بخش چهارم
چگونه میتوان خدا را شناخت؟
دو کلمه "جوهر و انرژی" وقتی در الهیات ارتدکس به خدا اشاره می کنند به چه معناست؟
"ذات خداوند در وجود خود او و فراتر از عقل ماست. بنابراین برای ما بعنوان یک راز باقی میماند.
کتابمقدس با عباراتی مانند: "خدا را هرگز کسی ندیده است؛ پسر یگانه ای که در آغوش پدر است، همان او را ظاهر کرد."(انجیل یوحنا1:18) نشان میدهد که ذات خدا فراتر از درک ماست.
ما میتوانیم خداوند را در تجسم عیسی مسیح ببینیم، اما قادر به مشاهده ذات الهی نیستیم.
در حالیکه این آیه یا آیات مشابه میگویند کسی هرگز خدا را ندیده است، خود عیسی مسیح میفرماید: "خوشا به حال پاک دلان، زیرا آنها خدا را خواهند دید."(متی. 5:8) بنابراین به نظر می رسد که کتابمقدس دو چیز متفاوت میگوید!
به همین دلیل است که کلیسای ارتدکس تعلیم میدهد که "خداوند انرژی نیز هست".
انرژیهای الهی، فعالیت و عمل خدا در جهان آفریده اوست.
یعنی حضور و اعمال خداوند برای انجام کارهایی مانند فیض، شفا، معجزه، بخشش گناهان، قدرت در آئین های مقدس و... یعنی جایی که ما تماس واقعی و مستقیم با او را تجربه می کنیم.
ذات و انرژیهای خدا مخلوق نیستند. آنها برای پدر، پسر و روح القدس مشترک هستند.
در حالیکه این سنت گریگوری پالاماس، در دفاع از هسیکاسم است که به ویژه برای تأکید بر تمایز ذات و انرژی شناخته شده است، اما این چیز جدیدی نبود.
حدود هزار سال قبل از وی، سنت باسیل کبیر دقیقاً همین تمایز را انجام داد. او مینویسد: «انرژیهای خدا متعدد است و ذاتش ساده، اما ما میگوییم خدای خود را از طریق نیروی او میشناسیم، اما متعهد نمیشویم که به ذات او نزدیک شویم. انرژی های او به ما می رسد، اما ذات او فراتر از دسترس ما باقی میماند.» ( نامه 234).
دیگر پدران کلیسای اولیه چیزهای مشابهی میگویند، مانند گریگوری نیسا(موعظه درباره سعادتمندان 6)، سیریل اسکندریه(اصطلاحنامه 18) و ماکسیموس اعترافکننده(Ad Thalassium 22).
وقتی صحبت از الهیات تاریخی ارتدکس به میان میآید، همه اینها دلایل بسیار محکمی هستند.
بنابراین ما میتوانیم در مورد انرژیهای خدا چیزهای زیادی بگوییم، اما در مورد ذات او بسیار کم.
پس خداوند هم متعالی است، یعنی "فراتر از ماست"، و هم درونی، یعنی "در دسترس و حتی در درون ما قرار دارد".
"اهمیت این موضوع در این نکته است که: از یک سو باید ناشناخته بودن ذات خداوند را حفظ کنیم. زیرا ما در حدی نیستیم که ذات او را بشناسیم.
با این حال، اگر فقط تأیید کنیم که خداوند متعالی است، ما از خدا جدا می مانیم. اما جدایی از خدا تجربه کلیسا نیست.
کشیش اندرو استفان دمیک
#وقت_مطالعه
KelisaNet Traditional ⤵️
t.me/KelisaNet_Traditional