Latest Posts from مطالعات اوراسیا-خاورمیانه (@urasmid) on Telegram

مطالعات اوراسیا-خاورمیانه Telegram Posts

مطالعات اوراسیا-خاورمیانه
این کانال به مطالعه، خبررسانی و تحلیل حوضه اوراسیا و خاورمیانه می پردازد
1,342 Subscribers
1 Photos
1 Videos
Last Updated 27.02.2025 15:15

The latest content shared by مطالعات اوراسیا-خاورمیانه on Telegram


انتخابات ایران و ملاحظات

(تحلیل)

جمهوری اسلامی ایران خود را برای انتخابات غیر منتظره پس از حادثه سقوط بالگرد حامل رئیس جمهور این کشور آماده می‌کند. مطابق ساختار سیاسی ایران، نامزدهای بلندپایه‌ترین پست اجرایی کشور برخاسته و نماینده احزاب نیستند و پس از ارائه یک لیست نسبتا سرگشاده، نامزدهایی که از سوی شورای نگهبان قانون اساسی مورد تایید قرار می‌گیرند وارد عرصه رقابت انتخاباتی می‌شوند.

چنین فرایندی در انتخابات پیش رو نیز شگفتی‌های خود را داشته است. شگفتی اول حذف چهره‌های سرشناس از گردونه رقابت‌ها می‌باشد و افرادی که در سطوح بالای سیاسی کشور از جمله مقام ریاست جمهوری و ریاست مجلس حضور داشته‌اند از حضور در کمپین انتخابات منع شده‌اند. شگفتی دیگر نیز که تعیین کننده سرنوشت انتخابات خواهد بود حضور مسعود پزشکیان در این انتخابات است.

اگرچه که در نگاه اول، رقابت میان قالیباف و مسعود پزشکیان می‌توانست باشد اما نگاهی به فضای سیاسی و رسانه‌های اجتماعی ایران نشان می‌دهد که بزرگترین شاخصه انتخابات حضور پزشکیان است چرا که نظرسنجی‌های انجام گرفته در سطوح مختلف رسانه‌ای و کانال‌های مختلف سیاسی حاکی از پیشتازی احتمالی وی می‌باشد.

حضور پزشکیان در انتخابات پیش رو از چالش‌ها و تضادهای گفتمانی و ایدئولوژیکی خاص خود برخوردار است. پر واضح است که علی رغم تاکید پزشکیان بر تداوم خط مش‌های اصلی سیاسی جمهوری اسلامی ایران ،وی برخاسته ۲ گفتمان اصلاحات و دیدگاه‌های قومی می‌باشد که علاوه بر همپوشانی‌های خاص خود از تضادهای جدی نیز برخوردارند. وی یکی از بازماندگان و وفاداران جبهه اصلاحات در ایران بوده و در موارد حساسی همانند ناآرامی‌های داخلی ایران طی سال‌های اخیر بر مواضعی تاکید داشته است که چندان خوشایند حکومت مستقر در تهران نمی‌باشد و دیدگاه‌های وی آیینه تمام قد اصلاح طلبی در ایران بوده است. شایان ذکر هست که افراد شاخص اصلاح طلبی در ایران یکی پس از دیگری از وی اعلام حمایت کرده و ریاست ستاد انتخاباتی وی را بر عهده گرفته‌اند.

از سوی دیگر پزشکیان برخاسته از منطقه آذربایجان و نماینده ۵ دوره تبریز است. وی جزء معدود نمایندگان آذربایجانی بوده که از اصل برابری قومیت‌ها موسوم به اصل ۱۵ قانون اساسی در ایران دفاع کرده و در کرسی مجلس از آن یاد کرده است و همچنین در اقدامی مهمتر وی پدر معنوی فراکسیون نمایندگان مناطق ترک نشین ایران می‌باشد. این فراکسیون که در آبان ۱۳۹۵ با ابتکار عمل وی و با امضا بیش از ۱۰۰ نماینده تشکیل شد توانست علی رغم خودداری برخی از نمایندگان آذربایجان، امضای نزدیک به ۳۵ درصد نمایندگان مجلس را جذب کند که بازه وسیعی از شمال غرب  ایران، تهران، خراسان و حتی نواحی مرکزی ایران را در بر می‌گرفت. این فراکسیون تنها و بزرگترین تشکیلات درون مجلسی ایران بر پایه‌های قومیتی می‌باشد و دستور کار آن جامعیت بخشیدن به درخواست‌های فرهنگی اقتصادی اجتماعی ترک‌های ساکن ایران بود که با دستور مستقیم رهبر ایران و بر پایه عدم سازگاری با ساختار واحد سیاسی یکپارچه ایران ملغی اعلام گردید.

