💎Oq tuynuk — bu qora tuynukning mutloq teskarisi. Qora tuynuk ixcham massiv jismdir. U oʻziga barcha narsalarni tortuvchi boʻladi. Tortgan jism undan qutulib chiqa olmaydi, bu yorugʻlikka ham taalluqli. Oq tuynuk buning qarama qarshisidir. Yaʼni, Oq tuynuk barcha jismlarni oʻzidan itaruvchidir. Uning ichiga kirish hozirgi fizik nazariyalarga koʻra yorugʻlik tezligidan katta tezlikda harakatlanish lozim (c≈300 000 km/soniya), Oq tuynukka kelayotgan yorugʻlik itaruvchi kuch taʼsirida tezligi sekinlashadi. Optika qonunlariga koʻra u sinib, ortga qayta sochuvchi boʻlib qaytadi. Bir toʻgʻri chiziq boʻylab kelgan nur, ortiga turli tomonga sochilib qaytadi. Bu jarayon tuynukni oʻta yorqin qilishiga asos boʻladi.
💎"Oq tuynuklar" yoki "oq teshiklar" (white holes) qora tuynuklarning nazariy teskari hodisasi sifatida ilmiy-fantastik va nazariy fizika sohalarida ko'rib chiqiladi. Ular haqidagi tushunchalar hali amaliy dalillarga ega emas va asosan nazariy modellar asosida mavjud. Quyida oq tuynuklar haqida to'liq ma'lumot berilgan:
💎 Oq Tuynuk Nima?
Oq tuynuk — bu koinotning nazariy jihatdan teskari fazosi bo'lib, u qora tuynukka teskari tarzda ishlaydi. Agar qora tuynuk moddani, energiyani va hatto yorug'likni o'ziga tortsa, oq tuynuk ularni teskari tarzda chiqaradi. Bu shuni anglatadiki, oq tuynukdan hech qanday modda yoki yorug'lik ichkariga kirmasdan, faqat tashqariga chiqadi.
#⃣Oq Tuynuklarning Nazariyasi
Oq tuynuklar 1915-yilda Albert Eynshteyn tomonidan ishlab chiqilgan umumiy nisbiylik nazariyasining tenglamalariga ko'ra mavjud bo'lishi mumkin. Umumiy nisbiylik nazariyasi qora tuynuklar va oq tuynuklarning mavjudligini taxmin qiladigan matematik modellarni taklif qiladi. Shuningdek, qora tuynukning singulyarligidan otilib chiqqan moddalar oq tuynuk orqali boshqa joyda paydo bo'lishi mumkinligi ehtimoli nazariy jihatdan o'rganilgan.
🗂 Oq Tuynuklarning Tuzilishi
Oq tuynuk ham singulyarlikka ega bo'lishi mumkin, ammo bu singulyarlikdan modda va energiya faqat tashqariga chiqadi. Oq tuynukning hodisalar gorizonti ham bo'lishi mumkin, ammo bu gorizont ichida hech narsa qolmaydi, balki hamma narsa undan tashqariga chiqadi.
#⃣Qora va Oq Tuynuklar o'rtasidagi Bog'liqlik
Qora va oq tuynuklar bir-biriga bog'liq bo'lishi mumkin. Ba'zi nazariyalar qora tuynuk orqali tushgan modda va energiya boshqa koinotda yoki bizning koinotning boshqa joyida oq tuynuk orqali chiqishi mumkinligini taxmin qiladi. Bu koinotning boshqa fazoviy o'lchovlari yoki parallel koinotlar mavjudligi haqidagi nazariyalarga mos keladi.
✅ Oq Tuynuklarning Fizik Talqini
Hozirgi kunda oq tuynuklar faqat matematik tenglamalarda va nazariyalarda mavjud, ammo amaliy dalillar hali topilmagan. Oq tuynuklarning mavjudligi haqidagi g'oyalar ko'proq ilmiy-fantastika janrida o'rganilgan va ilmiy dalillar bilan tasdiqlanmagan.
❗️ Hawking Nurlanishi va Oq Tuynuklar
Ba'zi nazariyalar Hawking nurlanishi orqali qora tuynuklarning bug'lanishi oqibatida oq tuynuklar hosil bo'lishi mumkinligini taklif qiladi. Bu nazariyalar hali to'liq isbotlanmagan va hozirgi kundagi ilmiy doirada ko'proq nazariy asosga ega.
🔴 Ilmiy Muhokama va Kelajak Tadqiqotlari
Oq tuynuklar nazariyasi hali ko'p muhokama va tadqiqot talab qiladi. Agar oq tuynuklar haqiqatdan ham mavjud bo'lsa, bu koinotning tuzilishi va fazoviy o'lchovlar haqida ko'plab yangi tushunchalarni kashf etishga imkon beradi.
#⃣ Manbalar
- Sean Carroll, *Spacetime and Geometry: An Introduction to General Relativity*, Addison Wesley, 2003.
- Kip S. Thorne, *Black Holes and Time Warps: Einstein's Outrageous Legacy*, W.W. Norton & Company, 1994.
- Igor D. Novikov, *Black Holes and the Universe*, Cambridge University Press, 1990.
