حرم از سال ۷۱ تا ۸۹) در گفتگو با خبرگزاری حوزه🔻

🔹ضابطه‌ی اولی که از سابق بوده این است که هر کسی در حرم حضرت معصومه(س) ۲۰ تا ۳۰ سال کار کند، حق دفن دارد. کسی که در آنجا کار کند، می تواند در حرم دفن شود و این اولین ضابطه است. دومین ضابطه اینکه هر کسی که تولیت تشخیص دهد، می‌تواند در حرم دفن شود. تولیت تشخیص می‌دهد که او لیاقت اینجا را دارد، مانند آقای بهجت، آقای مصباح، آقای امینی و آقای کریمی. البته باید بگویم وقتی ما اینجا را درست کردیم، در جامعه‌ی مدرسین یک روز عصر بود که گفتم: آقایان! هیچ ناراحت نباشید، من برای همه‌ شما جا درست کرده‌ام و همه‌ی شما را در آنجا جا می‌دهم. اتفاقاً همین شد و همه در آنجا دفن شدند(با خنده).

@namehayehawzavi

⚡️باز هم ظهور نزدیک است؟

✔️محمد منان رئیسی نماینده مردم قم🔻

🔹امروز ظهر برای کسب رهنمود به محضر یکی از علما که شخصا به ایشان ارادت دارم مشرّف شدم و نظر ایشان را پیرامون تحولات منطقه جویا شدم. فرمودند که تشخیصشان این است که اوضاع و احوال این روزهای سوریه، نهایتا منتج به آن چیزی می‌شود که در روایات ما از آن تعبیر به سفیانی شده است و سپس با استناد به عبارت "فی بضع سنین" در آیه ۴ سوره روم چنین فرمودند که انتظار دارند نبردهای این روزهای منطقه شام و پیرامونش (که انشاالله مقدمه ظهور منجی خواهد بود) با تمام فراز و نشیب‌هایش بین ۱ تا ۱۰ سال زمان ببرد و انشاالله نهایتا منتج به تحقق وعده‌ای شود که سالهاست صالحان در انتظارش هستند. "وَعْدَ اللَّهِ لَا يُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُون" (روم/۶).

@namehayehawzavi

✔️گفتگو به مثابه کنش(درباره مناظره سروش و علیدوست)🔻

🔸رضا تاران

🔹ادعای اول من این است که گفتگو و مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست بیش از آنکه نتیجه‌ای معرفتی را دنبال کند در مسیر احیای دو نهاد و جریان اندیشگی در ایران امروز بود؛ اسلام سیاسی فقاهتی و روشنفکری دینی. ادعای دوم: این دو جریان بیش از آنکه رقیب هم باشند هم‌خانواده هستند و کارکرد مثبت آن می‌تواند عقلانی‌سازی و تهذیب خشونت‌های اسلام سیاسی رادیکال و تضعیف یکی از موانع مذهبی در مسیر توسعه ایران باشد. ادعای سوم اینکه «دین اجتماعی» به‌گونه‌های مختلف گرایش بخش مهمی از جامعه و تئوری «دین به مثابه فرهنگ« می‌تواند توضیح‌دهنده چنین گرایشی باشد و نظریه‌پردازان آن طیفی از دین‌پژوهان جوان‌تر هستند. هر سه ادعای من فاقد داده‌های آماری است و به عنوان یک فرضیه می‌تواند مطرح شود.

🔹ادعای اول: ۱. اسلام سیاسی اعتدالی ابوالقاسم علیدوست که مبتنی بر استفاده عقل و عرف و در نظر گرفتن مقاصد در استنباط احکام شرعی است از همان ابتدا در حوزه علمیهِ دوره جمهوری اسلامی اقلیت محض بود و نتوانست بسط و گسترش یابد، درمقابل دو جریان اسلام سیاسی رادیکال و نواندیش طرفداران بیشتری در حوزه علمیه دارند. اگر علیدوست را در مناظره نماینده همه طیف‌های حوزوی بدانیم، تلاش حوزویان بهره‌برداری از این مناظره برای ترمیم جایگاه و منزلت از دست رفته خود بود. در دوره جمهوری اسلامی «گفتگو» روش اصلی مقابله آنها با رقبا نبوده است و با تکیه بر قدرت سیاسی غیر خود را حذف کرده‌اند. تحولات سال ۸۸، ۹۶، ۹۸ و ۱۴۰۱ طیفی از روحانیون را به این آگاهی رسانده است که برای حفظ نهاد خود چاره‌ای ندارند جز آنکه از شیوه‌های نو از جمله «گفتگو» استفاده کنند؛ به زعم آنها چنین گفتگوهایی چهره آنها را ترمیم می‌کند.

🔹۲. اگر عبدالکریم سروش در دهه هفتاد کاهن اعظم معبد روشنفکری دینی بود و با بسط خردگرایی به نبرد ایدئولوژی و اسلام سیاسی ‌رفت، امروز رقیب و غیرِ او یعنی اسلام سیاسی تضعیف شده است و به تبع آن پروژه سروش نیز جایگاه سابق خود را ندارد. بی‌جهت نیست که مساله‌های طرح شده در این مناظره جذابیت چندانی حتی برای علاقمندانش نداشت. از سوی دیگر خردگرایی مورد نظر عبدالکریم سروش در نقد «دین عامیانه» چندان موفق نبوده است و در کنار معبد سروش، ده‌ها معبد تاسیس شده است و ایده «دین به مثابه فرهنگ» را ترویج می‌کنند و به‌جای آنکه با دین عامیانه درگیر شوند به‌دنبال مطالعه دین و در صدد به رسمیت شناختن آن هستند.

🔹ادعای دوم: برای اکثریتی از جامعه تفاوت معناداری میان دیدگاه‌های سروش و علیدوستِ عقل‌گرا وجود ندارد و گویا صدای سروش و علیدوست صدایی واحد است که از فیضیه به گوش می‌رسد. شاید سروش نیز به این نتیجه رسیده است که در دوران حال خراب علوم انسانی، مخاطبان او طلبه‌های حوزه علمیه و محدود دین‌ورزان خردگرای دهه پنجاهی- دهه شصتی باشند. سروش و هم علیدوست می‌توانند کارکرد مثبتی برای ایران امروز داشته باشند؛ می‌توانند با ادله دینی و نقد اندیشه‌های اسلام سیاسی رادیکال یکی از موانع فکری توسعه در ایران را تضعیف کنند و «اجماع هم‌پوشان» برای جامعه مذهبی رادیکال ایجاد کنند و آنها را مجاب کنند که باید به‌غیر از خود دیگران را به رسمیت بشناسند.

🔹ادعای سوم: صورت‌های مختلفی از «دین به مثابه فرهنگ» در ایران امروز در حال شکل‌گیری است؛ «دین مدنی»، «اسلام اجتماعی»، »تشیع هویت‌گرا» ، «دین عامیانه» و... وجه مشترک این طیف از دینداری، گذر از اسلام سیاسی مورد حمایت علیدوست و مورد انتقاد سروش است. وجه اشتراک دیگر این‌که به‌جای آنکه دین‌داری اجتماعی را نقد کنند آن را به رسمیت می‌شناسند و آموزه‌ها و مناسک را با معیار عقل ارزیابی نمی‌کنند و بر اخلاق و معنویت و انجام خدمات اجتماعی تاکید دارند. گرایش و تحول «دینداری سیاسی» به «دینداری اجتماعی» با گونه‌های مختلف آن نظریه‌پردازان و مروجان جدیدی دارد که سروش و علیدوست بخشی از آن نیستند. طیفی از نهادهای حکومتی از سال ۸۸ به این سو بر اسلام اجتماعی و خصوصا هیات‌های مذهبی تمرکز کرده‌اند. بخشی از نیروهای اجتماعی نیز از فعالیت‌های سیاسی کناره‌گیری کرده‌ و با رویکردهای دینی به توانمندسازی و محرومیت‌زدایی روی آورده‌اند و طیفی از دین‌پژوهان جوان‌تر ایرانی در داخل و خارج ایران چنین نگرش‌هایی را موضوع مطالعه و پژوهش خود قرار می‌دهند.

🔹به نظر می‌رسد مفیدتر آن است که سروش و علیدوست و معتقدان به ایده‌های آنان جایگاه خود را بازشناسی کنند و به‌جای آنکه رو به روی هم قرار گیرند در کنار هم و پشت به اکثریت جامعه، محدود معتقدان اسلام سیاسی رادیکال را مخاطب قرار دهند که اگر بتوانند اندک تاثیری روی آنها بگذارند خیر کثیری به اکثریت جامعه خواهد رسید.

@namehayehawzavi

⚡️آمریکا به هیچ قرارداد و عهدی پایبند نیست، با کشورهای اسلامی وحدت کنید

✔️آیت‌الله نوری همدانی در دیدار با عراقچی🔻

🔹باید برای ارتباط و هماهنگی با کشورهای منطقه و همسایه تلاش بیشتری داشته باشید و با دنیا نیز با در نظر گرفتن منافع ملی و عزّت کشور و در نظر داشتن مصلحت، ارتباط داشته باشید؛ اما توجه کنیم که امریکا و چند کشور اروپائی همیشه بدعهدی کرده‌اند، خصوصاً امریکا در طی این چند سال همیشه به ما ضربه زده است. همه دنیا هم می‌دانند آمریکا به هیچ قرارداد و عهدی پایبند نیست، نباید یکبار دیگر فریب آمریکا را بخوریم، باید وحدت با کشورهای دوست و اسلامی خود را بیشتر تقویت کنیم.

@namehayehawzavi

⚡️تا وقتی بر پیمان و عهد خود مانده‌اند، شما نیز بر پیمان خود بمانید

✔️آیت‌الله جوادی آملی در دیدار عراقچی🔻

🔹در تاریخ بدتر از اعراب جاهلیت ما نداشتیم، اما همین پیامبر گرامی اسلام وقتی با این بت پرست‌ها و مشرکین پیمانی را بستند، نقض عهد نکردند؛ ﴿فَمَا استَقاموا لَكُم فَاستَقيموا لَهُم﴾، تا وقتی بر پیمان و عهد خود مانده اند، شما نیز بر پیمان وعهد خود بمانید، تا تیری به سمت شما نزدند، دست به اسلحه نبرید، اگر با کفار هم عهد بستید، پای امضای خود بایستید، این حرف ها، حرفهای جهانی است.

@namehayehawzavi

.🔺آیت‌الله علیرضا اعرافی؛ مدیر حوزه‌های علمیه، ششم  آذرماه در مراسم اختتامیه چهارمین همایش ملی کتاب ‌سال بانوان [حوزوی] گفته‌اند که «باید تا بیست سال آینده حداقل صد متفکر، فیلسوف، متکلم، فقیه و مفسر از میان بانوان داشته باشیم».

✔️مریم نصر🔻

🔹«فیلسوف چه کسی است؟». نظرات متفاوتی وجود دارد. سوال و جواب درباره این موضوع همچنان یکی از سوژه‌های محبوب پادکست‌سازان در حوزه فلسفه است. اما عموماً توافق دارند که فلسفه را با جزم کاری نیست. نقل مشهوریست که ارسطو گفته افلاطون را دوست دارم، ولی حقیقت را بیشتر از افلاطون:
 
🔹«شايد بهتر آن است كه مفهوم خير كلى را بررسى كنيم و بپرسيم مراد از آن چيست، هرچند اين پژوهش بدين سبب كه دوستان ما سخن از «ايده‌ها» بميان آورده‌اند سخت دشوار شده است. با اين‌همه شايد بهتر آن باشد، و در حقيقت وظيفۀ ماست، كه براى دستيابى به حقيقت بر عواطف خود چيره گرديم، خاصه از اين جهت كه ما فيلسوف يا دوستدار دانشيم، و با اينكه دوستان و حقيقت هر دو براى ما گرامى‌اند حقيقت را بر دوستان برترى نهيم» (ارسطو، اخلاق نیکوماخوس)
 
🔹اول صبح دیدن خبری که برنامه‌ای برای تربیت «حداقل صد متفکر، فیلسوف، متکلم، فقیه و مفسر درمیان بانوان» را طلب می‌کرد، و همه این عناوین را درکنار هم آورده بود، محتوای کلاس دکتر رشیدیان در موضوع «فلسفه و ادبیات» را بیادم آورد. زنده‌ترین تعریف فلسفه در ذهنم، که با ظرافت به تنش موجود در تفلسف و تفاوت ماهوی آن با معرفت کسانیکه «حقیقت» را درمشت دارند، بیان می‌کند.

🔹تعریف فلسفه به بیان ژیل دلوز و تاکید او بر تفاوت میان فیلسوف و حکیم/ فرزانه:
 
(به‌آهستگی بخوانید)
 
🔹«زمان طرح پرسش از چیستی فلسفه برای ما فرارسیده است...فلسفه هنر صورت‌بخشی، اختراع و ساخت مفاهیم است. ولی صرف اینکه پاسخ بر پرسش متمرکز شود کفایت نمی‌کند، بلکه پاسخ باید به تعیین موقع پرسش، موقعیت و اوضاع و احوال آن، چشم‌اندازها و شخصیت‌های آن و شرایط و نادانسته‌های آن نیز بپردازد. باید بتوان پرسش را همچون اعتقاد یا اعتمادی «بین دوستان» یا همچون تحدی‌ای در برابر دشمنان مطرح ساخت و درعین حال به آن گرگ و میشی رسید که در آن حتی دوستان هم از هم سلب اعتماد می‌کنند
...
🔹خاستگاه یونانی فیلوسوفی گواهی می‌دهد: سایر تمدن‌ها حکیم‌هایی داشتند، ولی قوم یونانی «دوستان» را معرفی می‌کند که صرفاً حکیمانی فروتن‌تر نسبت به سایرین نبوده‌اند. چه بسا همین قوم یونانی بود که مرگ حکیمان را تایید و فیلسوفان را در مقام دوستداران حکمت یا کسانیکه در جستجوی حکمت‌اند، ولی ظاهرا از آن برخوردار نیستند، جانشین آنها کرد: ولی تفاوت میان فیلسوف و حکیم صرفا در تفاوت در درجه؛ آنگونه که به اندازه درآید نبود: حکیمِ کهنِ برخاسته از خاور شاید به واسطه نگاره [تصویر] می‌اندیشد، درحالیکه فیلسوف مفهوم را ابداع می‌کند و بر طبق آن می‌اندیشد. حکمت تغییر بسیاری به خود دیده است. به همین قیاس فهم دلالت «دوست» حتی به ویژه نزد یونان بسی دشوار تر است...
اگر دوست شخصیتی مفهومی یا شرطی برای اعمال تفکر باشد، چه معنایی می‌توان از آن برداشت کرد؟ آیا دوست در درون تفکر دوباره نسبتی حیاتی را با دیگری‌ای که فرض می‌شده طور کامل از تفکر حذف شده است برقرار نمی‌کند؟ و باز آیا چنین نیست که موضوع بحث ما کسی جز دوست یا دوستدار است؟ چراکه اگر فیلسوف دوست یا دوستدار حکمت است، آیا علتی جز این دارد که خود دعوی حکمت را در سر می‌پروراند_ هرچند بیشتر در حالت تلاش بالقوه برای رسیدن به آن تا تصرفی بالفعل؟ پس آیا دوست همچنین همان مدعی است و آنچه وی خود را دوست آن می‌خواند، همان چیزی است که ادعایش را دارد، و نه شخص ثالثی که، برعکس رقیب وی می‌شود؟ دوستی همانقدر بی‌اعتمادیِ غیرت‌ورزانه را در قبال رقیب به همراه دارد که کشش عشق درقبال موضوع میل. اگر به جوهر بنیادین دوستی توجه کنیم، خواهیم دید که دو دوست همچون مدعی و رقیب‌اند (ولی چه کسی می‌تواند این دو را از هم تمیز دهد؟) از همین جنبه اول است که فلسفه چیزی یونانی به نظر می‌رسد که مقارن است با رابطه همبخشی شهرها: تشکیل جوامعی از دوستان یا همسانان، و همچنین ارتقای نسبتهای رقابتی بین و درون آن جوامع، از مشاجره بین مدعیان در تمامی حوزه ها، در عشق، در بازی‌ها، محکمه‌ها، مناصب قضایی و سیاست بگیرید تا درون تفکر که شرط امکان خود را نه صرفا در دوست، بلکه در مدعی و رقیب هم می‌یابد.»


🔸ژیل دلوز، فلسفه چیست؟، ترجمه محمدرضا آخوندزاده، نشر نی، 1393.

@neocritic
@namehayehawzavi

⚡️موتورسواری زنان ممنوعیت شرعی ندارد
⚡️فرقی نمی‌کند زن، ترک موتور بنشیند یا راکب موتور سیکلت باشد

✔️سید محمدمهدی رفیع‌پور مدرس فقه و اصول در حوزه علمیه قم🔻

🔹موتورسواری برای بانوان همانند بسیاری دیگر از موارد حضور اجتماعی آنها جایز است به شرطی که رعایت حجاب و هنجار‌های مربوط به پوشش را مراعات کنند؛ بنابراین با رعایت حجاب شرعی موتورسواری بانوان اشکالی ندارد و منع شرعی ندارد.

🔹مهم‌ترین ادله جواز موتورسواری بانوان دو دلیل است؛ دلیل اول این است که اصل در هر کاری جواز است مگر اینکه منعش ثابت شود. در مورد موتورسواری ما منع شرعی نداریم و اگر منعی باشد به جهت عدم رعایت حجاب و رفتار‌های تحریک‌آمیز در جامعه است؛ بنابراین در صورتی که زن پوشیده باشد و با رعایت وقار و عفاف موتورسواری کند، این کار مطابق با اصل است و منع شرعی ندارد.

