اقتصاد رفتاری

بازار سهام ایران نه بنیادیه، نه تکنیکال، بلکه رفتاریه

⭕️◻️روند قهقرایی بازار سهام از ابتدای دولت سیزدهم

▫️▫️▫️کابینه دولت سیزدهم در روز ۳ شهریور ۱۴۰۰ از مجلس رای اعتماد گرفت، در آن روز:

➖ارزش بازار سهام ۷۷۵۰ همت
➖قیمت دلار آزاد ۲۷۷۰۰ تومان
➖ارزش دلاری کل بازار سهام ۲۸۰ میلیارد دلار
➖قیمت سکه ۱۱۹۶۰۰۰۰ تومان
➖ارزش بازار سهام معادل تعداد ۶۴۸ میلیون سکه


▫️▫️▫️کابینه دولت چهاردهم، ۳۱ مرداد ۱۴۰۳ از مجلس رای اعتماد گرفت، در آن روز:

➖ارزش بازار سهام ۸۰۶۰ همت
➖قیمت دلار آزاد ۵۸۷۰۰ تومان
➖ارزش دلاری بازار سهام ۱۳۷ میلیارد دلار
➖قیمت سکه ۴۲۲۹۰۰۰۰ تومان
➖ارزش بازار سهام معادل تعداد ۱۹۰ میلیون سکه

▫️▫️▫️امروز ۲۰ بهمن ۱۴۰۳:

➖ارزش بازار سهام ۱۰۸۱۸ همت
➖قیمت دلار آزاد ۸۸۰۰۰ تومان
➖ارزش دلاری بازار سهام ۱۲۳ میلیارد دلار
➖قیمت سکه ۷۲۵۰۰۰۰۰ تومان
➖ارزش بازار سهام معادل تعداد ۱۴۹ میلیون سکه



▪️▪️▪️این وضعیت اقتصاد ایران است...

حالا یاد عبارت «رشد شارپ به ضرر بازار سهام است» که توسط آقای عشقی{اینجا} بیان شد بیفتید...

حالا یاد دزدی ۲۰۰ همتی بانک آینده از بیت‌المال بیفتید. و باید پرسید این دزدی آشکار، تقویت کننده «فرهنگ ثروت‌های بادآورده» (از طریق خلق تورم {اینجا})، هست یا نه؟!


✔️کانال اقتصاد رفتاری
https://t.me/BehavioralEconomicsAndFinance

بازارهای مالی به قول جان مینارد کینز، شبیه یک مسابقه زیبایی هستند.{اینجا را ببینید}

دولت اگر می‌خواهد از بازار حمایت کند امروز بهترین زمان است، وگرنه بسیاری از حرفه‌ای‌های تکنیکالیست (که دچار Over-analysis هستند) به طمع خرید در قیمت‌های پایین‌تر باعث تعمیق اصلاح بازار خواهند شد.

توجه شود که شاخص کل دیروز روی عددی بود که چهل روز پیش بود.

@BehavioralEconomicsAndFinance

همه چیز یک طرف، این‌ها هم یک طرف

⭕️◻️به مناسبت عید مبعث


ویل دورانت:
اگر بزرگی را با میزان تأثیر بسنجیم، او (حضرت محمد (ص)) یکی از غول‌های تاریخ بشریت بوده است. او در صدد بود تا سطح معلومات و اخلاق قومی را که از فرط گرمای هوا و خشکی صحرا به تاریکی توحش افتاده بودند، اوج دهد و در این زمینه توفیقی یافت که از توفیقات تمام مصلحان جهان بیشتر بود.

باور شخصی من این است که این تأثیر مثبت نه صرفا روی اعراب، بلکه روی همه دنیا بوده است، اگرچه بررسی قابل اتکاترِ این ادعا نیازمند یک پژوهشِ جامع و تکاملی روی تاریخ جهان (و احیانا مدل‌سازی و شبیه‌سازی کانترفکچوال‌ها) است.

پ.ن.: ویل دورانت یکی از برجسته‌ترین پژوهشگران تاریخ دنیاست که به بررسی تاریخ 6هزار ساله بشری پرداخته است. در مورد ایشان اینجا را ببینید.


✔️اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinancce

⭕️◻️اصلاح خیلی کوتاه

با الگوی سروشانه، بازار موقتا اصلاح خواهد کرد.
مهم نیست ما چه فکری می‌کنیم، مهم این است که برآیند سرمایه‌ها چه فکری می‌کند و درصد بالایی از فعالان بازار تکنیکالی معامله می‌کنند.

باید روند را پذیرفت. اما این اصلاح خیلی عمیق نیست. تحلیل‌گرانی که اعتقاد به اصلاح دارند هم در بدترین حالت کمی مانده به سقف قبلی را به عنوان نقطه برگشت بازار می‌دانند.

▫️برای سبدها در چنین شرایطی دو کار می‌توان کرد:

۱- با نگاه بلندمدتی که داشته‌ایم، معامله نکنیم (و اگر منابع آزاد داریم در قیمت‌های پایین‌تر میانگین کم کنیم).

۲- درصدی را نقد کرده و در قیمت پایین‌تر بجایش بگذاریم.

۳-در هر حال فراموش نکنیم که نوسان گیری کار سختی است و همه روند هم برای ما نیست(نمیتوان در کف خرید و در سقف فروخت، و حتی ممکن است کلا جا بمانی).

۴-مواظب هیجانات خود باشید و هیچ وقت فراموش نکنید که اگر سهم ارزنده خریده باشید، مطالعات نشان داده است که در بلندمدت معامله بیش از حد (Over-trade)به زیان شما خواهد بود.


▫️توصیه به سیاست‌گذار:

۱ـ اجازه بدهد که بازار سریع اصلاح کند(شاخص سازی نکند) و اگر می‌خواهد حمایت بکند در نقاط حمایتی اقدام به حمایت قدرتمند بکند. دلیل این تجویز این است که لنگرهای ذهنی سرمایه‌گذاران با وقفه زمانی تعدیل می‌شود و اگر اصلاح سریع اتفاق بیفتد، لنگرها همچنان همان‌هایی خواهد بود که پیش از شروع اصلاح بوده است.

۲- اکثر مردم در تصمیمات سرمایه‌گذاری بصورت برون‌یابی (Extrapolation)عمل می‌کنند، یعنی روند گذشته را نگاه می‌کنند. اگر امروز ملک و طلا گزینه‌های اول سرمایه‌گذاری مردم هستند، علتش صعود پیوسته و یکنواخت آن بازارها بوده است. اما ادراک از رونق و رکود، متأثر از زمان آنهاست. برای همین بهتر است دوره رکوردی طولانی نشود.

▫️▫️▫️برای آنکه ذهنیت مردم درباره بازار سهام بهبود پیدا کند از نظر رفتاری باید دوره‌های رونق طولانی و دوره‌های رکود سریع باشد.

باز هم تأکید می‌کنم که روند پرقدرتی که شروع شده حالاحالاها ادامه خواهد داشت(اینجا را ببینید). خودم دست به ترکیب پرتفوی شخصی نزدم، چون از ارزنده بودن آن اطمینان دارم و می‌دانم کلیت بازار هم به زودی مثبت خواهد شد. این صحبت‌ها در تضاد با تحلیل قبلی (اینجا) نیست، فقط توصیه شده که دولت شاخص سازی نکند تا اصلاح سریعتر اتفاق بیفتد و مدیران سبد هم اصولی که می‌دانستند را برای کسب سود بیشتر رعایت کنند.

✔️ کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️قوه قضاییه غیرپاسخگو

می‌توان ادعاکرد مهمترین تفاوت نهادی ایران و کشورهای غربی، در سیستم قضایی آن‌هاست. در واقع آخرین سنگر برای محافظت از حقوق مالکیت که اصلی اساسی در یک اقتصادمولد است، همین سیستم قضایی است.

الان قضات براحتی حکم‌های سفارشی و بعضاً مفسده آمیز صادر می‌کنند و بعداز چندسال آزار و اذیت قربانی، دیوان حکم برائت می‌دهد.

در عمل، قوه قضاییه بازیچه کارکنان نهادهای امنیتی است.

و بعد علی‌رغم اینکه سیستم قضایی باید طبق قانون غرامت آسیب‌های روانی و مالی وارد شده به قربانی را پرداخت کند، از پرداخت آن امتناع می‌کند.

بشخصه در جریان موردی بودم که آسیب روانی، مالی و حیثیتی سنگینی به قربانی وارد شد و علی‌رغم پیگیری ایشان، با استدلال «جلوگیری از زیان مالی برای بیت‌المال»، حتی یک ریال از این خسارت سنگین را پرداخت نکردند.

▫️نتیجه چنین رویکردی این می‌شود:

اولا قضات و کلا سیستم قضایی پاسخگو نبوده و در رسیدگی‌ها سهل‌انگاری می‌کنند.

ثانیاً بعضی‌ها که با سیستم به خوبی آشنایی دارند، از این باگ سیستم در راستای نفع شخصی سواستفاده می‌کنند.


