تاریخ ۷۰۰۰ ساله ایران

ناکرده گنه در این جهان کیست بگو!
آن کس که گنه نکرد چون زیست بگو!

من بد کنم و تو بد مکافات دهی
پس فرق میان من و تو چیست بگو!

خیام




@IranAncient

علی سامی (زاده۱۲۸۹ شیراز - مرگ ۲۲ مرداد ۱۳۶۸) نویسنده، محقق و استاد دانشگاه، باستان‌شناس و رئیس مؤسسه باستان‌شناسی تخت جمشید بود. از اشیای کشف‌شده توسط علی سامی، تعدادی در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود که از آن جمله است: سر شاهزاده هخامنشی از سنگ لاجورد و بشقاب سنگی به خط آرامی.

@IranAncient

قدمت تاریخی شیشه به ۵هزار سال پیش در زمان سومری‌ها باز می‌گردد، اما قدیمی ترین شیشه در ایران، از حفریات چغازنبیل در خوزستان کشف شد.دوره ساسانی را می‌توان اوج هنر آبگینه‌سازی دانست و گیلان و مازندران در آن دوران از مراکز مهم این صنعت-هنر بشمار می‌آمدند. متداول ترین روش ساخت شیشه در زمان اشکانی و ساسانی، دمیدن در قالب به صورت آزاد و حبابی است در صورتی که قبل از آن، ساخت شیشه به صورت فشردن در قالب یا تراش بلوک شیشه ای انجام می گرفت.


@IranAncient

‌ نقش «هما» که به اسم «شیردال» یا «گریفین» نیز شناخته می‏شود، موجودی افسانه‌ای است با تن شیر و سر عقاب(دال) و گوش اسب. شیردال‎ها در معماری عیلامی کاربرد داشته‎اند و نمونه برجسته‏ای از آن در شوش پیدا شده است. روی پهلوی این شیردال نوشته‌ای است به خط میخی عیلامی که آن جانور را به «اینشوشیناک» خدای خدایان عیلام هدیه کرده ‌است. علت وجود سر عقاب و بدن شیر این است که شیر پادشاه حیوانات و عقاب پادشاه پرندگان است. مردم ایران باستان شیردال‌ها را نگهبان گنجینه‌های خدایان می‌پنداشتند.


@IranAncient

بنای طاق سنگی خان اوی ،(کلمه ای به معنی "خانه ی خان") مربوط به دوره ساسانی است و در شهر جونقان، تنگه درکش ورکش واقع شده است. تنگ درکش ورکش به علت وجود گذرگاه‌های خطرناک و سخت گذری که در کنار رودخانه قرار دارد به این نام خوانده می‌شود و طاق سنگی خان اوی که به روش جالب خشکه چین ایجاد گردیده است در ابتدای این تنگه واقع شده است.



@IranAncient

دخمه زرتشتیان یزد. تا حدود ۵۵ سال پیش، جنازه‌های زرتشتیان را در درون این برج می‌گذاشتند تا خوراک پرنده‌ها شود. این کار توسط نساسالار انجام می‌شد.





@IranAncient

شاطر گنبد نام بنای مکعب آجری است که رابینو از آن یاد کرده است. شاطر گنبد یا گنبد شاطر یک بنای آرامگاهی و متعلق به قرن نهم هجری قمری برابر با عصر تیموریان در یک کیلومتری جنوب شهر ساری است. این سازه تاریخی برای مدت طولانی در محاق قرار داشت و به دلیل عدم توجه به آن دچار آسیب های فراوان شده است. در حال حاضر اطراف و سقف این بنا درختان و گیاهان خود رو سبز شده اند که اگر توجه جدی نشو منجر به تخریب بنا خواهد شد.