با توجه به دو رویکرد اخیر می‌توان چالش گفتمانی زیر را نیز مطرح کرد: پزشکیان در حالی از در هم جبهه اصلاحات وارد گود ماجرا شده است که آبشخور اصلاح طلبی در ایران با ناسیونالیسم مرکزگرا و تفکرات ایرانشهری عجین شده است، و در کنار آن از مطالبه حقوق اتنیک در ایران نیز سخن می‌گوید. وجود چنین تضاد گفتمانی باعث سردرگمی جایگاه اجتماعی ۲ گفتمان شده است. با توجه به اصلاح طلب بودن وی مناطق ترک نشین آن به ویژه بخش اعظم فعالین سیاسی و مدنی آن وی را در گفتار خود صادق نمی‌بینند، و از سوی دیگر نیز اصلاح طلبان وی را متعهد به صل تمامیت ارضی ایران نمی‌بینند. وی در گفته‌های خود بر فدرالیسم اقتصادی و حتی مدیریت‌های محلی تاکید کرده است، امری که با اصول و مبانی ایرانشهری‌ها در تضاد کامل است...

بهره سخن:

با توجه به مشارکت پایین عمومی در انتخابات اخیر، نامزدی فردی مانند مسعود پزشکیان دارای اهمیت ویژه است؛ برخی از اصلاح طلبان انتخابات امسال را با خرداد ۷۶ مقایسه می‌کنند، و برخی دیگر نیز وی را تجزیه طلب و حتی نسخه مدرن پیشه‌وری معرفی می‌کنند. در سوی دیگر‌، در حالی که برخی وی را فرصتی استثنایی برای مطالبه حقوق مدنی غیر مرکز میدانند ، برخی دیگر نیز وی را ادامه مرکزگرایی در قالب متفاوت می‌بینند و حب و بغض نسبت به حضور وی در انتخابات تعیین کننده و پیش برنده این امر سیاسی مهم خواهد بود.

https://t.me/urasmid

تمایل ترکیه به عضویت در بریکس

تحلیل:

در کنار تحولات بزرگی مانند انتخابات ریاست جمهوری ایران و جنگ غزه، تحولات سیاسی مهم دیگری نیز در منطقه وجود دارند که شایان توجه می‌باشند. هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه اعلام کرده است که ترکیه به جد ورود به اتحادیه بریکس را بررسی می‌کند. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که دیدار فیدان از چین طی هفته گذشته در کنار حاشیه‌های مهمی مانند دیدار از منطقه ترک نشین سین کیانگ، بیشتر بر پایه مذاکرات اقتصادی و عضویت بریکس بوده است.

در نگاه اول، اولویت دهی ترکیه به بریکس ممکن است ابعاد ناملموسی در درجه اول داشته باشد اما برداشت‌های سیاسی آن به لحاظ ژئوپلیتیک جهانی بسیار مهم است.

وزیر امور خارجه ترکیه که کشورش از سال ۱۹۵۲ یکی از اعضای اصلی و مهم ناتو بوده است طی دیدار خود از چین اعلام کرده است که همکاری‌های اقتصادی با چین می‌تواند یک «آلترناتیو خوب» برای «اتحادیه اروپا» برای ترکیه باشد. همچنین فیدان از «پایه‌های هویتی» سیاست ورزی در اروپا انتقاد کرده است. چنین گرایشی را می‌توان در ۲ مولفه مهم بررسی کرد؛ ترکیه از سال ۱۹۶۷ خواهان ورود به اتحادیه اروپا بوده و علی رغم باز شدن باب مذاکرات برای ورود رسمی از سال ۲۰۰۴ هیچگونه پیشرفتی در مذاکرات حاصل نشده و حتی فرایند ناممکن‌تر نیز شده است. از سوی دیگر اروپا جذابیت و قدرت استراتژیک خود را تا حد زیادی از دست داده است و مقامات ترک به خوبی می‌دانند که قدرت جهانی از سمت غرب به شرق در حال حرکت است. شایان ذکر است که مقامات چین و روسیه نیز به نوبه خود بدون اظهار هرگونه جمله شرط،از این تحول استقبال کرده‌اند. تحلیلگران حوزه اتحادیه اروپا نیز با «شگفتی مورد انتظار» از این مسئله یاد کرده‌اند.