✔️ اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️سهم بازیگر محور با بتای شدیداً منفی

سهام با بتای منفی این‌طور هستند که در روندهای نزولی بازار صعود می‌کنند و در روندهای صعودی نزول. اصطلاحا رفتار Counter-cyclical دارند.

این کسانی که الان از ریزش بیش از ۶۰ درصدی این سهم شاکی شده‌اند بعضا همان‌هایی هستند که در تابستان که همه شاهد آب شدن پرتفو و کال مارجین شدن بودند، خوش‌خوشان شان بود و هر روز صف خرید داشتند. طبعاً بعضی‌ها هم در اوج و دقیقا قبل از ریزش خریده‌اند‌. یا اینکه در اوج نفروخته اند و در عمل هیچ سودی نکرده‌اند.

اگرچه اینکه آدم بتواند هوشمندانه، بدون هیجان و با بررسی کافی معامله کند راحت نیست، اما رفتار گذشته این سهم و شخصیت آن(که متأثر از اراده بازیگر آن است) می‌گوید که در دوره‌های رونق نباید به این سهم ورود کرد؛ چون بتایی شدیدا منفی‌ دارد.

شاید بتوان ادعا کرد منفی‌ترین بتای بازار متعلق به این سهم است (تایید این ادعا نیازمند بررسی بیشتر است).


اگر پسندیدید به اشتراک بگذارید.

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️فشار یکساله «سپرده خاص» بر بازار سهام

در اواخر سال ۱۴۰۲، مجوز انتشار و فروش اوراق گواهی سپرده سرمایه‌گذاری خاص با نرخ سود علی الحساب ۳۰ درصد به بانک‌ها داده شد.
از آن زمان تا آبان ۱۴۰۳ بازه‌ای بسیار تیره برای همه فعالان بازار سهام، حتی حرفه‌ای‌ترین ها، بود. در این بازه زمانی نه تنها رکود چند ساله بعد از ۹۹ ادامه داشت، بلکه سهام کوچک و خاص و یا پروژه‌ای هم روند نزولی پیدا کردند.

ممکن است علل دیگری غیر از این اوراق هم در وقوع وضعیت خاص آن بازه زمانی موثر بوده باشد(مثلا مداخلاتی روی معاملات از سمت سازمان بورس)، اما قطعاً این اوراق نقش معناداری داشته‌اند.

این اوراق به علت ناسازگاری با سایر بخش‌های سیستم پولی کشور در عمل به اهداف مشخص شده‌اش هم نرسید.

الان زمزمه‌هایی از کاهش نرخ سود علی‌الحساب اوراق مذکور به ۲۵ درصد به گوش می‌رسد. اگر این اتفاق بیفتد، هم قیمت تمام شده پول برای بانک‌ها کاهش پیدا می‌کند و هم بازار سهام با قدرت بیشتری قسمتی از زیانهای این چند ساله را جبران خواهد کرد و شاخص بسرعت از ۳ میلیون واحد گذر خواهد کرد.


پ.ن.: من متخصص بازار پول نیستم اما اطمینان دارم که ابزار‌های جعبه ابزار بانک مرکزی برای مهار تورم کافی نیست و خیلی از اقدامات بیشتر از آنکه مفید باشند مضر هستند. بانک مرکزی فقط می‌تواند جلوی بحرانی‌تر شدن اوضاع را بگیرد. در مورد نظرم در رابطه با تورم این مصاحبه را گوش کنید.

اگر پسندیدید به اشتراک بگذارید.

✔️ کانال تخصصی اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️پیمان کوروش بجای پیمان ابراهیم؟!

جناب رضا پهلوی در نامه‌ای خطاب به ترامپ، از او خواسته است که پیمانی فراتر از پیمان ابراهیم را پیگیری کرده و اسم آن را پیمان کوروش بگذارد.(پاراگراف پنجم نامه)

پذیرفتن چنین نامی برای اعراب بسیار سخت و دور از ذهن است. گویی آقای پهلوی انتظار دارند ترامپ اعراب را مجبور کند این اسم را بپذیرند.

در مورد اینکه نام‌گذاری پیمان ابراهیم بسیار ارگانیک تر است، قبلاً این‌جا نوشته بودم.

کورش بزرگ افتخار ماست و دوست داریم تأثیرگذارترین پیمان‌ها به نام ایشان نامگذاری شود، ولی پذیرش آن توسط اعراب کمی دور از ذهن به نظر می‌رسد.


(با اشتراک گذاری، این کانال را به دیگران معرفی کنید)

✔️کانال تخصصی اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ادارات بدون آبدارچی و امنیت ملی با دلار ایکس‌ هزار تومانی؟
✍محمدرضا اسلامی

ماجرای آبدارچی دیوان عالی کشور هنوز در دست بررسی است و روایت اصلی هنوز مشخص نیست (شاید هم مشابه برخی اتفاقات امنیتی هرگز مشخص نشود) اما این اتفاق را باید از منظری جامع‌تر یا در اصطلاح Big Picture دید. این اتفاق، رخدادی بسیار مهم بود که باید با حوادث چندماه اخیر در سوریه و منطقه مرتبط دید.

پیش از پرداختن به این بحث مروری کنیم روی بودجه رسمی کشور سوریه در‌ سال ۲۰۲۴:

▫️▫️▫️ بودجه مصوب مجلس کشور سوریه در سال گذشته ۳۵،۵۰۰ میلیارد پوند سوری
معادل ۳.۱ میلیارد دلار بوده است.

این جمله چه معنی ای می دهد؟ بگذارید این جمله را اینگونه باهم بخوانیم:
با بودجه کشور سوریه کلا ۲ تا برج خلیفه می شود ساخت.
(هزینه احداث برج خلیفه حدودا ۱.۵ میلیارد دلار بوده است).

این یعنی که یک تاجر عرب یا یک تاجر آمریکایی می توانند کل بودجه کشور سوریه را تامین کنند.

بودجه کشور سوریه در سال قبل یعنی در ۲۰۲۳ چقدر بوده است؟
۵.۴ میلیارد دلار

چنین وضعیتی منجر به چه می شود؟ نگاهی به مصاحبه اخیر محمد جلالی نخست وزیر سابق سوریه (در زمان بشار اسد) بسیار تکان‌دهنده است.
او مصاحبه‌ای کرده و گفته: حقوق منِ نخست وزیر ۱۴۰ دلار در ماه بوده است.

این یعنی که قطعا «آبدارچی نخست وزیر» یا راننده نخست وزیر یا حتی مسئول دفتر او رقمی بسیار کمتر از ۱۴۰ دلار در ماه دریافت می‌کرده‌اند.

این یعنی که یک مهندس آمریکایی با پول خرد هزینه‌ بنزین ماشینش می‌تواند حقوق نخست وزیر سوریه را بدهد. این یعنی یک تاجر اماراتی می‌تواند با پول خردی که برای خشکشویی لباس و پارکینگ ماشین‌اش می دهد حقوق نخست وزیر سوریه را پرداخت کند.

و آیا «مقاومت» وقتی که آبدارچی و سرباز حقوقش اینگونه است و نخست وزیر حقوقش آنگونه است معنی دارد؟ (جالب اینکه بدانیم او پیش از آنکه نخست‌وزیر بشار بشود رئیس دانشگاه بوده).

[رفرنس اعداد بالا، گزارشهای منتشر شده در این لینک + و همچنین این لینکها + ،  +، + ، + ، + و + را ببینید]

این یک جلوه وحشتناک از فقر است. اما ماجرا در همین‌جا متوقف نیست. فقر جلوه‌های بدتری هم دارد.

▫️▫️▫️ بازگردیم به مسئله آبدارچی دیوان عالی کشور و ببینیم ارتباط این اتفاق با اتفاقات چند ماه اخیر در منطقه چیست؟

طی ماههای گذشته موساد اسرائیل جلوه های عجیب و جدیدی از توان اطلاعاتی خود را نشان داد. مسئله پیجرها یک شوک برای جهان عرب بود و  مسئله ترور سیدحسن نصراله نمونه دیگری از اشراف اطلاعاتی اسرائیل بر محرمانه‌ترین امور تشکیلاتی حزب‌اله بود. در تمام این اقدامات اخیرِ اسرائیل رد پای آبدارچی‌ها و یا افرادی را می توان دید که با حقوق ۱۴۰ دلار در ماه زیسته اند و حاضر به فروش اطلاعات محرمانه به نیروهای اسرائیلی در ازای چندهزار دلار بوده اند. Credit اصلی از آنِ سیستم اطلاعاتی اسرائیل و موساد نیست بلکه Credit اصلی از آن فقر است. وقتی که موساد از لحظه (ساعت، دقیقه، ثانیه) موقعیت سیدحسن نصراله اطلاعات دارد یعنی در همان تشکیلات حزب‌اله افرادی هستند که تا این حد نشتی اطلاعات محرمانه و فوق محرمانه دارند.

در تمام اجزای افراد پیرامون فرماندهان حماس، افرادی هستند که سالهاست خسته از درآمدهای ۱۰۰دلار در ماه زندگی کرده اند. همین افراد عامل نشت اطلاعات حماس و خبردادن لحظه/موقعیت فرماندهان بوده اند.