@IranAncient

یکی از ادوار مهم تاریخ ایران، دوران حکومت پارتیان است. دوران بسیار درخشان و پرعظمت که فرمانروایان آن توانستند دست جانشینان اسکندر را از سرزمین ایران کوتاه و حکومتی ایرانی را دوباره بنیان کنند. بنیانگذار این حکومت «اَرَشک» از قبیله 《پَرنی》و اقوام پارت بود که در ۲۵۰ قبل از میلاد به نیسا رفت و در ۲۴۸ قبل از میلاد در «آساک»، نزدیکی قوچان فعلی، تاجگذاری کرد و شالوده ی امپراطوری را بنا کرد که نزدیک به ۵ قرن در ایران پایدار ماند.

- مشخصات سکه
دوره تاریخی: اشکانی ( ۲۱۱-۲۳۸ق.م )
نام پادشاه: ارشک (اشک اول)
جنس: نقره
وزن: ۴/۰۵ گرم
محل ضرب: نیسا


@IranAncient

قلعه تیرجرد، شهرستان ابرکوه، استان یزد، ایران قلعه تیرجرد در استان یزد، شهرستان ابرکوه، روستای تیرجرد واقع شده است. این قلعه بخشی از مجموعه دهکده توریستی تیرجرد ابرکوه است. دهکده گردشگری تیرجرد با مساحت 150 هکتار بزرگترین دهکده گردشگری کشور میباشد که شامل یک قلعه قاجاری بازسازی شده است.


@IranAncient

آتشکده آذرخش یا مسجد سنگی یکی از آتشکده‌های خاموش ایران است. این آتشکده در پنج کیلومتری جنوب‌شرقی شهر داراب، در دامنهٔ کوه، ساخته‌شده، سازه‌ای شگفت‌انگیز با نمای چلیپا (صلیبی‌شکل) که امروزه به نام مسجد سنگی، خوانده می‌شود. مساحت این آتشکده ۴۲۰ مترمربع است که یکپارچه از کوه تراشیده شده و در فاصلهٔ چهارکیلومتری خاوری داراب است
بخشی از سقف این سازه باز است و در زیر آن حوض کم‌عمقی است. در بیرون این سازه، اتاق کوچکی در کوه ساخته شده که گویا جایگاه نگهبان آتشکده بوده‌است.
شهرستان داراب که نام قدیم آن دارابگرد بوده‌است در فاصله ۲۷۵ کیلومتری شرقی شیراز است.
برخی از پژوهشگران بر این باورند که آتشکدهٔ آذرخش در آغاز یکی از نیایشگاه‌های مهرپرستان آریایی بوده که در روزگار ساسانیان به آتشکده دگرگون شده‌است.
در زمان محمدحسن مبارز به سال ۶۵۲ قمری، محرابی به این آتشگاه افزوده شده و از آن پس، این سازه مسجد شده‌است. در نزدیکی آتشکدهٔ آذرخش، آسیابی در دل کوه ساخته شده‌است که از نظر معماری در نوع خود یگانه‌است. این آسیاب دارای دو تنوره بزرگ سنگی در بالای کوه‌است که از راه آنها آب وارد آسیاب می‌شده‌است.


@IranAncient

میدان حسن آباد تهران تا قبل از طرح توسعه تهران چهارراهی کوچک بود.

منطقه حسن آباد که ناحیه شمال غرب آن روزهای تهران به شمار می آمد یکی از بزرگترین باغهای شهر بود. این باغ متعلق به میرزا یوسف آشتیانی بود که استخر بزرگ آن محل کنونی سفارت ایتالیاست.

مستوفی الممالک قبل از گسترش یافتن تهران و خراب شدن حصار شاه طهماسبی آن به سال 1286ق بیشتر زمینهای بیرون حصار تا بهجت آباد و از آنجا تا یوسف آباد ونک و اوین را خریداری کرد. پس از بزرگ شدن طهران باغ بزرگی ایجاد کرد و آن را به نام پسرش حسن، حسن آباد نامگذاری کرد. این وجه تسمیه حسن آباد است.