🔹دلیل دوم سیر‌ه‌ای است که نشان می‌دهد در طول تاریخ اسلام، زن‌ها هم همانند مرد‌ها سوار اسب و شتر و الاغ می‌شدند. البته گزارش‌هایی در تاریخ نقل شده است که زن‌ها سوار بر محمل می‌شدند یعنی داخل اتاقکی که روی شتر قرار می‌گرفته می‌رفتند. این مطلب درست است ولی کلیت نداشته، چون زن‌ها فقط سوار شتر نمی‌شدند، بلکه سوار اسب و الاغ هم می‌شدند و حمل و نقل عمومی در آن زمان با همین حیوانات بوده و زنان مذهبی و مؤمنه هم با پوشش و حجاب سوار می‌شدند و برای رسیدن به مقصد از آن استفاده می‌کردند. البته خانم‌های ثروتمند و اشراف معمولاً با شتر تردد می‌کردند و در محمل می‌نشستند و احترام و جایگاه خاص خود را داشتند ولی در میان عموم مردم همه نوع رفت وآمد متداول بوده است؛ لذا ما می‌بینیم سوار شدن خانم‌ها ترک موتور در این چند ده سال اخیر همواره مرسوم بوده و هست و مراجع بزرگ گذشته و همچنین مراجع کنونی غالباً به این کار اشکال نگرفتند.

🔹به نظر ما فرقی نمی‌کند زن، ترک موتور بنشیند یا راکب موتور سیکلت باشد. اگر از نظر پوشش و حجاب مشکل داشته باشد هر دو دارای اشکال است و اگر پوشش، صحیح و کامل باشد در هر دو صورت بدون اشکال است و منع شرعی وجود ندارد.

🔹فقه اجتماعی به این معنا نیست که زن‌ها حذف شوند و فقط مرد‌ها در جامعه حضور داشته باشند بلکه معنای فقه اجتماعی این است که حکم هر مسئله را در متن اجتماع ببینیم. اجتماع هم از زنان و مردان تشکیل شده است و فقه می‌خواهد روابط مردان و زنان را با هم تنظیم کند. در اینجا هم به خاطر همین جنبه اجتماعی است که تاکید می‌کنیم زن باید با رعایت حجاب شرعی موتورسواری کند. قاعدتاً اگر زن بخواهد در منزل شخصی خودش موتورسواری کند نیازی به حجاب نیست ولی چون ما بر اساس فقه اجتماعی بحث می‌کنیم می‌گوییم باید حجاب را رعایت کند. پس در این مسئله فرقی میان فقه فردی و فقه اجتماعی وجود ندارد.

@namehayehawzavi

⚡️باید محبوبیت اجتماعی «مرجفون» را از بین ببریم

🔺روح‌الله حریزاوی قائم‌مقام رئیس سازمان تبلیغات اسلامی: مرجفون بیش از آنکه سرسپرده و جاسوس باشند یک زیست اجتماعی ناقص هستند ؛ مرجفون نفوذی نیستند، حرف از قلع و قمع نیست حرف از بی‌خاصیت شدن آنهاست. سخن از بی‌اثر کردن آنهاست، از نظر حقوقی نمی‌توان آنها را محکوم کرد اما آنها جامعه را به ترس و تردید می‌کشانند، باید محبوبت اجتماعی آنها را از بین ببریم.

@namehayehawzavi

🔺آیت‌الله سبحانی در دیدار معاون رئیس جمهور: اگر قرار است روزی به تعطیلی‌ اضافه شود مصلحت دین و کشور لحاظ شود. زمانی که قانون اساسی را تصویب کردیم، جمعه را به عنوان روز تعطیل رسمی انتخاب کردیم و نباید در آن تغییری ایجاد شود و اگر قرار است روزی به اضافه شود مصلحت دین و کشور لحاظ شود.

@namehayehawzavi

⚡️برای دیده شدن آثار حوزویان، باید «ویژندسازی» کنیم

✔️ابوالقاسم مقیمی حاجی؛ معاون پژوهش حوزه‌های علمیه🔻

🔹یکی از موضوعات مهم این است که وجود تحقیقات صرف برای تاثیرگذاری در عرصه اجتماعی کافی نیست و مهم، ایجاد سازوکار تبدیل محصولات کاربردی به بسته سیاسی برای تبدیل به قانون و دستورالعمل‌ها است که ما در گام‌های اولیه این مسیر هستیم و گام جدی برداشته نشده است؛ تا این حلقه واسط وارد میدان نشوند که البته اندیشکده‌ها عهده‌دار آن هستند کار جلو نخواهد رفت و تحقیقات وارد چرخه حکمرانی نمی‌شود لذا عیب را نباید به محققان و پژوهشگران برگردانیم. باید بعد از انجام تحقیقات بنیادی، گروه‌هایی باشند که این تحقیقات را به قانون و گزاره‌های قانونی تبدیل کنند.

🔹الان این حلقه مفقود است و ما به خطا به پژوهشگر و پژوهشگران طعنه می‌زنیم. الان اگر کلی تحقیق در مورد خواص و مضرات چایی و اینکه چه نوع چایی مصرف کنیم یا نکنیم انجام شود ولی مادامی که وارد دستورالعمل قانونی در ادارات نشده تاثیری نخواهد داشت؛ تحقیقات بنیادین در عرصه‌های دیگر هم این گونه است بنابراین باید دست متصدیان را از لحاظ تولید قانون پر کنیم.

🔹برخی کشورهای اروپایی در چند دهه قبل تحقیقات بنیادین خود را به سمت تحقیقات کاربردی سوق دادند و تقریبا تحقیقات بنیادین کمرنگ شد آن هم به بهانه‌هایی مانند اینکه برای چه کسی این تحقیقات را انجام می‌دهیم و خاصیت آن چیست؟ ولی بعد از مدتی دیدند که تحقیقات کاربردی آنان هم ضعیف شده است زیرا تحقیق کاربردی براساس بنیاد علمی تاثیرگذار است بنابراین گلایه ما باید عدم توازن میان تحقیقات بنیادی با کاربردی و تبدیل آن به قانون باشد. این نکته هم باید مورد تاکید قرار بگیرد که محقق هر لایه از تحقیقات هم متفاوت است یعنی محقق تحقیقات بنیادی نمی‌تواند کار محقق کاربردی را بکند و برعکس و این دو هم نمی‌توانند قانون از میان این تحقیقات بیرون بیاورند.

🔹ما باید کارهای فاخر خود را ترجمه و اطلاع‌رسانی کنیم؛ الان مجموع هزینه‌هایی که برای ترجمه آثار می‌شود یک‌پنجاهم هزینه تولید این آثار نیست لذا در زبان فارسی محبوس می‌شوند؛ ما برای ترجمه سرمایه‌گذاری نکرده‌‌ایم؛ البته مدتی است معاونت پژوهش این موضوع را در دستور کار قرار داده است و به مراکز مختلف تاکید داریم که هر اثری تولید می‌شود حداقل چکیده آن به انگلیسی و عربی ترجمه شود ولی همین مقدار هم متاسفانه انجام نشده است در حالی که ترجمه چکیده اصلا در مقایسه با تولید هزینه‌ای ندارد.

🔹ما خودمان پایگاه‌هایی چون آی اس آی نداریم و یا آثار ما در این پایگاه‌های استنادی قرار نمی‌گیرد و کمرنگ است. مسئله دیگر اینکه استاندارد کردن آثار برای بارگذاری در چنین پایگاه‌هایی هم گاهی مورد عنایت محققان نیست و عمدتا مقالات در پایگاه‌های استنادی قرار می‌گیرند. موضوع دیگر اینکه ما ویژندسازی(برندسازی) نداریم یعنی باید هم برای آثار و هم برای افراد ویژندسازی و تبلیغ کنیم مثلا باید آثار برتر فلسفه و روان‌شناسی اسلامی را که جایگاهی در کشور دارند ویژندسازی و تبلیغ کنیم یعنی باید افراد سرشناس این رشته‌ها را معرفی و آثارشان را تبلیغ و حمایت کنیم که در این صورت برد آثار هم بیشتر خواهد شد.

@namehayehawzavi

⚡️دوره تربیت مدرس ابزارهای کاربردی هوش مصنوعی در حوزه علمیه

🔺به گفته محمدرضا قاسمی دبیر ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه، دوره تربیت مدرس ابزارهای کاربردی هوش مصنوعی ویژه طلاب سطوح عالی حوزه‌های علمیه برگزار می‌شود. علاوه بر صدور گواهی پایان دوره توسط ستاد فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه، شرکت‌کنندگان برای تدریس در مراکز مختلف علمی و مؤسسات معرفی خواهند شد. معرفی هوش مصنوعی و کاربردهای آن، آموزش ابزارهای متنی هوش مصنوعی برای تولید متن، صوت، فیلم و عکس، تحلیل و بررسی مدل‌های زبان بزرگ، کاربرد هوش مصنوعی در آموزش، پژوهش و تبلیغ و تکنیک‌های روز در تولید محتوا از جمله سرفصل‌های این دوره آموزشی است.

@namehayehawzavi

✔️فقه فیلم سازی؟🔻

🔸سیدحمید میرخندان

🔹گاهی در تعریف فیلم دینی می گویند کارگردان و فیملساز آن باید مسلمان باشد، گاهی می گویند محتوای آن باید دینی باشد (که البته در مورد محتوای دینی و اسلامی هم بحث هست)؛ گاهی نیز می گویند فیلمی دینی است که تاثیر دینی بر مخاطب بگذارد؛ البته بعضا تعاریف تلفیقی هم وجود دارد؛ با این تفاسیر باید بگوییم که جهانِ این فیلم چه قدر با جهانِ مطلوب دینی همخوان و همراه است؟ ضمن اینکه باید این مساله را در نظر بگیریم که قرار نیست یک فیلم در مورد همه آن چیزی که در هستی وجود دارد موضع و دیدگاه ارایه کند، بلکه ما باید ببینیم آن مقدار که دیدگاه ارایه کرده است چه مقدار با دین نسبت دارد، از سوی دیگر باید ببینیم جهان فیلم چه ارتباطی را با مناسباتی که در فقه بحث می شود دارد، آیا اصلا مناسباتی دارد؟ مجموع این گزاره‌ها در صورتی که وجود داشته باشند فیلم مطلوب از نگاه دین هستند.

🔹برای مثال فیلمی که می‌خواهد بگوید در این عالم تدبیری نیست و این عالم برای خودش رها است، یا فیلمی که به گونه‌ای خط قرمزهای فقهی را زیر پا می‌گذارد قطعا این فیلم مطلوب دینی نیست، البته در اینجا منظور ما مخاطب مسلمان است، بنابراین عنوانی هم که در مورد آن گفت وگو می کنیم در مورد فیلم مطلوب از نگاه اسلام است؛ یک فیلم خارجی محصول سال ۱۹۶۰ میلادی بود که با یک نگاه آغاز شد، نگاه زن و مردی در یک ایستگاه قطار شهری، این فیلم محصول انگلستان بود، جریان این بود که این دو نگاه‌شان به یکدیگر می‌افتد، هر دو متاهل بودند، بعد با هم آشنا شدند و وارد ارتباط شدند، فیلم در مذمت این واقعه بود؛ از اینجا اشاره می‌کنم به آن روایت که: «چه تا زمانی که چشم خود را نگه داری هرگز مرتکب زنا نشوی.

🔹پرسش اینجاست که چرا این سطح از دقت در مورد نگاه مطرح شده است؟ علت این است که می‌خواهد مناسبات زن و مرد را در مساله مطرح کند، فیلمی که اشاره کردم اتفاقا با اینکه خارجی بود اخلاقی است، این فیلم تلویحا اشاره داشت که این دو با وجودی که متاهل بودند اما مناسبات جنسیتی با یکدیگر پیدا کردند و همه چیز از یک نگاه شروع شد؛ حال با همه تفاسیر که گفتم آنان که می خواهند فیلم دینی را تطبیق بدهند این هم فیلم دینی است؛ این فیلم هم که اشاره کردم دارد آموزه اسلامی را می‌گوید؛ حتی در این مقطع از بحث‌ام می‌گویم از دعوای اینکه فیلم اسلامی هست یا نیست بگذریم، اما می شود گفت این فیلم یا مواردی نظیر آن به نحوی در مورد آنچه که اسلام در مورد اخلاقیات می گوید مطلوبیت دارد یا ندارد؛ در نتیجه با این نگاه می توان بحث را از فیلم دینی به معنای خاصی که مطرح می شود وسیع‌تر مورد توجه قرار داد.

🔹آن طور که در فقه بحث می شود ظاهرا فقه متعلق به جوارح است، در مورد فعل مکلف است و بر این مساله اهتمام دارد، حال اگر این طور باشد نسبت فقه با فیلم مطلوب در ساحت رفتاری و جوارحی باید بحث شود؛ پس ساحت فقهی را در مورد رفتار بازیگرها باید بررسی کنیم و اینکه مثلا از نظر عاطفی چه قدر از دیدگاه اسلام مورد تایید بوده یا مردود است که البته در اینجا نیز سه حوزه قابل بررسی فقهی است از جمله عواملی که جلو دوربین هستند و به عبارت دیگر آن گروه تولید به علاوه متن؛ از سوی دیگر وقتی بحث از فقه در نسبت با تولید فیلم می شود دو حوزه از بحث مطرح است که یک حوزه مربوط به عوامل تولید فیلم (اعم از کارگردان، گریمور، نورپرداز، تصویربردار، حتی فیلمنامه نویس) می شود؛ برای مثال از نظر فقهی با توجه به اینکه فیلم جهان مفروض ساختگی است آیا تفاوتی میان زنیتِ زن و گریم زن وجود دارد؟ البته ممکن است خود میزانسن نگاه تلذذی نداشته باشد اما ممکن است تصویربرداری به گونه ای باشد که به سوژه چنین نگاهی شود.

@namehayehawzavi

🔺پوشهٔ شنیداری برنامهٔ گرامی‌داشت مرحوم دکتر داود فیرحی

🔹با سخنرانی:
دکتر عباس آخوندی
دکتر سیدعلی میرموسوی
دکتر رضا تاران
دکتر فیروز محمودی جانکی
🔸شنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۳
🔸تالار شیخ انصاری، دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
🔸انجمن اسلامی دانشجویان دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

@anjomanLawPol
@namehayehawzavi

✔️اسلام خشمانی یا رحمانی؟🔻

🔸حسین علی‌خانی طلبه حوزه علمیه قم.

🔹یک، تمرکز بر به خشم آوردن دشمن به‌ عنوان یکی از معیارهای دینداری، می‌تواند به تقابل‌ها و تشنج‌های مذهبی دامن بزند. حال آنکه دین اسلام به ارزش‌هایی مانند صلح، همزیستی و هدایت دیگران به سوی حق تأکید دارد. خشم و دشمنی به خودی خود نباید هدف مقدسی برای دینداران باشد مگر در شرایط خاصی که باعث دفاع از ارزش‌ها و حقوق اخلاقی و انسانی باشد.

🔹دو، تطبیق خشم آوردن دشمن به عنوان عمل صالح، بسیار بحث‌برانگیز است. در قرآن و متون دینی، اعمال صالح بیشتر به نیکی کردن، عدالت، کمک به نیازمندان و راست‌گویی تعبیر شده‌اند. این تفسیر می‌تواند باعث سوءتفاهم یا انحراف از ارزش‌های اصلی دینی گردد.

🔹سه، با اینکه استقبال از چالش مبارزه برای دین، می‌تواند به گونه‌ای مثبت تعبیر شود که فرد باید برای اعتقادات خود استقامت و پایداری داشته باشد. اما در عین حال، باید با ارزش‌های تعقل، شناخت مسیر درست و انتخاب نبردهای واقعی و پرهیز از خشونت‌های غیرضروری همراه باشد.

🔹چهار، در دنیای امروز آمادگی برای جهاد و مبارزه، نیازمند رویکردی متعادل بوده. مبارزه می‌تواند شکل‌های مختلفی داشته باشد؛ از جمله مبارزه فکری، فرهنگی و اجتماعی برای ترویج صلح و عدالت. در نتیجه ارزشمند آن است که تعالیم دینی به صورتی تفسیر شوند که هم‌زیستی مسالمت‌آمیز، رشد معنوی و انسان‌دوستی را ترویج دهند، نه فقط تقابل و دشمنی را دامن زند.

🔹در قرآن، آیاتی وجود دارد که بر دفاع از حق تأکید دارند. مثلاً آیه ۲۱۷ سوره بقره به دفاع در مقابل ظلم اشاره می‌کند، اما تأکید دارد که تجاوزکاران را دوست ندارد: وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّىٰ لَا تَکُونَ فِتْنَةٌ وَیَکُونَ الدِّینُ لِلَّهِ ۖ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِینَ. قرآن کریم همچنین به ارزش‌های دیگری مانند رحمت و بخشش نیز تشویق می‌کند؛ مثلاً در آیه ۹۹ از سوره حجرات، رحمت و بخشش را به عنوان ارزشی قوی معرفی می‌کند. عنوان عمل صالح در قرآن و سنت نیز به کارهایی اشاره دارد که به رشد فردی و اجتماعی کمک می‌کند و رضایت خداوند را در پی دارد: در آیه ۹۷ سوره نحل، از پاداش‌های عمل صالح سخن به میان آمده است، بدون اینکه صراحتاً به موضوع به خشم آوردن دشمن اشاره کند.

