آیا رمز ارزها ميتوانند سه کارکرد کلیدی پول را ایفاء کنند:
۱-واسطه یا ابزار مبادله،
۲- واحد شمارش، و
۳- ذخیره ارزش؟
واسطه مبادله، ابزاری است که میتوان از آن برای پرداخت کالاها و خدمات استفاده کرد. رمزارزها مطمئناً به عنوان یک وسیله مبادله به خوبی عمل میکنند. رمزارزها دو ویژگی دارند که آنها را برای انجام معاملات جذاب میکند. اولاً، کارمزد تراکنشها بسیار کمتر از هزینههای کارتهای اعتباری و نقدی است و دوم، تراکنشهای انجامشده با رمزارزها میتواند به صورت ناشناس انجام شود، لذا برای کسانی که میخواهند حریم خصوصی خود را حفظ کنند بسیار جذاب است.
کارکرد دوم پول این است که یک واحد شمارش است، یعنی میتوان از آن برای اندازهگیری ارزش در اقتصاد استفاده کرد. به عنوان مثال، در ایران همه کالاها و خدمات بر حسب ریال اندازه گیری میشود. رمزارزها معیار ضعیفی برای ارزشگذاری کالاها و خدمات هستند، زیرا ارزش این رمزارزها نوسانات زیادی دارد. به عنوان مثال، قیمت بیت کوین بسیار نوسان داشته است، بیش از هفت برابر طلا و بیش از هشت برابر شاخصهای بورس نظیر S&P500. لذا، قیمت کالاها و خدمات برحسب رمزارزها دارای نوسانات روزانه زیادی است. تعجب ندارد که هیچ رمزارزی به یک واحد شمارش تبدیل نشده است. تقریباً هیچ شخصی قیمت کالاها یا خدمات خود را بر حسب بیتکوین یا هر رمزارز دیگر اعلام نمیکند.
سومین کارکرد پول، ذخیره ارزش یعنی مخزن قدرت خرید در طول زمان است. کارکرد ذخیره ارزش برای پسانداز قدرت خرید از زمان دریافت درآمد تا زمان خرج آن استفاده میشود.همچنین، نوسانات ارزش رمزارزها به این معنی است که این ابزارها به عنوان یک ذخیرهکننده ارزش به خوبی عمل نمیکنند. رمزارزها خیلی ریسکی هستند. بیتکوین و سایر رمزارزها دو مورد از سه کارکرد پول را برآورده نمی کنند. علیرغم تبلیغات، درک ما از عملکرد پول قویاً نشان میدهد که رمزارزها، پول آینده نخواهند بود. علاوه بر این، بیتکوین و سایر رمزارزها که ردیابی آنها سخت است، توسط شرکتهای مجرمانه که در دارکوب فعالیت میکنند، استفاده میشود، وب سایتهایی که که به سختی می توان آنها را ردیابی کرد. بنابراین، ممکن است دولتها استفاده از رمزارزها را در آینده محدود کنند. چین قبلاً استفاده از بیتکوین را به عنوان ارز غیرقانونی اعلام کرده است.
منبع:
(FI&M Mishkin and Eakins(2023