جلوه فقر فقط نخست‌وزیر سوریه نیست. جلوه فقر فقط «نجنگیدن ارتش» سوریه نیست. جلوه فقر جایی است که آبدارچی تو را می فروشد. جایی است که معتمدین سیدحسن نصراله نیز موقعیتِ لحظه‌ای فرمانده حزب‌اله را در ازای چندهزار دلار (یا چندصدهزار دلار) می‌فروشند.

مقاومت، با فقر بی معناست. چون تو می‌توانی مقاومت کنی(و ممکن است بخواهی به مقاومت ادامه بدهی) ولی پیرامونِ تو افراد به مرز جاری‌شدگی Yeilding رسیده اند. ممکن است سردار حاجی زاده فرمانده نیروی هوا فضا بخواهد مقاومت کند ولی وقتی که آبدارچیِ حاجی زاده از درون بریده باشد، و یا راننده حاجی زاده به مرز Yeilding رسیده باشد، مقاومت چگونه ممکن است؟

آقای پورمحمدی (که در انتخابات ریاست جمهوری آنطور هوشمندانه سخن می‌گفت) دیروز آمده مقابل دوربین و گفته:
ضارب «در هنگام ترور از منافقین صحبت کرده و شعار می‌داده که نشان می‌دهد هدفدار آمده بود.»
آقای پورمحمدی آدم کم هوشی نیست ولی چطور مسئله را به سازمان مجاهدین تقلیل می دهد؟ آیا او ندیده که این چندماه اخیر در منطقه چه مسائلی رخ داده است؟ آیا ترور اسماعیل هنیه را ندیده؟

▫️▫️▫️صورت مساله کشور ایران امروز یک چیز است: اقتصاد. فقط همین.
روند کشور با مسیر فعلی و با دلار صد یا دویست‌ هزار تومانی به نقطه‌ای خواهد رسید که نه کوچک‌زاده به آبدارچی‌ اش اعتماد خواهد داشت و نه پورمحمدی به برادرِ راننده اش.

ویروس فقر بیش از ویروس کرونا به انسانها نزدیک می‌شود.

⭕️◻️منفی های موقت بازار سهام


بسیاری از مردم شبیه مارگزیده ای هستند که از ریسمان سیاه و سفید می‌ترسد. فاجعه ریزش «مصنوعی» بازار در اردیبهشت ۱۴۰۲ و ریزش طبیعی ۱۳۹۹، باعث شده است که مردم هر لحظه آماده فرار باشند. از طرف دیگر، بعضی از معامله‌گران تکنیکالیست بر این باور هستند که پولبک به سقف شکسته شده قبلی بصورت کامل اتفاق خواهد افتاد.(باید مجددا یادآوری شود که هر روش تکنیکالی که در دسترس عموم قرار داشته باشد احتمالاً خروجی‌ای شبیه پرتاب سکه دارد)

اما باور من این است که این پولبک کامل نخواهد شد و در همین روزهای آتی اصلاح بازار تمام خواهد شد.

ادعای فوق ریشه در این دارد که فکر می‌کنم این روند مثبت فعلی، که بعد از چهار سال رکود خانمان سوز شروع شده است، بسیار پرقدرت است. این یعنی روندی برابر یا حتی بزرگ‌تر از روند سال‌های ۹۷ تا ۹۹ را شاهد خواهیم بود.

تحلیل اخبار و دست فرمان دولت(که مثلا در مصاحبه اخیر وزیر اقتصاد هویداست) و رشد نرخ ارز و احتمال توافق با آمریکا (که باعث رشد صنایع مختلفی می‌شود) و همچنین عقب ماندگی تاریخی بازار سهام، همه‌شان دلالت بر این می‌کنند که این بازی تازه اول راهش است. هنوز سهم‌های کوچک رشدی نکرده‌اند.

یکی از بزرگترین مشکلات بازار سهام ایران، نااطمینانی است که با حضور ترامپ این بلاتکلیفی برطرف خواهد شد.

با پیش‌فرض فوق، تکمیل پولبک چندان محتمل نیست. از جمله نشانه‌ها این است که تکمیل پولبک به سقف شکسته شده قبلی مترادف با رسیدن اندیکاتور RSI به اعدادی نزدیک ۲۰ است؛ یعنی جایی که ابتدای روند در آبان‌ماه بود.

در هیچ‌کدام از روندهای صعودی قبلی، در میانه مسیر مشابه چنین اصلاح شدیدی را مشاهده نمی‌کنیم، چون در روندهای پرقدرت، عطش خرید اجازه اصلاح شدید را نمی‌دهد.


منتظر می‌مانیم تا ببینیم آقای بازار در نهایت چه تصمیمی می‌گیرد...

(این کانال را به دیگران معرفی کنید)‌


✔️کانال تخصصی اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

پیشنهاد بررسی:
ضملت۰۱۱۴
امروز: ۳۰دیماه، قیمت: ۹۷۰

⭕️◻️مثالی از توهم پولی

توهم پولی به این پدیده اشاره می‌کند که آدم‌ها متوجه از بین رفتن قدرت خرید پولشان نمی‌شوند(اینجا را ببینید).

در توییتی که تصویر آن را می‌بینید سرکار خانم مهرنوش ابراز تعجب می‌کنند از این که کسی نتواند با ۲۰ میلیون تومان در ماه زندگی کند. متوجه نیستند که ۲۰ میلیون امسال قدرت خریدی معادل ۱۰ میلیون دو سال پیش را دارد.

بسته به مجرد/متأهل بودن، بچه داشتن/نداشتن و زندگی در تهران/سایر شهرها هزینه‌های زندگی متفاوت می‌شود، اما اگر شخصی در تهران باشد و بخواهد اجاره(در یک جای معمولی) و خرج زن و بچه بدهد، غیرممکن است بتواند آن را با ۲۰ میلیون تومان در ماه تأمین کند.

✔️ اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️عددپرانی، سهوا یا عمدا؟

همه ما سوال داشتیم که عدد ۴۲۰۰ تومان که زمانی برای نرخ ارز تعیین شد از کجا آمده است.

بطور مشابه اعداد زیادی در سیاست‌گذاری عمومی ایران هستند که هیچ‌کدام مبنای خاصی ندارند.

این روزها فراخوان جذب هیئت علمی دانشگاه ها روی سامانه مربوطه بارگذاری شده است و نکته جالب توجه در آن، تعیین کف مجموع معدل سه دوره روی ۴۷ است.

در دانشگاه‌های خارجی که شرط معدل برای پذیرش می‌گذارند معمولاً معدل بالای ۶۰ درصد (معادل ۱۲ما)، ۷۰درصد(معادل ۱۴ ما)، یا بالای ۸۰درصد (معادل ۱۶ ما) را به عنوان پیش شرط می‌گذارند.

▫️عدد ۴۷ را که به مقیاس ۲۰ نمره‌ای تبدیل کنیم می‌شود:
۱۵.۶۶۶۶...
▫️در مقیاس ۱۰۰ نمره‌ای هم می‌شود:
۷۸.۳۳۳۳۳....

حالا این ۳درگردش از کجا آمده است را خدا می‌داند!

ممکن است حاصل چرخاندن یک گردونه باشد(تصادفی)، یا اینکه منفعتی در کار است. مثلا بنا بوده ۸۰ باشد، اما یک آقازاده‌ای یک نمره کم داشته است!

ابتذال سیاست‌گذاری یعنی همین‌که این عدد که در دوره‌های گذشته نبوده است، هر سال (بنا به شرایط آقازاده‌ها) تغییر کند.

✔️کانال اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

دوستان بورسی که کانال دارید این پست رو فوروارد کنید. می‌دونید که دنیا وفا نداره و هر کانال تحلیل بورسی در هر لحظه ممکنه توسط کارمندان سازمان بورس مورد شبیخون قرار بگیره و تعطیل بشه.

ممکنه اشکالاتی توی این صوت باشه(که خود من هم بسیاری از نقدها رو می‌دونم)، اما زحمت زیادی براش کشیده شده.

⭕️◻️آیا بیت کوین بازی پانزی است؟

مدیرعامل جی پی مورگان:
بیتکوین یه بازی پانزی هست و فریبی هست که صاحبانش سال‌ها طول می‌کشد تا متوجه شوند.

نظرتان را در کامنتها نوشته و کانال ما را به دیگران معرفی کنید.

✔️ اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️سال‌روز میلاد مولا علی(ع)، روز مرد و روز پدر را خدمت شما همراهان عزیزم تبریک عرض می‌کنم.