🔹حضرت علی در نهج البلاغه به جهاد به عنوان بالاترین اعمال تأکید دارد اما ضمن آن به عدالت، حکمت و صبر نیز توجه دارد. جهاد در اسلام، شرایط و ضوابطی مشخص دارد و نباید صرفاً به معنای جنگ فیزیکی باشد؛ در متون دینی، جهاد اکبر به عنوان جهاد با نفس مطرح شده است که تأکید بیشتری بر خودسازی دارد.

🔹در نتیجه دین اسلام بیشتر از خشم و دشمنی، بر صلح، برادری و همکاری تأکید دارد، مگر در مواردی که دفاع از حق و جلوگیری از ظلم لازم باشد. تحریک دشمن نباید هدف قرار گیرد، بلکه باید اصلاح مسیر و ترویج ارزش‌های انسانی و دینی در اولویت باشد.

@namehayehawzavi

⚡️دینی که دشمن را به خشم نیاورد دین نیست

✔️بخشی از سخنرانی سیدمحمدحسین راجی در حرم حضرت معصومه (س)🔻

🔹یکی از معیارهای دینداری این است که انسان دشمنش را به خشم بیاورد و به خشم آوردن دشمن و عصبانی کردن دشمن از واجبات دین ما است. ما هر روز در نماز های خود به صالحین سلام می فرستیم و خداوند در قرآن می فرماید کسانی که بتوانند دشمن را به خشم بیاورند ما برای آنها عمل صالح می نویسیم و از صالحین محسوب می شوند.

🔹مؤمن به استقبال چالش و مبارزه می رود، امر به معروف یعنی این که انسان خودش را به خاطر دین در چالش بیندازد در حالی که زندگی های ما دارد با راحت طلبی خو پیدا می کند؛ نکند زندگی ما جوری شود که زمانی که حجت بن الحسن هم ظهور کنند بگوییم ما اهل جنگ و مبارزه نیستیم. وقتی ایشان ظهور کردند و قرار شد ما سلاح به دست بگیریم، مبارزه کنیم، فرزند خود را راهی جبهه کنیم و خانه خود را بفروشیم و در راه پیروزی جبهه حق پولش را بدهیم آیا خود را آماده کرده ایم.

@namehayehawzavi

✔️نهمین دوره‌ی شورای عالی حوزه، اولویت‌ها و چالش‌ها🔻

🔸یادداشت منتشر شده در سایت مباحثات

🔹نهمین دوره شورای عالی حوزه‌های علمیه کشور در حالی اعضای جدید خود را شناخت که طی ماه‌های اخیر بحث‌های زیادی در محافل مختلف حوزوی طرح شده که این امر نشان‌دهنده انتظارات بالای جامعه‌ی حوزویان از این شورا است.

🔹اعضای دور نهم شورای عالی حوزه‌های علمیه با دو تغییر مواجه شد و براساس نظر اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ( براساس حروف الفبا) حضرت آقایان محسن اراکی، علیرضا اعرافی، محمود رجبی، محمدمهدی شب‌زنده‌دار، محمود عبداللهی، سیدمحمد غروی و جواد مروی اعضای این دوره هستند.

🔹مهمترین تغییر ایجاد شده در دور نهم، عدم کاندیداتوری حضرت آیت‌الله حسینی بوشهری است که نشان می‌دهد در اقدامی ارزشمند، ترحیج دادند تا در عالی‌ترین سطوح سیاست‌گذاری حوزه‌های علمیه تغییرات و چرخش مدیریتی شکل گیرد. این اقدام از جهات مختلفی می‌تواند برای شورای عالی و هیئت امنای سایر نهادهای حوزوی نیز درس‌آموز باشد و راه را برای تغییرات جدی در آنها ایجاد کند. طبیعی است مدیر حوزه علمیه و اعضای شورای عالی همچنان از سه دهه تجربیات مدیریتی مستقیم و سیاست‌گذاری کلان آیت‌الله حسینی بوشهری همچنان استفاده خواهند کرد.

🔹اگرچه اعلام رسمی انتخاب اعضای دور نهم شورای عالی حوزه در انتظار تایید نظر مراجع معظم تقلید است، اما بافت این شورا بویژه با حضور آیت‌الله سیدمحمد غروی و آیت‌الله جواد مروی نشان می‌دهد که نظر مثبت مراجع معظم تقلید را هم اخذ خواهد کرد.

🔹شورای عالی به عنوان عالی‌ترین نهاد سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری درباره برنامه‌های مختلف حوزه علمیه، همواره مورد توجه سطوح مختلف حوزیان بوده‌است و انتظارات متعددی از آن وجود دارد. در این بین نمی‌توان انتظار داشت که شورای عالی نیز بتواند تمامی انتظارات وارده را برآورده نماید اما برخی مطالبات مانند تعامل نزدیک با اساتید و بدنه طلاب، حضور اعضای شورای عالی در بین حوزویان و کسب نظر مستقیم آنان و اطلاع‌رسانی از تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ها از جمله مواردی است که تحقق آن‌ها امری بدیهی است.

🔹در چند سال اخیر اتفاقات جدی در نظام آموزشی کشور و همچنین حوزه‌های علمیه رخ داده است. آنچه اکنون به عنوان اولویت‌های مهم دور جدید باید مورد توجه جدی اعضای شورای عالی حوزه باشد موضوع «کاهش ورودی حوزه‌‌های علمیه»، «تورم ساختار اداری و به تبع آن هزینه‌کردهای کلان در بخش اداری و پرسنلی»، «افت شدید علمی و کم رونقی دروس آزاد» و همچنین «تهدیدات هویتی جامعه‌ی طلبگی و حوزوی» است. هر یک از موارد فوق زیرمجموعه‌هایی دارد که می‌تواند با استفاده از نظرات کارشناسان و دلسوزان امر طرح و مورد بررسی قرار گیرد.

🔹از دیگر اقدامات لازمی که انتظار می‌رود مورد توجه دور نهم شورای عالی حوزه‌های علمیه قرار گیرد، تجدیدنظر در دبیرخانه شورای عالی حوزه با هدف پویائی و تحرک آن است، چرا که دبیرخانه شورای عالی موتور محرک سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری کلان حوزه‌های علمیه است و کم‌رمقی مدیران آن به تمامی بخش‌های حوزه‌های علمیه تسری می‌یابد.

🔹در این بین روش مدیریتی حضرت آیت‌الله اعرافی در هست سال اخیر نشان می‌دهد که سطح تعامل بالائی با شورای عالی حوزه‌های علمیه را دارد و تلاش می‌کند تحولات جدی در ساختار مدیریتی حوزه‌ها ایجاد نماید، اما همچنان برخی آسیب‌های تصمیم‌گیری معاونین مرکز مدیریت مانند تغییر کتب درسی و کم‌توجهی به نظرات اساتید سطوح عالی جزء مواردی است که نیاز است در دور جدید با تعامل حداکثری با شورای عالی حوزه و همچنین اساتید و طلاب رفع گردد.

@mobahesatmagz
@namehayehawzavi

🔺مراسم دعای ندبه.
🔹سخنران: استاد علی‌اکبر رائفی‌پور.
🔹با نوای: حجت‌الاسلام حمید نجفی.

🔸مهراب صادق‌نیا: جابجایی نقش‌ها؛ روحانیان مداح می‌شوند و کت و شلواری‌ها منبری، دینی که اسیر امر سیاسی شود روحانی‌هایش مداح می‌شوند.

@namehayehawzavi

⚡️نباید اجازه داد عده‌ای حوزه را محل کسب شهرت و درآمد کنند

✔️آیت‌الله کریمی جهرمی🔻

🔹وظیفه اصلی نخبگان حوزه را در شرایط فعلی حفظ آبروی حوزه علمیه است. باید با دقت در رفتار برخی طلاب، مراقبت شود که آبروی حوزه بر اثر برخی گفتارها و رفتارها به خطر نیفتند. این حوزه با زحمات مرحوم آیت الله آقای حائری و بعد از آن با همت و زحمات مراجع دیگر به ثمر نشست و نمی توان دید که با رفتارهای غلط و دور از نزاکت عده ای آبرو و حیثیتش در جامعه خدشه دار گردد.

🔹تربیت طلاب پرهیزکار و خداترس را وظیفه ی مدرسین و اساتید حوزه است. طلبه‌ای که تازه وارد حوزه علمیه شده است باید با راهنمایی افراد دانا و عالم و باتقوا مسیر خود را در حوزه آغاز کند نه اینکه بدون سرپرست و بدون آگاهی حوزه را محل کسب شهرت و درآمد برای خود بداند و با برخی رفتارهای دور از شان در این فضا آبروی حوزه را در میان جامعه ببرد و حتی گاهی به مقامات بزرگان حوزه نیز جسارت نماید. در نتیجه باید عده ای به طور خاص در این روند آغازین، طلبه را حمایت نمایند تا دست یابی به اهدافی که برای حوزه ترسیم شده به سهولت رخ دهد.

@namehayehawzavi

⚡️نخندید، مسئله جدی است!

✔️منصوره حسینی یگانه🔻

🔹«کلینیک» به چه جایی می‌گویند؟ وقتی از کلینیک مراقبت، درمان، ترک، بازپروری و … حرف می‌زنیم از مرکزی می‌گوییم که قرار است یک اختلال یا بیماری را برطرف یا علاج کند.

🔹حالا مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران «کلینیک ترک بی‌حجابی» راه انداخته است؛ یعنی انتخاب پوشش اختیاری از سوی زنان را به عنوان یک اختلال معرفی می‌کند که باید کاری روانی-درمانی روی آنها صورت بگیرد. پیش از این هم دختر دانشکده علوم و‌ تحقیقات که در اعتراض به پوشش اجباری لباس‌هایش را درآورد با برچسب اختلال روانی راهی مرکز روان‌درمانی شد.

🔹به نظر می‌رسد در هیاهوی «شرایط حساس کنونی» که جمهوری اسلامی با اسرائیل درگیر است، «اتاق فکر محدود کردن زنان» این‌بار به ادبیات و حربه‌ای جدید رو آورده است و آن هم تبدیل زنان معترض علیه پوشش اجباری به «بیماران روانی» است.

🔹از آنجا که ایده این کلینیک از حوزه علمیه لمی‌آید و تجربه نشان داده نهاد روحانیت مساله‌ای را بدون چشمداشت به قدرت مطرح نمی‌کند خصوصا اگر پای زن و سلطه بر بدن زن در میان باشد؛ اگر ادبیات «بیمار روانی» یا «اختلال روانی» را جا بیندازند عوارض آن برای زنان بسیار گسترده‌تر از اختیار پوشش خواهد بود.

🔹دادگاه‌هایی که می‌توانند تحت عنوان عدم سلامت روان، حضانت فرزندان را از مادران بگیرند از این پس خواهند توانست با استعلام از کلینیک‌های ترک بی‌حجابی، به بهانه‌ی عدم سلامت روان، نام‌های ثبت شده در کلینیک‌ها را از حقوق‌ مادری، همسری و نیز انواع مشاغل محروم کنند.

🔹صورت ماجرا از بس مضحک است در شبکه‌های اجتماعی به آن خندیده‌اند. اما نخندید! مسئله جدی است. اگر ادبیاتی که جمهوری اسلامی به کار گرفته است در نطفه خفه نشود شاهد محدودیت‌های بیشتری در حوزه حقوق زنان خواهیم بود.

🔸پی‌نوشت: البته " کلینیک ترک بی‌حجابی" ظاهرا ارتباطی به حوزه علمیه خواهران ندارد و ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان تهران این ایده را دنبال می‌کند.

@CafeNoun
@namehayehawzavi

⚡️فقدان محققان عبری‌دان در عرصه تقابل با شیعه‌پژوهی هدفمند اسرائیل

✔️بخشی از یادداشت علی معروفی آرانی در ایکنا🔻

🔹مطالعات شیعه‌شناسی، یکی از موضوعاتی است که در دانشگاه‌های مختلف سراسر جهان از جمله در دانشگاه‌های رژیم صهیونیستی موضوع بحث‌های علمی بوده و ظاهراً چنانچه انتظار هم می‌رود در خدمت سیاست‌های این رژیم قرار گرفته است. دانشگاه‌های «تل‌آویو»، «اورشلیم»، «حیفا»، «هبرو»، «نگو» و «بارایلان» از سالیان گذشته تاکنون، به برگزاری کلاس‌های درس در رشته‌ شیعه‌شناسی مبادرت کرده و درحال تربیت نیروی انسانی متخصص در گرایش‌های مرتبط با ایران‌ و شیعه‌پژوهی هستند.

🔹دانشگاه تل‌آویو دارای بخش اسلام‌شناسی، مطالعات شیعه‌شناختی و دوره‌های آموزشی است. بخش آموزش آن در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا فعالیت می‌کند. در اسرائیل سالانه حدود به ۲۵۰ نفر در مقطع دکترا رشته شیعه‌شناسی فارغ‌التحصیل می‌شوند و یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های شیعی در اسرائیل مستقر است.

🔹در رژیم صهیونیستی سالانه حدود ۲۵۰ نفر در مقطع دکترا رشته شیعه‌شناسی فارغ‌التحصیل می‌شوند و یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های شیعی در [اسرائیل](فلسطین اشغالی) مستقر است. بزرگترین دانشگاه شیعه‌شناسی در دنیا در اراضی اشغالی است. سالانه تعداد زیادی شیعه‌شناس از دانشگاه‌های اسرائیل فارغ‌التحصیل می‌شوند! بنابر برخی گزارش‌ها در این دانشگاه و از دانشگاه دیگر اسرائیل سالانه حدود ۲۵۰ دانشجو در مقطع دکتری فارغ‌التحصیل می‌شوند و قوی‌ترین، معتبرترین و متبحرترین مراكز شیعه‌شناسی جهان مستقیم یا غیرمستقیم با اسرائیل در ارتباطند.

🔹دانشگاه تل‌آویو دارای بخش اسلام‌شناسی، مطالعات‌ شیعه‌شناختی و دوره‌های آموزشی است؛ بخش آموزش آن، در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا فعالیت می‌کند. این دانشگاه دارای اتاق شیعه‌پژوهشی است که یکی از مهمترین رشته‌های تحصیلی است و دارای اساتید برجسته‌ای همچون؛ رابین اوری، میر لیتواک، دیوید مناشری، اوزی رابی، میری شفر، لی کینبرگ، اسرائیل گرشونی، لئون شلف و ... است.

🔹در حقیقت رژیم صهیونیستی طرح‌های مطالعاتی خود در حوزه مطالعات اسلامی را به دو بخش عمده تقسیم کرده است، یکی احیای کلام شیعی اعتزالی که منظور آنان از شیعی اعتزالی، کلامی است که به دوره قرن نهم تا سیزدهم میلادی برمی‌گردد و کلام شیعی از فلسفه بیشتر از دیگر دوره‌ها متأثر بوده است.

🔹بخش دوم مطالعات شیعه‌شناسی به شناسایی و ترویج تفکرات ابن‌قیم جوزیه و ابن‌تیمیه برای تغذیه فکری افراط‌گرایان سلفی همچون داعش جهت درگیر کردن مناطق مختلف اسلامی با یکدیگر و برانگیختن جنگ شیعی و سنی و ایجاد نقاط امن برای رژیم صهیونیستی است.

🔹برخی از مهم‌ترین دانشگاه‌ها و مراکز علمی جهان غرب که دارای کرسی تخصصی شیعه‌شناسی هستند و یا دروس مربوط به تشیع، از جایگاه و اهمیت خاصی در آنها برخوردارند، از این دانشگاه‌ها عبارتند از:

🔹۱_ دانشگاه عبری اورشلیم (بیت‌المقدس/ رژیم اشغالگر قدس).
دانشگاه عبری اورشلیم دارای کرسی تخصصی شیعه‌شناسی است. «تشیع(ساختار سنتی دنیای اسلام)» و «اندیشمند مسلمان مؤثر سده‌های میانه: ابن طاووس و کتابخانه‌اش» و «کلام و فقه در شیعه امامیه» به قلم «اتان کولبرگ» و «کتاب مقدس و تفاسیر آن در شیعه امامیه اولیه» به قلم براشر، از جمله آثار منتشر شده توسط انتشارات این دانشگاه است.

🔹۲_ دانشگاه حیفا (قدس ـ فلسطین اشغالی)
توجه این دانشگاه بیشتر بر زبان و ادبیات عرب است و در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می‌پذیرد. یکی از دروس آن «ابوالفرج اصفهانی» (صاحب الاغانی) است. جهت گیری مقالات و اخبار این دانشگاه به سمت ایران، عراق، لبنان و شیعیان این مناطق است که عناوین بعضی از آنها عبارتند از: حزب الله کیست؟، قبایل عراقی و نظام پس از صدام.

🔹۳_ دانشگاه بار ایلان (قدس ـ فلسطین اشغالی)
تمرکز تحقیقات بخش مطالعات عربی ـ اسلامی این دانشگاه و دانشکده زبان عربی، بر مسائل مربوط به ایران به عنوان مدل عینی حکومت شیعه است. در این دانشگاه مجله «مریا» در حوزه مذهب، فلسفه، کلام و عرفان منتشر می‌شود. از جمله طرح‌های مطالعاتی این دانشگاه عبارتند از: انتخابات سال ۲۰۰۰م (۲ خرداد ۱۳۷۶) ایران؛ انتقال نظام سیاسی ایران به سمت مدلی جدید؛ تلاش برای ایجاد دموکراسی در جمهوری اسلامی ایران؛ ارزیابی نیروهای مسلح و نظامی جمهوری اسلامی ایران؛ مطالعه بر عکس‌العمل ایران نسبت به تحریم اقتصادی؛ ایران حل معما(نیکی کدی).