با تفکر در ابعاد مسئله،چنین گرایشی پچیده‌تر هم می‌شود. ترکیه پس از آمریکا دومین ارتش بزرگ ناتو را در اختیار دارد و پایه شرقی این اتحاد نظامی بزرگ محسوب می‌شود. ترکیه پایه‌های نظریه چنین گرایشی را بیشتر بر پایه اساس پیشرفت اقتصادی و تکنولوژیک اعلام کرده است،امری که نشان می‌دهد ترکیه خواهان گسست کامل از محور غرب و ناتو نیست. اما از سوی دیگر، سیاست ورزی در محور بریکس متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی بر پایه «مقابله با هژمونی آمریکا و پایان دادن به سلطه دلار» می‌باشد. ۳ کشور مهم این اتحادیه یعنی چین روسیه و هند در حال به حداقل رساندن نقش دلار در معادلات تجاری میان خود می‌باشند و دو کشور چین و هند با سرعت سرسام آوری در حال خرید طلا هستند، امری که نشان می‌دهد این کشورها خود را برای پایه پولی غیر دلار و احتمالا مبتنی بر طلا آماده می‌کنند.

شایان ذکر است که فیدان به عنوان راس سیاست خارجی ترکیه تنها یک هفته پس از دیدار از چین امروز به روسیه و دیدار پوتین خواهد رفت. در حاشیه این دیدار نیز فیدان در اجلاس وزرای خارجه اعضای بریکس نیز شرکت خواهد کرد. اگرچه که ترکیه هنوز رسماً درخواست عضویت را اعلام نکرده است اما تحرکات دیپلماتیک این کشور نشان می‌دهد که ترکیه در این امر صرفاً به تمایلات بسنده نخواهد کرد و اقدامات عملی نیز در راه است.

https://t.me/urasmid

فوری:
طرح بایدن برای آتش بس غزه با ۱۴ رای مثبت و رای ممتنع روسیه به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد رسید

https://t.me/urasmid

نگاهی به سیاست خارجی جدید ترکیه

( تحلیل ):


در یک نگاه کلی می‌توان سیاست خارجی کشورها را بر پایه میزان مشارکت و سطح تاثیرگذاری در سیاست بین الملل در سه رده کلی مورد بررسی قرار داد. کشورهایی که از وزن سیاسی و اقتصادی و جمعیتی بالایی برخوردار نیستند عموماً سیاست خارجی واکنشی( reactive)دارند به گونه‌ای که همواره خود را مجبور به وفق دادن به شرایط منطقه می‌بینند. نمونه بارز آن را می‌توان کشورهای کوچکی مانند گرجستان و ارمنستان در قفقاز مشاهده کرد.  از سوی دیگر و در سطحی بزرگتر، کشورهای دارای سیاست خارجی فعال (active) را شاهد هستیم که بخشی از اعتلاف‌های بزرگ منطقه‌ای بوده و علاوه بر تامین امنیت خود در پیشبرد سیاست‌های کلی منطقه‌ای و سازمان‌های معطوف خود نقش فعال دارند، اما تعیین کننده خط مشی سیاسی نیستند. کشورهایی مانند لهستان و حتی آلمان و فرانسه را نیز می‌توان در این جایگاه مورد بررسی قرار داد. در سطحی دیگر نیز کشورهای دارای سیاست خارجی پیش برنده (proactive)قرار دارند که در یک نگاه کلی نقش کلیدی در تعیین خط مشی سیاسی سازمان‌های منطقه‌ای و جهانی دارند و علاوه بر فعالیت، در اجرای آن نقش نظارتی نیز ایفا می‌کنند. ‌ کشورهای آمریکا و روسیه را می‌توان در این رده مشاهده کرد و ناگفته پیداست که کشورهایی مانند هند و چین نیز از محاسبات پیشین خود فاصله گرفته‌اند و هم اکنون تعیین کننده تحولات در سطح منطقه خود می‌باشند.