✔️ اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️سهام کوچک یا سهام بزرگ، قسمت دوم

پیش از هر چیز، عذرخواهی می‌کنم که قسمت دوم کمی دیر شد. باید ادبیات اقتصاد مالی در رابطه با این موضوع رو بررسی می‌کردم. بقول مولانا:
«مدتی این مثنوی تأخیر شد، مهلتی بایست تا خون شیر شد»

ادبیات اقتصاد مالی در رابطه با موضوع مورد بحث حول دوتا کلیدواژه هست:

1- قانون اثر متناسب(Law of Proportionate Effect): میگه که رشد شرکت‌ها «مستقل» از اندازه اونهاست(Gibrat, 1931). بررسی‌های تجربی اولیه موید این قانون بودند اما مطالعات جدید، نشون دادن که این قانون برقرار نیست.
2- اثر اندازه(Size Effect): میگه که بازدهی شرکت‌های کوچک در بلندمدت بیشتر از بازدهی شرکت‌های بزرگ هست(Banz, 1981). مطالعاتی جدید نشون دادن که در بازار سهام کشورهای آسیایی، این اثر برقرار هست. (انتظار می‌ره با توجه به اصل آربیتراژ، در بازارهای با کارایی بالا این اثر از بین بره)

احتمالا در ایران هم بازدهی سهام کوچک بهتر از سهام بزرگ خواهد بود.

پ.ن.: استفاده از این آگاهی در سرمایه‌گذاری ملاحظاتی داره که بعدا درباره اون‌ها صحبت خواهم کرد.

✔️کانال اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

اینکه گفته شد «حتی بیت کوین» میتواند قیمت نزدیک صفر پیدا کند منظور این نبود که این اتفاق خواهد افتا‌د.

بلکه منظور این بود که اساساً هر رمزارزی این پتانسیل را دارد که با رمزارز بهینه‌تری جایگزین شود.

در عمل ولی اینکه قیمت بیت کوین بخواهد صفر شود بسیار نامحتمل است.

⭕️◻️تعلیق کانال تلگرامی و سایت دکتر رنانی

بنا به دستور مرجع قضایی، بعضی محتوای کانال دکتر رنانی مجرمانه تلقی شده و کانال تلگرامی و سایت ایشان تعلیق شده است.

معمولا این دست پرونده سازی ها وابسته به پیگیری یک شخص است. یعنی نه تنها احکام صادره سلیقه‌ای و مبتنی بر تفسیر شخصی از قانون است، بلکه به دلیل سختی بوروکراسی مربوطه، یک نفر باید پیگیر این کار باشد.

امیدواریم در مراحل بعدی دادرسی، آزادسازی اتفاق بیفتد.

✔️ کانال اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ فراخوان مدیریت سبد سهام


ما توانستیم توانایی خود در تشخیص تغییر مسیر کلی بازار را نشان بدهیم: اینجا و اینجا.

توانایی خود در شناسایی گزینه‌های خاص را هم نشان دادیم: اینجا. (۳۵ روز کاری است که این سهم، به دلیل ارزندگی بسیار بالا، قفل صف خرید است و سهام‌داران حقوقی هم می‌دانند که فروش آن، حداقل در این قیمت‌ها، حماقت است و باید جوابگوی سهامدارانشان باشند. با اینهمه البته هنوز از برخی شاخص‌سازها و اهرمی‌ها کمتر رشد کرده است. در ادامه اتفاقات حول آن را نظاره‌گر خواهیم بود.)

به زودی گزینه‌های خوب حوزه رمزارزها، و سهام خارجی را هم معرفی خواهیم کرد.

مدیریت ثروت خود را (بخصوص در دارایی‌های پرنوسان مختلف اعم از سهام و رمزارز و.. ) به ما بسپارید و به زندگی خود برسید:
@CounselorWealth

(پس از بررسی اولیه به دکتر نصر ارجاع داده خواهید شد.)

✔️اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

اینستاگرام ما را هم دنبال کنید.

⭕️◻️آینده رمزارزها
✍ مصطفی نصراصفهانی، دکتری اقتصاد مالی

این اشتباه است که می‌گویند آینده متعلق به بیت کوین (یا رمزارزهای مشخصی) است.

آنچه که قابل اتکاتر است این پیش‌بینی است:
«گسترش بلاک چین هر روز بیشتر خواهد شد، اما هیچ تضمینی بر تداوم مقبولیت یا ماندن در قیمت بالا برای یک رمزارز مشخص وجود ندارد. ممکن است براحتی همین بیت کوین هم قیمتش صفر شود. بنظر می‌رسد در آینده تولد و مرگ رمزارزهای متعددی را شاهد باشیم.»

✔️کانال اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️نیاز به دشمن

از منظر علوم اعصاب و روانشناسی تکاملی، هیچ چیز مثل دشمن مشترک تقویت کننده همکاری و هماهنگی بین یک گروه از آدم‌ها نمی‌شود.
برای همین همه کشورها یک دشمن برای خودشان دارند. نداشته باشند هم یکی درست می‌کنند؛ حتی اگر این دشمن آدم‌های فضایی باشند!(چنانچه گلوبالیستها، در فیلم‌های هالیوودی ترسیم می‌کنند)

از خلاقیت‌های ادیان تعریف دو پدیده «شیطان» و «نفس» به عنوان دشمن است.

تعریف نفس به عنوان دشمن، کم هزینه‌ترین نوع دشمنی است که می‌توان تعریف کرد. و در دین اسلام هم جهاد با نفس، بزرگترین جهاد دانسته شده است.

دکتر درودیان از معدود دوستانی است که هم سواد اقتصادی خوبی دارد و هم مذهبی است. دلسوز نظام جمهوری اسلامی هم هست. ایشان پیشنهاد کرده‌اند دشمن را بجای آمریکا و اسرائیل، سلفی‌ها و نوعثمانی گراها تعریف کنیم. اما بنده پیشنهاد کرده‌ام که خودسازی راهبرد بهتری است.

خودسازی در سطح کلان روی بهبود بروکراسی(کاهش فساد و ناکارآمدی)، اثربخشی حکمرانی، بهبود سرمایه اجتماعی و... تصویر می‌شود.

✔️کانال اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ سیستم زنده آمریکا
✍ مصطفی نصراصفهانی

در مصاحبه با یک رسانه‌ای گفته بودم که ترامپ سیاستمدار خبره‌ای نیست و نتیجتا پشت صحنه‌ی قدرت در آمریکا تمایلی به ریاست‌جمهوری او ندارد. همچنین گفته بودم که فروش نفت هم این‌بار تحت تأثیر ترامپ به شدت قبل کاهش نخواهد داشت.

الان رسماً اعلام می‌کنم که این دو گزاره کاملا اشتباه هستند. ترامپ جسارت بازی کردن با کارت‌هایی که در دست آمریکاست را دارد. و دست آمریکا بسیار پرتر از آنی است که به نظر می‌رسد. نتیجتا ترامپ مطابق شعار انتخاباتی اش، آمریکا را دوباره به اوج خواهد رساند.

ابعاد اقتصاد ایران در مقایسه با غول هایی مثل چین و آمریکا واقعا کوچک است و براحتی قابل حذف شدن از همه مناسبات بین‌المللی را دارد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی‌ها وابستگی دنیا به نفت ایران تقریبا از بین رفته است. این همان چیزی است که بارها در همین کانال به آن اشاره کرده بودیم(اینجا).

بنابراین براحتی می‌توانیم در یک معامله بین چین و آمریکا حذف شویم.

بهترین کار این است که با کدخدای دهکده جهانی، آمریکا، «صادقانه» توافقی برد-برد را پیش ببریم و بهترین حالت هم همان است که مجدداً شبیه دوره پهلوی تبدیل به ژاندارم منطقه بشویم.

مرحوم محمدعلی فروغی، زمانی که انگلیسی‌ها می‌خواستند رضاخان را به جزیره موریس تبعید کنند، این شعر را خوانده بود:
«در کف شیر نر خونخواره ای، غیر تسلیم و رضا کو چاره‌ای؟»
شاید وضع امروز ایران هم جای بکار بردن مجدد این بیت باشد.

حالا ما قایل به تفکر دوتایی تسلیم/جنگ هم نیستیم و فکر می‌کنیم تعامل و همکاری شدنی است. اما در افتادن نابجا با ابرقدرت‌ها عاقلانه نیست.

✔️ کانال اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

تا الان سهام ایران خودرو نزدیک ۶ برابر سهام شرکتی که توجهتان را به آن جلب کردیم بازدهی داشته است(۷۰درصد در برابر ۱۲ درصد).

نوبتی هم باشد، حالا نوبت دوست ماست که ۶ برابر خودرو بازدهی کسب کند😉

.. اینجا در اوج ناامیدی گفتیم...

همچنین اینجا. تازه هنوز تا پرواز پنگوئن ها مونده...(چون تکلیف درگیری نظامی هنوز کاملاً شفاف نشده)

آیا بوسید یا نبوسید؟

❌ تمدید شد ❌

📢 فراخوان تقدیر از پژوهشگران برتر صنعت کارگزاری

📚📗مدارک و مستندات پژوهشی:
رساله / پایان‌نامه
مقاله پژوهشی / مروری
کتاب
طرح‌های پژوهشی مساله محور
طرح‌های فناورانه، نرم‌افزار و ‌...

🗓 مهلت ارسال آثار :
یکشنبه ۳۰ دی ماه

📩 شیوه ارسال آثار :
مدارک و مستندات به همراه رزومه فرد به آدرس ایمیل به نشانی [email protected] ارسال کنید.