@namehayehawzavi

✔️شکواییه مجمع نمایندگان طلاب حوزه علمیه قم از عباس پالیزدار🔻

دادستان محترم کل کشور
حضرت حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای موحدی دام عزه العالی

سلام علیکم
همانگونه که استحضار دارید اخیرا شخصی به نام عباس پالیزدار طی مصاحبه ای با پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران در خصوص حضرت آیت الله یزدی رحمت الله علیه مطالبی را بیان کرده که بدون شک دامان آن بزرگوار مبرای از اینگونه نسبت هاست، شکی نیست که اینگونه اقدامات به ویژه در شرایط کنونی با طراحی، هدایت و اشاره دشمن و در راستای، تضعیف باورهای اعتقادی و انقلابی مردم نسبت به اسلام، نظام مقدس جمهوری اسلامی، روحانیت اصیل، انقلابی و مردمی و مسئولین دلسوز انقلاب صورت می گیرد.
از آن مقام محترم استدعا دارد نسبت به بررسی موضوع و مجازات کلیه مرتکبین (اعم از شخص مصاحبه شونده و دست اندرکاران پایگاه خبری یاد شده و همه عوامل تولید، توزیع و نشر آن ) دستورات لازم را صادر فرماید.
مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم

@namehayehawzavi

⚡️باید مردم بدانند مالیات‌ در کجا و چگونه هزینه می‌شود

✔️محسن فقیهی مدرس حوزه علمیه قم در دیدار مدیر کلّ امور مالیاتی استان قم🔻

🔹مردم بدانند مالیات‌های پرداختی آنها در کجا و چگونه هزینه می‌شود تا اعتماد بیشتری به سیستم مالیاتی پیدا کنند. شفافیت در نحوه مصرف مالیات‌ها برای مردم بسیار مهم است. یکی از مشکلات جدّی، فرار مالیاتی است که به دلیل عدم اعتماد مردم به مصرف مالیات‌ها و عدم شفافیت در این زمینه به وجود آمده است. برای کاهش این مشکل، هم نیاز به فرهنگ‌سازی و آموزش مردم در خصوص اهمیت مالیات و نحوه مصرف آن وجود دارد و هم نیاز به شفافیت و صداقت در سیستم مالیاتی کشور. کسری بودجه و چاپ پول به عنوان عوامل اصلی تورّم شناخته شده‌اند. مالیات‌ها اگر به درستی جمع‌آوری و مصرف شوند، می‌توانند به کنترل تورم و بهبود وضعیت اقتصادی کمک کنند.

@namehayehawzavi

⚡️از نظر فقهی نمی‌توانیم با ابزار و اینترنت مبارزه کنیم

✔️محمدحسن موحدی ساوجی 🔻

🔹برداشت بنده از متون این است که آموزه‌های دینی به ما اجازه نمی‌دهد یک فرد و یا افراد محدودی نظر خود را بر دیگران تحمیل کنند؛ اگر سراغ سیره حضرات معصومین(ع) برویم با توجه به اینکه ایشان نظرشان از پشتوانه عصمت برخوردار است و خطا در آن نیست خواهیم دید که آنها هم نظرشان را بر مردم تحمیل نکرده‌اند و فقط توصیه داشته‌اند و البته مذمت هم کرده‌اند.

🔹اگر کارشناسان اسلامی اتفاق نظر دارند که موضوعی باطل است؛ مثلا کسی علیه خدا حرف می‌زند؛ اینجا هم دو ساحت وجود دارد اگر سخنان وی فقط در حد نظر باشد یک نوع مواجهه داریم و در حالت دیگر مواجهه دیگر. در بحث کتب ضاله، آیت‌الله منتظری در یکی از آثارش به مرحوم صاحب جواهر استناد کرده است؛ ایشان می‌گوید صاحب جواهر احتمال داده که هدم و از بین بردن کتب ضاله به این باشد که ما باید جواب مطالب گمراه‌کننده را بدهیم یعنی پاسخ دادن مصداق از بین‌بردن این کتب است؛ به خصوص در دوره ما که جلوگیری از بیان اندیشه دیگران، شدنی نیست و اگر هم بشود، حرص افراد برای شیندن آن را زیادتر کرده‌ایم و به نشر این اندیشه کمک می‌کنیم.

🔹نمی‌دانم چرا نسل‌های متعددی از ما گرفتار این مشکل بوده‌اند که عده‌ای در ابتدا با ابزارهای جدید مخالف بوده‌ و مبارزه می‌کردند؛ مثلا روزی رادیو آمد و گفتند حرام است؛ بعد تلویزیون و ویدئو و ماهواره و رفتن بانوان به استادیوم و ... حرام شد ولی وقتی مقاومت صورت گرفت در نهایت نه تنها به آن تن دادیم بلکه خودمان هم رادیو و تلویزیون و ... راه انداختیم؛ ما با ابزار و اینترنت نمی‌توانیم مبارزه کنیم و از جهت فقهی هم چنین حقی نداریم.

@namehayehawzavi

⚡️افتتاح کلنیک ترک بی‌حجابی در تهران.

✔️مهری طالبی دارستانی، رئیس اداره زنان و خانواده ستاد امر به معروف استان تهران🔻

🔹بر اساس مراجعات مکرر صورت پذیرفته از سوی خانواده‌ها و بانوان و دختران تهرانی مبنی بر وجود فشارهای محیطی و سایر عوامل که منجر به اجبار انتخاب پوشش خارج از حدود حجاب شرعی شده تصمیم بر آن شد که اولین کلینیک تخصصی مشاوره و حمایت از بازگشت به حجاب با عنوان «کلینیک ترک بی‌حجابی» در تهران راه‌اندازی شود. هدف ارائه خدمات روان‌شناختی، مشاوره‌ای و مددکاری به افرادی که تمایل به رعایت حجاب دارند و ممکن است به دلیل فشارهای اجتماعی یا تأثیرات محیطی در این زمینه دچار چالش شده باشند، طراحی و به مرحله‌ی اجرا رسیده است/خبرگزاری حوزه/.

@namehayehawzavi

✔️سه دوره اندیشه سیاسی داود فیرحی🔻

🔸رضا تاران

🔹به نظر می‌رسد سه دهه فعالیت علمی داود فیرحی را می‌توان در پاسخ به سه پرسش اصلی خلاصه کرد؛ دولت اسلامی و نظریه‌ حکمرانی در جهان اسلام چگونه شکل گرفته است؟ فقه دموکراتیک بر پایه چه مفاهیمی استوار است؟ و در نهایت چگونه می‌توان الهیات جدید برای فقه سیاسی دموکراتیک بنا کرد؟ به نظر می‌رسد آثار فیرحی در سه دوره و در پاسخ به این سه پرسش بوده است؛ او در دوره اول تبارشناسی فقه اقتدارگرا و بررسی زمینه‌های شکل‌گیری آن در صدر اسلام و دوره میانه را دنبال می‌کند. کار او در دوره دوم نقد فقه اقتدارگرا و تدارک فقه دموکراتیک است. در دوره سوم با طرح چالش‌های فقه سیاسی به بازخوانی مفروضات فقه و طرح الهیات سیاسی تجدد می‌رسد.

🔹۱.دوره اول: بررسی زمینه‌های شکل‌گیری اندیشه‌های سیاسی اقتدارگرا: فیرحی در کتاب «دانش، قدرت و مشروعیت در اسلام« این پرسش را مطرح کرد که دولت اسلامی و نظریه‌ی حکمرانی در جهان اسلام چگونه شکل گرفته و دچار چه دگرگونی‌‌هایی شده است؟ پاسخش این بود که در نصوص اسلامی هم جنبه‌های اقتدارگرا دارد و هم جنبه‌های دموکراتیک، و سنت موجود در دوره صدر اسلام و دوره میانه جنبه‌های اقتدارگرای نص را برجسته کرده است. در کتاب «تاریخ تحول دولت در اسلام» دو ایده اساسی دارد: دو سنت زندگی سیاسی زمان پیامبر مطرح بود: یکی سنت اقتدارگرایانه که در مکه وجود داشت و دیگری یک نوع الگوی زندگی شورایی است که در مدینه شکل می‌گیرد. دولت پیامبر دولتی دموکراتیک مبتنی بر نوعی از قرارداد و درک خاصی از شوراست اما خلافت که بعد از پیامبر شکل می‌گیرد، نتیجه هژمونی مهاجران و نگرشی اقتدارگرا دارد. در کتاب «نظام سیاسی و دولت در اسلام» توضیح می‌دهد که نظریه‌های نظام سیاسی در اسلام یک‌دست نیستند. یعنی نظریه‌های جدید درحال دموکراتیک شدن است. همچنین چگونه برخی از نظریه‌هایی که درعین‌حال دینی هستند، ایدئولوژیک می‌شوند.

🔹۲.دوره دوم: تفسیر دموکراتیک از فقه سیاسی: فیرحی در دوره دوم فکری خود که از اوایل دهه نود آغاز می‌شود تلاش می‌کند رویکردی ایجابی در پیش گیرد و نمونه‌هایی از فقه دموکراتیک را برجسته کند. او در کتاب «فقه و سیاست در ایران معاصر» توضیح می‌دهد که چگونه فقه شیعه درگیر دولت مدرن می‌شود و تحولی در دستگاه‌های فقهی پیدا می‌شود که هرچند فراگیر نمی‌شود، اما یک شروع نسبتاً مهمی است. در فقه مشروطه یک «امکانی» به نام نوگرایی ویژه‌ی شیعه مستتر است که با اهل سنت متفاوت است. در جلد دوم کتاب « فقه و سیاست در ایران معاصر» مدعی است که شکست مشروطه و شکل‌گیری دولت رانت در دوره‌ی پهلوی دوم فقه حکومت اسلامی گرایش اقتدارگرا را شکل داد و یا حتی اقتدارگرایی تاریخی و مکنون آن مجال ظهور یافت.در کتاب «آستانه تجدد» سؤال فیرحی این بود نایینی چگونه توانسته مفردات یک فقه دموکراتیک را فراهم کند. در کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» به دنبال آن است تا بر پایه «سبق و رمایه» در فقه چارچوبی شرعی برای رقابت‌های حزبی فراهم کند.

🔹۳. دوره سوم: بررسی چالش‌های فقه دموکراتیک و طرح الهیات سیاسی جدید: این دوره با نقدهای برخی از روشنفکران دینی از جمله محمد مجتهد شبستری بر حکمرانی فقهی آغاز می‌شود. شبستری در نقد اعتبار فقه سیاسی بر این باور بود «اگر فردی آن دلایل و حجت‌های کلامی را در عصر حاضر غیرقابل دفاع و ناصالح برای احتجاج بیابد نمی‌تواند دانش فقه را بیان‌کننده احکام الهی بداند». مساله فیرحی در این دوره گذر از فقه سیاسی نیست بلکه او به تکمیل و بازسازی الهیات و مفروضات فقه نظر دارد. فیرحی در دو کتاب «مفهوم قانون در ایران معاصر» و »دولت مدرن و بحران قانون» چالش‌های فقه در مواجهه با مفهوم «قانون» و «ملت» را نشان می‌دهد. از سال ۱۳۹۶ با تدریس روش‌شناسی اندیشه سیاسی کتاب «خدا و برابری» نوشته جرمی والدرون، استدلالهای الهیاتی رابرت فیلمر و جان لاک را به بررسی می‌گذارد و در تلاش است تا با الهام از الهیات جان لاک، نوآوری‌هایی را در الهیات شیعه از جمله مساله «برابری الهیاتی» فراهم آورد. کتاب «پیامبری و قرارداد» که بعد از درگذشت او منتشر شد نسخه تکمیل شده یکی از ایده‌های او در کتاب «تاریخ تحول دولت در اسلام» است و فیرحی بر پایه پیمان‌های پیامبر شکلی از دولت قراردادی در مدینه را مفهوم‌سازی می‌کند. به نظر می‌رسد دوره سوم اندیشه فیرحی با درگذشت او نیمه‌کاره ماند اما می‌توان سه دوره فکری او را در پیوست و تکمیل هم دانست.

@namehayehawzavi

🔺محسن انبیایی: مسئولینِ امروز فضای مجازی کشور بدانند که تاریخ نام شما را در کنار شاه سلطان حسین ثبت خواهد کرد اگر فضای سایبری کشور را در اختیار بیگانگان قرار دهید.

@namehayehawzavi

🔺همایش بین‌المللی حضرت جعفر بن ابی‌طالب.
🔹با سخنرانی آیت‌الله جعفر سبحانی و دکتر سیدعباس صالحی.

@namehayehawzavi

⚡️ما در وسط تاریخ قدسی خداوند قرار داریم.
⚡️رویارویی آخرالزمانی ایران با اسرائیل براساس فلسفه الهیاتی اجتناب‌ناپذیر است.

✔️احمد رهدار🔻

🔹رویارویی جبهه مقاومت با اسرائیل رویارویی فراتر از دعواهای سیاسی است و به لایه فلسفه سیاسی و الهیات سیاسی و تاریخی برمی‌گردد و به همین دلیل نتایج آن هم بسیار بزرگ است؛ اینکه مقام معظم رهبری از جنگ برای بقا سخن گفتند به همین دلیل است و بر اساس مبانی قرآنی هم این رویارویی، اجتناب ناپذیر است یعنی حق و باطل تا آخر نمی‌توانند با هم کنار بیایند زیرا تضاد آنان تضاد ذاتی است؛ هم آرزو و رؤیای حق، از بین‌بردن باطل است و هم رؤیا و آرزوی باطل، از بین‌بردن و محو کامل حق است لذا باید از تعارف بیرون بیاییم.

🔹به نظر بنده هانتینگتون در کتاب «برخورد تمدن‌ها» صادقانه گفت ما به سمت رویارویی پایان‌تاریخی در حال حرکت هستیم و در این رویارویی به تعبیر ایشان نماینده تفکر غرب، آمریکا، نماینده تفکر کنفسیوس و شرق، چین و تفکر نماینده اسلام، ایران شیعی است. ایران به نمایندگی از تفکر اسلامی با تمدنی با محوریت آمریکا در حال جنگ است و اسرائیل، سربازی است که به خاکریز و خط مقدم فرستاده‌ شده. در تحلیل آنان حزب‌الله و غزه خاکریز ایران است لذا اگر از تعارف دست برداریم ماجرا رنگ و بوی دیگری دارد و بسیط و ساده نیست.

🔹بنابراین به نظر بنده از جهت فلسفه تاریخی و نصوص دینی این رویارویی آخر‌الزمانی قابل پیش‌بینی و قابل توجیه است؛ البته می‌توانیم این تحلیل تاریخی کلان را به جامعه‌شناسی سیاسی بکشانیم و در سطح پایین‌تر یعنی درون‌ جناحی و سیاسی مصطلح تحلیل کنیم و بگوییم اگر فلان شخص رئیس جمهور بود وضعیت متفاوت بود و یا اگر اصلاحاتی‌ها باشند یک طور و اگر اصول‌گراها باشند طور دیگری است؛ این زاویه فقط جزئیات بحث و مواجهه را تغییر می‌دهد یا اینکه زمان را عقب و جلو می‌کند ولی آن سطح کلی و اصل ماجرا را نمی‌تواند تغییر دهد.

🔹ما در وسط تاریخ قدسی خداوند قرار داریم و به عنوان نماینده جبهه حق در حال کنش هستیم و باید از این کنشگری خودمان استقبال کنیم و با باور الهیاتی و باور به صدق وعده نصرت خدا وارد این میدان شویم. الان هم در میدان لبنان و در این وضعیت خاص که حزب‌الله در راس خود، سیدحس نصرالله، دبیر کل مجاهد و فرماندهان میانی و فرماندهان میدانی خود را در ماجرای پیجرها از دست داده است مهمترین منبعی که ارتزاق روحی می‌کند همین تفکرات الهیاتی و باورهای دینی است.

🔹ما انتخاب کرده‌ایم که انسان و مسلمان باشیم و منطق انسانی و اسلامی می‌گوید یاور مظلوم و دشمن ظالم باشیم و اسرائیل واقعا مصداق بارز ظالم است و حتی با فرض نظام حقوقی موجود در دنیای کنونی هم اسرائیل ظالم است یعنی اگر زمانی طبق منطق دینی و اسلامی، اسرائیل ظالم بود الان طبق قوانین بین‌المللی و انسانی هم در تمام دنیا افرادی هستند که ظالم‌بودن و جنایتکاربودن او را قبول دارند. اسرائیل اندیشه سبوعیت و حیوانی دارد.

@namehayehawzavi

✔️اطلاعیه دفتر آیت‌الله جوادی آملی درباره مصافحه رئیس جمهور با آیت‌الله جوادی آملی🔻

🔹متأسفانه در فضاى مجازى سخنان ناصوابى درباره نحوه دست دادن حضرت استاد آيت‌الله العظمی جوادى آملى (دام ظله) با رياست ارجمند جمهورى اسلامى منتشر شده تا فضاى بسيار حكميانه و گواراى ديدار معظم له با ايشان را به صورت شائبه دارى معرفى نمايند و مطالب حكيمانه و ارزشمند رد و بدل شده را تحت الشعاع قرار دهند.

