چند وقتی است که میلیونها نفر از مردم دنیا، از جمله مردم ایران درگیر ویروس کرونا هستند. حتما خیلی در این مورد مطلب خوندید و شنیدید. من هم نمیخوام صحبتهای تکراری کنم. این مطلب رو مینویسم و سعی میکنم به زبان ساده چند نکته علمی رو توضیح بدم. امیدوارم که مفید باشه.
🔹این سومین بار است که یک ویروس بتا کرونا (beta coronovirus) باعث بیماری همهگیر در انسانها میشه. بار اول سال ۲۰۰۳ بود (بیماری سارس یا سندروم شدید و حاد تنفسی SARS)، بار دوم سال ۲۰۱۲ بود (سندروم تنفسی خاورمیانه یا مرس MERS)، و این بار سوم است.
🔸ویروس کرونا معمولا باعث بیماری در انسانها نمیشه و عمدتا خفاشها رو مریض میکنه. یک پروتئینی روی سطح ویروس است به نام اسپایک (یا سنبله) یا S که ویروس رو شبیه به تاج میکنه، برای همین اسم ویرس رو کرونا (تاج) گذاشتن. کرونا از S استفاده میکنه تا به یک سلول بچسبه و واردش بشه. بعد از سیستم سلولی استفاده میکنه و خودش رو تکثیر میکنه، انقدر زیاد میشه تا سلول آلوده شده بمیره. سلول مرده باز میشه و کلی ویروس تازه ازش در میان و میرن سراغ سلولهای بعدی! و این روند ادامه پیدا میکنه تا اینکه سلولهای ایمنی بتونن سلولهای آلوده رو سریعتر شناسایی کنن و اونها رو از بین ببرن. سلولهای ایمنی ما میتونن سلولهای آلوده رو شناسایی کنن، اما این پروسه حدود دو هفته طول میکشه.
🔹مولکولی که کرونا ازش استفاده میکنه تا ما رو مریض کنه، یه پروتئینی است به اسم ACE2. این پروتئین روی تعدادی از سلولهای ریه و مجاری گوارشی وجود داره، و تا حد کمتری روی قلب و کلیه. برای همین مشکل اصلی که کرونا ایجاد میکنه مشکل تنفسی است. ویروسها به سلولهای ریه که ایسیای۲ رو دارن میچسبن و از این طریق آلوده شون میکنن و بعد هم اونها رو از بین میبرن!
🔸یه تحقیق جدید نشون داده که با بیشتر شدن سن، تعداد مولکلولهای ایسیای۲ روی سطح سلولهای ریه افزایش پیدا میکنن، تقریبا هر ده سال ۲۰٪ بیشتر میشن. این شاید توضیح بده که چرا بچهها مبتلا به کرونا نمیشن یا اگر بشن معمولا علائم خفیفی دارن و اینکه مسنترها چرا اینقدر بیماری براشون سختتر است. میزان ایسیای۲ برای خانمها و آقایون تفاوتی نداره و نژادهای مختلف هم به نظر تفاوت چشمگیری ندارن. البته بعضی از تحقیقات نشون دادن که آسیای شرقیها ایسیای۲ بیشتری دارن.
🔹سوال بعدی این است که کروناویروس جدید چرا اینقدر مسری است؟ یه سری مطالعاتی که با مدل های کامپیوتری انجام شده نشون میده که لایه بیرونی مستحکم و ساختار ارتجاعی خاصی که کرونای جدید داره باعث پایداری زیاد اون خارج از بدن میشه. برای همین میتونه مدت زمان بیشتری رو بیرون از بدن باشه و ساختارش رو حفظ کنه. بعلاوه، کرونای جدید یک ویرس جدید است برای همین احتمالا مقاومت اولیهای در بدن هیچ کسی بهش وجود نداره.
🔸روش انتقال چیه؟ مهمترین روش انتقال مجاری تنفسی است. از طریق مخاط و خون هم منتقل میشه. روش انتقال دیگهای که نباید کمتوجهی به اون بشه از طریق مدفوع است. ذرات ویروس در مدفوع بسیاری از بیماران وجود داره که میتونن وارد هوا بشن و باعث انتقال ویروس بشن. هرچند احتمال این نوع انتقال کم است، مهمه که بهداشت دستشوییها خوب رعایت بشه، به طور خاص دستشوییهای عمومی. نکته دیگه اینکه بیماری که خوب شده، میتونه تا یک یا حتی دوهفته همچنان ناقل باشه. برای همین کسی که کرونا گرفته و خوب شده، به محض اینکه علائم بیماری برطرف شد نباید فرض کنه که ویروس در بدنش از بین رفته و باید مراقب باشه تا اطرافیانش رو مریض نکنه.
🔹به طور خلاصه: در مورد ویروس جدید کرونا انتظار داریم که - احتمالا - مانند سایر بتا کرونا ویروسها (سارس و مرس)، در هوای گرمتر قدرت انتقالش کمتر بشه، اما احتمالا با صرف گرم شدن هوا روند گسترش متوقف نخواهد شد. شواهدی هم که از دو موج قبلی سارس و مرس وجود داره اینه که ویروس خود به خود با گرم شدن هوا از بین نرفت. کنترل شدید بود که اپیدمی رو کنترل کرد. بنابراین تغییر فصل و تعطیلات تابستان ممکن است به جلوگیری از گسترش ویروس کمک کند، اما بعید به نظر میرسه که انتقال را به طور کلی متوقف کند. برای همین جلوگیری از گسترش ویروس مهمترین و بهترین روشی است که باید مد نظر قرار بگیره.
نویسنده: #محمد
منابع: shorturl.at/gsvJ2
shorturl.at/drxCT
shorturl.at/KMVWX
shorturl.at/nuGW5
shorturl.at/cy268
shorturl.at/wCO35