☎️ کسب اطلاعات بیشتر :
۸۴۰۸۷-۰۲۱ (داخلی ۲۰۴)

🔺پیشنهاد می‌کنیم در این فراخوان، با ارسال آثار پژوهشی مرتبط با بازار سرمایه، شرکت کنید.

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️اثرات حذف دلار نیمایی

۱- در سطح کلان:
تورم: برآیند اثر بصورت کاهش روند بلندمدت تورم است.
رشد اقتصادی: با تشویق صادرات محرک رشد اقتصادی است.

۲- بازار سهام:
موجب تقویت روند صعودی است که از آبان‌ماه شروع شده و یک عبور پرقدرت از ATH (All Times High) قبلی را شاهد خواهیم بود.
البته این تغییرات بنیادی بهانه‌ای(Trigger) است برای تغییر در ذهنیت‌ها که تعیین‌کننده اصلی روندها در بازارهاست.

پیج اینستاگرام و پیج یوتیوب را هم فعال کردیم.

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

👆تا اینجای کار شاخص کل و شاخص ۳۰شرکت بزرگ بیش از دوبرابر این دارایی بازدهی داشته است. و جالب است که ایران خودرو (نماد خودرو) بیش از 60 درصد بازدهی داده است! حدود 5 برابر!

بنظر شما چه جوابی باید به ایشان که از بازار عقب افتاده داد؟😁

خواهیم دید که اگر جایی برای مثال زدن درخت بامبو وجود داشته باشد همین مورد است. یعنی اگرچه مدت‌ها عقب می‌افتد، اما ناگهان جهش خواهد کرد و از همه جلو خواهد زد.

برای ما مهم نیست که بازار منفی باشد یا مثبت، همینکه افتضاح نباشد(بین منفی متعادل تا مثبت باشد) ما می‌توانیم موفق عمل کنیم.

مورد فوق را برای یکی از پر.تفو.ها به قیمتی که مشاهده می‌کنید خریدیم. بنظرم اگر برای اضافه کردن راه بدهد معطل کردن عاقلانه نیست.

پ.ن.۱: این مورد را صرفاً بخاطر درخواست بعضی از اعضاء کانال اینجا گذاشتم. اگر حاشیه‌ای ایجاد نشد ممکن است در آینده هم توجهتان را به مواردی دیگر هدایت کنیم.

پ.ن.۲: دوستان حرفه‌ای می‌فهمند ورود در آن نقطه (بعد از اطمینان از همه جنبه‌های مرتبط با ارزش‌گذاری و...) یعنی چه.

⭕️◻️چرا شاخص رشد می‌کنه اما پرتفوی من نه؟

طی رشد اخیر بازار سهام هر روز شاهد این هستیم که شاخص ۳۰ شرکت بزرگ بین نیم درصد تا یک و نیم درصد بیشتر از شاخص فرابورس (که مربوط به شرکت‌های کوچک می‌شود) رشد دارد.

یک علت این امر حجم مبنا، و بخصوص مینیمم حجم مبنا، هست. اگر حجم مبنا را به صورت «درصدی از ارزش بازار شرکت» محاسبه کنیم، این درصد در شرکت‌های کوچک چندبرابر شرکت‌های بزرگ است.

در روزهایی که بازار مثبت است در شرکت‌های کوچک فروشنده پیدا نمی‌شود، اما در روزهای منفی خریداران فرصت را غنیمت می‌شمارند. این می‌شود که شاهد نوعی «اثر چرخ‌دنده‌ای» هستیم: در رشدها پایانی پر نمی‌شود و روز بعد دوباره مثل حلزونی که به پایین سر خورده باید از نو شروع کند، و در ریزش‌ها ولی بسرعت پایین می‌آید.

✔️کانال اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

الان کسانی که ذهنیت کلاسیک (اقتصاد و مالی استاندارد) دارند میان میگن مگه اتفاق بنیادی خاصی افتاده که بازار داره رشد می‌کنه؟

مراد ما، عشق ما فرمودند...👆

▫️▫️▫️
پ.ن.۱. یکی دیگر از دوستان هم تماس گرفته بود که چه سهمی بخرد. جواب دادم در شرایط فعلی تا مدتی هیچ فرقی نمی‌کند. فقط مواردی که حاشیه دارند(داخل شرکت یا بازیگران و...) را دوری کن. ۹۹ درصد سهم‌ها جزو حاشیه‌دارها نیستند.

پ.ن.۲. برای آنکه بسیاری از مردم به اصل پول خودشان برسند باید شاخص تا دو ماه هر روز همین ۲درصد مثبت را بخورد! تازه این برای رسیدن به اردیبهشت ۱۴۰۲ است و تازه برای کسانی است که در بازار خراب اعتبار معاملاتی نداشتند و یا معاملات مکرر زیانده نداشتند.

برای کسی که بخواهد ارزش سکه‌ای که سال ۹۹ فروخته و سهام خریده را بازپس بگیرد و چند معامله شناسایی زیان هم داشته است باید بازار به مدت حدود ۱۶۰ روز کاری هر روز همین مثبت دو درصد رشد را تجربه کند.

پ.ن.۳. پول تازه(fresh money) البته تا زیان دیدگان سال ۹۹ به سر به سر برسند، بیش از ۲۰ برابر رشد تجربه خواهد کرد!

پیدا کردن استراتژی درست با خودتان...

.. اینجا در اوج ناامیدی گفتیم...

همچنین اینجا. تازه هنوز تا پرواز پنگوئن ها مونده...(چون تکلیف درگیری نظامی هنوز کاملاً شفاف نشده)

آیا بوسید یا نبوسید؟

⭕️◻️لنگری برای افزایش قیمت

یکی از تکنیک‌هایی که به‌عنوان مقدمه‌چینی افزایش قیمت می‌توان به کار برد، ایجاد لنگر ذهنی بالا است. از این طریق ذهن‌ها آماده تغییر می‌شود و با لنگر ذهنی روی ۸۰ هزار تومان، قیمت ۱۰-۱۵ هزار تومانی بالا ادراک نمی‌شود.

✔️ کانال اقتصاد رفتاری
@BehavioralEconomicsAndFinance

ولعشان برای حفظ رانت های نامشروعشان را خدا می‌بیند...

بازی‌های کثیفی که برای حفظ و افزایش قدرت می‌کنند را هم خدا می‌بیند...

مهره چینی‌های کثیفی که در گوشه گوشه نظام بروکراسی می‌کنند و باعث برونرانی افراد شایسته می‌شود را هم خدا می‌بیند..‌.

اینکه اجازه کار کردن به نیروهای شایسته و دلسوز را (در همین دولت پزشکیان!) نمی‌دهند را هم خدا می‌بیند..‌.

اما به قول سیف فرغانی:
«این عوعو سگان شما نیز بگذرد...»


و سیعلم الذین ظلموا ای منقلب ینقلبون

⭕️◻️بیشترین سرمایه‌گذاری در سهام!

در یک اقتصاد سالم، صاحبان سرمایه بیشترین درصد دارایی را به سهام اختصاص می‌دهند.

این در حالی است که در ایران، درصد بسیار کمی از دارایی سرمایه‌داران در سهام است. عمده ثروت‌ها به سمت ملک و زمین و سایر مقاصد هدایت شده و زمین«گیر» می‌شود!

نمونه کاریکاتوری آن، داستان بانک آینده و سرمایه‌گذاری در املاک ایران مال از جیب فقیرترین مردم است که در حالی که بطور کاملاً شفافی منجر به خلق همه ساله پایه پولی می‌شود، هیچ نامه‌ای در موردش امضا نشد و هیچ اقتصاددانی در موردش صحبت نکرد! در این رابطه اینجا را بخوانید.

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️سهاممان را بفروشیم؟

حدود ۵ سال از دی‌ماه ۱۳۹۸ زمانی که بعد از ماجرای ترور شهید سلیمانی بازار سهام در صف فروش قفل شده بود گذشت. آن زمان در پاسخ به کسانی که می‌پرسیدند سهاممان را بفروشیم یا نه، می‌پرسیدم: «آیا فکر می‌کنی جنگ خواهد شد؟». (اینجا را ببینید)

حالا هم باید پرسید آیا تنش کاهش پیدا می‌کند یا نه؟

اگر فکر می‌کنید تنش کاهش پیدا نمی‌کند بهترین کار تبدیل سهام به طلاست. اما اگر فکر می‌کنید تنش‌ها کاهش پیدا خواهد کرد باید بدانید که فنر بازار سهام چنان فشرده شده است که اگر از کاهش تنش اطمینان پیدا شود، هر روز قفل صف خرید خواهد شد.
در واقع اگر صحبت رییس سابق سازمان بورس مبنی بر اینکه بازار چند برابر قیمت فعلی ارزش دارد(که آن زمان با دلار ۴۰ تومانی معادل شاخص بالای ۶ میلیون می‌شد) را درست فرض کنیم، با دلار ۶۰ هزار تومانی جا دارد شاخص تا ۹ میلیون واحد رشد کند. اگر بخواهد چنین اتفاقی بیفتد حدود یکسال پیوسته باید هر ماه به اندازه فروردین ۱۴۰۲ رشد قیمت‌ها در بازار سهام را شاهد باشیم. این یعنی بعضی سهم‌ها براحتی ده برابر خواهند شد و بقول دکتر مشاری شاهد پرواز پنگوئن ها خواهیم بود.