🔹گرچه عموم آحاد گرامى جامعه به اين امر توجه دارند، ليكن به منظور رفع پندار ناصواب ايجاد شده توضيح داده مى شود كه سنّت مصافحه و دست دادن حضرت آيت الله العظمی جوادى آملى با همه افراد به جهت پاره اى از ملاحظات معمولا به همين نحوى است كه انجام داده اند. اميد است اين گونه ديدارها كه در جهت اصلاح و رفع دشواری هاى جامعه و نظام اسلامى برگزار مى‌شود براى همگان مفيد و سازنده باشد.

@namehayehawzavi

✔️توضیح مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، درباره پیام تسلیت شهادت یحیی سنوار🔻

                  بسمه تعالی
🔹در پیام تسلیت شهادت یحیی سنوار و محکومیت اقدام رژیم غاصب صهیونیستی، مطلبی بیان شده بود که واکنش‌هایی در پی داشته است. مجمع مدرسین و محققین بر این باور است، رژیم صهیونیستی غاصب و جنایتکار است و همواره بر جنایات و تجاوزات خود ادامه می‌دهد و به هیچ توافق و معاهده‌ای پایبند نیست. هدف مجمع هرگز تایید چنین رژیمی نبوده است.

"مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم"
                                             ۸ آبان ۱۴۰۳

🔸توضیح: در اطلاعیه این تشکل درباره شهادت یحیی سنوار ایده "دو دولتی" مطرح شده بود و بازتاب‌ها و واکنش‌های اعتراضی متعددی به دنبال داشت.

@namehayehawzavi

⚡️نظم جدید جهانی در حال شکل گیری است
⚡️اسلام آمریکایی مانع الهیات مقاومت است

✔️محمدمهدی میرباقری🔻

🔹مأموریت حوزه علمیه در تحولات بزرگ منطقه و جهان چیست؟ توصیف یک صحنه، خبررسانی از آن است اما تبیین به معنای معناکردن یک صحنه بر اساس الهیات خود است. اگر صحنه را به درستی تبیین نکنیم نمی توانیم ملتی را به مقاومت در مسیر حق دعوت کنیم. استنباط الهیات وظیفه اساتید حوزه است. برای مثال خداوند متعال در قرآن پیروزی ها و شکست ها را توصیف می کند مانند تصویری که از جنگ احد ارائه شده است و این تصویر با نگاه یک مورخ یا تحلیلگر سیاسی کاملا متفاوت است زیرا در قرآن صحنه جنگ احد با این عبارت که در این صحنه ها منافق از مؤمن جدا شده و مؤمنین امتحان می شوند، تبیین می شود.

🔹الهیات مقاومت و الهیات پیروزی بحث گسترده ای دارد که باید مورد بحث و گفتگو قرار گیرد و سؤالاتی مانند «نصرت خداوند چگونه صادر می شود؟» پاسخ داده شود. برای مثال در قرآن توصیه فرموده که قدرت نرم و قدرت سخت را افزایش دهید و در جایی دیگر خطاب به مؤمنان در خصوص جنگ حنین می فرماید که مسلمانان نباید دچار عجب به امکانات شوند. زیرا جنگ حنین پس از فتح مکه بود و تعداد مؤمنان از تعداد لشکر دشمن بیشتر بود.

🔹در مقابله الهیات مقاومت الهیات دیگری آمده است مانند دوگانه اعتدال و خشونت که از سوی غرب مطرح شد تا داعش در یک سو و اهل تسلیم در سوی دیگر قرار بگیرد و دشمن به گونه ای این مقاومت را ترسیم کرده که دینی و ارزشمند نباشد. یا در دوگانه دیگر اسلام رحمانی و اسلام تکفیری را علم کردند که تسلیم در قالب اسلام رحمانی قرار گیرد. در مقابله این دوگانه ها باید اسلام ناب تصویر شود و به صحنه گره خورده تا ایمان مردم محک بخورد. در این الهیات مقاومت به معنای جنگ و خشونت نیست و مسئله این است که دعوت به توحید صورت می گیرد و برای رسیدن با آن استقامت می شود که این استقامت در راه دین خدا و حق حد و مرز کمی ندارد.

🔹شرایط کنونی شرایط تغییر نظم جهانی است و رهبر معظم انقلاب نیز این را فرموده و دیگران نیز گفته اند و حوزه علمیه باید الهیات این نظم جدید را که در مقیاس یک جامعه جهانی است تقریر کند. در نظام قدیم حقوق بشر بر اساس نظم مورد پسند شکل گرفته و یک نظام بشری بدون ادیان طرح ریزی شده است اما امروز باید صلح پایدار مبتنی بر اندیشه اسلام تبیین شود که این ضرورت، تلاش حوزه است تا صلح پایدار مبتنی بر معارف اسلامی بیان شود.

🔹اگر می خواهیم جهان را به سمت نظم جدید سوق بدهیم باید از حق، در همه جهان دفاع کنیم و این کار امکان هدایت مستضعفین جهان به سمت خود را داریم. بر اساس نظام ارزش خود مکلف به دفاع از مظلوم هستیم. اینگونه نیست که در دفاع از مظلومین خلاف مبانی دینی عمل کنیم بلکه راه شکل دهی نظم جدید در جهان همین است تا مستضعفین عالم به طرح مکتب اسلام و مکتب اهل بیت هدایت شوند و باید از مظلوم در همه عالم دفاع کنیم تا به مرتبه ای برسیم که جهان عدالت را طلب کند. لازم است الهیات نظم جدید را استنباط کنیم و آن را مبنای عمل قرار داده و به تفاهم جامعه جهانی برسانیم. لازم است در الهیات نظم جدید با تکثر امروز به تفاهم برسانیم.

🔹مانع تبیین این الهیات نیز اسلام آمریکایی است که اجازه دنبال کردن الهیات مقاومت را نمی دهد و اجازه نمی دهد نظم جدید جهان را متحول کنیم. در بیانیه ای که امام خمینی برای همایش جهاد سازندگی در پاییز سال 67 دارند در مواجهه با تفکری سخن می گویند که انقلاب را تمام شده دانسته و معتقد است که همسو با نظم جهانی باید ایران را بسازیم اما امام این تفکر را مطرح می کند که انقلاب باید در سازندگی ادامه پیدا کند. تفکر اول اسم خود را عقلانیت می گذارد تا طرف مقابل را غیر عقلانی جلوه دهد. اسلامی که ابرقدرت شرق و غرب را به مذلت می کشاند اسلام ناب است.

🔹امام خمینی به برخی فقها فرموده از مالکیت خصوصی به گونه ای دفاع نکنید که اسلام متهم به دفاع از سرمایه داری شود. در الهیات مقاومت و الهیات نظم آینده جهان نیز این دو قرائت متفاوت، حضور دارند و این مهم از حوزه علمیه متوقع است. یکی از بزرگ ترین کانون های تبیین الهیات ادیان الهی و فرهنگ اسلام حوزه علمیه قم است.

@namehayehawzavi

⚡️باید یک دور تمام قرآن را با نگاه روانشناسی بازخوانی کنیم.

✔️علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در همایش «روانشناسی اسلامی، افق پیش رو» و گرامیداشت بیستمین سالگرد تأسیس انجمن روانشناسی اسلامی🔻

🔹اوج کتاب‌های اخلاقی که امروز در اختیار داریم کتاب جامع‌السعادات است اما باید توجه داشت که اخلاق اسلامی به عنوان یک رشته و دانش رشد متناسبی نکرده است. در علم اخلاق باید قلمروهای مختلفی را مورد توجه قرار دهیم که منهج علمی و اجتهادی در آنها اعمال شود، یک از این قلمروها تحلیل‌های روانشناسی ذیل هر فضیلت و رذیلت‌های آمده در کتب اخلاق اسلامی است.

🔹برخی شرح‌ها و تحلیل‌هایی که در ذیل صفات اخلاقی در کتب اخلاق ما موجود است بر اساس تجربیات ذهنی و معلومات اخلاقی قرون گذشته است. علم روانشناسی اسلامی می‌تواند در این زمینه به علم اخلاق کمک کند. کتاب جامع‌السعادات با بهره‌گیری از مطالعات جدید نیازمند بازخوانی و تحلیل دارد که به عنوان مثال صفت رذیله از کجا آمده و ارتباطش با بقیه چیست و علل و عواملش کدامند. این تلنگر می‌تواند علم اخلاق را بارورتر کند.

🔹قلمرو مسائل اعتقادی و شیوه‌های تعمیق و تثبیت اعتقادات از دیگر افق های پیش روی روانشناسی اسلامی است. ما خیلی نیاز داریم که به اینکه چگونه می‌شود اعتقادات را بر دل و جان و ضمیر فرد و جامعه نشاند. علم روانشناسی می‌تواند کمک‌کار این مسئله باشد.

🔹مباحث مربوط به فقه و روانشناسی افق دیگری است که باید به آن توجه داشت، ظرفیتی که علوم انسانی از جمله روانشناسی می‌تواند داشته باشد نیاز به مداقه‌های فقهی و اصولی دارد. از سوی دیگر رفتارهای فقهی نیازمند به مداقه روانشناختی دارد و می‌تواند به پایه‌ریزی و ایجاد سبک‌های زندگی و تولید فرهنگ تاثیرگذار باشد.

🔹ده‌ها موضوع در معارف اسلامی نیاز به تحلیل روانشناختی دارد، گزاره‌های فراوانی در قرآن و احادیث در مورد انسان‌شناسی نه به معنای علم‌النفس فلسفی بلکه به معنایی که به علوم امروز انسان‌شناسی شانه می‌زند داریم. باید یک دور تمام قرآن را با نگاه روانشناسی بازخوانی کنیم. همچنین شکل‌گیری موسوعه از روایات روانشناسانه و تحلیل دقیق آنها می‌تواند پشتوانه علم روانشناسی اسلامی باشد و از سوی دیگر می‌توان از ظرفیت روانشناسی در بازخوانی این روایات بهره برد.

@namehayehawzavi

✔️کاظم سپاسی معاون امور صیانتی(حراست) حوزه علمیه در گفتگو با صدای حوزه🔻

🔹اولویت ما حفظ طلبه ورزشکار یا بلاگر به همراه رفع خطاها است.
🔹اینها غالبا به قصد خدمت و جذب قشر جوان وارد این عرصه شده‌اند اما با کارهای سبک نمی‌شود مردم را به سمت روحانیت جذب کرد.
🔹نهادهای امنیتی هم نظرشان اینست که مشکلات به شکل درون حوزوی حل شوند.

@namehayehawzavi

⚡️فیلترینگ دخالت در حوزه خصوصی مردم است.
⚡️محدودیت اینترنت ایذاء شهروندن است و این ایذاء در شریعت اسلام حرام است.

✔️کاظم قاضی‌زاده مدرس حوزه علمیه قم در گفتگو با ایکنا🔻

🔹واقعیت دنیای امروز آن است که دسترسی به اینترنت برای انسان‌ها حیاتی است؛ برخی فعالیت اقتصادی، فرهنگی، علمی و ... در این فضا انجام می‌دهند. اگر به برخی گفته شود که شما بین دو چیز مخیر هستید یکی اینکه شما را زندانی می‌کنیم و دسترسی فیزیکی شما به بیرون قطع می‌شود یا اینکه در بیرون زندان باشید ولی به فضای مجازی دسترسی نداشته باشید، محدودیت در رفت و آمد را ترجیح دهند تا در فضای مجازی محدود نباشند. در این مواقع ما حق نداریم به خاطر هر مصلحتی در عرصه عمومی، مصالح جدی زندگی خصوصی کاربران را به خطر بیندازیم.

🔹امروزه فیلترینگ تاثیر واقعی خود را از دست داده است و فقط موجب زحمت و هزینه بیشتر برای کاربران شده است. طبق آمارهای غیر رسمی فقط ۱۰ تا ۲۰ درصد افراد از سکوها و فضاهای فیلترشده محروم هستند و بقیه با فیلترشکن به محتوای مورد نظر خود که عمدتا سکوهای محدود و ممنوع‌شده است دسترسی پیدا می‌کنند و فقط عده قلیلی نمی‌توانند به این فضاها دسترسی پیدا کنند.

🔹اصل اولیه فقهی بر جواز است یا حرمت؟ در مواردی که سرویس‌دهنده‌های اینترنت‌ متعدد قابل خرید توسط شهروندان است مانند شخصی که می‌تواند از فروشگاه‌های متعدد جنسی را بخرد؛ یک فروشگاه می‌تواند برای مشتریان شرایطی را بگذارد یا جنسی را به شرط استفاده خاص بفروشد؛ از این جهت منعی ندارد که حاکمیت برای فروش اینترنت خود محدودیت‌هایی بگذارد زیرا خریدار می‌تواند با توجه به این شرایط چنین اینترنتی را خریداری کند ولی وقتی اینترنت امری جهانی و بین‌المللی است و به صورت انحصاری در اختیار دولت و حاکمیت قرار دارد و برای مردم امکان انتخاب گزینه دیگری برای دسترسی به محتوای فضای مجازی وجود ندارد محدودیت در اصل اولی، امری ممنوع و غیرمجاز است. چرا که ایجاد محدودیت در استفاده کاربران مداخله در حریم خصوصی آنان و محدودکردن زندگی شهروندان است و اصل بر این است که همه چیز برای انسان حلال است مگر اینکه دلیلی برای حرمت آن وجود داشته باشد و ما دلیلی نداریم که شخص دیگری بیاید برای استفاده شهروندان از فضای مجازی محدودیت ایجاد کند.

🔹همچنین با توجه به واقعیات موجود، محدودیت اینترنت به نوعی ایذاء شهروندن محسوب می‌شود و این ایذاء در شریعت اسلام حرام است حتی شاید گفته شود که ارسال پارازیت در فضای مجازی یا کندکردن عمدی استفاده از اینترنت برای شهروندان مصادیقی از ایذاء است و حرمت شرعی دارد.

🔹اگر کسی بگوید استفاده بدون فیلتر شهروندان از اینترنت باعث سقوط اخلاقی جامعه و شهروندان می‌شود در این صورت حاکمیت در تزاحم قرار می‌گیرد؛ یعنی یک‌طرف تزاحم، حفظ حقوق شهروندان در استفاده از اینترنت و طرف دیگر تزاحم هم حفظ فضای اخلاقی جامعه یا حفظ حاکمیت یا جلوگیری از فروپاشی حکومت است؛ در این صورت آیا محدودکردن نت جایز است؟ اینجا چون بحث تزاحم مطرح است، در تزاحم طبق قواعد اصولی باید به ملاک اهم توجه کنیم و توجه به ملاک اهم سبب ترجیح یکی بر دیگری خواهد شد. ولی به نظر می‌رسد در موارد عمومی گرچه عدم فیلترینگ به استفاده اجمالی از سایت‌های غیراخلاقی می‌انجامد و احیانا برخی کاربران به فضای فیلم‌های غیراخلاقی دسترسی پیدا می‌کنند ولی به سادگی نمی‌توان اینترنت را به صورت دائمی و برای همه افراد مسدود و فیلتر کنیم تا مبادا برخی افراد محدود جامعه وارد چنین صفحاتی شوند.

🔹می‌توان گفت براساس پیشرفت‌هایی که در کنترل فضای اینترنت وجود دارد حاکمیت می‌تواند موارد استفاده اینترنت در سایت‌های غیراخلاقی را از بقیه جدا کند تا کسانی که قصد استفاده نادرست دارند محدود شوند و حتی این کار شاید واجب هم باشد ولی اینکه اینترنت را به روی همه مسدود کنیم آن هم به خاطر عده‌ای محدود که استفاده غیراخلاقی دارند مجاز نیست و ملاک اهم رعایت حقوق اکثریت جامعه است.

@namehayehawzavi

⚡️در کاربردی‌سازی هوش مصنوعی بین رتبه هفتاد تا نودم هستیم اما رژیم صهیونیستی رتبه پنجم دنیاست.

✔️محمدرضا قاسمی دبیر ستاد فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه🔻

🔹سه مدل حکمرانی داده داریم، 1. اولین مدل آن در آمریکا رایج است، یعنی توجه لایه ی سیاست گذاری به حوزه ی شرکت های بزرگ، یعنی اینکه شرکت های بزرگ خود تنطیم گری حوزه ی داده را انجام می دهند در حقیقت غول های فناوری آمریکایی هستند که در این زمینه فعالند. 2. دومین مدل، مدل حکمرانی اروپایی است که متمرکز بر حوزه ی شهروندان است یعنی باتوجه به حضور شهروندان در شبکه های اجتماعی از مدل مدیریت این شبکه ها میتوانیم در حوزه ی داده ها تنطیم گری انجام دهیم. 3. سومین مدل که بیشتر در چین رواج دارد، حکمرانی از جنس حاکمیت است یعنی دولت تصمیم می گیرد که داده ها در اختیار چه کسی با مالکیت چه کسی و با مدیریت چه کسی انجام بگیرد و بخش عمده ای از کارها توسط شرکت های دولتی پشتیبانی می‌شود.

