[قوله تعالی «وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْرًا لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَيُطَوَّقُونَ مَا بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ» (آل عمران: 180) ]
📍 *آنان كه مشمول وعيد آيه هستند*
♦️ علاوه بر بخيلان مال و كتمان كنندگان علم و حقايق دينى، وعيد آيه آن دسته از علما و طلابى را كه بعد از فراغت به خدمت دين مشغول نمىشوند و به جاى آن همه وقت و همه تن به دنبال تجارت و كسب دنيا مىروند، نيز در برمىگيرد.
📌 چون اينان هم جزو همان خاينان هستند كه از يك طرف والدين خود را فريب دادهاند و به بهانهى تحصيل علم، از خدمت آنان خود را سبكدوش و از حمايتهاى روحى و مالى آنان بهره برداشتهاند.
🔸 و از طرفى ديگر، اساتذه را نيز گول زدهاند كه براىشان وقت عزيز خويش را صرف كردهاند. به قول حضرت «ابن عباس»رضیالله عنه اين گروه از علما هم در روز قيامت افسار آتشين دور گردن يا بر دهانشان زده خواهد شد.
🔹 همچنين در تحت اين آيه آن عده از علما داخل هستند كه وقتى در حوزهى فعاليت يا سكونت آنان يك عالم ربانى بيايد، به مقتضاى خواهش نفسانى خود يا به سبب اين كه فكر مىكنند با وجود او عزّت و احترام آنان سلب مىشود، دچار حسادت مىشوند و كرامات و بزرگى آن عالم ربّانى را بيان نمىكنند و بدين طريق مرتكب انكار حق مىگردند؛ درست مانند علماى فرقههاى مبتدعه در «پاكستان» كه اگر از منصفان آنان سؤال شود: «ديوبندىها چطور اشخاصى هستند؟» مىگويند: حق به جانب آنان است!
💠 اين مبالغه نيست. نظير دارد. مثلاً زمانى كه حضرت مولانا «محمود الحسن» ديوبندى رحمهالله خواستند با مولوى «احمد بريلوى» مناظره كنند، او گفت: من در جايى خلوت با تو مناظره مىكنم. اما مولانا رحمهالله فرمودند: مناظره بايد در ملأ عام باشد تا همه بدانند كه چه كسى به حق و چه كسى بر باطل است. بريلوى اين شرط را نپذيرفت و گفت: من آمادهى مناظره نيستم.
🔹 مولانا رحمهالله فرمودند: مىخواهم در خلوت با تو صحبتى داشته باشم. او پذيرفت. مولانا رحمهالله او را به خلوت برد و «قرآن مجيد» را آورد و به او گفت: قسم ياد كن به آن ذاتى كه «قرآن» را نازل فرموده است آيا من و استادم حضرت مولانا «محمد قاسم نانوتوى» رحمهالله بر حق هستيم يا شما؟
🔸 بريلوى بعد از كمى فكر و تدبّر گفت: قسم به خدا كه تو و استادت بر حق هستيد!
♦️ حضرت مولانا «محمود الحسن» رحمهالله فرمودند: صد آفرين بر تو كه معلوم مىشود هنوز «ايمان» در قلبت هست. آنگاه از او پرسيدند: پس چرا حق را قبول نمىكنيد؟ دست به شكم زد و گفت: «مولانا پيت كامسأله هى» (مولانا! مسألهى شكم در ميان است!)
💠 مولانا رحمهالله فرمودند: هر چه مردم مىدهند مال شما باشد، ما چيزى نمىخواهيم.
______
📚 منبع: تفسیر «تبیین الفرقان»، جلد ششم، اثر ارزشمند حضرت شیخ التفسیر و الحدیث علامه مولانا محمد عمر ملازهی سربازی رحمهالله
https://chat.whatsapp.com/0q9hOMgln7QJuqfBsWLcIX
https://t.me/Allama_Sarbazi_12