@IranAncient

يكى از قديمى ترين طراحی ها از آرامگاه کوروش هخامنشى و ستونهایی که از محل کاخ های دشت پاسارگاد برداشته و به دور آن چیده اند، در سال 1638 میلادی توسط آلبرشت فون ماندلسو ترسيم شده است.





@IranAncient

پوست‌نوشته‌های اورامان پوست‌نوشته‌های اورامان متشکل از سه سند معامله است. این سه سند معامله مربوط به فروش دو تاکستان و یک زمین دیگر که بر روی پوست آهو نوشته شده، در غاری در اورامان در استان کردستان پیدا شده و اکنون در کتابخانهٔ بریتانیا نگاهداری می‌شود. دو سند از این سه سند، به خط و زبان یونانی است. هر دو تاریخ سلوکی دارد که یکی معادل ۸۸/۸۷ پیش از میلاد و دیگری معادل ۲۱/۲۲ پیش از میلاد است. در پشت یکی از آن‌ها چند واژه‌ای به زبان پارتی نوشته شده که خلاصهٔ متن یونانی است و احتمالاً تاریخ نگارش آن نسبت به متن یونانی جدیدتر است. سند سوم فقط به خط و زبان پارتی است و تاریخ اشکانی دارد که برابر سدهٔ یکم میلادی (احتمالاً ۵۲ یا ۵۳ م.) است. خط پارتی این متن به خط سفالینه‌های نسا شباهت دارد. نام دو نفر طرف معامله در این اسناد «پاتَسپَک، پسر تیرِن» و «آویل، پسر باینین» نگاشته شده‌است.


@IranAncient

سد بستان خانی مربوط به دوره هخامنشی است این سد در دشت دیدگان شهرستان خرمبید و ۳۰ کیلومتری شمال خاوری محوطه میراث جهانی پاسارگاد قرار گرفته و با بلندای تاج ۲۱ متر، درازای ۱۷۰ و پهنای ۷۰ متر، بزرگترین سد دوران هخامنشی است که تاکنون شناسایی شده است؛ به گونه‌ای که بیش از ٢٠٠ هکتار از زمین‌های بالادست خود را زیر آب میبرده است. ساختار معماری ورودی آبراه، بستر سنگی آب پخش و تنظیم کننده میزان خروجی آب، سازه معماری شرقی و اجاق‌ها بخش‌هایی است که کاوش و شناسایی شده‌اند. سد بستان خانی از گونه سدهای خاکی با هسته رسی و پوسته لاشه‌سنگی است و با نقشه مستقیم اجرا شده است. در پایین‌ترین بخش سد و هم‌سطح کف آب ریز، بخش‌هایی از یک ساختار معماری فاخر با به‌کارگیری بلوک‌های سنگی تراش‌خورده چهارگوش وجود دارد که همانند بناهای پاسارگاد با روش خشکه‌چین و با به‌ کارگیری بست‌های فلزی ایجادشده است. این بلوکهای سنگی در واقع کانالی آبی بوده که آب پشت سد را به میزان نیاز و در شبکه‌هایی چند گانه پخش میکرده است.


@IranAncient

در بررسی باستان شناسی مسیر دیوار بزرگ گرگان در سال 1379 در نواحی شرقی بخشی از سازه آجری در بستر رودخانه ساری سو مشاهده گردید و طی دو فصل کاوش باستان شناسی هیات مشترک ایران و بریتانیا در سال های 1393 و 1394 بخشی از مسیر دیوار و پی آجری آن در کف رودخانه از زیر رسوبات آشکار گردید. تحلیل و بررسی داده های باستان شناسی بیانگر کنترل راه های نفوذ دشمن با ساخت دیوار حتی در بستر رودخانه ها و دره های عمیق توسط ساسانیان است. همچنین باززنده سازی بقایای مکشوفه براساس تحلیل نقشه های معماری ساخت پل را بر روی رودخانه ساری سو جهت تردد سریع سربازان تایید می کند.