🔹اما مدلی که در ایران وجود دارد ترکیبی از سه مدل قبلی است. در کشورمان در مورد داده های ملی قانون خوبی به نام قانون دوام داریم اما در مورد داده های شخصی یعنی آنچه از من شما در شبکه های اجتماعی در حال تولید و توزیع است هنوز لایحه اش در دست دولت مانده است. زیرساخت های پردازشی در امر هوش مصنوعی مسئله ی بسیار مهمی است که کشور ما منهای بخش دفاعی در این مورد بسیار ضعیف است. امروز دانشگاه ها از CPU عبور کرده و به GPU یا به اصطلاح GPU FARM رسیده اند، در واقع GPU یک زیر ساخت پردازشی است که با کمک آن تحلیل داده ها از ۵یا ۶ماه به ۵یا ۶ساعت کاهش می یابد.

🔹مسئله مهم دیگر زبان‌های برنامه نویسی است؛ خوراک ماشین، داده است اما برای تعلیم و تربیت یک ماشین داده به تنهایی کفایت نمی کند مدل استنتاج به تعبیری منطق فهم حاکم بر داده ما دانلودی است یعنی مهندس الگوریتم را دانلود میکند اینکه این الگوریتم چقدر به منطق یقینی و برهانی ما همراه است؟ چقدر نسبی است چقدر سوگیری دارد؟ مثل حذف عکس شهید سلیمانی در اینستاگرام یا مثلا در سال ۱۴۰۳به گزارش دستگاه های امنیتی۳۰ درصد از آنچه در فضای مجازی کشور رقم خورد فیک نیوزها بودند. یعنی به کمک هوش مصنوعی ۴۰هزار، ۴۰۰هزار یا ۴میلیون نوع از یک توییت در فضای مجازی تکثیرمی شود و جوان و نوجوان ما متأثر از این فضاست.

🔹مقام معظم رهبری در مطالعات و تحقیقات هوش مصنوعی هدف گذاری را بین ده کشور برتر بیان نمودند. ما در عرصه کاربردی سازی هوش مصنوعی بین رتبه ی هفتادم تا نودم دنیا هستیم که اصلا قابل قبول نیست، اما رژیم غاصب صهیونیستی درهوش مصنوعی رتبه پنجم دنیاست. اتفاقات اخیر مثل شناسایی و ترور فرماندهان مقاومت ناشی از پیشرفت های ژرف در حوزه ی هوش مصنوعی است.

🔹در مسئله هوش مصنوعی چه در سطح ملی چه در حوزه علمیه دو جریان داریم:

🔹۱-جریان ابزارگرا: که دانشگاهیان حامیانش هستند از هوش مصنوعی به عنوان ابزاری برای حل چاش های کشور مثل مالیات و پول شویی و از بین بردن نارضایتی های موجود می دانند این جریان بی ربط و غلط نیست، اما کاری به ابعاد فلسفی، فقهی، حقوقی ندارند و تلقی شأن از هوش مصنوعی مثل فناوری نانو و بایو است در حالی که سطوح فراوانی مثل انسان شناسی و هستی شناسی و معرفت شناسی دارد. 2-جریان سایبرنتیک: معتقدند هوش مصنوعی دانشی غربی است و طرح جایگزین معرفی میکنند که نتیجه اش انفعال است.

🔹به نظر یکی از لایه های زیر بنایی هوش مصنوعی، تبدیل داشته ها و توانمندی های حوزه ی علوم انسانی –اسلامی به زبان ماشین است. در برنامه ی هفتم توسعه مکرر به هوشمند سازی اشاره شده است. سؤال آیا این هوش قرار است به جای انسان تصمیم بگیرد و پیشنهاد دهد؟ اگر داشته هایمان در حوزه ی اقتصاد هوشمند شد دیگر اقتصاددان حوزوی که اکنون میتواند بر لایه های حکمرانی معمول تجویز شده از غرب نقد تاثیر گذار داشته باشد؟ در صورت هوشمند شدن دیگر قادر به چنین کاری نخواهد بود. در حکمرانی هوشمند سازی دامنه ی نفوذ برای نخبگان علوم انسانی وجود ندارد. ۳یا ۴ سال پیش رو مقطع حساسی است اگر نتوانیم داشته‌های خود را در حوزه علوم انسانی به الگوریتم تبدیل کنیم الگوریتم‌هایی که سوگیری دارند جایگزین خواهند شد.

@namehayehawzavi

⚡️حوزه علمیه مرزهای علوم قرآنی را متحول کرد.
⚡️انجیل به هزار زبان و لهجه ترجمه شده ولی قرآن فقط به صد زبان ترجمه شده است.

✔️علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه🔻

🔹تطورات گسترده و بزرگ در قلمرو تفسیر قرآن رخ داد که از جمله می‌توان به تدوین چند دوره کامل تفسیری از سوی بالاترین مقامات فقهی و مرجعیتی و فلسفی اشاره کرد که در حوزه بی سابقه بوده است.

🔹بعد از ابتکار و مجاهدت عظیم علامه طباطبایی(ره) در تالیف المیزان شاهد دوره‌های کامل تفسیر هستیم که از سوی شاگردان ایشان یعنی حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، حضرت آیت‌الله جوادی آملی و ... ارائه شده است. همچنین نمونه دیگر تفاسیر موضوعی جدید، تفاسیری است که بزرگانی چون آیت‌الله مصباح یزدی(ره) آن را نوشتند؛ بخصوص تفاسیر معطوف به دانش‌های دیگر مانند علوم انسانی و اجتماعی و حتی قلمروهای فراتر از این دانش‌ها رونق گرفته و برای آن کتب و محتوای زیادی تولید شده است.

🔹در حوزه زبان قرآن، روش شناسی تفسیر و مکاتب تفسیری، فلسفه تفسیر و ... شاخه‌هایی روییده شده است که تبدیل به رشته و گرایش خواهد شد. بحث قرآن و مستشرقان هم از چند دهه قبل در جامعه المصطفی پایه‌ریزی و اقدامات خوبی انجام شده است گرچه در آغاز راه هستیم. نکته دیگر توسعه قلمرو ترجمه قرآن است، البته از جریانات دنیا تاخر داریم از جمله اینکه انجیل به بیش از هزار زبان و لهجه ترجمه شده و تفاسیر آن هم به زبان‌های مختلف ترجمه شده است ولی ما در حدود صد زبان ترجمه قرآن داریم و اتقان همه آن‌ها هم محل بحث است.

🔹مسئله دیگر حوزه، رشته‌های تفسیری است که در درختواره رشته‌های حوزه آمده است. قریب به هزار نفر روی این درختواره کار کرده‌اند و در ۱۷ حوزه دانشی بیش از ۴۰۰ رشته ایجاد شده است که اولین درختواره دانشی تفسیر و علوم قرآن است که در مجموع بیش از ۳۰ رشته و گرایش را به خود اختصاص داده است. در سال جاری ۲۶۶ درس در سطوح عالی و ... در زمینه قرآن و علوم قرآنی وجود دارد.

🔹از جمله آفاق دیگر فراروی کارهای قرآنی در حوزه، نوشتن تفاسیر مقارن است یعنی هم تفاسیر مقارن با تفاسیر عامه و هم با تفاسیر متون مقدس در ادیان دیگر. افق دیگر پیش رو استشراق و تلاش علمی است که دیگران در مورد قرآن انجام داده‌اند و در این راستا باید به دفاع از قرآن بپردازیم. در اینجا تاکید دارم که موضوع هوش مصنوعی و قرآن باید مدنظر قرار بگیرد.

@namehayehawzavi

⚡️تأسیس مرکز پژوهشی دانش‌ بازی‌های رایانه‌ای در حوزه علمیه قم
⚡️هدف: دستیابی به نظریه متعالی اسلامی بازی‌های رایانه‌ای

🔺شورای اعطای مجوزها و امتیازهای علمی حوزه‌های علمیه با توجه به مصوبه کمیسیون واحدهای پژوهشی موافقت اصولی خود را با تأسیس مرکز پژوهشی دانش بازی‌های رایانه ای اعلام کرد. بر اساس گزارش معاونت پژوهش حوزه های علمیه، دبیرخانه شورای اعطا، این مرکز پژوهشی از دو گروه علمی" مسائل تربیتی بازی های رایانه‌ای" و " مسائل فقهی بازی‌های رایانه ای " تشکیل شده است.

🔹هیأت مؤسس این واحد پژوهشی را آقایان : محمدعلی خادمی‌کوشا ، علی زینتی، بهروز مینایی و محمدصادق باطنی تشکیل می دهند و مأموریت آن " انجام فعالیت‌های پژوهشی در مسیر دستیابی به نظریه متعالی اسلامی بازی‌های رایانه‌ای، و الهام بخشی در ارائه و پیاده سازی الگوی برتر تولید، ترویج و پیشرفت بازی‌های رایانه ای " اعلام شده است.

@namehayehawzavi

⚡️انفال متعلق به امام زمان (عج) است و باید مشخص شود چه کسی اختیار آن را دارد.

✔️آیت‌الله جوادی آملی در دیدار جمعی از اعضای نشست دوره‌ای اساتید سطوح عالی و خارج🔻

🔹حوزه‌ها باید به تمامی ابعاد علوم اسلامی بپردازند تا قدرت کافی برای مواجهه با چالش‌های جهان اسلام را داشته باشند، اگر حرفی برای گفتن داشته باشیم، جامعه جهانی به دنبال ما می‌آید.

🔹انفال، جهاد و حدود کمتر مورد توجه قرار گرفته و حوزه‌های علمیه تنها به حدود ۲۵ درصد از علوم اسلامی پرداخته‌اند.

🔹انفال متعلق به امام زمان (عج) است و باید مشخص شود که چه کسی اختیار آن را دارد. حوزه‌ها باید در این مسائل پرچمدار باشند.

🔹اگر حوزه‌ به مباحث تکراری بسنده کند، قادر نخواهند بود پاسخ‌گوی نیازهای جامعه و دانشگاه‌ها باشند. برای اینکه حوزه‌های علمیه در دانشگاه‌ها تأثیرگذار باشند، باید به فلسفه‌ها و مباحث روز تسلط داشته باشند و بفهمند فیلسوفانی مانند دکارت امثال او چه می‌گویند، اگر دست حوزه در این زمینه‌ها پر باشد، خواه ناخواه دانشگاه‌های جهان به سراغ آنها خواهند آمد.

🔸از راست حضرات: عندلیب همدانی، سیدمحمد یثربی، هادوی تهرانی، علوی بروجردی.

@namehayehawzavi

⚡️از فقه آیت‌الله خویی فقه نظام درنمی‌آید.
⚡️غالب طلبه‌های درس خارج اهل مطالعه نیستند.

✔️ابوالقاسم علیدوست🔻

🔹ما امروز نه فقط با کتب ضلال بلکه با امواج ضلال مواجهیم؛ در مواجهه با ضلال، سه رویکرد میتوان داشت: مجذوب شدن، سکوت و انفعال، مواجهه امیدوارانه. ما باید این رویکرد سوم را دنبال کنیم.

🔹روحانیت بعد از انقلاب دچار یک خسران عظیم شد و آن اینکه بسیاری از روحانیت از مردم فاصله گرفتند. یک نکته مهم این است که مردم قبلا به صنف روحانیت اعتنا داشتند الآن به شخص روحانی اعتنا دارند؛ به همین جهت روحانیون شاخص مورد استقبال مردم‌اند. روحانیت نباید صرفا توجیه‌گر باشد.

🔹متاسفانه غالب طلاب درس خارج، اهل مطالعه و دیدن نظرات جدید نیستند. واقعیت این است که عمده درس‌های خارج، بازگویی مطالب آقای خویی و شاگرد ایشان آقای تبریزی است؛ واقعیت دیگر این است که از فقه آقای خویی، فقه نظام درنمی‌آید.

@namehayehawzavi

⚡️روحانیت دیگر صدای مردم نیست.
⚡️برای انجام کارهای شخصی لباس روحانیت را نمی‌پوشم.

✔️ناصر نقویان در گفتگو با خبرانلاین🔻

🔹من حتما ضد انقلاب نیستم، بلکه ضد سیاست‌هایی هستم که به نظرم اشتباه است. ما درصدد این هستیم که اتفاقات ناگواری که در کشور سال‌هاست که می‌افتد به سمت درست شدن و اصلاح برود. والا نه درصدد یک انقلاب دیگر هستیم، نه با اپوزیسیون و مخالفین نظام ارتباطی داریم. آن‌هایی که عاقل تر هستند هم همین نظر را دارند که اولا انقلاب مساوی یک شورش است و یک شورش خسارات بسیار سنگینی بر مردم وارد می‌کند.

🔹الان چند سال است که در منطقه پردیس رودهن ساکن هستم. کارهای شخصی که انجام می‌دهم، مثلا به میوه فروشی و فروشگاه که می‌روم با لباس شخصی می‌روم. به دلایلی که اگر لازم شد عرض می‌کنم. مردم فراوان من را با آن لباس دیده اند و حتی با همان لباس، فراوان با من عکس گرفته اند. ممکن است کمتر منتشر شده باشد. ولی چون آقای ابطحی آن عکس را در پیج خود گذاشت قدری انتشار پیدا کرد. وگرنه خود آقای خاتمی هم به ندرت با لباس غیر روحانی دیده می‌شود.

🔹شما در راس یا رهبری یا به قول امروزی‌ها Head ماجرا، یک روحانی را به طور رسمی نمی‌بینید، اگرچه معتقدم همچنان روحانیونی که با مردم و توده مردم هستند {مورد قبول هستند}. البته توده مردم به معنای درست آن نه به این معنی که در کل شش درصد رای بیاورند و بگویند مردم اینطور می‌گویند، درحالیکه اگر برخی خواننده‌های معروف هم خودشان را به معرض انتخاب بگذارند بیشتر رای می‌آورند ولی الان هم برخی از آنها در زندان هستند.

🔹آن روحانی با ۶ درصد رأی که نمی‌تواند از طرف مردم حرف می‌زند. مردم همانی هستند که در انتخابات گذشته برخی شرکت کردند و تازه آن‌هایی که شرکت کردند اگر یک انگیزه سنجی کنید مشخص می‌شود به چه دلیل شرکت کردند، آیا در اداره ای هستند که احتمال می‌دهند بعدا اگر شرکت نکنند برایشان مشکل ایجاد شود؟ تصورات دیگری داشتند؟ انتخابات را همچون اول انقلاب یک وظیفه شرعی می‌دانستند که اگر شرکت نکنند باید در قبر و قیامت جواب دهند؟ این انگیزه‌ها را اگر پیگیری کنید می‌بینید آن‌هایی که به اصل این سیستم که الان حکومت می‌کند معتقد هستند، تعدادشان از ابتدای انقلاب بسیار کاهش پیدا کرده و ریزش داشته است.

🔹در سطح کلان خودش صدای مردم نیستند. اگرچه روحانیونی داریم که صدای مردم هستند. ولی یک کار فردی است و یک کار دارای تشکل صنفی نیست. این حقیقتی است که باید بپذیریم. ولی این که تقصیر چه کسی بوده است، من هم با شما هم عقیده هستم که مقصر اصلی این از مرجعیت افتادن روحانیت، خود روحانیت بوده است. عوامل دیگر مانند باز شدن دنیا و تبلیغات دشمنان و تاثیر برخی رسانه‌های ضد روحانیت و... این‌ها بسیار اندک است.

🔹امروز اگر بخواهیم خیلی شفاف ببینیم، اگر روحانیت می خواهد نقش اصلی و رسالت اصلی خودش که مرجع و پناهگاه و صدای مردم بودن را حفظ کند، باید ارتباط معیشتی و غیر معیشتی خود را قطع کند. اگر کسی خواست مرجع تقلید شود نباید نگاه کند صدا و سیما چه کسی را به نام مرجع صدا می‌زند یا به چه کسی می‌گوید آیت الله العظمی. مرجع تقلید شدن راهکارهای خود را داشت، به این معنی نبود که در صدا و سیما تایتل و زیرنویس اسم من چه کلمه ای نوشته شود. آن درس و بحث خود را داشت.

🔹باید روحانیت را به چند قسم تقسیم کنیم. یک روحانیت مربوط به طبقه حاکمیتی است. کسانی که در طبقه حاکمیت، حضور نسبتا مستمر داشته اند. فرد ده پانزده سال یا بیست سال رئیس جایی بوده است یا از ریاستی به ریاست دیگر یا از پستی به پست دیگر یا از مسئولیتی به به مسئولیت دیگر رفته است. این‌ها وضعشان خوب است. ۹۹.۹۹ درصد وضعشان از توده مردم خیلی بهتر است. بخشی هم داریم که طیف مبلغین معروف و مشهور هستند. این‌ها تعدادشان زیاد نیست. در مجموع به تعداد انگشت‌های دو دست و دو پا نمی‌رسند. تا حدودی وضعشان خوب است.

🔹اما از این قشر که بگذریم، روحانیونی داریم که استاد دانشگاه هستند – شاید باورتان نشود – در دانشگاه ما روحانی هست که عضو هیئت علمی است. ولی جهیزیه فرزند خود را نمی‌توانست تامین کند، یواشکی به من می‌گفت جایی هست که کمک‌هایی بگیریم؟ او نه مسئول سیاسی است نه مبلغ مشهوری است. فقط سر کلاس تدریس می‌کند و عضو هیئت علمی است. الان که حقوق زیاد شده ماهی ۲۳-۲۴ میلیون تومان حقوقش است. طلبه‌های عادی که اصلا هیچ. در معیشت بسیار سختی زندگی می کنند.