اما یکی از کشورهایی که طی سال‌های اخیر همواره در صدد باز تعریف سیاست خارجی خود بوده است ترکیه می‌باشد. این کشور بنابر اقتضائیات سیاست بین الملل در دوران اول ریاست جمهوری، خود را در یک انزوای ناخوانده قرارداد و پس از ورود به اتحاد ناتو یکی از اعضای فعال این سازمان نظامی امنیتی بود. این کشور همواره سعی داشت که معماری امنیتی خود را در چهارچوب امنیتی غرب تعریف کند. تلاش برای نقش فعال در ناتو و همچنین نزدیکی به اتحادیه اروپا را می‌توان مصداق بارز این امر تعریف کرد. اما این کشور طی سال‌های اخیر درک متفاوتی از سیاست خارجی خود را بروز داده است. دست‌اندرکاران سیاست خارجی ترکیه بر روی این اصل تاکید دارند که ترکیه به اندازه کافی از وزن سیاسی اقتصادی و نظامی برخوردار می‌باشد و نیازی به غرب ندارد. از سوی دیگر ترکیه در یک تلاش نسبتا جاه طلبانه در حال تدوین سیاست خارجی خود بر پایه اصول پیش برندگی (proactive ) می‌باشد. مهمترین نمود عینی این امر را می‌توان در سیاست خارجی مستقل این کشور در قبال تحولات جنگ روسیه و اوکراین یافت. ترکیه به تحریم‌های غرب علیه روسیه نپیوست و همواره بر سیاست توازن و دیالوگ میان هر دو گروه تاکید کرد. ترکیه هم اکنون رئیس سازمان کشورهای ترک می‌باشد که حضور ترکیه در قفقاز و آسیای میانه را تقویت می‌کند. ترکیه هم اکنون عنصر پیش برنده این اتحاد نوین می‌باشد که بیش از ۲۰۰ میلیون نفر جمعیت و ۵ میلیون کیلومتر مربع مساحت دارد. چنین امری در تئوری گذار مرکز ثقل قدرت جهان از غرب به شرق نقش کلیدی خواهد داشت.
در بعدی دیگر نیز ترکیه با در دست گرفتن دیپلماسی فعال در جنگ غزه نگاهی به سردمداری جهان اسلام نیز دارد. رسانه‌ها و مقامات ترکیه عالی ترین نقش در بازگویی جنگ غزه داشته‌اند و موضع‌گیری‌های صریح و گاهاً جنجالی مقامات ترکیه باعث جذب نگاه‌ها به این کشور شده است. رئیس جمهور این کشور به صراحت از سران جهان اسلام دعوت کرده تا در استانبول گرد هم آمده و برای توقف جنگ غزه عملا اقدام کنند و در اقدامی عملی نیز طی روزهای گذشته دیپلماسی فعال از طریق گروه دی ۸ متشکل از ۸ کشور بزرگ اسلامی را فعال کرده است.

بهره سخن:
اگرچه که ترکیه در باز تعریف سطح سیاست خارجی خود با چالش‌های بزرگی همانند روسیه و آمریکا و چین و همچنین در ابعاد منطقه‌ای به ویژه در خاورمیانه مرکزی با نفوذ ایران مواجه خواهد بود اما سیاست خارجی اعلانی و اعمالی ترکیه حاکی از نیت جدی این کشور برای اعمال سیاست ورزی در سطحی بزرگتر در سیاست بین‌الملل در سال‌های آینده می‌باشد.

https://t.me/urasmid

مهم :

جنگ غزه در حال سرایت به سایر مناطق مجاور است و سران اسرائیل با هماهنگی انگلیس از قریب الوقوع بودن حمله گسترده به جنوب و حتی تمامی مناطق لبنان خبر می‌دهند. مقامات امنیتی و نظامی اسرائیل اعلام کردند که به نقطه حساس تصمیم گیری و نقطه غیر قابل بازگشت در معادلات امنیتی رسیده‌اند.

تحلیل کوتاه: اگرچه که طی ۸ ماه اخیر جنگ غزه سرائیل ده‌ها بار به جنوب لبنان حمله کرده و نزدیک به ۳۰۰ نفر از نیروهای حزب الله شامل برخی از فرماندهان ارشد این تشکیلات سیاسی- نظامی را هدف قرار داده است, مطالعه میدانی حاکی از آن است که این حملات ماهیت نقطه‌ای و تقابلی داشته و هیچگاه تبدیل به جنگ بزرگ با لجستیک پایه نشده‌اند.
در زبان سیاست و مسائل امنیتی عبارات نقطه غیر قابل بازگشت و نقطه سرنوشت ساز تصمیم دارای اهمیت فراوان است و به نوعی نشانگر آماده‌سازی اذهان منطقه با سبک و سیاق زبان سیاسی برای مجادله بزرگ و فراگیر است.

باید دید آیا اسرائیل در اعتراض به آتش بس احتمالی با فشار آمریکا و افکار عمومی جهان دست به ایجاد جنگ جدید و به تبع آن ایجاد وضعیت جدید خواهد بود یا نه...
https://t.me/urasmid