@IranAncient

گل لوتوس يا نیلوفر آبی در ایران باستان از اهمیت خاصی برخوردار بوده‌است. این گل نماد مذهب بوده، همچون نماد پاکی و تهذیب نفس و پیام آن برای جهانیان دعوت برای رسیدن به نور زندگی بوده است.




@IranAncient

تخت سلیمان نشانه یک مجموعه منحصر به فرد معماری سلطنتی است که عناصر اصلی معماری ساسانی را در ترکیبی هماهنگ که بر گرفته از محیط طبیعی خود می باشد که به یکدیگر پیوند می دهد. ترکیب عناصر معماری ساسانی در تخت سلیمان تأثیر عمده ای نه تنها بر توسعه معماری مذهبی در دوره اسلامی بلکه بر سایر فرهنگها نیز گذارده است. مجموعه تخت سلیمان گواه بارز تداوم آئین آتش و آب به مدتی در حدود 2500 سال است. شهرساسانی که کاوش می یابد همچنان ادامه یابد موجب غنای بیشتر ارزشهای باستان شناسی این محوطه تاریخی است. تخت سلیمان نشانه منحصر به فردی از یک پرستشگاه زرتشتی که با معماری سلطنتی ساسانی در یک ترکیب ساسانی در یک ترکیب کلی هماهنگ شد. و میتواند به عنوان یک پیش نمونه قلمداد شود. تخت سلیمان به عنوان یک پرستشگاه عمده زرتشتی مشهورترین محوطه تاریخی است که با یکی از قدیمی ترین مذاهب یکتا پرستی جهان مرتبط است. این محوطه که خود نشانه ای از ارتباط آن با آئین های باستانی بسیار قدیمی تر از زرتشتی و همچنین مرتبط با افسانه ها و شخصیت های کتاب مقدس انجیل است، نشاندهنده ارتباطات نمادین بسیار مهمی می باشد.


@IranAncient

قنات مون یک قنات دوطبقه است که در هر طبقهٔ آن آبی مستقل جریان دارد به گونه‌ای که آب هیچ‌یک به دیگری نفوذ نمی‌کند. تنها نمونه قنات دوطبقه موجود قنات دوطبقه مون در اردستان ایران است. این اثر شاهکار به عنوان عجیب‌ترین و تنها قنات دو طبقه جهان در تاریخ ۲۶ تیرماه ۱۳۹۵ در اجلاسیه استانبول ترکیه به عنوان بیستمین اثر ایران به ثبت جهانی رسید.
در مورد تاریخچه برخی آن را به دوران اشکانیان و ساسانیان نسبت میدهند ولی اکثرا تاریخ آن را مربوط به حدود ۸٠٠ سال میدانند.


@IranAncient

مارکو پولو یک تاجر و جهانگرد ونیزی در قرن 13 میلادی بود که سفرهایش را در کتابی به نام سفرهای مارکوپولو ثبت کرد، امروزه این کتاب با نام کتاب شگفتیهای جهان یا توصیفی بر جهان شناخته ميشود.

در سفرنامه مارکو پولو، صفحات بسیار کمی (جمعا 13 صفحه) به ایران اختصاص دارد. شهر تبریز نخستین شهر بزرگيست که مارکو از آن دیدن میکند، مارکو شهر تبریز را به نام کهن و رایج آن روز "توریز" میخواند.



  @IranAncient

محوطه باستانی گلالک در جنوب شهر شوشتر و در مجاورت شهر تاریخی دستووا واقع شده و کاوش های آن در خلال سال های هزار و سیصد و شصت و پنج تا هزار و سیصد و شصت و هفت و هزار و سیصد و هفتاد و هفت توسط آقای دکتر مهدی رهبر انجام شده است.
سه تابوت از مجموعه گلالک توسط کارشناسان پایگاه میراث جهانی شوش مرمت و جهت نمایش آماده شده اند.
از تابوت های گلالک برای اولین بار رونمایی شد.
این تابوت‌ها مربوط به حکام محلی خوزستان(الیمائیدها) در دوره اشکانیان می باشند.



@IranAncient