@namehayehawzavi

✔️رشته «مطالعات عدالت اجتماعی» در دانشگاه باقرالعلوم راه اندازی شد🔻

🔹رشته مطالعات عدالت اجتماعی در ۳۲ واحد با سرفصل‌هایی از جمله؛ «نظریه‌های عدالت اسلامی»، «نظریه‌های عدالت غربی»، «چیستی عدالت»، «مفاهیم عدالت»، «مبانی عدالت»، «جنبش‌های عدالت خواهی»، «سیاست‌های رفاهی»، «جامعه شناسی طبقه» و… در سال تحصیلی جدید برای اولین بار در دانشگاه باقر العلوم (ع) قم در مقطع کارشناسی ارشد اجرا خواهد شد. همچنین کارگروه عدالت در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و دانشگاه باقر العلوم (ع) در صدد طراحی رشته عدالت در مقطع دکتری نیز هستند.

@namehayehawzavi

⚡️قانون یارانه‌ها با برخی از مبانی دینی سازگار نیست.
⚡️باید مشخص شود فقه در کدام حوزه‌های قانونگذاری می‌تواند ورود کند.

✔️محمدجواد فاضل لنکرانی رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در دیدار با علی نهاوندی رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس🔻

🔹مرکز تحقیقات اسلامی مجلس نباید تنها به رصد مطابقت یک قانون با فقه و دین اکتفا کند، بلکه باید ابعاد و زوایای پیدا و پنهان دین را به جامعه و کشورهای دنیا نشان دهد، از دکتر محمدباقر قالیباف ریاست مجلس شورای اسلامی درخواست می‌کنم مدل، دستاوردها و محصولات مرکز تحقیقات اسلامی مجلس را در اتحادیه بین المجالس ارائه دهد و این مرکز را به مجالس دنیا معرفی کند.

🔹بسیاری از موضوعات از جمله جمعیت، یارانه‌ها، بورس و مباحث ربوی در بانک‌ها نیازمند ورود جدی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس از منظر فقهی و دینی است. فقه در برخی موضوعات و مسائل مانند قصاص و ارث زوجه و امثال آن باید نظر خود را بیان کند، در بحث قصاص؛ اگر پدر فرزند را به قتل برساند، قصاص نمی‌شود ولی اگر مادر مرتکب قتل فرزند شود، مشهور فقها قصاص را مطرح می‌کنند، اینجا فقه باید نظر خود را مطرح کند.

🔹اینکه دین و فقه در مباحث قانونگذاری کجا باید ورود پیدا کنند و کجا وارد نشوند، نیاز به مرزبندی‌های شفاف دارد و باید این مرزبندی توسط مرکز تحقیقات اسلامی مجلس تهیه و تدوین شود، تا هم قانونگذاری و هم حوزه‌های علمیه، مرزهای خود را بدانند و بر اساس آن به وظایف خود عمل کنند. مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بحث‌های مبنایی و ریشه‌ای مانند ارتباط فقه و قانون را دارد مبنی بر اینکه آنچه در فقه آمده، چگونه باید در قانون وارد شود، سوال این است که آیا هر آنچه در فقه هست باید در قانون وارد شود؟ اگر قانونی تصویب شد که در فقه نیست، چگونه باید صورت شرعی و دینی پیدا کند؟

🔹گاهی دایره بعضی قوانین اقتضا نمی‌کند که دین در مورد آن حرفی بزند، در این زمینه چه باید کرد؟ فرض کنید مشخص کردن ساعت کار کارمندان یا تعطیلی‌های هفته از اختیارات حکومت است، اینکه بگوییم افراد جامعه چند ساعت باید کار کنند یا فلان روز باید تعطیل شود یا نشود، آیا فقه در این زمنیه اساسا نظر داده است؟ باید تفکیک کنیم که دین در یکسری از امور، اصلا نباید دخالت کند و اساسا برخی موضوعات ارتباطی به دین ندارد. آیا هر چه در فقه آمده، باید به همین شکل قانون شود؟

🔹حوزه علمیه باید از این فرصت و ظرفیتی که از طریق مرکز تحقیقات اسلامی مجلس برای حضور در قانونگذاری از منظر دین، ایجاد شده، نهایت استفاده را داشته باشد، این جایی است که حوزه باید حرف دین ارائه کند، باید وارد شود. نباید قانونی در کشور تصویب شود که بعد از ده سال، بگویند این قانون با دین سازگاری ندارد، چنین چیزی جای نگرانی دارد، مرکز تحقیقات مجلس باید با استفاده حداکثری از ظرفیت حوزه، این مسئله را تضمین کند که قوانین مجلس در مسیر مسائل اسلام و شریعت قدم بر می دارد.

🔹هر موضوعات و مباحث در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس به صورت دقیق تر و علمی بتوانیم قوانین محکمی را در مجلس تصویب کنیم که وقتی به شورای نگهبان رسید، خود به خود تصویب شود، کمک بزرگی است. در اینصورت شورای نگهبان دیگر دغدغه خلاف شرع بودن قوانین را نداشته باشد، بلکه خلاف قانون اساسی آن را ملاحظه کنند.

🔹برخی قوانین نیاز به بررسی جدی دارد. رهبر معظم انقلاب این قانون کنترل جمعیت را خلاف شرع دانستند و توانستند جلوی آن را بگیرند ولی این قانون تاثیر خود را گذاشته است، امروز باید برای جمعیت فکر اساسی بشود. قانون یارانه ها نیز از قوانینی است که مرکز تحقیقات اسلامی مجلس باید ورود داشته باشد، چرا که با اهداف اصلی خود که رونق تولید بود فاصله گرفته است و برخی از مبانی آن با روش دینی سازگاری ندارد.  بورس نیز از مباحثی است که باید بر سازگاری آن بر مباحث دینی بحث و بررسی صورت بگیرد، درست است که اسلام بر تجارت، اشتغال و کسب و کار تاکید کرده است، ولی این سوال مطرح است که آیا شکل فعلی قانون بورس منطبق بر اصول تجارت اسلامی است؟ اشتغال است؟ با آنچه حضرت علی(ع) فرموده هست؟

@namehayehawzavi

⚡️رای مردم نمی‌تواند مجوز بازگشایی پلتفرم‌های ضاله باشد.
⚡️دسترسی علما و مسولان امنیتی به صفحات فیلتر شده ایرادی ندارد.

✔️عباس رفعتی مدرس درس خارج فقه رسانه حوزه علمیه در گفتگو با ایکنا🔻

🔹بحث فیلترینگ جزء مباحث فقه حکومتی است؛ البته با این تعبیر ممکن است جزء مباحث مستحدثه محسوب شود ولی اگر به عنوان کتب ضاله در فقه رجوع کنیم دیگر مستحدثه نخواهد بود؛ در قدیم، منبر و مجله و کتاب و ... رسانه محسوب می‌شد و آقایان فقها در مورد کاربست این کتب ضاله فتوا صادر و آن را تحریم کرده‌اند. امروز اصطلاح فیلترینگ، مستحدثه است. طبق فقه اهل بیت(ع) یکی از وظایف و اختیارات حاکمیت اسلامی، فیلترینگ است زیرا احکام بنابر فقه شیعه تابع مصالح و مفاسد متعلق به حکم است. با توجه به اینکه برخی سکوهای پیام‌رسان و پلتفرم‌ها طوری است که مفسده آنها بیش از مصلحت است حاکم اسلامی باید جلوی اشاعه این فساد و فحشا را بگیرد.

🔹برخی پلتفرم‌ها کاملا مشخص است که مفسده‌شان بیش از مصالح است، به صورت تیتروار اشاره می‌کنم؛ اول القای فرهنگ غرب، دوم ایجاد آشفتگی میان خانواده‌ها و شکستن حرمت‌ها؛ سوم افزایش حرمت‌شکنی در جامعه؛ چهارم جهانی‌سازی فرهنگ غربی از طریق فضای مجازی و نفوذ در حاکمیت، دولت‌ها و برداشتن مرزهای جغرافیایی؛ پنجم کمرنگ‌ کردن نقش نظارت والدین در تربیت فرزندان؛ ششم تعارض ارزش‌ها و باورهای فکری و اجتماعی؛ هفتم ایجاد اختلال در شکل‌گیری شخصیت افراد و به خصوص نوجوانان؛ هشتم به خطر افتادن حریم خصوصی؛ نهم ایجاد شکاف بین نسلی تا جایی که نسل جوان نمی‌تواند با نسل قبل ارتباط برقرار کند زیرا نسل گذشته را افرادی بی‌سواد می‌داند؛ دهم ایجاد ارتباطات مفسده‌آور و جنسی غیرمتعارف و حرام. یازدهم توسعه و گسترش شبهات اعتقادی و سیاسی و اجتماعی و... بنابراین فساد برخی پلتفرم‌ها روشن و آشکار است و مایه تعجب است که برخی برخلاف این مسئله دفاع می‌کند.

🔹ممکن است گفته شود مردم به من رأی داده‌اند که فیلترینگ را بردارم لذا مطالبه و حق مردم و حداقل نصف به علاوه یک نفر آنان ممکن است باشد ولی جواب این است که مطالبه مردم ایجاد حق نمی‌کند یعنی اگر بیشتر مردم بخواهند زنا، ارتباط نامشروع، همجنس‌بازی و ... در جامعه آزاد باشد آیا این مطالبه اکثریت به معنای آن است که باید به آنان حق بدهیم؟ بنابراین حکم اسلامی تابع رأی مردم و اکثریت نیست و با رای اکثریت نمی‌توان حق برای مردم درست کرد البته حق مردم در امور حلال است. لذا اگر دولت اسلامی یک سکوی ارتباطی و پلتفرم را فیلتر کند سلب حق مردم نکرده است.

🔹وقتی ما از فیلتریگ حرف می‌زنیم منظورمان این نیست که همه فضاهای مجازی باید فیلتر شود لذا اطلاق در کار نیست بلکه مراد یک پلتفرم خاص است مثلا تلگرام؛ البته باز هم کلا نباید فیلتر نشود کما اینکه برای کتب ضاله هم این مسئله وجود دارد که استفاده از آن برای برخی از افراد مانند علما جایز است تا بتوانند بخوانند و پاسخ مناسبی به آن بدهند. یک عده مثل مسئولان امنیتی می‌توانند در این فضا باشند تا ببینند که چه مواردی از سوی دشمن در این فضا دنبال می‌شود یا برنامه‌ریزان فرهنگی... چون این ابزار، ابزار جنگ نرم است و فرماندهان جنگ نرم باید در آن حضور داشته باشند.

@namehayehawzavi

⚡️محمد فتح‌الله گولن اندیشمند و فعال اجتماعی-مذهبی اهل ترکیه در سن ۸۳ سالگی در آمریکا درگذشت.

🔺فتح‌الله گولن علاقه‌ای نداشت که دولت، شریعت اسلامی را به‌کار گیرد. وی بر این مسله اشاره می‌کند که بیشتر قوانین و احکام اسلام درباره زندگی شخصی انسان‌هاست و فقط بخش کوچی از آنها به حکومت‌ و کشورداری مرتبط است. او بهترین شکل حکومت را حکومت دموکراتیک می‌دانست و از همین‌رو از حکومت‌های ایران و عربستان انتقاد می‌کرد. او با سعید نورسی موافق بود که جمهوریت انطباق زیادی با مفهوم مشورت دارد و در منابع اسلامی درباره‌اش بحث شده است. اهداف گولن به‌طور هم‌زمان، اسلامی کردن ایدئولوژی ناسیونالیستی ترکیه و ترکی کردن اسلام بود. او امیدوار بود که ارتباط میان مذهب و دولت بار دیگر مانند دوره عثمانی که رهبران زندگی خصوصی خود را بر مبنای احکام اسلام تنظیم می‌کنند، احیا شود.

🔸بخشی از مقاله «جنبش اسلام لیبرالی در ترکیه: اندیشه‌های فتح الله گولن» نوشته بولنت آراز، عمر کاها، سید اسدالله اطهری.

@namehayehawzavi

⚡️۲۰۰۰ طلبه خانم برای جریان‌سازی در فضای مجازی سازماندهی می‌شوند.

✔️آرش رجبی معاون فرهنگی و تبلیغی حوزه‌های علمیه خواهران🔻

🔹برای رفع برخی از خلاءها در مسیر ساماندهی و سازماندهی مبلغان فضای مجازی اقدام به ایجاد شبکه مصاحبه‌گران و هدایتگران تبلیغی در فضای مجازی کرده است. این شبکه در سطح کشور در حال شناسایی، توجیه و شکل گیری نهایی است؛ تا بتوان از مسیر «شبکه شاهدای فضای مجازی» به ساماندهی فعالان فضای مجازی رسید. در ابتدای این فرایند، طبق فراخوان و دعوت از مبلغان فضای مجازی از سمت معاونت فرهنگی، قریب به ۵۰۰۰ نفر مبلغ فضای مجازی در فرم مجازی اطلاعات فعالیتی خود را در بستر فضای مجازی درج کردند.

🔹اگر فعالیت کوثرنت به عنوان ساماندهی فعالیت در فضای مجازی را در شمارش فعالان به احتساب بیاوریم، می‌توان از ۱۳ هزار کاربر در فضای مجازی استفاده کرد. پس از بررسی اولیه بر اساس شاخص‌های استاندارد تأیید مبلغان و فعالان فضای مجازی به تعداد نزدیک ۲۰۰۰ مبلغ فضای مجازی رسید.

🔹از اهداف این برنامه می‌توان به بیان راهبردهای مرکز مدیریت در حوزه همگرایی و هم افزایی تشکیلاتی، تبیین و شناسایی فرصت‌های فعالیت ماندگار و تأثیرگذار، تقویت و ارتقای کمی و کیفی زیرساخت‌های فرهنگی و تبلیغی در فضای مجازی، ایجاد ظرفیت هدایت‌گری به نفع حوزه دین و انقلاب اسلامی از میان طلاب بانوی فعال در بستر فضای مجازی، انسجام بیشتر تشکیلاتی لازم جهت انجام فعالیت‌های یکپارچه در سطح کشور و جریان‌سازی در بسترهای مختلف فضای مجازی نام برد.

@namehayehawzavi

⚡️طرح "تاسیس نهاد نمایندگی ولی فقیه در وزارت آموزش و پرورش"

🔺طرح "تاسیس نهاد نمایندگی ولی فقیه در وزارت آموزش و پرورش" از سوی مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه و طی شش ماه بحث و بررسی، تهیه شد.

🔹بنابر نوشته کانال مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه طرح  "تاسیس نهاد نمایندگی ولی فقیه در وزارت آموزش و پرورش" طی جلسات مختلف با استماع نظرات مخالفان و موافقان و با اعمال پیشنهادات، حذف و اضافه مواد و بندها  توسط واحد تدوین هیات رئیسه مجمع نمایندگان طلاب تهیه گردید و  کلیات آن با رای اکثریت حاضرین تصویب شد و به مراجع ذی ربط جهت هرگونه تصمیم ارسال گردید.

@namehayehawzavi

⚡️چرا حوزه علمیه خلوت شده است؟

✔️آیت الله نوری همدانی در دیدار با هیات رییسه مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم🔻

🔹راه ما راه شیخ انصاری و شیخ طوسی و دیگر بزرگان است، من با تغییر متون حوزه به این شکل بطور جدی مخالفم، علمای بزرگ ما همین مسیر را طی کردند البته بعضی از مباحث نیاز به تلخیص دارد ولی اینکه بخشی از کتاب حذف شود و کتاب دیگری جایگزین گردد و جای آن کتاب را هم از حیث محتوا پر نکند و امتیاز داده شود مخالف هستیم، که پیش از این هم متذکر شده بودیم.

🔹دروس حوزه باید آزاد باشد و هر طلبه ای که می‌خواهد درس بخواند در انتخاب درس و استاد آزاد باشد، اینکه باید فلان موسسه و فلان استاد با فلان مزایا برود، درست نیست در گذشته اینطور بوده که طلبه وارد قم که می‌شد چند روز درسهای مختلف می رفت و استاد را خود انتخاب می‌کرد و درس و کتاب‌ها هم معلوم‌ بود و در پایان امتحان می دادند. چند روز پیش در مدرسه مبارکه‌ فیضیه و دارالشفا حضور داشتم، اما از شور و حضور سابق طلاب خبری نبود چه شد که حوزه خلوت شده است.

@namehayehawzavi

⚡️هوش مصنوعی تجسد تکنولوژیک فلسفه خاص

✔️علیرضا قائمی‌نیا در نشست «مبانی فلسفی در توسعه هوش مصنوعی»🔻

🔹رویکرد غالب نسبت به هوش مصنوعی در کشور ما رویکرد مهندسی است، در این عرصه نگاه بنیادین فلسفی ندارند و نمی‌دانند که این فناوری ماهیت فلسفی دارد، نمی‌دانند که بنیان‌گذار این فناوری فلاسفه بودند لذا من همیشه می‌گویم که هوش مصنوعی تجسد تکنولوژیک فلسفه خاصی است.

🔹نمی‌توانیم از فضای هوش مصنوعی خارج شویم اما باید آگاهانه در این فضا وارد شویم؛ دلیل اهمیت هوش مصنوعی را دست‌کم در چند جنبه می توان بررسی کرد؛ یکی از این محورها آن است که هوش مصنوعی فناوری است که مربوط به ذهن و معرفت بشر است چراکه فناوری‌هایی که در طول تاریخ داشتیم ناظر بر معرفت بشری نبود و نمی‌خواست شناخت و معرفت بشری را مدل‌سازی کند اما هوش مصنوعی مشغول زمینی کردن ذهن بشر است تا این ذهن را از آن حالت آسمانی بیرون آورده و خاکی کند.