این هنر شماست که بتوانید آینده را بهتر پیش‌بینی کنید. اگر فکر می‌کنید تنش‌ها کاهش پیدا خواهد کرد الان بهترین فرصت برای خرید سهام است.

حتی اگر فکر می‌کنید که به زودی کار جمهوری اسلامی ایران تمام می‌شود هم با نگاه بلندمدت همچنان بهترین بازار سهام است! بعضی‌ها واقعا چنین باوری دارند! دیشب سوپری محل که ادعای نوستراداموس بودن می‌کند می‌گفت کمتر از یکسال آینده شاهد رژیم پادشاهی در ایران خواهیم بود!! طبعاً در اینصورت نه تنها پنگوئن ها، بلکه لاک‌پشت‌ها هم پرواز خواهند کرد و قیمت سهام شرکت‌ها به دلیل رفع تحریم اعدادی نجومی را تجربه خواهند کرد.

تنها حالتی که نگهداری سهام توجیه ندارد، تداوم تنش هست(با توجه به بازدهی بالاتر طلا و ..). هرگونه ثبات و آرامشی منجر به جهش فنر بازار سهام خواهد شد.


به نظر شما سرنوشت این تنش‌ها چه خواهد شد؟


✔️ کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ Sustaining Peace in the Middle East

A simple regime change in Israel can bring peace to the whole world, can make America great again, and can give Iranian people a normal life.

Enough is enough!

#ApartheidIsrael

Read also here

@BehavioralEconomicsAndFinance

امروز تصادفا چشمم به این نوشته قدیمی‌ام در رابطه با عقلانیت و عدم عقلانیت در اقتصاد رفتاری و مالی رفتاری افتاد و خودم کیف کردم! یک جمع‌بندی بسیار عمیق و مختصر از کتب مختلف و متعدد👌

مرا ببوس... برای آخرین بار....

⭕️◻️راه حلی برای صلح
✍ مصطفی نصراصفهانی

تا زمانی که رژیمی خالص یهودی(pure Jewish) در فلسطین اشغالی حاکم باشد، با توجه به نژادپرستی شدید آن‌ها (طوری که دیگر انسان‌ها را حیوانات انسان‌نما می‌دانند) و با توجه به برنامه بلندمدت نیل تا فرات، به نظر نمی‌رسد صلح پایدار در منطقه غرب آسیا تضمین شود. چرا که همواره کسانی خواهند بود که جلوی این زیاده خواهی بایستند و حاضر باشند جانشان را هم در این مسیر بدهند.

تنها حالتی که ممکن است با دو مفروض فوق صلح ایجاد شود و خون‌ریزی کمتری اتفاق بیفتد، این است که تک‌تک مردم منطقه تسلیم شوند و مقاومت جلوی پیشروی اسرائیل به صفر برسد(که احتمالش بسیار بسیار کم است). البته بنا به روایتی، پشت صحنه‌ی قدرت دنیا ممکن است با این حالت صلح هم مخالف باشند، چرا که باید تنش در خاورمیانه به عنوان پیچ تنظیم بعضی متغیرهای کلیدی عمل کند. با این حال و با افول جایگاه نفت و گاز در آینده، شاید این روایت هم، حتی اگر درست باشد، توجیه کننده عدم صلح نباشد.

اما راه حل معقول دیگر، چیزی شبیه ایده رهبری و میرحسین موسوی است: اینکه بومیان فلسطین هم پاسپورت اسرائیلی دریافت کنند و حقوق برابر با تازه واردان داشته باشند و نتیجتا رژیم آپارتاید اسرائیل (شبیه رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی) یا استحاله شود و یا تغییر کند.

طبعاً طرح اصلی رهبری(اینکه فقط بومیان اصلی تصمیم‌گیرنده باشند و آن‌ها تعیین کنند که مهاجران بمانند یا بروند!) در شرایط فعلی با مخالفت اسرائیلیها مواجه خواهد شد.

هم‌زمان، از یک طرف محور مقاومت، به مثابه یک سد جلوی آن‌ها، زنده بماند و از طرف دیگر، پیمان عدم تعرض بین ایران و اسرائیل (یا هر اسمی که برای فلسطین اشغالی انتخاب شود) امضاء شود. می‌شود بعد از آن تغییرات ساده روابط دو کشور هم برقرار شود.

به نظر می‌رسد این بهترین راه باشد تا همه بازیگران با کمترین احساس نارضایتی این بازی را ترک کنند: تصمیم‌سازان ایران احساس پیروزی خواهند کرد که هزینه‌های ریخته شده در محور مقاومت بی‌فایده نبوده، اسرائیل با امضای پیمان عدم تعرض با ایران و پیوستن ایران به پیمانی شبیه پیمان ابراهیم احساس برنده بودن خواهد داشت و سایر کشور‌های خاورمیانه هم برای اینکه محل جنگ جهانی سوم نبوده‌اند احساس برنده بودن خواهند کرد.

آمریکا هم می‌تواند با لغو تحریم‌ها یک شریک قدرتمند به نام ایران داشته باشد که اولا مانع روند اضمحلال پرسرعت هژمونی دلار شود و ثانیا بعد از درهم تنیدگی اقتصادی با ایران، مطمئن می‌شود که بعضی رفتارهای ایران تحت کنترل خواهد بود. هم‌چنین با ورود شرکت‌های آمریکایی به صنعت نفت و گاز ایران و سود سرشاری که خواهند برد لازم نیست از تکنیک ضد محیط زیستی Fracking برای استخراج نفت و گاز استفاده کنند.

پ.ن.۱.: شاید عبارت «نفوذ» که در ماجرای برجام رهبری فرمودند هم مرتبط با همین از بین رفتن بسیاری از گزینه‌ها در اثر درهم‌تنیدگی حاصل از ورود شرکت‌های آمریکایی به ایران بوده باشد که علی‌القاعده از ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۳ نه سال گذشته و باید نهادهای امنیتی برای چنین سناریویی طرح‌ها و اقدامات پشتیبان خود را آماده می‌کردند.

پ.ن.۲.: طبعاً «حق» ممکن است با راه حل ارایه شده برای «صلح» متفاوت باشد، اما آنچه در دسترس است بهتر از تدوام وضع فعلی یا بدتر از آن است. چنانچه مدیریت داخلی ایران مبتنی بر پایین نگه داشتن آنتروپی است(صلح بجای احقاق حق)، پیگیری حق به جای صلح در سطح بین‌المللی نوعی ریاکاری و نفاق به حساب می‌آید.

پ.ن.۳.: همین راه حل میانه هم اگر با پیوست رسانه‌ای و حمایت مردم اسرائیل (که خسته از جنگ هستند) همراه نباشد دور از دسترس می‌شود.

✔️ کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ تداوم رویکرد قبلی در سازمان بورس


همچنان مدیران متعددی از تیم قبلی در سازمان بورس مسیولیت دارند. و مهمتر از اشخاص، تدوام «رویکرد» قبلی است. رویکردی با تلفیقی از «کمونیسم(ذهنیت خرچنگی)، مافیاگرایی و شهوت کنترل».

سازمان بورس اگر می‌خواهد بازار رشد کند آن ربات‌ها و سیستم‌های به اصطلاح هوشمندش (که دایم در حال چک کردن کانال‌های تلگرامی است) را خاموش کند تا اکوسیستم درست کار کند. تا تعادل سطح پایین فعلی به تعادلی سطح بالا ارتقا پیدا کند. شاید اگر مداخلات سازمان بورس نبود الان و بعد از بروز ریسک سیستماتیک، شاخص بجای نوسان حول ۲ میلیون واحد، حوالی ۵ میلیون واحد نوسان می‌کرد.

اینکه به بهانه جلوگیری از دستکاری قیمت، در عمل خودتان قیمت‌ها را به نفع مافیاهای درشت رو به پایین دستکاری کنید درست نیست. (در عمل خروجی عملکرد مسیولان سازمان بورس در دولت سیزدهم چنین بوده است)

مثلا به محض ترند شدن یک نماد در فضای مجازی شروع به سرکوب قیمت آن نماد می‌کنند و بعید نیست منابع صندوق غیرشفاف توسعه هم صرف این گند کاری شده باشد.

اگرچه بقول آن دیالوگ فیلم رستگاری در شاوشنگ «این سیستم صرفاً برای این درست شده است تا شما بیکار نباشید و بتوانید کت و شلوار بپوشید»، و شما هم تمایل دارید حقوق و مزایای بالایی که می‌گیرید را حلال کنید، اما خواهشاً هیچ کاری نکنید.