🔹نکته دوم مربوط به گسترشی است که هوش مصنوعی در زندگی بشر دارد به گونه‌ای که همه ساحت‌های زندگی بشر را در بر می‌گیرد؛ ساخت‌های زندگی بشری در سه ساحت خلاصه می‌شود از جمله ساحت فکری و معرفتی؛ بنابراین هوش مصنوعی در نواحی مختلف معرفت بشری حضور دارد؛ از سوی دیگر با ورود هوش مصنوعی به گستره علوم انسانی، علوم اجتماعی متحول شده است و حتی علوم طبیعی، فیزیک و شیمی و زیست شناسی نیز متحول شدند و شکل جدیدتری پیدا کردند.

🔹محور سوم محور حاکمیتی است که این فناوری نسبت به فناوری‌های دیگر دارد؛ قبل از تولد هوش مصنوعی، فناوری‌ها استدلال داشتند اما بشر اکنون به فناوری نهایی رسیده که تمام فناوری‌های دیگر را تحت سیطره خود دارد؛ در نتیجه هوش مصنوعی حاکم بر فناوری‌های دیگر فناوری‌های نظامی، اطلاعاتی و … است؛ بنابراین گویا بشر کارهای معرفتی و شناختی خود را احاله به هوش مصنوعی داده و خیال خود را آسوده کرده و با خود می‌گوید که کار من را انجام می‌دهد!

🔹محور دیگر این است که هوش مصنوعی صرفا فناوری ساده نیست بلکه جعبه فلسفه و ابزار فلسفه ماست، هوش مصنوعی مفاهیم فکری جهان جدید را ارائه می‌کند و این مفاهیم امروزه جایگزین مقولات ارسطویی شده است؛ با توجه به آنچه که اشاره شد سه مرحله را در نسبت‌سنجی هوش مصنوعی و فلسفه باید از هم جدا کنیم؛ نخست اینکه مبانی که فلاسفه در طول تاریخ داشتند چگونه روی این فناوری اثر گذاشته است؟ بحث دیگر اینکه خود این فناوری تجسد تکنولوژیک فلسفه خاصی است، از زمان «دکارت» و «لایب‌نیتس» تا زمان «تورینگ» که این دیدگاه را برجسته کرد.

🔹اکنون می‌بینیم فلسفه‌های متعددی تحت‌تاثیر هوش مصنوعی پیدا شده است، لذا فناوری، فلسفه‌های جدیدی را پدید آورده است در نتیجه هوش مصنوعی در چند ساحت در حال توسعه بوده و زندگی بشر را در می نوردد از جمله در ساحت کنش‌های زبانی؛ اکنون «چت جی. پی. تی» نمونه‌ای از همین مثال است، همچنین مورد دیگر کنش‌های فیزیکی است که به کمک هوش مصنوعی در حال توسعه است و افعال فیزیکی متعددی به دست هوش مصنوعی توسعه یافته از جمله اینکه انسان به کمک هوش مصنوعی کیهان را درنوردیده است.

🔹هوش مصنوعی از ابعاد هستی‌شناسی وجود انسان را به یک معنا توسعه می‌دهد، این نشان می‌دهد که بشر فناوری را ایجاد کرده که از نظر هستی‌شناختی وجود انسان را توسعه می‌دهد، هوش مصنوعی خنثی نیست و برای خودش فرهنگ خاصی دارد و نه تنها جهت‌گیری خاصی را به فرهنگ بشر می‌دهد بلکه مدل و زیست بشر را تغییر می‌دهد و تنها نحوه اندیشیدن بشر را دگرگون نمی کند لذا جوامع تغییر می کنند.

@namehayehawzavi

✔️آیت‌الله سیستانی و نظریه اراده الامه🔻

🔸عبدالوهاب فراتی

🔹آیت‌الله سیستانی در کشاکش میان اندیشه ‌آیت‌الله خویی و امام خمینی راهی جز بازگشت به میرزای نائینی در تنبیه الامه و تنزیه المله ندارد. بازگشت به نائینی نیاز امروز عراق است که به درستی، وی، مبانی آن را- نه در هیأت سلطنت-، بلکه در نظمی دموکراتیک بازسازی کرده است. سیستانی همانند نائینی از قرارداد میان مردم و والی، حمایت می‌کند، اما نظریه او را با سه تغییر، آن هم در هیأت جمهوریت بازسازی می‌کند.

🔹اندیشه سیاسی سیستانی اندکی متفاوتر از مدرسه آیت‌الله خویی و نیز مدرسه امام خمینی است و به نوعی در میانه آن دو قرار دارد. با این همه، ایشان نیز همانند بسیاری از متفکرین حوزه نجف، متاثر از هنجارهایی است که طی یکی و دو قرن اخیر در این حوزه مرسوم بوده است. هنجارهایی که بیشتر توسط شیخ مرتضی انصاری و سپس شاگردش مرحوم آخوند خراسانی و نیز شاگرد وی یعنی میرزای نائینی بناء شده بود. در واقع آیت‌الله سیستانی تحت تاثیر این جریان توانسته است اندیشه نائینی را در دوره اخیر بازخوانی و براساس آن از دولتی مدنی در بغداد حمایت کند.

@namehayehawzavi

🔺انتشار کتاب:‌ گرایش‌ها و گزارش‌های اندیشگی در جهان عرب.
🔹مولف: سیدحسن اسلامی اردکانی.
🔹انتشارات: کرگدن.
🔹تاریخ نشر: مهر ۱۴۰۳.
🔹معرفی: ما و جهان عرب سرنوشت، پیوندها و دردهای مشابهی داریم. نزدیک به دو سده است که در جهان عرب این پرسش پیش کشیده شده که چرا عقب افتادیم و راه برون‌شد از این وضع چیست. در کشور ما نیز از مشروطه به بعد این پرسش به‌شکل‌های گوناگون مطرح شده است که «ما چگونه ما شدیم». حاصل طرح این پرسش‌ها پدید آمدن آثاری فراوان به زبان‌های فارسی و عربی بوده است. مشکلات و مسائل ما و جهان عرب گاه چنان همپوشانی دارند که اگر در متون عربی به نام‌ها و مکان‌ها توجه نکنیم، گویی داریم به مسائل خود می‌اندیشیم. بااین‌همه، نوعی بی‌توجهی یا غفلت از آنچه در جهان عرب می‌گذرد میان ما دیده می‌شود. گویی مسائل آنان به خودشان مربوط است و مسائل ما به خودمان. غافل از اینکه این مسائل از بسیاری جهات به همه ما تعلق دارد. چه بپسندیم و چه نپسندیم، لازم است به مسائل اندیشگی و فکری جهان عرب توجه کنیم، از آنها بیاموزیم و برای شناخت خودمان و حل مشکلاتمان از آنها بهره بگیریم و نسخه‌های بی‌اثر را دوباره تجویز نکنیم.

@namehayehawzavi

✔️درباره اسلام رحمانی🔻

🔸محمدعلی ایازی عضو شورای مرکزی مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم.

🔹اسلام رحمانی جریانی نواندیشانه از دین و در برابر تفسیری خشونت‌ورزانه از اسلام است. اسلام رحمانی، بر پایه سراسر رحمت بودن چهره‌ی وحیانیِ اسلام است. خدایِ قرآن، سیمایی مهربان از پروردگار را به نمایش می‌گذارد و پیامبری را توصیف می‌کند که رحمت بر همه جهانیان است و با این ویژگی رسالت خود را آغاز کرده تا آموزگار، مربی و الگوی آنان در زندگی باشد. این قرائت از اسلام در بستری از تحولات سیاسی اسلام معاصر و بیشتر در واکنش به اسلام‌گرایان خشونت‌گرا شکل گرفت؛ آن تفسیری که با همه مظاهر دینی که کرامت و عدالت انسان را مخدوش می‌کرد، نقد جدی داشت. به نظر آنان این برداشت به محکمات قرآن و سیره پیامبر ناسازگاری داشت و عقلای جامعه دینی و غیردینی آن را منفی و خشونت‌بار می‌دانست.

🔹در حقیقت نام اسم رحمانی (چنانکه از خود کلمه مهربانی استفاده می‌شود)، تابلوئی از سنن الهی و برگرفته از سیره و مشی پیامبر از آغاز بعثت و بدو نزول قرآن است. برجسته کردن بُعد اصلی قرآن و معارف اصیل اسلام در باره انسان است. واکنشی به نگاه و رفتارهایی است که در جهان اسلام و غیر جهان اسلام دین را نشانه گرفته و لطافتِ این دین را مخدوش کرده و با این ادعا که ما کیفر و مجازات داریم، با دشمن سازش نمی‌کنیم، در مقام سختگیری، تندروی، قساوت، شقاوت، خشونت ناروا و انتقام بوده و کارهائی انجام داده که هر عاقل مسلمانی را متنفر و منزجر می‌کند تا چه رسد به دیگران.

🔹این جریان رحمانی، خوانشی از اسلام در دوره معاصر برگرفته از متون و احکام دینی برای انسان معاصر بر اساس مقتضیات زمان و مکان و دوگانه ثابت و متغیر است. اصول و کلیات دین و احکام عبادی و بسیاری از احکام معاملی در جای خود قرار دارد، تنها برخی از احکام و شعائر که در خارج از زمینه خود و مجزا از شرائط زمانی و مکانی عصر نزول درک شده‌اند و در نتیجه این سوء‌فهم از جوهره رحمانی خود فاصله گرفته‌اند، خوانش دیگری ارائه می‌شوند.

🔹رقیب و نظر مخالف آن، نه اسلام وحیانی، که اسلام اُموی، اسلام داعشی، اسلام فاشیستی، اسلام طالبانی، و اسلام استبدادی است. طبعا اسلام رحمانی در تقابل با روش و منش چنین جریان‌ها است. چهره‌ اصلی قرآن در توصیف خداوند سراسر رحمت است. صفات رحمان، رحیم، رئوف، ودود و لطیف پنج اسم از اسمای حسنای خداوند در قرآن بیانگر شیوه شناسائی خدایِ قرآن به مردم است، در این توصیف: اولاً این دو کلمه با بسامدی بسیار (57 بار نام رحمان و رحیم 115 بار) تکرار شده است. ثانیاً سوره‌ای به همین نام (الرحمن) که شامل بیان نعمت‌های فراوان باشد را در میان سوره‌های مکی بر می‌شمارد و از پروردگار آفریدگاری بخشنده و مهربان مرتب و با تکرار یاد می‌کند.

🔹ثالثا: آغاز قرآن با سوره حمد با نام رحمان و رحیم در میان همه نام‌های دیگر خداوند و معنادار است. رابعاً در سوره مریم به جای نام خدا عنایت است که رحمانیت خدا در خطاب به مسیحیان بیان کند. خامساً: این دو نام در هر سوره با شروع آن در 114 بار باز تکرار می شود. (اگر در سوره‌ای استثنائاً نیامده، در جائی دیگر جبران شده است). در روش عملی خواندن سوره حمد در نماز ذکر این دو نام الزامی می‌شود، باز مفهوم و تابلوی دعوت رحمانیت خود را در قرائت قرآن و نمازهای یومیه برای نشان دادن جهت خداوندی بمنصه ظهور می‌رساند.

🔹البته صفات دیگری مانند عفو، صفح، غفران، حلم، و ده‌های صفت دیگر مشابه آن در قرآن برای خداوند خود گویای برجسته کردن صفت الهی و نمایان ساختن مهر و عطوفت خداوند است. بگذریم که در احادیث و ادعیه و آموزه‌های دینی فریقین آمده: «إِنَّ رَحْمَتِي سَبَقَتْ غَضَبِي». رحمت خداوند بر غضب او پیشی می‌گیرد.

@namehayehawzavi

✔️فیلسوفان دروغ نمی‌گویند، (رکوردشکنی دروغ و افترا؛ در تجربه‌نگاری موسسه حکمت و فلسفه ایران)🔻

🔸احمدحسین شریفی رئیس سابق موسسه حکمت و فلسفه و رئیس فعلی دانشگاه قم.
◾️بخش دوم

🔹دروغ پنجم: «و من هم دیگر نرفتم»! این دیگر از دروغ هم فراتر است! زیرا با اینکه این بنده خدا از اعضای هیئت علمی آن موسسه نبوده و نیستند، اما به دلیل علاقمندی‌شان به مباحث فلسفی، همان روزهای آغازین حضورم در موسسه، شخصاً از ایشان دعوت به تدریس کردیم و او هم پذیرفت و از قضا در هر دو ترم تحصیلی، بعد از ظهرهای دوشنبه، در آن موسسه تدریس داشتند! افزون بر این، عضو کمیسیون هیئت امنای موسسه هم بودند و در همه جلسات کمیسیون شرکت کردند! اسناد صوتی و تصویری این جلسات همگی در سایت موسسه حکمت موجود است.

🔹دروغ ششم: و بالاخره این جمله که «اما از همه مهمتر، گفتگوی اسلام و مسیحیت برای همیشه تعطیل شــد» را نیز می‌توان ششمین دروغ به شمار آورد! این استاد محترم چنان نوشته‌اند که خواننده تصور می‌کند پیش از حضور این بنده، هر روز کرسی چنین گفتگوهایی برقرار بوده است و بنده آنها را تعطیل کرده‌ام! در حالی که  اولاً، در تاریخ این موسسه جز چند مورد اندک، خبری از گفتگوهای اسلام و مسیحیت (آنگونه که این متن القا می‌کند) نبوده! اساساً رسالت موسسه حکمت و فلسفه چنین چیزی نیست و نبوده است! ثانیاً، همانطور که عرض کردم زمان حضور بنده در موسسه مصادف با یکه‌تازی ویروس منحوس کرونا بود و هنوز اقتضائات و محدودیت‌های آن دوران را فراموش نکرده‌ایم.

🔹و ثالثاً، این بنده به دلیل اعتقاد به گفتگو و مناظره و تعاملات علمی، چنین فعالیت‌هایی را با قوت شروع کردم. با نمایندگان مسیحیت ارتودوکس در خصوص اخلاق و عرفان ارتودوکسی جلسه گرفتم. آنان را به موسسه دعوت کردم. چندین همایش و نشست بین‌المللی (در موضوعات فلسفی) در مدت کوتاه مدیریت بنده برگزار شد. مصوبه هیئت امناء را برای برگزاری دو همایش بین‌المللی دیگر هم گرفتم! همایشی با موضوع «طبیعت‌گرایی فلسفی و چالش‌های آن»، با شرکت مشهورترین ملحد عالم، دانیل دنت، در زمان مدیریت بنده برگزار شد. در زمان مدیریت بنده بود که جلسات سخنرانی و مناظره با حضور برخی از چهره‌های مشهور روشنفکران غربزده در موسسه برگزار شد!

🔹ضمناً تعداد گروه‌های علمی این موسسه پنجاه ساله، در زمان مدیریت بنده از «هفت گروه» به «نه گروه» رسید. یعنی در یک سال قریب به ۳۰ درصد پنجاه سال توسعه ساختاری ایجاد کردم. دو گروه علمی جدید با عنوان «فلسفه علوم انسانی» و «مطالعات حکمت عملی» و یک کارگروه ویژه «فلسفه ذهن و علوم شناختی» تأسیس کردم. همچنین در کنار همه فعالیت‌های دیگر، مجوز دو نشریه سه‌زبانه (انگلیسی، عربی و فارسی) دریافت شد. یعنی موسسه‌ای که در تاریخ ۵۰ ساله‌اش فقط یک نشریه (آن هم تقریبا مهجور) داشت، در زمان مدیریت یکساله این بنده مجوز «دو نشریه» دیگر نیز، آن هم با نگاه بین‌المللی گرفته شد: «فلسفه و علوم انسانی» و «مطالعات حکمت عملی».

🔹اما از حق نگذریم، حقیقتاً این یک هنر است که در یک عبارت شش جمله‌ای بتوانی بدون هیچ شرمساری و خجالتی شش دروغ و دو افترا را با هم جمع کنی! و حتی زمانی که به صورت خصوصی درخواست اصلاح این اشتباهات را می‌کنی چنین پاسخ داده شود که: «جنابعالی هم صاحب اختیار و ذوی القدرة و الاعتبار هستید چنانچه اشتباهی رخ داده دقیقا بفرمایید تا تصحیح گردد» و وقتی مستندات اشتباهات و دروغ‌ها را برایشان ارسال می‌کنی چنین پاسخی بشنوی که: «همین امروز با اساتیدی که نزد من می‌آمدند و تظلم می‌کردند تماس میگیرم و از آنها بیشتر جویا می‌شوم»! همین و بس.

🔹این بنده قصد انتشار علنی این پاسخ را نداشتم. و از افترا زننده محترم هم به صورت خصوصی خواستم که خودش دروغ‌هایش را راست کند و افتراهایش را اعتذار بجوید؛ اما بر اساس پیام‌هایی که برایم ارسال کرد، متوجه شدم مشکل او مربوط به جایی دیگر است. به همین دلیل، سکوت را جایز ندانستم و برای ثبت در تاریخ این وجیزه را نوشتم. وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَلَٰكِنَّ الْمُنَافِقِينَ لَا يَعْلَمُونَ.

🔹البته مطالب شنیدنی و ناگفته فراوانی در این خصوص دارم که به لطف روزنگاری‌های مألوف و مرسومم، همه آنها را به صورت مضبوط دارم و در صورت لزوم منتشر خواهم کرد.

@namehayehawzavi