مداخله‌های قبلی را هم کلا کنار بگذارید، باور کنید هیچ آسیبی به اجتماع نمی‌خورد. باور کنید بازار خودش بلد است چکار کند. خواهشاً فقط و فقط دغدغه «حقوق مالکیت» را پیگیری کنید و کاری به معاملات نداشته باشید. محافظت از حقوق مالکیت یعنی اینکه سود شرکت به علت فساد مدیران کاهش پیدا نکند(حاکمیت شرکتی)، یعنی دولت قیمت‌گذاری دستوری تحمیل نکند، یعنی سهامدار عمده محدودیتی در خرید و فروش دارایی خود نداشته باشد و حتی اگر خواست بتواند شرکت را منحل کند، نیروها را راضی و دارایی(شامل زمین و ..‌) را در فرایندی شفاف به مزایده بگذارد.

اصلا شاید بتوان علت عملکرد بد بازار در دوره عشقی را، علاوه بر وجود «تفکر خرچنگی» در بدنه اصولگرایان(که مثلا باعث ریزش مصنوعی اردیبهشت ۱۴۰۲شد)، میل به حلال کردن حقوق توسط بوروکرات های سازمان بورس دانست.

لطفاً کلا بی‌خیال نظارت بر معاملات و نظارت بر فضای مجازی بشوید. حقوق و مزایا و وام و خانه سازمانی و...تان را بگیرید و فقط کاری نکنید! فقط علیه فعالان اصیل بازار سهام، و به نفع مافیاها، پرونده‌سازی نکنید و دستور به تعطیلی کانال‌های تلگرامی ایشان ندهید(در حالی که همتایانشان در حوزه طلا و رمزارز آزاد هستند)! حقوق و رانت و... را بگیرید ولی پایتان را از گلوی مردم بردارید!


@BehavioralEconomicsAndFinance

انقلابی دنبال جنگه
اپوزیسیون دنبال جنگه
خریدار دلار و طلا دنبال جنگه
حتی اونی که سربازی را پیچونده هم دنبال جنگه

تنها جماعتی که دنبال جنگ نیستند زنان باردار و بورسی‌ها هستند ...

(چرچیل)

⭕️◻️ قورباغه آرام پز و استکبارستیزی جمهوری اسلامی ایران

در اینکه طی سال‌های گذشته تا کنون (سال ۲۰۲۴) قدرت دنیا در دستان آدم‌های بی‌رحم و مستکبری بوده است هیچ شکی نیست.

در اینکه اسرائیلی ها حق نداشتند بومیان فلسطین را به زور از خانه‌هایشان بیرون کنند و بی‌رحمانه آن‌ها را نسل‌کشی کنند(که پیش از صبرا و شتیلا تا بمباران بیمارستان‌هایی که فقط غیرنظامی در آن بودند را شامل می‌شود)، هم شکی نیست.

در اینکه اسرائیلی ها برنامه از نیل تا فرات را به طور جدی پیگیر هستند و در این راه از هیچ جنایتی هم فروگذار نمی‌کنند شکی نیست. در اینکه با قدرتی رسانه‌ای که دارند، شب را در اذهان مردم دنیا روز نشان می‌دهند و سازه شیطانی و ظلمانی خود را نور نشان می‌دهند شکی نیست. در اینکه مصداق تقلب و فریب هستند و حتی موعود آخرالزمان را هم می‌خواهند بصورت مصنوعی تولید کنند(دجال؟!) هم شکی نیست. (چندی پیش تلاششان برای تولید آزمایشگاهی گوساله سرخ مو رسانه‌ای شده بود)

در اینکه با وجود اسرائیل، خاورمیانه رنگ صلح را نخواهد دید هم شکی نیست. فکر می‌کنید اسرائیل تا ایده نیل تا فرات را محقق نکند دست بردار است؟ فکر می‌کنید وطن پرستان عرب ساکن در کشور‌های درگیر، در این مسیر مقاومت نخواهند کرد؟ فکر می‌کنید نسل کشی و خون‌ریزی اسراییلی‌ها تمام خواهد شد؟ اساسا به روایتی، اسرائیل برای تفرقه و جنگ ایجاد شد(سیاست تفرقه بیانداز و حکومت کن).


اما...
اگرچه اخلاقا وظیفه هر انسان، و به طریق اولی هر مسلمانی، این است که این موتور نسل‌کشی را از برق بکشد، اما اگر نتوانید ضرباتی متناسب (از نظر بزرگی) به اسرائیل و حامیان آن وارد کنید، به مرور فرسوده شده و نابود خواهید شد، چنانچه ایران در ۴۶ سال گذشته لاغر و لاغرتر شد.

اما...
نه ما امام حسین(ع) هستیم و نه امروز شرایط مشابه ۱۴۰۰ سال پیش است.

امیدواریم بهترین‌ها برای مردم شریف و صبور ایران محقق شود.

والله اعلم، و هو اقوی من کل قوی


✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ نامحسوس بودن آثار ناشایسته سالاری


ناشایسته هایی که مناصب را تصاحب می‌کنند، شاخ و دم ندارند.

سیستم(سازمان) هم در اکثر مواقع تحت تأثیر ناشایست ها فلج نمی‌شود.

سیستم دارد کار می‌کند و در ظاهر هیچ اشکالی وجود ندارد.

اما... در بزنگاه هایی، این ناشایست بودن صاحبان مناصب خودش را نشان خواهد داد. طی زمان ضربات کوچک و نامحسوسی هم به سیستم وارد می‌شود که ذینفعان احساس می‌کنند احتیاجی به واکنش شدید وجود ندارد.

اما...در بلندمدت، شبیه قورباغه آرام پز، سیستم دچار ناکارآمدی و ابتذالی می‌شود که امروز می‌بینیم.

جنبه‌های شناختی #اقتصاد_نهادگرا

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️نوبل اقتصاد ۲۰۲۴ برای اقتصاددانان نهادگرا

عجم اوغلو - جانسون - رابینسون

«به دلیل مطالعه نحوه شکل‌گیری نهادها و تاثیر نهادها بر پیشرفت»

✔️اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

روز دختر داشتیم وقتی که روز دختر مد نبود

⭕️◻️ بازدهی بازار سهام در مقایسه با تورم

بازدهی بازار سهام در آمریکا طی یکسال گذشته بیش از ۱۰برابر تورم بوده است.

اگر بخواهیم همین نسبت را برای ایران با تورم ۵۰درصدی داشته باشیم، شاخص باید بیش از ۶ برابر شود؛ یعنی مثلا ۱۲ میلیون واحد!

پ.ن.: در یک اقتصاد سالم، بازدهی بازار سهام بیشتر از تورم است، اما چه گوییم که دردها یکی دو تا نیست...

@BehavioralEconomicsAndFinance

مردم سلطنت طلب شخص رضاخان را نمی‌خواهند، بلکه کسی (سیستمی) را می‌خواهند که به امثال فروغی، دکترحسابی، تیمورتاش، داور و... قدرت و پر و بال بدهد.


@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ایران نباید در مواجهه با اسرائیل قورباغه آرام پز شود.


ما در قضیه تحریم قورباغه آرام پز شدیم. همان زمان که احمدی‌نژاد تحریم‌ها را کاغذ پاره خطاب کرده بود استادمان مرحوم دکتر پژویان یک جلسه کلاس اقتصاد خرد پیشرفته را بجای تدریس، در مورد اهمیت تحریم‌ها صحبت کرد در حالی که چهره‌اش کاملا برافروخته و حالتش عصبانی بود. ایشان می‌دید و خیلی‌ها نمی‌دیدند. و نتیجه آن تحریم‌ها شد آسیبی که در دهه نود به اقتصاد و زندگی مردم وارد شد.

حالا امروز بحث حمله اسرائیل به ایران مطرح شده است. اگر از من اقتصاد خوانده، با اطلاعاتی که یک شهروند معمولی در اختیار دارد، سوال شود که پاسخ ایران به حمله احتمالی اسرائیل باید چطور باشد بر دو نکته تأکید می‌کنم:

۱- اجرای استراتژی Tit for Tat(اینجا و اینجا را ببینید)
۲- توجه به متناسب بودن پاسخ ایران در اجرای Tit for Tat

در توضیح مورد دوم باید توجه کرد که وقتی «طرف مقابل» از شما مثلا یک نیروگاه را بزند که یک درصد از برق شما را از مدار خارج می‌کند، اولین چیزی که به ذهن می‌آید این است که شما هم باید یک درصد از ظرفیت نیروگاهی او را از بین ببری، اما این اشتباه است. برای او بازسازی آن یک درصد در مدت زمان کوتاهی انجام خواهد شد، اما برای ما که بسیاری از پروژه‌ها چند ده سال طول کشیده، جایگزین کردن آن یک درصد بسیار طولانی خواهد شد. شاید حتی پاسخ ده برابری (که نظامیان گفته بودند) هم بازدارندگی ایجاد نکند، چون اسرائیلی ها به لحاظ تامین مالی گویی به اقیانوس وصل هستند. سناریوی مخروبه شدن ایران نباید اتفاق بیفتد.

والله اعلم

@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️سرمایه اجتماعی و جنگ

همیشه گفته‌ام که بعضی از قدرتمندان هسته سخت قدرت مشتاق جنگ هستند، چون جنبه‌های رفتاری ایرانیان را می‌شناسند. می‌دانند که می‌توانند هم ناکارآمدی در مدیریت را در گرد و غبار جنگ پنهان کنند و هم در سایه سرمایه اجتماعی که بالا می‌رود بعضی مشکلات را حل کنند.

و اسرائیلی ها علی‌رغم اینکه در علوم شناختی بسیار پیش‌رو هستند(مثلا کانمن که بزرگترین چهره دانش اقتصاد رفتاری است چهل -پنجاه سال پیش که ما مشغول چیزهایی ابتدایی بودیم، مشاور ارتش اسرائیل بود)، بنظر می‌رسد از این نکته مهم غافل هستند.

بسیاری از آن‌ها که سال ۱۴۰۱ در کف خیابان‌ها بودند، در صورت وقوع جنگی جدی، سمت ایران خواهند بود.


✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ عقلانیت اکولوژیکی؟

عبارتی که شهید طهرانی مقدم در نامه‌ای که در تصویر فوق می‌بینید بکار برده است این است:
«تو پای به ره در نه و هیچ مپرس، خود راه بگویدت که چون باید رفت»

زمانی که ایشان شروع به کار کرد، توانایی ساخت یک خمپاره را هم نداشتیم. بقول دکتر ظریف در جنگ تحمیلی باید التماس می‌کردیم تا برای دفاع از خود به ما سلاح های ابتدایی را بدهند. بصورت قاچاق از افغانستان آرپی‌جی می‌آوردیم و... .

بیراه نیست که گفته می‌شود که اگر سوگیری‌هایی مثل بیش اطمینانی و خوش‌بینی مفرط و... نبودند هیچ کارآفرینی و تحول تکنولوژیکی اتفاق نمی‌افتاد.

توانایی موشکی «ایران» مدیون شهید طهرانی مقدم است.

@BehavioralEconomicsAndFinance

روس‌ها شوخی شوخی باور کرده‌اند که محور مقاومت پیاده نظام آن‌ها در شطرنج است.

و البته همان‌طور که ترور شهید سلیمانی(که با گرای روس‌ها انجام شد)، مانع بهبود روابط با عربستان نشد، این اقدامات هم مانع بهبود روابط ایران با آمریکا نخواهد شد.

والله اعلم...

@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️مولوی و دیگ نذری توزیع رانت

امروز (۸ مهرماه) روز بزرگداشت مولوی هست. پیرو سلسله نوشتجات حول موضوع دیگ نذری توزیع رانت، بد نیست یک بیت از مولوی در رابطه با دیگ را بخوانیم. می‌فرماید:

به هر دیگی که می‌جوشد میاور کاسه و منشین
که هر دیگی که می‌جوشد درون چیزی دگر دارد
نه هر کلکی شکر دارد، نه هر زیری زبر دارد
نه هر چشمی نظر دارد، نه هر بحری گهر دارد




استفاده از هر رانتی که توزیع می‌شود الزاما به نفع ما نیست. بعضی وقت‌ها چیزی که در ظاهر جذاب است در باطن سمی است. بقول قرآن «وعسى أن تحبوا شيئًا وهو شر لكم والله يعلم وأنتم لاتعلمون»، یا به قول آن شاعر:
«آب طلب نکرده همیشه مراد نیست، گاهی بهانه‌ایست که قربانی ات کنند»

مثلا زمانی ما خوشحال بودیم که رتبه برتر کنکور دکتری شده‌ایم. رانت (مشروع و مبتنی بر شایستگی) تحصیل در دانشگاه برتر کشور را کسب کرده بودیم. پیش خودمان گفتیم تا فرآیند اپلای طی شود پایه مان هم قوی‌تر می‌شود و خارج کشور می‌درخشیم! اما ثبت نام در دانشگاه همانا و ماندگار شدن در ایران و...هم همانا. ما پنج نفر بودیم که با کنکور آمده بودیم و انبوهی از همکلاسی‌هایی که از ژن برتر(!) و بورسیه‌ای بودند. در واقع ما را هم برای حفظ ظاهر و جبر قانون پذیرفته بودند، وگرنه عمرا ما را راه می‌دادند! باید بقول سیاوش قمیشی «تو زمستون پیش از آنکه ریشه پابندمان کند، شاخه مان را بدست می‌گرفتیم و تمرین تبر می‌کردیم با خودمان»، اما نکردیم و ماندیم تا با ابتذال و فساد و ناکارآمدی بسازیم!

نمونه‌های موفق عدم استفاده از رانت رو تو کامنت ها بنویسید. من خودم پست نگرفتن آذری جهرمی رو مثال می‌زنم.

@BehavioralEconomicsAndFinance

هم سوخته شمع ما، هم سوخته پروانه...

⭕️◻️خلاصه اتفاقات ۱۴۰۲ تا الان بازار سهام:


۱- جلب توجه بعضی اشخاصی که سهامدار نبودند به رشد سریع بازار در فروردین ۱۴۰۲. این اشخاص تلاش کردند احساسات شخصیشان را در سیاست‌گذاری عمومی اعمال کنند.

۲- موضع‌گیری رییس سازمان بورس با عبارت «رشد شارپ به سود بورس نیست». در حالی‌که همان زمان رسماً قایل به ارزندگی چندبرابری بازار بودند!

۳- اقناع رهبری مبنی بر اینکه رشد بازار سهام در حال تقویت فرهنگ ثروت‌های بادآورده است(!!). متعاقباً اشاره ایشان به مسیله مذکور در سخنرانی عمومی.

۴-خود شیرینی مخبر (از طریق تصویب مصوبه نرخ خوراک و پنهان کردن دوماهه آن و سایر مفاسد مربوطه از طریق گروه تدبیر و...). آنچه مخبر انجام داد توهین به شعور نظام بود. رنگ کردن گنجشک بجای قناری بود...

۵- افزایش نرخ بهره و فروش اوراق با نرخ بالا. این همزمان شد با جنگ قیمتی صندوق‌های درآمد ثابت. افزایش نرخ بهره به آن شکل، احتمالاً با این نیت بود که همزمان با جبران کسری بودجه، فنر بازار سهام را برای سال آخر دولت سیزدهم (و انتخابات ۱۴۰۴) فشرده کنند.

۶- افتادن مدیران سازمان بورس در اینرسی شناختی و رفتاری

کاش که اشتباهات تکرار نشود...


@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️اینجا قدرتمندان پاسخگو نیستند!

درحالی‌که بسیاری ازمشکلات دولت سیزدهم بخاطر شخص جناب مخبر بود، رسانه‌های اصلاح‌طلب کمترین نقدرا به ایشان وارد کردند.

اما تصویر واضح به نظر می‌رسد:

▪️در ماجرای واکسن کرونا رفتار مخبر «به ظاهر» کاملا منطبق بر مواضع و اراده مقام معظم رهبری بود.

▪️در ماجرای «شارپ ترین ریزش تاریخ بورس» در اردیبهشت ۱۴۰۲ (و آن مصوبه کذایی و نحوه اطلاع رسانی آن) بعد از سخنرانی رهبری و بیان عبارت «فرهنگ ثروت‌های بادآورده باید برطرف شود» توسط رهبری، ایشان نقش سوپرمن در تحقق اراده رهبری را بازی کرد!

اینکه ایشان نمایش تلاش برای تحقق اراده مقام معظم رهبری را بازی می‌کند، به معنای مفید بودن کارهای ایشان نیست، بلکه عقل سلیم حاصل گند کاری های ایشان را به پای کل نظام می‌نویسد.

🔺کنش‌گری درست در مواجهه با راهبردهای مشخص شده توسط رهبری این است:
۱- دادن بازخورد. متأسفانه بعضی‌ها فکر می‌کنند امکان نقد مواضع رهبری وجود ندارد و مسیر تغییر موضع ایشان بسته است.
۲- توجه به جزییات اجرایی. راهبرد وارد جزییات نمی‌شود. و متأسفانه جزییات اجرایی بد می‌تواند منجر به نتیجه‌ای عکس آنچه راهبرد به دنبال آن است بشود.

⭕️◻️ جان‌باختگان معدن و قیمت‌گذاری دستوری!


شاید باور نکنید اگر بگوییم این جان‌ها که در معدن از بین رفتند هم بخاطر قیمت‌گذاری دستوری بود.


@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️لزوم ساماندهی مشاوره اشخاص حقیقی در بازار سهام

در همه کشورها اشخاص حقیقی می‌توانند Financial Advisor شوند. اما در ایران این امکان وجود ندارد. حتی امکان ثبت شرکت تک نفره هم در ایران وجود ندارد!

باید هر کس لیسانس رشته‌های مرتبط (اقتصاد، مدیریت و حسابداری) دارد بتواند مجوز مشاوره سرمایه‌گذاری (اعم از مشاوره سبد دارایی) بگیرد.

درست مثل فارغ‌التحصیلان رشته‌های پزشکی، روانشناسی، بینایی‌سنجی، حقوق و... .

لینک x

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance